tag:blogger.com,1999:blog-55396917965448623042024-03-05T15:16:32.941+03:30ارغوان | ArghavanAnonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.comBlogger26125tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-55024634029839730812016-10-26T20:36:00.002+03:302016-10-26T20:36:39.634+03:30ما نیازمند پله فراریم<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" dir="rtl" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0tYvAY4PwgX2tGtOakMLG37fZcjgOyRnuxX2ZRZ8zXJIcuhneCz9gyr0hZW4Th7ti02oqJQYX9oEmqKkAWP3gHi3Bm114VvJLeOLDc7f8rVqfblaORuv8f3_zJ-leykeN0XbjEiiU0TE/s1600/327530_627.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0tYvAY4PwgX2tGtOakMLG37fZcjgOyRnuxX2ZRZ8zXJIcuhneCz9gyr0hZW4Th7ti02oqJQYX9oEmqKkAWP3gHi3Bm114VvJLeOLDc7f8rVqfblaORuv8f3_zJ-leykeN0XbjEiiU0TE/s1600/327530_627.jpg" /></a></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-3b5ba536-01df-ec22-5c7c-4aab5091bdc2" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">صبح روز یکشنبه ۲۹ دیماه سال ۱۳۹۲ ساختمانی پنج طبقه در خیابان جمهوری تهران </span><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">آتش گرفت</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">. تصاویری که بعدتر از صحنه آتشسوزی منتشر شد دو زن را نشان میداد که در حال فرار از حریق، از پنجرههای ساختمان آویزان بودند. نردبان آتشنشانی باز نشد. دو زن سقوط کرده و جان باختند. آنها کارگران یک کارگاه تولید پوشاک بودند. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">نسرین فروتنی ۴۴ ساله و آذر حقنظری ۶۰ ساله، اولین قربانیان زن کارگر نبودند. اما مرگشان در یکی از پرترددترین خیابانهای تهران، و در مقابل دوربینها و نگاههای عابران، مسئله کار زنان را به یکباره به صحنه آورد؛ آذر حقنظری پیش از آن کار خود را ترک کرده و در روز حادثه جهت دریافت مانده حقوقش به کارگاه رفته بود؛ ترکیبی از این ماجرا و باز نشدن نردبان آتشنشانی استعاره خوبی از وضعیت کار زنان در ایران است؛ کاری که دیده نمیشود، کسی درباره آن صحبت نمیکند و در نهایت آنجا که کارگران زن به کمک نیاز دارند، برایشان نردبانی باز نمیشود. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">هشتم مارس به عنوان روز جهانی زن شناخته میشود؛ انتخاب این روز به هشتم مارس ۱۹۰۸میلادی و اعتراض به شرایط دشوار زنان کارگر برمیگردد. در این روز گروهی از زنان کارگر در یک کارخانه نساجی در نیویورک دست به اعتراض زدند. رئیس کارخانه برای جلوگیری از گسترش اعتراض، آنها را در کارخانه محبوس کرد اما یک آتشسوزی مشکوک باعث شد نزدیک به ۱۲۹ تن از زنان کارگر جان خود را از دست بدهند.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">در فیلم «</span><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%87%D9%86%DB%8C%D9%86" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: white; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">فرشتگان آرواره آهنین</span></a><span style="background-color: white; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">» که برداشتی سینمایی و غیردقیق از وقایع منتج به کسب حق رای زنان در آمریکا است، در صحنهای فعالان حق رای به یکی از کارخانههایی که زنان کارگر در آن شاغلند میروند تا آنها را به مشارکت در تغییر قانون رای مجاب کنند. در دیالوگی که میان </span><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%84" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: white; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">آلیس پال</span></a><span style="background-color: white; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> و یکی از زنان کارگر در میگیرد، زن کارگر در توضیح دلیل مخالفت با فعالیت برای حق رای با اشاره به ماجرای کشته شدن کارگران زن در کارخانه میگوید «ما نیازمند پله فراریم، نه حق رای.»</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> </span><span style="background-color: white; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">بیش از صد سال از تلاشهای زنان برای حق رای میگذرد، زمانه دیگر و جغرافیا دیگر است؛ اما هنوز هم پاسخ زنان کارگر به دعوت از آنان برای مشارکت در فرآیندهایی که وضعیت آنان را در نظر نمیگیرد همان است؛ «ما نیازمند پله فراریم»، پلههایی که در نردبان آتشنشانی در خیابان جمهوری هم باز نشد.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">آیا اشتغال زنان در ایران بیاهمیت یا قابل صرفنظر است؟ برای سالهای متمادی مسئله زنان و حقوقشان تیتر اخبار و رسانههای منتقد وضعیت بوده است؛ آیا فعالان زنان، کارگران را دیدهاند و مسائلشان را در نظر گرفتهاند؟ </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 700; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">جنبش زنان و دغدغه اشتغال</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">با مرور فعالیتهای جنبش زنان در دو دهه گذشته میتوان مهجور بودن بحث «اشتغال» را به خوبی مشاهده کرد. اشتغال در این سالها همواره و به سبب وجود بحرانها و اخبارهای مقطعی (</span><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">مورد جمهوری</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">)، در واکنش به برخی سیاستهای دولتی (</span><a href="http://rc.majlis.ir/fa/legal_draft/state/845277" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">مورد سیاست افزایش جمعیت</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">) و یا مناسبتهای سالانه (</span><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">اول ماه می</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">) دستمایه گفتگوها، یادداشتها و مقالات فعالان این حوزه قرار گرفته، اما حتی کثرت این موارد هم جای خالی سیاستگذاری و پیگیری این مسئله در جنبش زنان را پر نکرده است.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">اگر به انتقادهای وارده (</span><a href="https://www.radiozamaneh.com/267704" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">اینجا</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> و </span><a href="http://www.wsu-iran.org/baroo/b_24.pdf" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">اینجا</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">) بر خبرسازترین حرکت جنبش زنان در یک دهه گذشته یعنی کمپین یک میلیون امضاء نگاهی بیاندازیم، متوجه میشویم که نوک تیز پیکان نقدها مبتنی بر غیبت دغدغهها و مسائل زنان فرودست و کارگر است. این نقدها البته از این حرکت پیشتر نرفته و متوجه غیبت کلی نگاه به زنان فرودست و مطالباتشان در جنبش زنان نشدند؛ چرا که با مشاهده سایر مباحث مطرح در گفتگوهای حول مسئله زنان در ایران، میتوان دریافت که این نه فقط کمپین یک میلیون امضاء بلکه کلیت جنبش زنان است که درگیر مطالبات حقوقی، آن هم با تاکید بر قوانین مدنی و در آن میان قانون خانواده بوده است. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">فعالان جنبش زنان در پاسخ به این انتقاد، ضمن اشاره به عدم فعالیت منسجم گروههای ذینفع، و پذیرش ناتوانی خود در طرح این مطالبات نقدهایی نیز در مقابل مطرح کردهاند؛ از آن جمله نقد به </span><a href="http://www.ofros.com/1maj/hakimi_shzd.htm" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">فقدان نگاه جنسیتی در جنبش کارگری</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> و نبود تشکلهای کارگری حتی در محیطهای کاملا زنانه است. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">با این همه، اخبار اعتراضهای کارگری خط بطلانی بر این ادعا بود که زنان شاغل، منفعل و ناتوان از طرح مسائل و مشکلات خود هستند؛ تجمعات گسترده معلمان به ویژه معلمان </span><a href="http://bidarzani.com/18811" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">پیشدبستانی </span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">در اعتراض به عدم امنیت شغلی و نداشتن قراردادهای مشخص، و </span><a href="http://bidarzani.com/20138" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">تجمعات پرستاران</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> در اعتراض به وضعیت شغلیشان، نشان میدهد که اگرچه نبود تشکلهای رسمی، فعالیت علنی و سازمان یافته زنان در محیطهای کار را دشوار کرده است، اما زنان در واکنش به وضعیت نامطلوب اشتغال حضوری پررنگ داشتهاند. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">چرا در تجمعات پرستاران و معلمان بیشتر شاهد حضور زنان هستیم؟ شاید علت را بتوان در یکدستتر بودن فضا از نظر جنسیتی دانست؛ چراکه در فضاهایی که از نظر جنسیتی کمتر رقابتی هستند زنان قدرت بیشتری برای سازماندهی و طرح مطالباتشان پیدا میکنند. طبیعی است که موقعیت فرودست زنان در عرصههای اجتماعی به محیط کار نیز تسری پیدا میکند و زنان به ندرت فرصت و توان ایجاد تشکل و اعتراضهای شغلی را به طور مجزا، و حتی میان کارگران مرد پیدا میکنند. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">با اینهمه این اعتراضات صنفی عموما شامل توجه جدی و کافی از سوی فعالان جنبش زنان نشده، و فعالان حوزه زنان تنها به انتشار اخبار و گزارشهایی در ارتباط با این اعتراضات بسنده کرده و هیجگاه نتوانستند آن را به محلی برای ارتباطگیری و همراهی بین زنان کارگر و جنبش تبدیل کنند. از دیگر سو، پررنگ بودن دغدغه معیشت، و ترس از امنیتیشدن مطالبات صنفی، راه ارتباط را برای کارگران زن نیز دشوار میکرد.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">نبود همبستگی در میان گروههای مختلف زنان، حول تغییر قوانین و شرایط نابرابر در نهایت برخورد با هر دو آنها را برای حاکمیت سادهتر کرد و در هر دو جبهه، به رغم پیروزیهایی اندک و با فاصله، طرفین از دستیابی به خواستهای مشروعشان بازماندند. نگاهی به یگانه حرکت جنبش زنان که در نهایت میتوانست با «اشتغال» پیوندی داشته باشد، نشان میدهد که فارغ از مشکلات ساختاری، مرکزمحوری و جاگیری طبقاتی این جنبش هم در این مسئله تاثیرگذار بوده است.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">همزمان با افزایش تلاشها در درون حاکمیت برای محدود کردن حضور اجتماعی زنان، طرحهایی مبتنی بر تفکیک جنسیتی محیط دانشگاه، تفکیک جنسیتی رشتههای دانشگاهی و سهمیهبندی رشتهها که تحصیل زنان در رشتههای مختلف را تحدید میکرد و به طبع آن مانع از حضور آنان در مشاغل مختلف میشد، حرکتهایی در داخل جنبش زنان شکل گرفت. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">این حرکات اگر چه میتوانست شروع خوبی برای پرداختن به موضوع اشتغال از جانب جنبش زنان باشد اما محدود دیدن اشتغال به مسیری که صرفا از تحصیل میگذرد نشان داد که جنبش زنان یا درک روشنی از محیطهای اشتغال زنان ندارد و یا تنها مایل است تا پیگیر اشتغال زنان در حوزههایی خاص باشد. اما همانطور که در </span><a href="http://arghavancollective.blogspot.co.uk/2016/08/blog-post.html" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">یادداشت قبلی</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> نشان دادیم بیشترین سهم از اشتغال زنان نه در دست زنان تحصیلکرده که از آن زنان کشاورز، زنان شاغل در بخش خدمات و صنعت و یا زنانی است که در بخش غیررسمی اقتصاد فعال هستند. چنین دیدگاهی را نمیتوان در فعالیتهای جنبش زنان پیگرفت و احتمالا بیارتباط به مرکزگرا بودن این جنبش و عدم شناخت واقعی فعالان آن از موضوع اشتغال زنان در شهرهای مختلف ایران نیست. اما آیا شکل نگرفتن ارتباطی معنادار میان این دو بخش را میتوان در این مسائل خلاصه کرد؟ با نگاه به چگونگی و ریشههای شکلگیری جنبش زنان در نیمهی دوم دهه هفتاد میتوان پاسخی کاملتر به این سوال داد. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 700; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">شروع دوباره؛ در واکنش به یک پسرفت تاریخی</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">جنبش زنان پس از انقلاب ۵۷ در سالهای میانی دهه هفتاد و در شرایط جدیدی شکل گرفت که امکان فعالیتهای علنی و خارج از محفلهای سیاسی کوچک فراهم شده بود. این ظهور اگرچه از نگاه برخی، خلعالساعه و منتج از پیام دوم خرداد بود، اما ریشه در تحولات پیشینی و به خصوص تغییرات مابین سالهای ۵۷ تا ۶۰ داشت. با تغییر حکومت به واسطه انقلاب ۵۷ از یک نظام سکولار به یک حکومت دینی، و تغییر قانون اساسی و قوانین مدنی، وضعیت زنان تغییری اساسی کرد؛ آنها آزادی انتخاب پوشش را از دست دادند، با اهمیت یافتن گفتمان اسلامی و مورد توجه قرار گرفتن «خانواده»، قانون، حضور زنان در عرصه عمومی را تنگ کرد و اولویت نقش اجتماعی آنان را به فرزندآوری و تربیت فرزندان داد. اما عرصه خصوصی هم از تبعیضهای حقوقی مصون نماند و قوانین مدنی، این «حضور در خانه» را هم ضعیفتر و بیقدرتتر کرد؛ زنان امکان ترک ازدواج را با قانون یک طرفه طلاق از دست دادند، از حق حضانت محروم شدند، و قانون، امکان مسافرت و یا تصمیمگیری درباره محل سکونت را از آنها گرفت. زنانی که به حضور در عرصه عمومی پافشاری کردند از فعالیت در بسیاری از مشاغل محروم شدند و در مجموع تبعیض جنسیتی نه با فشار عرف جامعه که در سایه حضور پرقدرت قوانین مدنی مستحکم شد. بنابراین جنبش زنان در نیمهی دهه هفتاد نه در خلاء که در واکنش به این عقبگرد شکل گرفت و پس از آن نیز همین روند واکنشی را در تعیین دستور کارهای خود ادامه داد.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">اگرچه همچنان زنان نتوانستهاند در این مبارزه قوانینی که موجب پسرفت تاریخی وضعیتشان پس از انقلاب ۵۷ شده بود را تغییر دهند اما توانستند بر خلاف میل حاکمیت و به مدد حضور پررنگشان در عرصهی آموزش و نیز مقاومتهای مدنی که در طول این سالها از خود نشان دادند در عرصه عمومی و اشتغال حاضر شوند. البته در این میان نوسانات اقتصادی که لزوم فعالیت اقتصادی زنان در نقش نانآور خانواده را پدید آورد نیز بیتاثیر نبود.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">اگر این تبیین از چگونگی تعیین اولویتهای جنبش زنان در ایران را بپذیریم که بر واکنشی بودن فعالیتها در اعتراض به عقبگردها استوار است، آنگاه در مییابیم که چرا اشتغال زنان در این دو دهه در دستور کار این حرکت قرار نگرفته و اتفاقا چرا لازم است که اکنون در واکنش به برخی سیاستهای روز در اولویت قرار گیرد. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">در حال حاضر و با توجه به سیاستهای جمعیتی، سهمیهبندی دانشگاهها و …، و نیز با توجه به سهم بالای اشتغال زنان در بخش غیر رسمی اقتصاد، وضعیت زنان در حوزهی اشتغال در حال عقبگرد است و چنانچه جنبش زنان ایران بخواهد همچون گذشته در واکنش به عقبگردها دست به اقداماتی بزند، بدون شک اشتغال یکی از این حوزههاست که قدم برداشتن در آن نیازمند درگیر کردن ذینفعان مستقیم است. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Tahoma; font-size: 16px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">بازخوانی برخی از تجارب موفق و ناموفق در این حوزه -که در یادداشتهای بعدی خواهد آمد- شاید بتواند اولین گام ما برای شناخت بهتر اقداماتی باشد که میتوان انجام داد. </span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.2; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-49590379793522707132016-08-17T20:02:00.000+04:302016-08-17T20:02:00.909+04:30چرا بازار کار غیررسمی سهم زنان شد؟<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCwJasY8hM9uYAlxyuJ594qbTf-TeWBzJKssVgz44TjG8cgWlJVlsLY-r0PSLRksorZL6n4Kh2OHoijmakacdGBsOAa9mL2d0OIQa9cVPJstj5a7MmsIQR3z45yrKYnPdxgNKC1sWi_gM/s1600/Untitled-1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjCwJasY8hM9uYAlxyuJ594qbTf-TeWBzJKssVgz44TjG8cgWlJVlsLY-r0PSLRksorZL6n4Kh2OHoijmakacdGBsOAa9mL2d0OIQa9cVPJstj5a7MmsIQR3z45yrKYnPdxgNKC1sWi_gM/s400/Untitled-1.jpg" width="372" /></a></div>
<br /><br />در <a href="http://arghavancollective.blogspot.de/2016/07/blog-post_3.html">مطلب پیش</a> به پیچیدگیهای اشتغال زنان اشاره کرده و این سوال را مطرح کردیم که آیا میتوان افزایش حضور در بازار کار را به منزله رهایی زنان تلقی کرد؟ در دهههای گذشته نرخ اشتغال زنان افزایش یافته و زنان سهم بیشتری از بازار کار را در اختیار گرفتهاند، اما برخلاف تصور عمومی به نظر میرسد در شرایط اجتماعی آنها لزوما بهبودی رخ نداده است.<br /><br />ما در این نوشته تلاش کردیم با بررسی آمارهای موجود از وضعیت اشتغال زنان به درکی عینیتر از شرایطِ آنان دست پیدا کنیم. اما باید بگوییم که عدم شفافیت و غیردقیق بودن آمارها این تحلیل را برای ما دشوار کرد. با این وجود، نگاه کردن به «اعداد» رسمی صحت خوشبینی عمومی نسبت به بهبود وضعیت زنان با بالا رفتن سهمشان از بازار کار را زیر سوال میبرد.<br /><br /><b>از کدام مشاغل حرف میزنیم؟</b><br /><br />مواجهه با کار زنان و توصیف آن عموماً بر اساس تقسیم مشاغل با توجه به مزدی بودن یا نبودن آنها صورت میگیرد. بدینترتیب که مشاغلی که شامل مزد و مزایایی مانند بیمه هستند مشاغل رسمی خوانده میشوند و مشاغل غیررسمی اشاره به کارهایی دارد که از مزایایی همچون بیمه برخوردار نیستند و ممکن است شامل مزد باشند یا نباشند. از این روست که مشاغل غیررسمی به دو دسته تقسیم میشوند؛ مشاغلی که مبتنی بر دریافت دستمزد هستند اما زیر نظر کارفرمای رسمی نبوده و از مزایا و بیمه برخوردار نیستند، مانند کار در کارگاههای خانگی. و مشاغلی که اصولا مبتنی بر دریافت دستمزد نیستند، مانند کار خانگی زنان خانهدار و کارهای مراقبتی و حمایتی. مشاغل غیررسمیِ نوع دوم در ادبیات مربوط به حوزه اشتغال «شغل» محسوب نمیشوند. این درحالی است که بسیاری از این مشاغل جنبههای تولیدی دارند. علاوه بر این، بسیاری از کارهای پارهوقتی که در بخش رسمی و زیر نظر کارفرمایی رسمی انجام میشوند، به دلیل عدم بهرهمندی از حقوق، مزایا و بیمهای که شامل حال مشاغل تماموقت در همان حوزه میشود، کار غیررسمی محسوب میشوند.<br /><br /><br /><b>ورود رسمی به بازار کار غیررسمی</b><br /><br />وضعیت اشتغال زنان در سالهای اخیر چگونه بوده است و چگونه خواهد شد؟ طبق <a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/183521/%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-73-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF">پیشبینیهای اعلامشده</a> انتظار میرود در پنج سال آینده، سالانه حدود ۳۵۵ هزار زن، که ۵۷ درصد از آنان تحصیلات عالی دارند به جامعه جویای کار بپیوندند. با احتساب این آمار، حتی در صورت تحقق رشد اقتصادی هشت درصدی در نظر گرفته شده در برنامه ششم توسعه، سالانه امکان تولید تنها ۳۱۱ هزار شغل برای زنان وجود دارد.<br /><br />فاصله ۴۰ هزارنفری بین این دو عدد، که حتی در بهترین وضعیت اقتصادیِ ممکن وجود خواهد داشت، چه واقعیتی را در آینده پیش رویمان قرار میدهد؟ نگاهی به وضعیت فعلی سهم زنان از بازار کار رسمی و غیررسمی کمک میکند تا تصویر واضحتری از آینده نزدیک داشته باشیم. <br /><br />طبق آخرین<a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/183521/%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-73-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF"> آمار</a> ارائه شده از سوی دفتر امور زنان، از ۲۲ میلیون نفر شاغل در بازار کار ایران در سال ۱۳۹۴، در حدود ۷ میلیون نفر در بازار کار غیررسمی اشتغال داشتهاند. ۱/۵ میلیون نفر از این رقم را زنان تشکیل میدهند. از سوی دیگر آمارهای رسمی، تعداد کل زنان شاغل را در حدود ۳ میلیون نفر اعلام میکند. به عبارت دیگر، ۵۰ درصد از زنان در بخش رسمی و ۵۰ درصد دیگر در بخش غیررسمی مشغول به کار هستند.(۱) <br /><br />با توجه به این آمار و سهم زنان از بازار کار میتوان پیبرد که بخش عمدهای از زنانی که در انتظار ورود به بازار کار هستند سهم بسیار ناچیزی از بازار کار رسمی خواهند داشت، یعنی تقریبا نیمی از زنانی که موفق به حضور در بازار کار می شوند وارد بازار کار غیررسمی خواهند شد.<br /><br />در <a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/183521/%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-73-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF">آمار</a> ذکر شده از سوی دفتر امور زنان، از میان کل زنان شاغل، ۲۹/۵ درصد زنان در بخش خصوصی کار میکنند و پیشبینی میشود تا پایان برنامه ششم توسعه این رقم به ۳۷/۳ درصد افزایش یابد. اما این رقم لزوماً به معنای افزایش حضور زنان در بازار کار رسمی نیست، چراکه در بسیاری از موارد اشتغال زنان در بخش خصوصی شامل مشاغل پارهوقتی میشود که از حقوق و مزایای کافی برخوردار نیستند و شامل بیمه نیز نمیشوند. از سوی دیگر، بسیاری از مشاغل بخش خصوصی در واقع مشاغل غیررسمی، یعنی کار در کارگاههای خصوصی است که به علت پایین بودن تعداد کارگران و یا قراردادهای موقت سه تا شش ماهه تحت نظارت وزارت کار نیستند.<br /><br /><br /><b>چرا بازار کار غیررسمی سهم زنان شد؟</b><br /><br />هجوم متقاضیان بازار کار در وضعیتی رخ میدهد که پیشاپیش انبوهی از بیکاران پشت درها منتظرند. از طرف دیگر، بخشهای تولیدی و صنعتی نیز در رکود قرار دارند. این به معنای وجود فاصلهای عظیم میان نیروی کار موجود و فرصتهای کاری موجود است. در این شرایط، ساختار قوانین بازار کار اولویت را به مردان میدهد و به این ترتیب، زنان بیشتری به سوی مشاغل پاره وقت و کارهای خانگی و غیر رسمی سوق داده میشوند. بر اساس <a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/183521/%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-73-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF">پیشبینیهای معاونت زنان</a> تا پایان برنامه ششم توسعه سهم زنان در مشاغل پارهوقت و خانگی دو برابر خواهد شد و از ۳۶۸ هزار نفر به ۵۲۱ هزارنفر خواهد رسید. سوال این جاست که آیا افزایش حضور زنان به این شکل در بازار کار موجب بهبود وضعیت آنان خواهد شد؟ <br /><br /><a href="http://www.khabaronline.ir/detail/508838">آمار</a>های ارائه شده از سوی وزارت کار نشان میدهد از حدود ۲۲ میلیون نفر شاغل در بازار کار ایران، حدود ۱۸/۵ میلیون نفر در صنایع خرد و کوچک مشغول بوده و بخش قابل توجهی از آنها در صنایع خرد غیررسمی اشتغال دارند. بر این اساس، اشتغال غیررسمی ۵۷ درصد از بازار کار ایران را به خود اختصاص داده است. در این شرایط و با وجود تاکید دفتر امور زنان ریاست جمهوری بر ایجاد «صندوق بیمه برای زنان غیرمزد و حقوق بگیر» و احتمال تصویب لایحه کاهش ساعت کار زنان با شرایط خاص، به نظر میرسد در چنین شرایطی، کارفرمایان کارگاهها و مشاغل غیررسمی برای فرار از قوانین بیمه و سایر مزایای قانونی به نیروی کار، هرچه بیشتر خواستار بکارگیری زنان خواهند شد. <br /><br />در شرایطی که دولت از تضمین اجرای قانون کار در مشاغل «مردانه» و محیطهای شغلی کار سر باز میزند، و در حالیکه فعالین صنفی به حمایت علنی دولت از کارفرمایان معترض هستند، آیا تضمینی برای عملی شدن این «راهکارهای» حمایتی وجود دارد؟ فارغ از اینکه اساسا بردن کار به محیطهای خانگی احتمال بهره کشی از نیروی کار را افزایش خواهد داد. <br /><br /><br /><b>بخش خصوصی و افسانه فرصتهای شغلی</b><br /><br />بنا بر <a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/183521/%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-73-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF">ادعای</a> مراکز کاریابی غیردولتی، بخش خصوصی با اختلاف بالا بیشترین فرصتهای شغلی را برای زنان جویای کار فراهم میکند. بخش اعظم این زنان در بخش خدمات بکار گرفته شدهاند و دارای مدرک تحصیلی متوسطه، دیپلم و پایینتر از آن بودهاند. نسبت زنان دارای مهارت و جوینده کار که به بازار کار وارد شدهاند در مقایسه با زنان بیمهارت کمتر بوده است. این امر از تمایل کارفرمایان بخش خصوصی به استخدام زنانِ با مدارک تحصیلی پایینتر و فاقد مهارت حکایت دارد؛ زنانی که احتمالا بواسطه چنین ویژگیهای مهارتی و تحصیلی، به کارهای فرودستتر با حقوق و مزایای پایینتر نیز گمارده خواهند شد. به علاوه، این افراد احتمالا در برابر شرایط کاری پیشنهاد شده از طرف کارفرمایان انعطاف بیشتری از خود نشان خواهند داد. با در نظر گرفتن شکاف طبقاتی موجود و تاثیر آن بر دسترسی افراد به تحصیلات و دیگر منابع قدرت، روشن است که زنان بدون مهارت و تحصیلات دانشگاهی اگرچه امکان دستیابی راحتتر به فرصت شغلی دارند اما شرایط شغلی سختتری را تجربه می کنند. به عبارتی دیگر آنها از امنیت شغلی، بیمه، ساعات کار مشخص و غیره بهرمند نخواهند بود. این درحالیست که زنان دارای تحصیلات نیز علاوه بر دشواریهای پیش رو برای یافتن شغلی متناسب با مهارتهایشان، حتی در صورت ورود به محیط کار لزوما در جایگاهی برابر با مردان قرار نمیگیرند.<br /><br /><br /><b>کشاورزی؛ رسمی یا غیررسمی؟</b><br /><br />طبق آمارهای موجود حدود ۳ میلیون و هشتصد هزار نفر در بخش کشاورزی ایران مشغول به کار هستند. آمارها نشان میدهد در سال ۱۳۸۹ حدود ۱ میلیون و ۷۷ هزار زن در بخش کشاورزی اشتغال داشتهاند و این رقم طی روندی نزولی در سال ۱۳۹۳ به حدود ۷۶۷ هزار نفر رسیده؛ یعنی ۲۸/۸ درصد کاهش در اشتغال زنان در بخش کشاورزی. آمار دقیقی از رسمی یا غیررسمی بودن اشتغال آنها در بخش کشاورزی وجود ندارد. اما باید چند نکته را در این میان مدنظر قرار داد. نخست اینکه از کل ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفری که در بخش کشاورزی فعالند تنها حدود ۱۷۰ هزار نفر در شهرها اشتغال دارند و بقیه در روستاها به سر میبرند. در روستاها نیز بخش زیادی از زنان به عنوان عضو خانواده سر زمینهای کشاورزی به کار مشغول بوده و عملا از حیطه اشتغال رسمی خارج میشوند. حتی اگر فرض کنیم تعدادی از زنان برای کارهای کشاورزی قرارداد دارند و از مزایای بیمه برخوردارند باز هم با توجه به فصلی بودن شغل کشاورزی، این افراد تنها در همان فصل مشخص از این مزایا برخوردار میشوند. چرا که طبق بند ۶۸ قانون کار، حقوق این کارگران تنها در صورت انعقاد قرارداد کار و در فصولی که مشغول به کارند و در حدود قانون کار و قرارداد منعقد شده میان کارفرما و کارگر تأمین میشود. آنچه گفته شد نشان میدهد که بحران اشتغال در بخش کشاورزی مختص به زنان نیست.<br /><br /><br /><b>پیچیدگیهای پیگیری مطالبات زنان شاغل</b><br /><br />از میان زنان جویای کار، بخش اعظمی به بازار کار غیر رسمی سوق داده میشوند. از میان شاغلان بخش رسمی نیز، تعداد اندکی به مشاغلی با امنیت شغلی و مزایا دست پیدا میکنند و اکثر زنان، غالبا بیمهارت و تحصیلنکرده، به بخش خصوصی کشیده میشوند. بخشی که گرچه در گزارشها «رسمی» شمرده میشود، اما در بسیاری اوقات فاقد ویژگیهای شغلی بخش رسمی است.<br /><br />سهم بالای اشتغال زنان در مشاغل غیررسمی، و پیشبینی روند رو به رشد آن، با توجه به سیاستهای دولتی (<a href="http://rc.majlis.ir/fa/legal_draft/state/845277">طرح تعالی خانواده، </a>طرح <a href="http://rc.majlis.ir/fa/legal_draft/show/847718">کاهش ساعت کاری زنان</a> و …) دفاع از حقوق زنان شاغل را با دشواریهای زیادی روبرو کرده است؛ عدم امکان تشکلیابی در مشاغل غیررسمی به دلیل پراکندگی کارگاهها، خانگی بودن بخشی از این مشاغل و «غیر رسمی» بودن آن، امکان پیگیری مطالبات و حقوق معطلمانده آنان را دشوارتر کرده است. <br /><br />در طرف دیگر و در مشاغل رسمی، وضعیت کلی زنان شاغل، در مشابهت با همتایان مرد، و در سرکوب تشکلیابی مستقل کارگران، معلمان و پرستاران، سرکوب حداقل دستمزد و بالا بودن نرخ بیکاری و رکود اقتصادی، وضعیت بهتری را نمایان نمیکند. در نبود تشکلهای مستقل کارگری، و در شرایطی که دولت با تنظیم جانبدارانه روابط کارفرما و کارگر، جایگاه کارگران را در چانهزنی بر سر مطالباتشان تضعیف میکند، طرح مسائل و پیگیری مطالبات زنان در زمینه اشتغال از چه طریقی ممکن است؟ آیا جنبش زنان در ایران تا کنون در طرح این مسائل و پیگیری مطالبات زنان کارگر کمکی است؟<br /><br /><br /><b>پانوشت؛</b><br /><br />۱. طبق تعریف مرکز <a href="http://www.mizanonline.ir/fa/news/57605/%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%B1%D8%AE-%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84">آمار</a>، سن اشتغال ۱۰ سال به بالا در نظر گرفته شده، و شاغل فردی است که لااقل یک ساعت در هفته مشغول به کار باشد. بنا بر این تعریف تعداد کل <a href="http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3372508">زنان در سن اشتغال</a> ۲۷ میلیون نفر است.<br /><br /><br /><b>منابع</b><br /><br /><a href="http://www.sharghdaily.ir/News/94835/%D9%A2%D9%A7%E2%80%8C-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1--%D9%88-%D9%81%D9%82%D8%B7-4%E2%80%8C-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D8%BA%D9%84">گزارش «شرق» درباره آمارهای معاونت امور زنان و خانواده از وضعیت اشتغال زنان</a><br /><br /><a href="http://www.fardanews.com/fa/news/427772/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7">زنانه شدن فقر</a><br /><br /><a href="http://www.asriran.com/fa/news/8240/%D9%88%D9%82%D8%AA%D9%89-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF">وقتی فقر زنانه میشود</a><br /><br /><a href="http://www.tccim.ir/BW/NewsFullStory.aspx?nid=1515">اشتغال زنان در چه وضعیتی است؟</a><br /><br /><br /><br /><br /><br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-66762033324166459292016-07-03T23:36:00.002+04:302016-07-05T11:27:50.522+04:30آیا اشتغال زنان همواره رهاییبخش است؟<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlE0N4UXowxOraQwTHpA7ggowa1zqxTN3zsj0bWLd18EOhG4SQ6EE3JturGe71JW8Bt4km0gE2At1nZlOpJau_sQLClmXaq5-R2rjqmNwAyoyiyKrX_m3b370VOLT_AoLKVxFeuFzJ-oI/s1600/10059038.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlE0N4UXowxOraQwTHpA7ggowa1zqxTN3zsj0bWLd18EOhG4SQ6EE3JturGe71JW8Bt4km0gE2At1nZlOpJau_sQLClmXaq5-R2rjqmNwAyoyiyKrX_m3b370VOLT_AoLKVxFeuFzJ-oI/s1600/10059038.jpg" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کارل مارکس در ایدئولوژی آلمانی میگوید «در جامعه کمونیستی، که دایره آزادی هر فرد بیش از همیشه است و وی میتواند در رشته مورد علاقه به موفقیت دست پیدا کند، جامعه فرایند تولید را کنترل میکند و بنابراین فردی مثل من میتواند امروز کاری انجام دهد و فردا کار دیگری، صبح شکار کند، بعدازظهر ماهیگیری کند، شب گله را به چرا ببرد، بعد از شام هم به انتقاد بپردازد، همان چیزی که در ذهنش است را اجرا کند بدون آنکه شکارچی، ماهیگیر، چوپان یا نقاد باشد.»<br />
مارکس تصویری رویایی از زندگی ترسیم میکند، که در آن خبری از جبر و تکرار و روزمرگی نیست. مارکس اینجا درکی چندجانبه و متفاوت را از امکان درهمتنیدگی کار، لذت، خلاقیت، تولید و به ثمر رسیدن تواناییهای مختلف انسان به تصویر میکشد.<br />
اما امروز و در دنیای واقعی، آنهایی از ما که خوششانسند و «بیکار» نیستند، عموماً هر صبح باید برای رفتن به سر کاری ثابت بیدار شوند که برای ادامه بقا، یا برای رسیدن به بخشی از زندگی که شاید لذتبخش و مطلوب است، مجبور به انجام آنند. شغلِ بیشتر آدمها، در همان حال که پیوسته آنها را از آنچه میخواهند باشند دورتر میکند، جایگاه و منزلت اجتماعی را به افراد تحمیل میکنند که بیرون آمدن از آن بسیار دشوار است.<br />
شاید در این میان تفسیر هانا آرنت از وضعیت انسان و محدودیتهای تحمیلی به او توصیف مناسبی از وضعیت کنونی ما باشد. آرنت با تفکیک قائل شدن میان دو وجه متفاوت کار، دو مفهوم زحمت (labor) و کار (work) را از یکدیگر جدا میکند. وی زحمت را لازمه ادامه بقا و ضرورت وضعیت دنیوی انسان میداند. از نگاه آرنت زحمت شری لازم برای ادامه زندگی است و در زمره اقدامات حیوانی انسان قرار دارد. در زحمت تولید و خلاقیتی وجود ندارد، ماحصلش مصرف میشود، و به عبارتی بردگی انسان به دست ضرورت است. آرنت در سلسلهمراتبی ارزشگذارانه، پس از زحمت، کار و بعد عمل (action) را قرار میدهد؛ از نگاه وی، کار و عمل هردو فرای ضرورت و بنابراین اعمالی انسانی و در ارتباط با خلاقیت و آزادیاند. <br />
میتوان ادعا کرد که امروزه کار کردن برای درصد بالایی از جمعیت زمین، نه به هدف تولید و ساختن و پویایی است، بلکه کار، همان زحمت آرنتی، و یا ضرورتی است که نبودش ویران کنندهی هستی شمار بزرگی از انسانهاست.<br />
ما در ارغوان، در راستای پرداختن به حوزههای پراهمیت مربوط به زنان، از مسئله اشتغال زنان در ایران خواهیم نوشت؛ مجموعهای از یادداشتهای تحلیلی که خطوط کلی کار زنان در ایران را مورد بررسی قرار می دهد. این یادداشت به عنوان پیشدرآمدی بر این مجموعه، برآیند سوالها و چالشهایی است که پیش از ورود به موضوع کار زنان خود را با آنها رو به رو میبینیم. دغدغههایی که شاید رهیافتی روشن، لااقل در حوزه عمل، برایشان متصور نباشد، اما باید آنها را هنگام پرداختن به این موضوع گوشه ذهن نگه داشت. آیا اشتغال زنان و تلاش برای دستیابی به برابری در این حوزه در نهایت به نفع زنان است و این مبارزهای است که باید در آن سهیم شد؟ و آیا ورود زنان به اشتغال یا بالاتر رفتن سهم زنان در این حوزه به معنای برابری است؟ اینها پرسشهایی است که پاسخ به آن نیازمند چند وجهی دیدن موضوع اشتغال زنان است.<br />
لازم به اشاره است که اگرچه در واقعیت به راحتی نمیشود مسائل را با تفکیک «جنسیت» از یکدیگر جدا کرد، اما در این نوشته و نوشتههای آتی، تمایزگذاری میان اشتغال «زنان» و «مردان» به هدف روشنتر دیدن مسائل و مصائبی است که به طور خاص به زنان تحمیل شده و بدون فیلتر جنسیتی از دیده پنهان میمانند. همچنین باید روشن باشد که دیگر گروههایی که به واسطه جنسیت خود به حاشیه رانده میشوند نیز از منظر اشتغال وضعیت بهتری نسبت به زنان هم طبقه خود نخواهند داشت. <br />
<br />
<b>کار زنان؛ دستاوردی معاصر یا ضرورتی همیشگی؟</b><br />
در مقایسه وضعیت امروز زنان با گذشته، در حالی که سهم زنان در نیروی کار جهان از ۳۸ درصد در سال ۱۹۷۰ به ۴۱ درصد در سال ۱۹۹۶ و ۵۷ درصد در سال ۲۰۱۴ <a href="http://www.vaghayedaily.ir/fa/News/3390">افزایش یافته است</a>، احتمالاً ادعا میشود که وضعیت عمومی زنان بهبود یافته و یکی از شواهد آن همین بالاتر رفتن سهم زنان در بازار کار است. این حضور به نظر گشایش بزرگی میآید، اما با نگاهی دقیقتر این ادعا زیر سوال میرود؛ سوای تغییرات عمدهای که طی سالیان در ساختار اقتصاد و خانواده پدید آمده و حضور هرچه بیشتر زنان در بازار کار را ضرورت بخشیده، طبقات فرودست همواره به اقتضای موقعیت خود (فارغ از جنسیت) درگیر برآوردنِ نیازهای معیشتی خود از طریق کار بودهاند. گرچه زنان برای دههها و شاید سدهها همچون امروز امکان حضوری پررنگ در عرصه عمومی (و به تبع آن بازار رسمی کار) را نداشتهاند، اما در مشاغل خانگی و خانوادگی از نگهبانی از آتش، جستوجوی ریشههای خوردنی نباتات، جمعآوری میوههای وحشی و کشاورزی در زمینهای رسوبی گرفته تا تولید صنایع دستی (نظیر فرش و گلیم و کوزه و ..) و نیز بافندگی، مشاطهگری، خدمتکاری و غیره <a href="http://borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=6999">مشغول به کار بودهاند</a>. «کلارا رایس» در کتاب «زنان ایرانی و راه و رسم زندگی آنها» در همین رابطه میگوید: «ضمن کارهای مربوط به داخل خانه، بافتن و پشمریسی، پختن نان، تهیه لبنیات و غیره به عهده آنان بود. زنان وابسته به طبقات پایین بنا به نوع تولیدات منطقه زیستی خویش، در کارگاههای خانوادگی مشغول کار بودند و از این طریق به اقتصاد بیجان خانواده کمک میکردند.» با در نظر گرفتن این مسئله متوجه میشویم که بهرغم حضور پررنگتر زنان در جامعه امروز، وضعیت آن طبقه از زنانی که طی نسلها نانآوری بخشی از زندگی روزمره آنها بوده، از حیث ورود به بازار کار تغییر چندانی نکرده است. کار برای این زنان نه پدیدهای تازه و نه ماحصل یک پیشرفت اجتماعی است.<br />
از سوی دیگر اگرچه در برخی حوزهها و طبقات اجتماعی با حضور فزاینده زنان در مشاغل رسمی و فضای عمومی طرف هستیم، اما آنجا هم موضوعاتی چون تبعیض جنسیتی در مناسبات شغلی (دستمزد نابرابر، آزار جنسی، مرد-محور بودن ساعات کار) همچنان پابرجاست. از طرف دیگر، نگرش سنتی مبتنی بر بیارزش بودن کار خانگی و مراقبتی و منسوب بودنش به زنان، هم مانعی بر سر راه ورود به عرصه کار است و هم آنها را در جایگاهی دست دوم جای داده و موجب تثبیت نقشهای جنسیتی در جامعه (بهرغم گسترده شدن کار زنان) میشود.<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmulS-aCr8vBfvlN7238ZorJQ5-jgfGDpst568fgeuhDLbHZcnoejAazdmoVxb_H0azCdiogrJCZ_l1rDuFAxtgkjGOzqKr38CEe2QeCvBXxguaqPb3NnFQZmDvD8OWxjYI59JQTY8Cb4/s1600/9.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"> <img border="0" height="278" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmulS-aCr8vBfvlN7238ZorJQ5-jgfGDpst568fgeuhDLbHZcnoejAazdmoVxb_H0azCdiogrJCZ_l1rDuFAxtgkjGOzqKr38CEe2QeCvBXxguaqPb3NnFQZmDvD8OWxjYI59JQTY8Cb4/s400/9.jpg" width="400" /></a> <br />
<br />
<b>کار زنان؛ جدایی از طبیعت زنانه</b><br />
مخالفان و <a href="http://www.beytoote.com/wedlock/tafahom/disadvantages4-female-financial.html">منتقدان</a> کار زنان، که در جامعه ما کم هم <a href="http://www.fardanews.com/fa/news/152128/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%8A%D8%A8-%D9%88-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%8A-%D9%83%D8%A7%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87">نیستند</a>، حضور زن در جامعه را تخطی از نقشهای سنتی او میدانند؛ عملی که وی را از کارکرد به اصطلاح «ذاتی و اولیهاش» که همسری و مادری است <a href="http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4599/33730">دور میکند</a>. قدرت این نگاه، وقتی روشنتر میشود که حتی هنگامی که نیروی کار زنان به خاطر ضرورتهای اقتصادی حائز اهمیت میشود، آنها به مشاغل خانگی، یا پرستاری، معلمی و... سوق داده میشوند؛ مشاغلی در محیطهای بسته، اندرونی، و یا «زنانه» که در حقیقت در ادامه نقشهای جنسیتی تقسیم شده در جامعه قرار دارند.<br />
اگر به روند آماری اشتغال زنان در ایران نگاهی بیاندازیم در مییابیم که اشتغال زنان در ایران نیز همچون الگوی جهانی روندی صعودی داشته و از ده درصد در سال ۱۳۷۶ به ۱۷ درصد در سال ۱۳۸۴ <a href="http://vaghayedaily.ir/fa/News/3390">رسیده است</a>. اما پس از آن و با روی کار آمدن دولت نهم و دهم یعنی دقیقا زمانی که رویکردهای سنتی نسبت به جایگاه زنان قوت گرفته بود، این روند نزولی شده و درصد اشتغال زنان به هفت درصد رسید. در حال حاضر و براساس نتایجِ طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۴ که به تازگی از سوی این مرکز منتشر شده، نرخ مشارکت اقتصادی زنان تنها ۱۳/۳ درصد و برای مردان ۶۳/۳ درصد است. <br />
بدینترتیب میتوان مدعی شد که ما با وجود فراز و فرودهای میزان اشتغال زنان در ایران، ما همچنان در جامعهای زندگی میکنیم که جایگاه اشتغال زنان در آن به شدت پایینتر از بسیاری از کشورهاست و نگاه سنتی به نقش آنان به عنوان مادر، همسر، پرستار و … هنوز هم در میان سیاستگذاران دست بالا را دارد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
<br />
<b>اشتغال رهایی است؟</b><br />
به نظر میرسد در اوضاعی که موانع بسیاری بر سر راه کار کردن زن وجود دارد، اشتغال زنان امری مترقی است. اما دفاع یکجانبه از کار زنان نیز موجب غفلت از چند مسئله خواهد شد؛ از یکسو، کارِ بسیاری از زنان نه به هدف استقلال و رهایی، که ضرورتی برای ادامه حیات آنهاست. این شکل از کار، لزوما نه روابط پدرسالارانه داخل خانواده را تغییر میدهد و نه به استقلال زنان میانجامد (بسیاری از زنان درآمد خود را مستقیما در اختیار مردان خانواده قرار میدهند). از سوی دیگر در جامعهای که قوانین و ساختار بازار کارش، پیشاپیش بر روابط نابرابر کارفرما و کارگر بنا شده، زنان کارگر علاوه بر استثمار معمول در بازار کار، مورد تبعیضی مضاعف به سبب زن بودنشان قرار میگیرند.<br />
باور بیچونوچرا به تاثیر جادوییِ حضور در بازار کار بر وضعیت زنان، میتواند ما را دچار یک خطای مهم کند؛ آنطور که <a href="https://pecritique.com/2013/10/18/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4-%D8%B8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B1/">نانسی فریزر</a> میگوید تاکید صرف بر اهمیت ورود زنان به بازار کار، همراستا با نگرش سنتی در ارزشگذاری کارها، کارهای خانگی و مراقبتی است؛ چنین نگاهی هرآنچه که خارج از بازار کار تعریف شده و با پول خریده نمیشود را بیارزش میشمارد و بدینترتیب نه در جهت تغییر مناسبات ارزشدهی، که در جهت تثبیت آن حرکت میکند. این در حالی است که کار خانگی و مراقبتی، بخشی لاینفک از تامین نیروی کار بوده و بنابراین ارزشآفرین است. از اینرو، نباید کار را صرفاً به کار مزدی، یعنی آنچه که با پول خریداری میشود، تقلیل داد (1).<br />
در سطحی کلانتر، بحث عدالت در حوزه اشتغال زنان و دستمزد آنان نیز بدون پیچیدگی نیست؛ جنبشهای فمینیستی و فمینسیم جریان اصلی، به دستمزد نابرابرِ زنان و مردان در شغلهای یکسان و حضور بسیار پایین زنان در ردههای مدیریتی اعتراض دارند و «عدم توفیق زنان در دستیابی به سطوح عالی مدیریت» را بهدلیل وجود «سقف شیشهای» میدانند. اما همانطور که فریزر و دیگران میگویند، تاکید روی این معضلها و دستاوردهای احتمالی ناشی از سازماندهی حول آنها، در بهترین حالت به برقراری عدالت جنسیتی درون نظام اقتصادی موجود منجر میشود؛ غایت چنین تلاشهایی، ایجاد محیطهای کاری خواهد بود که زنان و مردان از نظر تعداد و دستمزد و امکانات در آنها برابرند. نظامی که در آن زنان نیز موفق شدهاند پایاپای مردان، مدیر و وزیر و رییس جمهور شوند. مبنای چنین استدلالی صرفا دستیابی به فرصتهای برابر برای رسیدن به موفقیت فردی است. چنین نگاهی در بهترین حالت زنان را به دستیابی موقعیتی برابر با مردان دعوت میکند، اما به ساختار اقتصادی که پیشاپیش بر نابرابری و بیعدالتی بنا شده کاری ندارد.<br />
<br />
<b> جمعبندی</b><br />
در مواجهه با اشتغال زنان مهم است که از نقطه نظر کدام یک از «زنان» به مسئله نگاه میکنیم. اگر از منظر زنان طبقه متوسط و یا طبقات بالا به موضوع اشتغال بنگریم (یعنی کسانی که پیشتر نیز فرصتهای بیشتری در دسترسی به آموزش، امکانات رفاهی و بهداشتی و… داشتهاند)، پیشرفت فردی نه تنها معنادار بلکه مهم تلقی میشود و باید در این میدان تلاش کرد تا گوی سبقت را از تمامی رقبای ممکن (اعم از زن و مرد) ستاند. از این منظر سقف شیشهای قطعا مانع بزرگی بر سر راه پیشرفتهای فردی است. اما اگر از منظر زنان طبقات فرودست به موضوع نگاه کنیم، اساسا ماجرا شکل دیگری به خود میگیرد؛ زنانی که پیش از ورود به بازار کار فرصتی برای دستیابی به امکانات آموزشی، رفاهی، بهداشتی و درمانی و... نداشتهاند، در بزرگسالی نیز احتمالا در موقعیتی نیستند که سقفی شیشهای آنها را از شغل دلخواه باز داشته باشد. آنها باید در کارگاههای غیر رسمی کار کنند یا در خانه کارهایی را انجام دهند که نیاز به مهارت چندانی ندارد (مانند بستهبندی، راستهدوزی و ...). جایگاه آنان در حوزه اشتغال آنقدر از سقف شیشهای دور است که اساسا آن را موضوعی مرتبط با خود نمیبینند. بنابراین اگر از منظر این زنان به موضوع اشتغال نگاه کنیم آن وقت بحث بر سر خوبی یا بدی اشتغال زنان، یا فرصتهایی که به واسطه آن فراهم میشود نیست؛ بحث بر سر زنده ماندن و هر امکانی است که بتواند سقفی را بالای سرشان نگه دارد، حتی اگر شیشهای باشد.<br />
<br />
<br />
1- البته پیش از فریزر نیز کسانی چون <a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%B3">آنجلا دیویس</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Audre_Lorde">ادره لرد</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Himani_Bannerji">هیمانی بنرجی</a>، <a href="http://www.bbk.ac.uk/about-us/fellows/avtah-brah">آوتار براه</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Selma_James">سلما جیمز</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Maria_Mies">ماریا میس</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Chandra_Talpade_Mohanty">چندرا تالپاده موهانتی</a>، <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Silvia_Federici">سیلویا فدریچی</a> و <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Dorothy_Roberts">درثی رابرتز</a> به این موضوع <a href="https://pecritique.com/2013/10/27/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%90%D8%B1%D9%90%D9%86%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D9%86">پرداخته بودند</a>.</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-69497917550064559802016-01-13T22:34:00.002+03:302016-07-04T17:17:36.342+04:30 دستهای خالی، مسیرهای بیربط<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«خانمها، آستینها را بالا بزنید، مجلس دهم نیازمند خانهتکانی است.»<br />
این نه شعار کمپین یا حزبی کورجنس، که بخشی از ویدئو تبلیغاتی «کمپین تغییر چهره مردانه مجلس» است که زنان را دعوت به «آستین بالا زدن» و «خانهتکانی» میکند. این کمپین در بخشهایی از بیانیهاش از نیاز مجلس عبوس و مردانه به «طراوت» میگوید که قرار است با حضور زنان حاصل شود.<br />
آیا اینگونه بازتولیدِ کلیشههای جنسیتی تصادفی است و باید از کنار آن گذشت؟ در یادداشت پیشرو تلاش میکنیم تا نشان دهیم، نه فقط این جملات و تعابیر، که کلیت این حرکت نیازمند نقدی جدی است؛ نقدی که میتوانست پیش از شروع آن، و در پروسه دیالوگ درون جنبشی این کمپین را تقویت کند. اما در امتناع گفتگو در بدنه باقی مانده از جنبش زنان، فعالان جنبشی، همچون مخاطبان بیرونی، هنگامی با این حرکتها مواجه میشوند که قطار کمپین حرکت کرده است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" dir="rtl" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgME9a4pDjfdnyOcvDEZd3nDiNkPCwuzBqQNS4tTq7hP6XKe4_rC1_ODphI1h0bwO9MpSmnVgVnUgKb1h06u-R1o2fzDIUFZhCHcGZalmZyas6f1EdhTWG6zGQlsoI7Rq5AhQ8nfmhv3IU/s1600/ambedkar-cartoon.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="246" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgME9a4pDjfdnyOcvDEZd3nDiNkPCwuzBqQNS4tTq7hP6XKe4_rC1_ODphI1h0bwO9MpSmnVgVnUgKb1h06u-R1o2fzDIUFZhCHcGZalmZyas6f1EdhTWG6zGQlsoI7Rq5AhQ8nfmhv3IU/s400/ambedkar-cartoon.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" dir="rtl" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMrUnVpeJV2whmVJHFkcrD6p7WNZqi9ZZNOORNTltxtoW_HRs9SrS0Cty6Oe5F2DWUcRHMYEQ641doBranfaxCscDwnzEVNlrbCUPlede8t1847n5MZdO793zeaBdLk1Y67-3Gk9wImA8/s1600/%25D8%25A7%25D9%2593%25D8%25B3%25D8%25AA%25DB%258C%25D9%2586.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<div style="text-align: right;">
<b>اسب تروا؛ افسانهای هربار شکستخورده</b><br />
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اگرچه<a href="http://www.unwomen.org/en/what-we-do/leadership-and-political-participation/facts-and-figures"> سهم زنان</a> در لایههای بالای قدرت سیاسی، در سراسر دنیا در مقایسه با سیاستمداران مرد ناچیز است، اما کم نیستند زنان قدرتمندی که توانستهاند خود را تا بالاترین لایههای سخت قدرت و سیاست برکشند؛ معروفترینشان «مارگارت تاچر» بانوی آهنینِ انگلستان بود. پس از تاچر، شاید دیدن نام کسانی چون کاندولیزا رایس (وزیر امور خارجه آمریکا در زمان ریاست جمهوری جرج بوش)، آنگلا مرکل (صدر اعظم آلمان)، <a href="http://arghavancollective.blogspot.de/2013/11/blog-post.html">سمیرا رجب</a> (وزیر اسبق اطلاعات تونس)، <a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%BE%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C">تسیپی لیونی</a> (وزیر سابق امور خارجه اسرائیل) در چنین فهرستی دیگر چندان عجیب نباشد. اما تعجبآور، هواداری فمینیستها از چنین زنانی تنها به دلیل جنسیت آنهاست.<a href="http://meidaan.com/archive/8496"> نامزدی هیلاری کلینتون</a> در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و دفاع سرسخت برخی از مدافعان حقوق زنان از او به عنوان یک فمینیست، یکی از مصادیق متاخر این درگیری است که پرسشی کلیدی را پیش میکشد؛ آیا صرف ورود زنان به ساختار دولت و نهادهای قدرت، برای پیشبرد آرمانهای فمینیستی راهگشاست؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برای بررسی این پرسش، کافیست نگاهی به وضعیت امروز افغانستان بیاندازیم؛ جایی که در یک تغییر ناگهانی و گسسته از زمینه اجتماعیسیاسی، ترکیب جنسیتی مجلس این کشور پس از اشغال توسط نیروهای نظامی آمریکا و ناتو از بالا تغییر داده شد، بیآنکه منجر به تغییراتی پایدار در وضعیت زنان شود. این پرسش در وضعیت کنونی ما و در مواجهه با فضای شکلگرفته در آستانه انتخابات مجلس، واجد معنایی دوچندان میشود. فقط سه درصد از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را زنان تشکیل میدهند. این رقم به خودی خود فاجعه است اما نشان از فاجعه ساختاری بزرگتری دارد که زنان را در امور سیاستمردان دخیل نمیداند. حالا «کمپین تغییر چهره مردانه مجلس» میخواهد این ترکیب را بر هم بزند. این کارزار سه برنامه دارد؛ ثبت نام زنان به عنوان نامزد انتخاباتی مجلس، معرفی نامزدهای انتخاباتی برابری طلب و کمیته کارت قرمز.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
درمورد فمنیسم دولتی و حضور زنان در قدرت پیشتر در ارغوان نوشتهایم ( <a href="http://arghavancollective.blogspot.com/2013_12_01_archive.html">اینجا</a> و <a href="http://arghavancollective.blogspot.com/2013/11/blog-post.html#">اینجا</a>). اما در این مورد خاص باید بیشتر با پرسش درگیر شد؛ میتوان به سادگی و به روش برخورد همیشگی با انتخابات در ایران گفت هرچه باشد «ورود نیروهایی که از نیروهای حاضر در ساختار «برابریطلب»تر یا به نسبت «مترقیتر»ند اتفاق خوبیست» و هرچه باشد حضور زنان بیشتر و رشد عددی نمایندگان زن پیامدهای خوبی برای وضعیت زنان دارد. اما فارغ از تفاوت شکلی و کمّی حضور زنان و تغییر «چهره» مجلس، با کمک کمپین فوق کدام نیروهای برابریطلب، با کدام رویکرد و برای چه به مجلس میروند؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اگر این کمپین ادامه حرکتی بود که پیشاپیش با جذب نیروها و سازماندهی آنها شروع شده بود، شاید میشد به آن امیدوار بود. اما نداشتن چنین پشتوانهای این حرکت را بیشتر به نمایشی مقطعی و روبنایی تبدیل میکند که نه مشخص است از کجا آغاز شده و نه معلوم است چگونه قرار است اهداف خود را محقق کند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>از «آنچه میخواستیم» به «آنچه که شاید اجازه دهند»</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
شاید برای بسیاری از ما کلمهی «کمپین» تداعیگر نام «کمپین یک میلیون امضا» باشد و شاید برای کنشگران آن حرکت تداعیگر روزهایی که خانه به خانه و کوچه به کوچه میرفتند برای جمعآوری یک میلیون امضا با هدف تغییر قوانین تبعیضآمیز. حالا چند سالی است که خبری از کمپین یک میلیون امضا نیست، اما این روزها «کمپین» پیشوند نام حرکتی است که به هدف «تغییر چهرهی مردانهی مجلس» آغاز شده و تا بیستم دی ماه ۱۳۹۴هشتصد و بیست نفر به آن پیوستهاند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
انگار قرار است این اتفاقات نوید فضایی تازه باشند. فضایی که در چند سال گذشته برخی با تغییر رئیسجمهور به آن امید داشتند. انگار قرار است این کمپین بعد از مدتها شروع دوبارهی یک حرکت جمعی بزرگ باشد، کارزاری که در آن زنان دوباره برای مبارزهای مشترک گرد هم آیند. اینها چیزهاییست که قرار است ما از خواندن بیانیهی شروع به کار این کمپین و دیدن ویدئوهای آن برداشت کنیم. اما آیا واقعا چنین است؟ شاید باید در ابتدا به این سوال پاسخ داد که نسبت این کمپین با تاریخی که از آن برخواسته چیست؟ تاریخ جنبش زنان در ایران. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گسست بزرگی که در وضعیت زنان پس از انقلاب ۵۷ رخ داد، کمک میکند که برای یافتن نسبت حرکات امروزی با تاریخ جنبش زنان در ایران، نیازی به مراجعه به گذشتههای دور نباشد؛ اگرچه میتوان یک خط ممتد میان مبارزات زنان از انقلاب مشروطه تا به امروز کشید، اما انقلاب ۵۷ از آن رو که بخشهای بزرگی از این دستاوردها را به عقب راند، میتواند مبدایی برای این مقایسه تاریخی باشد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
با از بین رفتن فضای آزادیهای سیاسی پدید آمده در بهار انقلاب، در سالهای ابتدایی دهه شصت، آن دسته از مبارزاتی که به سبب وجود احزاب و گروههای آزاد به عرصه عمومی آمده بودند، بار دیگر به محافل خانگی عقبنشینی کردند. تا میانه دهه هفتاد هر شکلی از فعالیت جمعی عمومی غیرممکن شد؛ جنگ و سالهای بازسازی، فرصت مطرح کردن دیگر مطالبات جامعه را از بین برد. سپس با گشایش نسبی فضای سیاسی، نشریات و نهادهای زنان رفته رفته حضور اجتماعیشان را از سر گرفتند. برآیند مجموعه بحثها، تحقیقات و جدلهایی که در این جمعها و بعدتر نشریات و نهادها صورت گرفت این بود که لازمه بهبود وضعیت زنان، پیش از هرچیز، بازیابی منافع حقوقی آنهاست که به طور گسترده نقض شده است. در همین راستا کمپینهایی حول مطالبات زنان در قانون خانواده شکل گرفت؛ مانند کمپین یک میلیون امضا و کمپین نه به سنگسار. در این میان «کمپین یک میلیون امضاء» یک نقطه ثقل بود، چراکه به دلیل جذب وسیع نیروهای فعال و گسترش سریع گفتمان کمپین دیگر میشد از یک «جنبش زنان» سخن گفت.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بنابراین میتوان برای پیدا کردن نسبت «کمپین تغییر چهره مردانه مجلس» با تاریخ جنبش زنان، به بازخوانی نسبت این حرکت با «کمپین یک میلیون امضاء» پرداخت؛ آیا این حرکت ادامه «کمپین یک میلیون امضاء» است یا در گسست از آن شکل گرفته است؟ آیا از دستاوردهای آن استفاده کرده و نقدهای وارد به آن را مورد توجه قرار داده است؟</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b><br />کمپین یک میلیون امضا؛ شکست اهداف، پیروزی روشها</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گمانهزنیها و بحثهای مربوط به اینکه چرا این کمپین از ابتدا جمعآوری یک میلیون امضا را هدف قرار داد، آیا موفق به جمعآوری این تعداد امضا شد یا نه، اگر یک میلیون امضا جمع میشد چه اتفاقی میافتاد، و سوالات دیگر، همچنان مطرح است. آن زمان بعضی به نیروی جادویی یک میلیون امضا برای تغییر قوانین امید داشتند. برخی انگار منتظر بودند تا دوران امضا جمعکردن تمام شود تا پس از جمع شدن امضاهای کافی به مجلس بروند و مرحله جدید کمپین را، که همان درخواست تغییر قوانین از حاکمیت بود، شروع کنند. اما برای طیفی در کمپین اینطور نبود، جمع آوری امضا نه صرف یک وسیله و ابزار برای رسیدن به هدفی دیگر، که به خودی خود هدفی مستقل بود. جمعآوری یک میلیون امضا برای این طیف دستمایهای بود که امکان گفتگوی بیشتر با مردم و حضور مستقیم در جامعه را فراهم میکرد. به علاوه، این ارتباط و حضور مستقیم فرصتی برای جذب و تربیت کنشگران و تقویت نیروی جنبشی ایجاد میکرد. همچنین چنین تماس مستقیم و مستمری میان کنشگران و مردم، میتوانست موجب ارتباطی دو طرفه میان این دو گروه برای ایجاد حساسیت جنسیتی از یک سو و انتقال مطالبات متفاوت گروههای مختلف مردم به فعالان از سوی دیگر شود.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بنابراین اگر تغییر قوانین مطرح شده در کمپین یک میلیون امضا را تنها هدف آن بدانیم، باید پذیرفت که این حرکت نتوانست به اهدافش، دستکم به طور کامل، دست یابد. اما کمپین توانست شکل منحصر به فردی از مبارزه را سازماندهی کند، که خود را گسترش داد؛ نیرو گرفت، آموزش داد و مطالبه برابری حقوقی را به مطالبهای عمومی تبدیل کرد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>از گفتگو با مردم تا همراهی با حاکمیت</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کمپین یک میلیون امضا در ساختار خود دو سویه داشت؛ یکی رو به حاکمیت با خواست اجرای تغییرات از آن، و دیگری رو به مردم و به دنبال جمعآوری امضا، آگاهسازی، مداخله مستقیم و جذب نیرو. با اینحال، در دستور کار قرار دادن جمعآوری «یک میلیون امضا» کمک کرد که کمپین در عمل وزنه به سمت گفتگو با مردم و فعالیت خیابانی سنگین باشد. چراکه برای طیف دیگرِ کمپین، که رو به حاکمیت داشت، برای شروع فرایند لابی اساساً نیازی به جمعآوری یک میلیون امضا نبود. گروه اول جمعآوری امضا (ارتباط با مردم) را جزئی جدانشدنی از کمپین و بخشی از هدف آن میدانستند، و گروه دوم آن را وسیلهای برای فشار و انجام لابی برای رسیدن به تغییر قوانین.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
با افول کمپین یک میلیون امضا در سال ۸۷ و سپس شکلگیری همگرایی زنان در آستانه انتخابات ۸۸ وزنه پیشین قدرت جابهجا شد. سرکوبهای گسترده سال ۸۸، جنبشهای اجتماعی از جمله جنبش زنان را تضعیف و از هم پراکنده کرد. موج وسیع مهاجرت در پی این سرکوبها نیز موجب از دست رفتن بیشتر قوای جنبشی شد. پس از سپری شدن دوران اوج سرکوب، و همزمان با شکلگیری و رشد گفتمان اعتدال در بخشهایی از حاکمیت پیرامون انتخابات ۹۲، فرصت تنفس برای بخشهایی از جنبش که در چارچوبهای رسمی قرار میگرفتند فراهم شد. راهاندازی کانون شهروندی زنان که در پی ارائه منشور حقوق شهروندی از جانب دولت یازدهم شکل گرفت یکی از مصداقهای این امر است. در این فضا شاهد زوال و از بین رفتن گروههای مستقل جنبش زنانیم؛ گروههایی که خود را در چارچوب حاکمیت تعریف نمیکنند و تلاش دارند تا ساخت قدرت را به چالش بکشند، چرا که به چانهزنی برای کسب قدرت باور ندارند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b><br />منطق حذف در دوران سرکوب</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
واقعیت این است که در فضای اجتماعی بسته و زمانی که جنبشهای اجتماعی توان محدود و سرمایهی اجتماعی اندکی دارند، خرج بخش اعظم توان اجتماعی موجود برای اهداف کم خطرتر باعث تضعیف و تهی شدن دیگر بخشهای جنبش از همان قوای حداقلی میشود. شاید اگر در شرایط بهتری از امروز بودیم میشد پذیرفت که هر جنبش و نیروی اجتماعی طیفهای متنوعی دارد که در موقعیتهای مختلف نقشهای متفاوتی را بازی میکنند و چه بسا همگی میتوانند پیشبرنده یک مسیر کلی به سمت عدالت جنسیتی باشند. گرچه حتی در سال ۸۵، هنگامی که کمپین یک میلیون امضا فعالیت خود را آغاز کرد، با اینکه در درون خود طیفهای متفاوتی داشت، همچنان با این نقدِ به جا روبهرو بود که فضای اصلی جنبش را از آن خود کرده و باعث تضعیف طیفهای رادیکالتر جنبش زنان شده است. در هرحال، در شرایط کنونی و در زمانهای که از بدنه جنبش زنان و دیگر جنبشهای اجتماعی تقریبا چیزی باقی نمانده، بحث بر سر نابودی آن بخشی از جنبش زنان است که چشماندازی متفاوت دارد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در تجربه تاریخی ما این داستان بارها اتفاق افتاده است. بازهم انتخابات ۹۲ ملموسترین نمونه برای درک این منطق حذفی است. در جریان این انتخابات دیدیم که چطور بازمانده سرمایه اجتماعی جنبش مردمی ۸۸ خرج شد و اندکتوان اجتماعی باقی مانده از آن را تهی کرد. بخشهای رادیکالتر جنبش مردمی ۸۸ یا در بخش محافظهکار ادغام و یا به طور مطلق سرکوب شدند. بخش محافظهکار هم که زمانی توان خود را از ذخیره نیروی اجتماعی ۸۸ گرفته بود، روز به روز فاصله خود را با آن بیشتر کرد. این منطق ساده و قابل پیشبینی است؛ آنگاه که بخشی از جنبش اجتماعی به حاکمیت نزدیک میشود و مبارزات خود را درچارچوبهای رسمی و پذیرفته شده نزد حاکمیت سازماندهی میکند، آنچه از این دایره بیرون بماند باید در انتظار برخوردهای امنیتی باشد. بدین معنا عرصه مدام برای آنان که به جریان اصلی نپیوستهاند تنگتر میشود. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
نگرانی ما این است که روز به روز تمرکزمان از «آنچه میخواهیم» به «آنچه که شاید به آن اجازه وجود دهند» تغییر میکند. افقها یکی یکی بسته میشوند و آنچه تا همین چند سال پیش میخواستیم و برایش مبارزه میکردیم دیگر اساسا «غیرمنطقی»، «غیرواقعگرایانه» و «زیادهخواهی» جلوه میکنند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b><br />کارت قرمز به سیاست، کارت سبز به انفعال</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
تا اینجا تلاش شد تا کمپین تغییر چهره مردانه مجلس در بستری تاریخی و در نسبت با دیگر گروهها و جریانات بررسی شود، اما به این حرکت میتوان از زاویه منطق درونیاش نیز نگریست. اگر مطالعه یک حرکت در بستری کلیتر، نیازمند یافتن نسبت آن با برآیند آرمانهای یک جنبش است، در بررسی آن از زاویه منطق درونیاش باید به این نکته توجه داشت که این حرکت چقدر میتواند اهدافش را محقق کند یا در مسیری که ترسیم کرده است حرکت کند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در میان بخشهای مختلف کمپین تغییر چهره مردانه مجلس، کمیته کارت قرمز تنها نقطه قوت است؛ چرا که برخلاف سوگیری کوتاهمدت و معطوف به روز انتخاباتِ کلیت کمپین، این کمیته میتواند در تمام سالهای پس از انتخابات مجلس به فعالیت خود ادامه دهد. افشای کاندیداها {و در کلیت سیاستمداران و چهرههای شناخته شده} که علیه حقوق نیمی از جمعیت کشور فعالیت میکنند، به شفافتر شدن فضای سیاست در ایران کمک میکند و در عین حال باعث میشود تا در درازمدت حساسیت جنسیتی در میان عموم زنان و مردان بیشتر، و مطالبات و خواستههای زنان پررنگتر شود. این کمیته همچنین میتواند امکان بهرهبرداری سیاسی از زنان در هنگامه انتخابات را با کاهش دهد. وجود چنین نهادی آنقدر مفید است که شاید باید نهادی مستقل از کمپینهایی که تاریخ مشخصی برای پروژههایشان دارند، با دستور کار «دیدهبانی حقوق زنان» به وجود میآمد تا با پیگیری و شفافسازی موضعگیریها و فعالیتهای فعالان سیاسی فضای هیجانی و مقطعی سیاست ایران را از این منظر روشنتر کند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما کمیته کارت قرمز در کمپین «تغییر چهره مردانه مجلس» همانقدر که میتواند در شفافسازی عرصه سیاست، و فعالیتهای انتخاباتی و پارلمانی نمایندگان مجلس و کاندیداها کمک کند، میتواند مانع از شناخت درست آنها شود. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کافی است نگاهی به مجلس نُهم بیاندازیم؛ مجلس نُهم چهرههایی که به صورت علنی علیه زنان و حقوقشان موضع گرفتند کم ندارد. <a href="http://www.dw.com/fa-ir/%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%B6%D8%AF%D8%B2%D9%86/a-18112644">برخی از</a> زنستیزانهترین قوانین تاریخ مجلس در مجلس نُهم تدوین و تصویب شدهاند. از آن جمله قانون حمایت از خانواده، اصلاح قوانین تنظیم جمعیت، قانون سهمیهبندی جنسیتی دانشگاهها، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در چنین مجلسی که روزهای پایانیاش را در بهارستان سپری میکند و فراکسیون ۹ نفره زنانش، خود از بانیان طرح و پیگیری همین لوایح و طرحهای زنستیزانه بوده ست، افشای چهرههای زنستیز نباید کار دشواری باشد. با این همه آیا میتوان با انگشت گذاشتن بر «زنستیزانه» بودن آراء و نظرات نمایندگان، مردم را به رأی دادن/ندادن به آنها ترغیب کرد؟ وخامت وضعیت زیستی زنان در کشور و سرکوب هر روزه مطالبات و حقوق آنها پاسخ به این سوال را میتواند بسیار ساده کند؛ بله. اما ترغیب مردم به رای دادن به این کاندیداها صرفاً بر اساس مواضع جنسیتی آنها وقتی دشوار است که منافع مختلف در تقابل با یکدیگر قرار میگیرند؛ تقابلی که در سایه مسائل «پررنگتر» بر انتخاب مردم تاثیر میگذارد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
نمونه بسیار واضح بحرانی بودن برخورد یکسونگرانه با موضوع، مورد «علی مطهری» است. مطهری به عنوان یک نماینده اصولگرا وارد مجلس شد، وی فرزند مرتضی مطهری، از ایدئولوگهای اصلی حجاب اجباری، و حامی برقراری قوانین اسلامی در ادارهی جامعه است و بر همان مدار از حامیان اصلی طرحهای مجلس برای محدود کردن زنان بوده است (<a href="http://www.irangreenvoice.com/article/2012/apr/30/21382">+</a> ، <a href="http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2087625">+</a> )، در عین حال، مطهری اگرچه به عنوان یک نماینده اصولگرا وارد مجلس شد، اما اصلاحطلبترین نماینده مجلس نُهم و تنها کسی بود که پس از انتخابات ۸۸، زمانی که عرصه بر زندانیان سیاسی و عقیدتی و فعالان اجتماعی و سیاسی تنگ شده بود، به دفاع از حق آنها در استفاده از حقوق مصرحشان در قانون اساسی تأکید کرد. وی در نطقهای پیش از دستور، سخنرانیها و گفتگوهایش نسبت به برخورد با فعالان سیاسی واکنش نشان داده و تلاش کرده از جایگاه سیاسی نمایندگان مجلس برای تذکر دادن در این خصوص استفاده کند. پیشرو بودن مطهری در میان نمایندگان این مجلس، و در چنین زمانهای، نباید ما را نسبت به خواستگاه و عقایدش دچار اشتباه کند، اما کمپینی که قرارست برای انتخابات مجلس تبلیغ کند آیا حاضر است چشم بر دیگر مواضع سیاسی مطهری ببند و به دلیل مواضع ضدزنی که دارد، به او کارت قرمز بدهد؟ کارت قرمز به علی مطهری در زمینه ضدیت با حقوق زنان بدون شک رواست، اما آیا چنین کمپینی میتواند مواضع ضدزن دیگر نمایندگانی را برملا کند که با سکوت یا انفعال خود توانستهاند خود را از چشمان ناظران پنهان کنند؟ آیا میتوان با جدا کردن «برابریخواهی» در حوزه زنان از سیاست در میدانی سیاسی حرفی برای گفتن داشت؟ چنین تلاشی بیش از هرچیز منجر به واگرایی نخواهد شد؟ بدین ترتیب، ما به انبوه قبیلههایی که از قضا میدان عملشان انتخاباتی محلی چون انتخابات مجلس است، نمیافزاییم؟</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>دست پر، دست خالی</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
تا انتخابات مجلس دهم زمان زیادی نمانده است. کمپین تغییر چهره مردانه مجلس دیر آغاز شده است و جنبش زنان خیلی زود، با دست پر یا خالی، این تجربه را پشت سر خواهد گذاشت. سردرگمی فعالان حقوق زنان در مواجهه با این کمپین، ناشی از آن است که آنان بیش از حاکمیت از ظهور چنین حرکتهای نویی شگفتزده میشوند؛ چرا که این حرکتها، که هیچگاه از نگاه پیگیر نهادهای امنیتی و حکومتی دور نیست، نه در یک فرایند گفتگومحور میان طیفهای مختلف جنبش زنان (و حتی در تماس با دیگر جنبشهای اجتماعی در ایران) که در بیخبری آنان شکل میگیرد. این ظهور خلعالساعه، همچون دیگر نمونههای مشابه، برنامههای بزرگی را برای دستهای خالی جنبش طراحی کرده است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
این امر در فضای پیشا انتخاباتی مجلس دهم نیز قابل رصد است؛ آنجا که احزاب و گروههای اصلاحطلب و سرلیست احتمالی آنان «محمدرضا عارف» به ناگاه از اهمیت «جوانان» و «زنان» در انتخابات پیشرو خبر میدهند. این دو گروه به یکباره در مرکزیت برنامههای آنها قرار میگیرند و حسن روحانی، از زنان دعوت میکند که برای ثبتنام در انتخابات پیشقدم شوند. آمارهای ثبتنام نشان میدهد به دعوت فوق تا حدی لبیک گفته شده است؛ میتوان از «تغییر رویکرد» دولت به حضور زنان خوشحال شد، اما این خوشحالی با سکون وضعیت فرودست زنان در این سالها چندان نمیپاید. چنین نگاهی تنها با صورتبندی همیشگی پشتیبانی از نیروهای «میانهرو و معتدلتر» در برابر تندروها معنا پیدا میکند. نگاهی اجمالی به فضایی که حسن روحانی و دولت اعتدالیاش در آن موفق به کسب رای شد، نشان میدهد که طبقه متوسط شکست خورده در ۸۸، خسته از تحقیر و تنزل جایگاه در دوره احمدینژاد، به دولتی رای داد که خبر از برگرداندن شان و منزلت «ایرانیان» میداد؛ یارانه نقدی را گداپروری میدانست و جایگاه جهانی ایران کنونی را دون شان ایرانیان. دولت روحانی موفق شد برنامه هستهای را به شکلی مسالمتآمیز حل و فصل کند، تلاش کرد تا با برقراری رابطه با دولتهای غربی سیاست خارجی را احیاء کند و در یک کلام «چهره ایران را تغییر دهد.»</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
آیا میتوان تغییر چهره مردانه مجلس را ادامه سیاست «تغییر چهره ایران» دانست؟ به نظر نگارندگان این متن، آری. اغلب فعالان «کمپین تغییر چهره مردانه مجلس» در یک پروسه چند ساله در حال نزدیک شدن به ساختارهای دولتی بودهاند. آنها در دیالوگی مداوم با معاونت زنان ریاستجمهوری، (<a href="http://www.iranglobal.info/node/20893">نگاه کنید به نشستهای مشترک هماندیشی</a>) تلاش کردند هم بر تصمیمات و کنشهای این نهاد تاثیر بگذارند، و هم در خطوطی بمانند که دستکم از جانب دولت روحانی حاشیهای امن محسوب میشود. فعالیت در این حاشیه امن اما بهایی گران دارد؛ واگذاری اولویتهای واقعی و حذف نیروهای رادیکال.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«کمپین تغییر چهره مردانه مجلس» در صورت پیروزی، مجلس را در همان مسیری تغییر خواهد داد که در چارچوبهای «تغییر چهره ایران» توسط دولت روحانی میگنجد؛ تغییر کمّی تعداد نمایندگان زن، بیش از آنکه به کار مسائل و مشکلات بنیادی زنان ایران بیاید، به درد آمارهای رشد و توسعهای میخورد که معاونت زنان ریاستجمهوری میتواند در سازمان ملل و نشستهای جهانی به عنوان «دستاورد» از آن یاد کند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برآورد ما نه از نگاهی بدبینانه به فعالان این کمپین، بلکه از حقیقت وضعیت جنش زنان در ایران منتج میشود. ورود زنان به این عرصه بدون وجود پشتوانه جنبشی نه ممکن است و نه مطلوب. تغییر چهره مردانه مجلس اتفاقی درست بود اما در صورت وجود جنبش زنانی زنده و پویا که همراه با طیف نزدیک به دولت از ظرفیتهای رسمی سیاست بهره میگرفت و برای بهبود وضعیت زنان و در راه برابری جنسیتی چانهزنی میکرد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در وضعیت کنونی که نه فقط جنبش زنان که سایر جنبشهای اجتماعی نیز دورهای از رکود پس از سرکوب سیاسی را پشت سر میگذارد، این کمپین بیشتر به مشارکت در طرح دولتی «اصلاح مبلمان» میماند؛ زنان برابریخواه اگر بخواهند چیزی جز زائدهای بر طرحی سیاسی باشند باید بیش از پیش با روی آوردن به طرح مطالبات مشخص و روشن، به سازماندهی نیروهایی واقعی حول آن بپردازند؛ بدون سازماندهی و پشتوانه مشخص جنبشی، بدون تشریح شفاف مکانیسمهای عمل و بدون هیچ شکلی از دیالوگ در بستری فراگیر، نمیتوان فعالان جنبش زنان و مردم را به مشارکت دعوت کرد؛ حتی اگر به چنین دعوتی لبیک گفته شود، در فقدان ساختار و برنامهای روشن و شفاف، چنین کارزاری نمیتواند ادامه یابد و تنها «هدف» جدیدی به لیست اهداف بلندبالای جنبش زنان میافزاید؛ به شکست انجامیدن این کمپین، تنها هزینه و یاس را در جنبش میگستراند. </div>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
شاید باید یک بار دیگر این فعالان را به بازخوانی تفاوتهای میان یک «جنبش» و «حزب» فراخواند، و به آنها یادآوری کرد که دعوت به مشارکت در یک جنبش شکلی دیگرگونه میطلبد.</div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-81695260766193013952015-04-29T13:34:00.000+04:302015-04-29T13:36:23.323+04:30هنر و فمینیسم<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
"سربریدن هولوفرنس به دست جودیت" که در آن دو زن مشغول بریدن سر یک مرد هستند، تصویری است که اگر از داستان آن مطلع نباشیم گمان خواهیم کرد پای یک خصومت شخصی میان هنرمند و مرد قربانی درمیان است. "<a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7_%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C">آرتمیزیا جنتیلسکی</a>" دورانی این صحنه را به تصویر کشید (۱۶۱۴-۱۶۲۰ میلادی) که در آن وی اولین و تنها زنی بود که توانست به عضویت آکادمی هنر فلورانس که از معتبرترین مجامع هنری زمان خود بود درآید. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://lh4.googleusercontent.com/1WL_6gzieMNw1Cg8oTBMpAbOI593RW3qb3kwWSVpdC-0dPN974m2gq1xi0LG_a8uFjIFtV7twfzfH9OJfANkqTAIR4g-ovaBFCjR2n7sGXlVNpRUFHXxMkJCH8cPZ3SRVRFHM8g" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" height="320" src="https://lh4.googleusercontent.com/1WL_6gzieMNw1Cg8oTBMpAbOI593RW3qb3kwWSVpdC-0dPN974m2gq1xi0LG_a8uFjIFtV7twfzfH9OJfANkqTAIR4g-ovaBFCjR2n7sGXlVNpRUFHXxMkJCH8cPZ3SRVRFHM8g" width="261" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اگرچه این تصویر برآمده از بخشی از داستانهای تورات است، اما آیا انتخاب آن به دست آرتمیزیا موضوعی اتفاقی بوده، آن هم در شرایطی که نقاشیهای دیگری با مضمونهای مشابه از همین هنرمند به جا مانده است؟ انتخاب این صحنه که انتقام گرفتن دختری یهودی از ژنرالی آسوری را تصویر میکند که خانه و سرزمین دختر را به تصرف درآورده، بیگمان بازتابی از درونیات هنرمند و همذاتپنداریش با زنان خشمگینی است که در پی اجرای عدالت، متجاوزان خود را سر می بریدند. این همه شاید انعکاس آزاری است که خود هنرمند متحمل شده بود زیرا جنتیلسکی توسط استادش «تاسی» مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بود. به هر ترتیب این موضوع و ماندگاری نام این هنرمند تا مدتها به عنوان تنها نقاش زن در تاریخ هنر، موجب شده است تا او چهرهای چالشبرانگیز برای منتقدان هنر و متفکران فمنیست باشد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
هنر فمنیستی موضوعی شناختهشده در مباحث هنری است، اما ارتباط میان هنر و فمنیسم به چه معناست؟ آیا این ارتباط محدود به زن بودن هنرمندان و به رسمیت شناختن آنان به عنوانِ هنرمند و هنر آنان به منزلهی هنر زنان است و یا به معنای در نظر گرفتن نگرش فمینیستی در خلق آثار هنری؟ فمینیسم در مواجه با حضور زنان در دنیای هنر، چه به عنوان هنرمند و چه به عنوان موضوع هنر، چه رویکردهایی ممکن است داشته باشد؟</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
حضور زنان و مسئلهی جنسیت در دنیای هنر به عنوان یکی از معیارهایی که نوع روابط جنسیتی در جامعه را نشان میدهد جنبههای متفاوتی دارد؛ از سویی میتوان به سراغ زنان در نقش هنرمند رفت و از سوی دیگر میتوان زنان و روابط جنسیتی را به عنوان موضوعِ هنر مورد توجه قرار داد. اما عنصری که در هر دو رویکرد نقش دارد بستر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که موجب شکلگیری گروه خاصی از زنان در هر دوره چه به عنوان هنرمند و چه به عنوان موضوع هنر شده است. سازوکارهای اجتماعی بدون شک نوعی مناسبات جنسیتی را رقم زدهاند که در چگونگی و ابعاد حضور زنان در دنیای هنر تعیین کننده بوده است. این مناسبات از یک سو سدی بر راهِ آموزش زنان بوده و از سوی دیگر مانعی بزرگ در راهِ مطرح شدنِ این هنرمندان و ماندگاریِ اسمشان به عنوان هنرمند درتاریخِ هنر بوده است؛ چنان که تا قرن بیستم، تعداد انگشتشماری از زنان موفق به ثبت نام خود در کتب تاریخ هنر شدند. از سوی دیگر حذف زنان به عنوان هنرمند موجب شد تاریخ هنر تا مدتها صرفا حاصل روایتی مردانه از تجربه زندگی انسانها باشد و زنان نیز از دریچهی نگاه هنرمندانی ترسیم شوند که آنها را به چشمِ «دیگری» و دربردارنده ویژگیهایی خاص میدیدند. زنانی که به عنوان موضوع هنر نه تنها با تمام ابعاد وجودی خود ظاهر نشدهاند که به طور غالب نقشِ ابژهی جنسی را در آثار ایفا کرده و صرفا به دلیل جذابیتِ جنسی شان یا به صرف جایگاه طبقاتی خود، به شیوهی سفارشی به تصویر در آمدهاند و یا در ارتباط با داستانها و روایتهای مذهبی تصویر شدهاند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span id="docs-internal-guid-76b5c979-0449-e579-1a1c-cf839a037822"></span><br />
<div dir="rtl" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span id="docs-internal-guid-76b5c979-0449-e579-1a1c-cf839a037822"><span style="font-family: Ubuntu; font-size: 16px; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><img alt="Michelangelo's_Pieta_5450_cut_out_black.jpg" height="298px;" src="https://lh6.googleusercontent.com/9ksjribsqTlO0a-miws-x3kl9SBcdWnkXRqkr1Fge330-RZANaWbat7CxY-5KoTzOFDRXC7jTMlGb4qiglPVdIILL9bNrJfrK4z9U64nU-bPL78kYkOpklwI2v6ApcH1kCQyWcU" style="-webkit-transform: rotate(0rad); border: none; transform: rotate(0rad);" width="298px;" /></span><span style="font-family: Ubuntu; font-size: 16px; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><img height="298px;" src="https://lh4.googleusercontent.com/aWoemF3tWfYEDl78Hwo5V_cnoFsjNUEf4_grpsJd0a2gfVS9omHCuAJBKihpvVP9WuTwJDBaTlFbMNKqRLZeuZdFKhbvERSTld3h_7NVk7t5dj6lY_UJJ6KidiAgzq729e_zqJY" style="-webkit-transform: rotate(0.00rad); border: none; transform: rotate(0.00rad);" width="214px;" /></span></span></div>
<span id="docs-internal-guid-76b5c979-0449-e579-1a1c-cf839a037822">
</span>
<div style="text-align: justify;">
<span id="docs-internal-guid-76b5c979-0449-e579-1a1c-cf839a037822"><br /></span></div>
<span id="docs-internal-guid-76b5c979-0449-e579-1a1c-cf839a037822">
<div style="text-align: justify;">
شاید مشهورترین تمثال در نمونههای مذهبی از آنِ مریم مقدس باشد، شخصیتی که در والاترین مقامِ مذهبی قابل دسترسی برای یک زن نقش شده است. پیکرهی مریم از صدرِ مسیحیت تا اواخرِ رنسانس، تطورِ بسیار داشته است؛ از پیکرهای لاغر و بلند در بالاپوشی به رنگِ اکر یا سیاه و نوزادی در آغوش با چهرهی استخوانی و مردانه که سردی آن و هالهای که بالای سردارد او را از دیگر زنانِ تصویر متمایز میکند، تا پیکرِ قوی و بدون نقصی که اندام عضلانی مسیح را در آغوش گرفته و صورتش نشان از هجومِ عواطفِ انسانی دارد. با این همه آنچه در اکثرِ این آثار ثابت مانده تمثالِ زنی است که تنها به واسطهی مادرِ مسیح بودن در هزاران لباس و پیکر متفاوت تصویر شده است. در تصویرِ لحظهای که مسیح جهان را از عذاب الهی نجات میدهد، مریم پیکرِ بیجان او را در آغوش گرفته تا بیننده از گذر چهرهی داغدیدهی مادر به عظمتِ ایثار و فداکاریِ پسر پی ببرد؛ اگرچه مریم معروفترین شخصیتِ تاریخِ هنر است، او مادر قهرمانِ مردِ تاریخ است.</div>
</span></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://lh6.googleusercontent.com/1RJNtl1yy6x_xaxA7Z6DsYeoMwE2x0pXydDGzJlA988LTQ_h0-8iYM2xXrXYeRVBJJj_yTYHhkbGNPAnyNX9BUGga-LbZt-OkjDYincu64IjZy3Crj7jAwcVAXXO48bhHv17Hig" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: justify;"><img border="0" height="320" src="https://lh6.googleusercontent.com/1RJNtl1yy6x_xaxA7Z6DsYeoMwE2x0pXydDGzJlA988LTQ_h0-8iYM2xXrXYeRVBJJj_yTYHhkbGNPAnyNX9BUGga-LbZt-OkjDYincu64IjZy3Crj7jAwcVAXXO48bhHv17Hig" width="256" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«نگاه خیره» نمونهی مطرحی از هنر فمینیستی است که در آن «<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Barbara_Kruger">باربارا کروگر</a>» نگاه خیرهی مردان را که در سراسر تاریخ هنر به روی زنان سنگینی کرده نشانه میگیرد. این نگاه از طرفی نشان از نقطه نظرِ مردسالارانه هنرمند و مخاطب دارد که در انتظار چشم دوختن به تصویری از یک زنِ خواستنی است؛ و از طرف دیگر، زن را به عنوان موضوع هنر تا حد یک ابژهی جنسی تقلیل میدهد و وجود او را محدود به حجم عظیمی از تصاویرِ بدنهای برهنه و نیمه برهنهای می کند که برای سالها تاریخ هنر را ساختهاند. زنانی که در بسیاری از موارد گویی در بیاطلاعی کامل در برابر نگاه خیرهی دزدانهای قرار گرفتهاند که آنها را زیر نظر دارد. نگاه خیرهی مردانه در حقیقت بیانگر قدرتی است که مردان را در جایگاهی قرار میدهد که از طریق آن زنان فاقد قدرت را چنان که میخواهند نظاره کنند. پس این نگاه نشانگر روابط قدرت در اجتماع است. اگرچه این مردان هستند که در سراسر تاریخ هنر قدرت خیره شدن را در اختیار دارند، اما زنانی که در معرض خیره شدن قرار میگیرند نیز بیارتباط با این روابط قدرت نیستند٬ چرا که بخش عمدهای از آثار خلق شده درباره زنانی است که به واسطهی زیباییهای نژادی یا تعلقات طبقاتی خود تصویر شدهاند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برهم زدن کلیشههای جنسیتی مسلط بر فضای کلاسیک هنر در ابتدا از طریق حضور زنان به عنوان هنرمند درتقابل با مناسبات مردسالارانهای که این فضا را در اختیار داشت آغاز شد؛ فضایی که از طریقِ سرکوبِ سیستماتیک در صدد نادیده انگاشتن و حذف آنان بود. این سرکوب از طرق متعددی صورت می گرفت؛ مثلا در عرصه آموزش به صورت ممانعت در آموزش آکادمیک به زنان<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_women%27s_colleges_in_the_United_States"> [1]</a> و حتی محدود کردن آنها در پرداختن به اندام مردانه و مطالعه و استفاده زنان از مدلهای برهنهی مرد بود. به همین ترتیب بازار هنر که وابستگی گستردهای به نهادهای بازتولیدکنندهی کلیشههای جنسیتی همچون کلیسا، اشرافیت، مساجد، روحانیت و دربارِ پادشاهان داشت زنان را از دنیای هنر دور نگاه میداشت. مطرح شدن زنان هنرمند هر چند به تعداد اندک، نگاه متفاوتی را با خود به همراه آورد که به نوبهی خود در ستیز با نگاه رایج به زنان به عنوان موضوع هنر بود. در ابتدای ورود به عرصه هنر، زنان هنرمند نیز برای اثبات توانایی و مهارت خود در زمینهی هنر و در رقابت با مردان هم عصر خود سعی در خلق آثاری داشتند که به استانداردهای هنرِ مردسالارانه نزدیک بود؛ در این مسیر زنان گاهی حتی پای خود را فراتر از خلق آثار تزیینی نمیگذاشتند و یا تمام خلاقیت خود را صرفا معطوف به بکارگیری تکنیکها میکردند. با این همه به مرور نه تنها آثار هنری زنان «زنان» را به عنوان موضوع خود برگزید بلکه هنرمندان زن موضوعِ «زن» را متفاوت از آنچه تا پیش از این توسط مردان و فضای مردانه هنر به تصویر درآمده بود تصویر کردند. زنانی که حالا نه به واسطهی زیبایی، جذابیت جنسی یا قدرت اشرافی و مذهبی خود، بلکه به عنوان زنانی واقعی تصویر میشدند؛ واقعیتی که نشان از میل زنان به کسب قدرت نیز داشت. این آثار حالا زنان را همچون مردان قدرتمندِ تصویرشده در تاریخ هنر نمایش میداد و یا در سالهای بعدتر آنها را به همراه مسائل واقعی دنیای زنان به تصویر میکشید و از این طریق نه تنها زنان را به عنوان هنرمندانی خلاق و آگاه معرفی میکرد که آنها را از بند سوژههای کلیشهشده میرهاند.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://lh6.googleusercontent.com/OMOTowOCYbnLMHQqnJcodEuzddxoS41tGxEZnHfwvZqMeaWzFCUMWaU-bUWeLnkePDN6PeOuymggNVmnRLZ2mRVSXFpTmk-xstg6Fq1DUA0gEMCW2QYc3Px4RrS3YJyQJlhhhGw" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="400" src="https://lh6.googleusercontent.com/OMOTowOCYbnLMHQqnJcodEuzddxoS41tGxEZnHfwvZqMeaWzFCUMWaU-bUWeLnkePDN6PeOuymggNVmnRLZ2mRVSXFpTmk-xstg6Fq1DUA0gEMCW2QYc3Px4RrS3YJyQJlhhhGw" width="330" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
از نمونههای هنر فمینیستی معاصر که توانستند به موضوعات آشنا با نگاهی دیگر بپردازند می توان آثار «<a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%81">جورجیا اوکیف</a>» را برشمرد. برتری نگاه خلاقانه اوکیف نسبت به دیگر هنرمندان مردی که تا آن زمان «گل» را موضوعِ آثار خویش قرار داده بودند چند وجه دارد؛ اوکیف ضمن توجه ویژه به فرم آلت تناسلیِ زنانه و ادغام آن با تصویر گلهای طبیعی و نیز رازآلودهتر نشان دادن احساسات زنانه از خلال نقش کردن چنین گلهایی تصویری خارج از عرف زمان خود ارائه میدهد که در عین تابوشکنی با ذهن مخاطب ارتباط برقرار میکند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
نمونهی دیگری از بیپروایی هنرمندان زن در انتخاب موضوع و به نمایش گذاشتن آن مینیمالهای «<a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A7_%D9%87%D8%B3">اوا هس</a>» است که بازنمایی و تعریف جدیدی از زنانگی ارائه میدهد و الهامبخش بسیاری از مجسمهسازان پس از او بوده است. . برخلاف سایر هنرمندانی که مینیمالهای خود را با مواد اولیه سخت و صنعتی همچون ورقههای فلزی شکل میدادند، هس از موادی همچون طناب، نخ، پارچه و الیاف گوناگون بهره برده است. اهمیت فمینیستی استفاده از چنین موادی در اینست که از یک طرف، به نخریسی، خیاطی و دیگر اموری که عمدتا به دست زنان انجام می شوند مربوطند و از این رو موادی زنانه تلقی می شوند؛ و از طرف دیگر، این مواد امکان ایجاد فرمهای منحنی، قابل انعطاف، سیال و نرمی را به هنرمند دادهاند که اندام زنان و شمایلهای زنانه را به ذهن متبادر میکنند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://lh3.googleusercontent.com/u7of7aaEP41ZkPokfL11rtnsHwmbvL0w6QSq9mTKiB_NaAg2-_3q2RfcjbIEPU7QoQNGyE1WAgelRuJwPep3UL_297ZwagPiGN0PqSeGT7KYF22eQoQPU4yNeVnhR-ustb1RKgc" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: right;"><img border="0" height="300" src="https://lh3.googleusercontent.com/u7of7aaEP41ZkPokfL11rtnsHwmbvL0w6QSq9mTKiB_NaAg2-_3q2RfcjbIEPU7QoQNGyE1WAgelRuJwPep3UL_297ZwagPiGN0PqSeGT7KYF22eQoQPU4yNeVnhR-ustb1RKgc" width="400" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
با تغییر در ساز و کارهای اقتصادی بعد از پایان جنگ اول جهانی، نیاز به نیروی کار ارزان در اروپا و آمریکا سبب حضور افزون زنان دربازار کار و به دنبال آن حضور اجتماعی بیشتر آنان شد. تغییر مناسبات بازار هنری و به تبع آن استقلالِ نسبیِ اقتصادی زنان و همچنین باز شدن فضا برای آموزش هنری برای زنان و ارائهی آثارشان در نهایت سبب شد زنانِ بسیاری در دنیای هنر فعال و به عنوان هنرمند به رسمیت شناخته شوند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گسترش حضور زنان اما به معنای کنار گذاشته شدن کلیشههای جنسیتی غالب درعرصه هنر نبود. در واقع بسیاری از زنانِ موفق و مطرح در دنیای هنر با پیروی از نگرش غالب مردسالارانه، خود نقش بهسزایی در بازتولید همین کلیشهها در به تصویر کشیدنِ زنان به عنوان موضوع هنر داشتهاند. اگر در سالهای نخست، حضور زنان به عنوان هنرمند به خودی خود حرکتی انتقادی محسوب میشد، در سالهای بعد این بیان انتقادی متوجه زنان به مثابه موضوع هنر بود و کلیشههای جنسیتی و مفاهیم مرتبط با این حضور در اجتماع را به چالش می کشید. هنر فمنیستی که متاثر از جنبشهای فمنیستی است، با همین نگاه انتقادی به سراغ مسائلی میرود که اگرچه ریشههای اجتماعی دارند، اما در عین حال رویکرد هنری مسلط را نیز هدف می گیرند. آنچه امروزه حلقه ی ارتباط هنر با وضعیت حقیقی زنان است دیگر در وجود تعداد بیشمار زنان هنرمند خلاصه نمیشود، بلکه به واسطهی محتوای ارائه شده از طریق هنر قابل بررسی است. محتوایی که از یک سو تحت تاثیر مناسبات جنسیتی و اجتماعی شکل میگیرد و از سوی دیگر توان تغییر همین مناسبات را در سطح فرهنگی دارد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
سیر تاریخ هنر و حضور زنان در آن، چه به عنوان هنرمند و چه به عنوان موضوع هنر تا سالهای پایانی قرن نوزدهم تنها در اروپا، و از سالهای ابتدایی قرن بیستم در آمریکا نیز مورد بحث قرار گرفته است. این محدودیت نه به دلیل وجود نداشتن جریان هنری در جغرافیاهای دیگر، که بیش از هر چیز به دلیل روایت تاریخ توسط انسانهایی بوده است که به عناوین مختلف سهم بهسزایی ازمنابع قدرت داشتهاند. به این ترتیب، تاریخ هنر محصول روایتی است که در حاشیهماندگان به هر شکل از آن کنار گذاشته شدهاند. اگر روابط قدرت جهانی سبب اروپامحوری درتاریخ هنر و به حاشیه رفتن روایت جریانهای هنری مربوط به بسترهای جغرافیایی و سیاسی دیگر است، درحاشیهماندگان اروپا و آمریکا، زنان، رنگینپوستان و اقشاری هستند که به واسطهی جایگاه طبقاتی یا مذهبی خود در بازارهای هنری مسلط نبودهاند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
از همین روست که درباره سیر تاریخ هنرِ اقشار فرودست در جوامع مختلف و از جمله روند سرکوب هنرمندان زن در بسترهای متفاوت از اروپا و امریکا اطلاعات کمتری در دست است. بی شک این روند در کشورهای خاورِ دور همچون هند و چین و یا بسترهای اکثریت مسلمانی همچون ایران و ترکیه، به شیوهای متفاوت به سرکوبِ هنرمندان متعلق به اقشار فرودست از جمله زنان منجر شده است. پس سیر تاریخی هنر در بسترهای کم ترمطالعه شده و پتانسیل متفاوت هنر فمینیستی در آنها جای بررسیهای ریشهای و جدیای دارد؛ موشکافیهایی که خود به شناخت بیشتر روابط قدرت جنسیتی و مسائل سیاسی و اجتماعی این جوامع نیز میانجامند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
ارغوان قصد دارد به دنبال این مقدمه مجموعهای از آثار مهمی را که در زمرهی هنر فیمنیستی قرار میگیرند معرفی کرده و از گذر هنر به ایدههایی بپردازد که به دست هنرمندان فمنیست مطرح شدهاند، ایدههایی که از یک سو با خلاقیت هنری گره خورده و از سوی دیگر با مسائل اجتماعی زنان درهم آمیختهاند و در عین حال ریشه در مباحث و جنبشهای فمنیستی دارند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-87019019141920359902015-03-09T22:24:00.001+03:302016-07-04T17:15:21.057+04:30کار خانگی، آنجلا دیویس، و هشت مارس<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کار خانگی که از مباحث بسیار مهم فمینیستی است از دیرباز مورد توجه متفکران و کنشگران بسیاری بوده است. از آن جمله آنجلا دیویس است که در متن پیشرو طی انتقادی کوبنده کار خانگی را به کل نامولد، خستهکننده، و شایستهی حذف میداند. به زعم وی، کار خانگی، به عنوان مسئولیتی خاص زنان، یکی از محصولات سرمایهداری است؛ نظامی که با نامرئی کردن این کار و بیرون راندن زنان از سیستم کار مزدی، تولید نیروی کار را به شکل مجانی و پنهان فراهم میکند. دیویس ریشه پیدایش کار خانگی در شکل فعلی آن، یعنی کاری دقیق و بیپایان و نه کاری برای رفع نیازها، در شرایط اجتماعی طبقه متوسط میداند، یعنی شرایط زندگی زنانی که قادر به «کار نکردن» هستند. او میگوید «ایدئولوژی قرن نوزدهم "زن خانهدار" و "مادر" را به عنوان الگوی زنانه در جهان معرفی کرد» و این ادعا را با مقایسه شرایط متفاوت زنان مهاجر و سیاه در آمریکا مورد بررسی قرار میدهد. وی اظهار میکند که همزمان با شکلگیری «زن خانهدار» سفید، زنان سیاه آمریکایی که به دلیل اقتصادی ناچار از کار کردن بیرون از خانه بودند اشتغال خود را در بازار کار به طور جدی حفظ کرده و کار خانگی را به شکلی متفاوت و کژدار و مریض پیشبردهاند. او معتقد است این زنان به نسبت زنان سفید طبقه متوسط، زنانی قویتر هستند. دیویس در نهایت رای به حذف کلی کار خانگی به شکل کنونیاش میدهد و معتقد است سرمایهداری اگر نیاز مبرمی بر رهایی از کار خانگی پیدا کند میتواند با استفاده از تکنولوژی کار خانگی را برای همه صنعتی کرده و بدین ترتیب بار آن را از دوش زنان بردارد. او راه رسیدن به این وضعیت را نه در مزدی کردن کار خانگی، آن طور که برخی فمنیستها میگویند، که در بیرون زدن زنان از خانههایشان و رها کردن خانه میداند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
فارغ از موافقت یا مخالفت با پیشنهادات دیویس و اگرچه که او در این مقاله درباره آمریکا سخن میگوید٬ به بهانه ۸ مارس میتوان در سایه آرا وی به برخی مسائل مرتبط با کارخانگی در بستر ایران امروز اندیشید. با توجه به تاریخ و ساختارهای جنسیتی بخصوص فعلی در ایران و شرایط متفاوت اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی در هم تنیدهای که موجب شده است زنان در ایران از یک سو غالبا از بازار کار رسمی حذف شده و از سوی دیگر همچنان در سطحی وسیع به عنوان «مادر» و «همسر» شناخته شوند، چطور میتوان، همچون دیویس، حالتی را تصور کرد که کار خانگی زنان اولین نقش متصور آنان در جامعه نباشد. با توجه به آمار پایین اشتغال زنان در ایران -17 درصد اشتغال رسمی- آیا تلاش در جهت «محو کارخانگی» به عنوان «شغلی زنانه» با توجه به سیاستهای سرکوبگرانه حوزه اشتغال زنان منجر به وارد شدن آنان به بازار غیررسمی کار و استثمار بیشتر آنها نخواهد شد؟ به عبارت دیگر در جامعه ایران که نقش خانهداری، همسری، و مادری عموما تنها نقش پذیرفته زنان تلقی میشود و با توجه به حذف نظاممند زنان از بازار کار رسمی، آیا میتوان همصدا با دیویس کلید حرکت به سمت رفع تبعیض را در خانه یافت و یا باید همزمان آن را جای دیگری نیز جستجو کرد؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
آیا زنانی که به گفته دیویس سالانه سه تا چهار هزار ساعت در خانه مشغول به کارهای خانه اعم از شستشو و نظافت، بافتنی، خیاطی، پخت و پز، نگهداری از کودکان و یا مراقبت از کهنسالان هستند کارمند به حساب میآیند؟ اگر این جمعیت از کارگرانِ پنهان از تاریکی بیرون بیایند و در آمارهای رسمی عددی از آنِ خود کنند میتوان این دستآورد را برونرفتی از "تحمیلِ" کار خانگی به آنها محسوب کرد؟ بیمه کردن زنانِ خانهدار و یا در روشهای سنتیتر نفقه٬ گرچه به عنوان مُسکنی برای وضعیت موجود میتوانند از وخامتِ وضعیتِ این قشر کم کند، و با در نظر گرفتنِ امکاناتی حداقلی به استقلالِ آنها کمک کند، اما آیا با رسمی کردنِ کارِ خانگی به نامِ زنان، هنوز میتوان به افقهای برابریِ جنسیتی امیدوار بود؟<br />
از سوی دیگر بیشک ارتباط مستقیمی میان کار زنان در خانه و حذف نظاممند آنها از بازار کار و اجتماع وجود دارد. در ایران امروز٬ خط خوردنِ زنان از رشتههای دانشگاهی، پایین بودن فرصتهای شغلی، تفکیکِ جنسیتی در دانشگاهها و فضاهایشهری، تبلیغ همهجانبهی نقشِ مادری و همسری به عنوان اولین و مهمترین نقش زنان موجب میشود نتوانیم به این راحتی انتخاب میان خانه و بیرون را انتخابی شخصی تلقی کنیم. <br />
مسئلهی کار خانگی با پیچیدگیهایی از این دست، سالهاست که در محافلِ گوناگونِ فمنیسیتی موضوعِ بحث و جدلِ متفکرینِ مختلف است، گرچه عواملِ تاثیرگذاری چون اقتصاد و روابطِ بینامتنی نظیرِ فرهنگ و طبقه، در جوامع مختلف دستیافتن به راهحلی یگانه را ناممکن میسازد، اما نگاهِ موشکافانه به مسئلهی کار خانگی، بازخوانی متونی که زوایای مختلفِ این پیچیدگی را مطالعه میکند، و طرحِ مسئله با در نظرگرفتنِ شرایط موجود بیشک گامی است در راستای نزدیکشدن به راهحلی برای یکی از قدیمیترین نمودهای تبعیض جنسیتی که همان "تحمیلِ" کارِ خانگی به زنان است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: center;">
<b> <a href="http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=65159" target="_blank">زنان، طبقه، نژاد.</a> نوشته آنجلا دیویس</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
کارهای بیشماری که در مجموع به نام "خانهداری" شناخته میشوند ـ آشپزی،
شستن ظرفها، شستن لباسها، مرتب کردن رختخوابها، جارو کردن، خرید کردن و
غیره ـ ظاهرا به طور میانگین چیزی حدود سه تا چهار هزار ساعت در سال از یک
زن خانهدار وقت میگیرد.۱ با اینکه این آمار ممکن است باور کردنی نباشد
باید اضافه کرد که حتا مدت زمانی که مادران باید برای توجه کردن به فرزندان
خود صرف کنند را در بر نمیگیرد. همانطور که وظایف مادری یک زن، امری
بدیهی فرض میشود، رنج و زحمت بیانتهای او نیز به ندرت مورد تقدیر
خانوادهاش قرار میگیرد. با این وجود، خانهداری به معنای واقعی نامرئی
است: "هیچکس متوجه این کارها نمیشود، مگر زمانی که انجام نشود ـ وقتی که
مثلا رختخواب مرتب نشده یا کف اتاق تمیز نشده و برق نمیزند."۲ صفاتی که به
طور واقعی ماهیت خانهداری را نشان میدهد اینهاست: نامرئی، تکراری، خسته
کننده، غیرمولد و بدون خلاقیت.</div>
<div style="text-align: justify;">
آگاهی نوین در ارتباط با جنبش زنان در عصر حاضر، زنان زیادی را تشویق
میکند تا از مردان خود بخواهند که در این کار شاق آنها را همراهی کنند.
در حال حاضر، مردان بیشتری با همسرانشان در کارهای خانه همکاری میکنند و
برخیشان هم حتا سهمی برابر در انجام این کارها به عهده میگیرند. ولی چند
نفر از این مردان اینطور فرض نمیکنند که کارِخانگی "کار زنان" است و
افکارشان را از این فکر رها کردهاند؟ و چند نفر از مردان کارهای مربوط به
تمیز کردن خانه را "کمک" به همسرانشان نمیدانند؟</div>
<div style="text-align: justify;">
آیا اگر این امکان وجود داشت که به طور همزمان، هم این ایده که
کارِخانگی کار زنان است را نابود کرد و هم آن را به طور مساوی بین زن و مرد
تقسیم کرد، راهحلی رضایتبخش بود؟ در حالی که اغلب زنان با خشنودی مشتاق
ظهور پدیدهی "شوهر خانهدار" هستند، امر غیرجنسیتی کردن کارِخانگی در واقع
تغییری در ماهیت سرکوبگرانهی این کار نمیدهد. در تحلیل نهایی، نه زنان و
نه مردان هیچکدام نباید ساعتهای ارزشمند زندگیشان را بر روی کاری که
نه مولد است و نه هیجانانگیز به هدر دهند.</div>
<div style="text-align: justify;">
یکی از رمزهای به دقت پنهان شده در جوامع سرمایهداری پیشرفته، احتمال
ـ احتمال واقعی ـ تحول رادیکال در ماهیت کارِخانگی است. بخش قابل توجهی از
وظایف خانگی یک زن خانهدار در واقع میتواند در درون اقتصاد صنعتی ادغام
شود. به عبارت دیگر، کارِخانگی دیگر نیازی نیست که لزوما و به شکلی
تغییرناپذیر خصوصی باشد. تیمهایی از کارگران تعلیم دیده و با دستمزد خوب،
که از این خانه به آن خانه میروند و مجهز به ماشینآلات مخصوص تمیز کردن
با تکنولوژی پیش رفته هستند، میتوانند به طور سریع و کارآمدی آنچه را که
یک زن خانهدار امروزی با سختی و به شکلی بسیار ابتدایی انجام میدهد را به
انجام برسانند. چرا در برابر این موضوع که پتانسیلِ بازتعریفی رادیکال از
ماهیت خانهداری وجود دارد سکوت شده است؟ زیرا اقتصاد سرمایهداری به طور
ساختاری رابطهای خصمانه با صنعتی شدن خانهداری دارد. خانهداری اجتماعی
منوط به اختصاص بخشی بزرگ از یارانهی دولت است تا بتواند دسترسی این
امکانات را به خانوادههای کارگر که نیازشان به چنین خدماتی بسیار بدیهی
است را تضمین کند. این در حالی است که حتا اختصاص بخشی کوچک از سود به
منظور صنعتی کردن خانهداری ـ مثل همهی سرمایهگذاریهای غیر سودآور ـ در
اقتصاد سرمایهداری به شدت منفور است و رد میشود. با این وجود، گسترش سریع
نیروی کار زنان به این معنی است که زنان بیشتری مسألهی خبره بودن در
کارِخانگی را طبق استانداردهای سنتی، کاری واقعا سخت میدانند. به عبارت
دیگر، صنعتی کردن خانهداری، همراه با اجتماعی کردن آن، به یک نیاز اجتماعی
عینی مبدل شده است. شاید بتوان گفت خانهداری به عنوان مسئولیت شخصی منحصر
به فرد زنان و به عنوان کار زنانه که تحت شرایط تکنیکی ابتدایی انجام
میگیرد، بالاخره درحال نزدیک شدن به دوران منسوخ شدن تاریخی خود است.</div>
<div style="text-align: justify;">
هر چند خانهداری، آن طور که امروزه میبینیم، ممکن است در نهایت به یک
اثر تاریخی مربوط به گذشته، تبدیل شود، اما رفتارهای اجتماعی غالب،
همچنان به روند وصل کردن موقعیت ابدی زنان به تصاویر جارو و خاک انداز،
زمین شور و سطل، پیش بند و اجاق، قابلمه و ماهی تابه، ادامه میدهند. این
درست است که کار زنان، از هر دورهی تاریخی به دورهی دیگر، به طور کلی در
ارتباط با امورات خانه بوده است، با این حال خانهداری زنان همواره مثل
آنچه که امروزه میباشد نبوده ـ مثل دیگر پدیدههای اجتماعی ـ و محصول
متغیر تاریخ بشر است. همانگونه که سیستمهای اقتصادی گوناگون به وجود آمده
و زوال یافتهاند، میزان و کیفیت خانهداری نیز دست خوش تحولات رادیکال
شده است.</div>
<div style="text-align: justify;">
همانطور که فردریک انگلس در اثر کلاسیک خود «منشأ خانواده، مالکیت
خصوصی و دولت»٣ بحث کرد، نابرابری جنسی آنگونه که ما امروز میشناسیم، قبل
از ظهور مالکیت خصوصی وجود نداشت. در طول دوران اولیه تاریخ بشری تقسیم
کار جنسی درون نظام تولید اقتصادی طوری مکمل هم بود که با هر نوع سلسله
مراتبی در تضاد بود. جوامعی که در آنها احتمالا مردان مسئول شکار حیواناتِ
وحشی و زنان در مقابل مسئول جمعآوری گیاهان و میوههای جنگلی بودند، هر
دو جنس نقشی اقتصادی که به طور یکسان برای بقای جامعه لازم بود، ایفا
میکردند. زیرا جامعه در آن دوران در اصل یک خانوادهی گسترده بود که از
همین رو نقش محوری زنان در امور داخلی به معنای ارزشمند و محترم بودن
آنها در جامعه بود.</div>
<div style="text-align: justify;">
محوریت کارهای خانگی زنان در فرهنگهای پیش از سرمایهداری با تجربهی
شخصی من در سفری که در سال ۱۹۷٣ در دشت ماسایی داشتم برایم به تصویر کشیده
شد. در یک جادهی خاکیِ دورافتاده در تانزانیا من متوجه شدم که شش زن اهل
ماسایی تختههای بسیار بزرگی را روی سرشان گذاشته و به شکلی مبهم تعادل خود
را حفظ کرده بودند. دوست تانزانیایی من توضیح داد این زنان در حال حمل و
نقل سقف یک خانه به دهکدهای جدید که در حال ساختنش هستند، میباشند. در
بین اهالی ماسایی، آنطور که من فهمیدم، زنان مسئول تمام امورات خانه بودند
که این شامل ساخت و ساز خانه برای مردم کوچ نشین خود که اغلب اوقات در حال
جابهجایی بودند نیز میشد. تا جایی که به زنان ماسایی مربوط میشود کار
خانه نه تنها شامل شستن، پختن، بچهداری، خیاطی و ... است، بلکه خانهسازی
را هم شامل میشود. همان قدر که کار پرورش دام که مردان انجام میدهند مهم
است، "خانهداری" زنان نسبت به خدمات اقتصادی مردان نه کمتر مولد است و نه
کمتر مهم.</div>
<div style="text-align: justify;">
در این دوران پیش از سرمایهداری، در اقتصاد کوچنشینی ماسایی
کارِخانگی زنان برای اقتصاد به اندازهی کار پرورش دام مردان اهمیت دارد.
زنان به عنوان تولید کننده از یک موقعیت به همان نسبت مهم اجتماعی برخوردار
هستند. از سوی دیگر در جوامع سرمایهداری پیش رفته، کارخانگی زنان
خانهدار که جنبهی خدماتی دارد و آنها به ندرت قادر به ارائهی شاهدی
ملموس برای آن کارشان هستند، موقعیت اجتماعی زنان را به طور عموم تنزل
میدهد. با توجه به تمام اینها طبق ایدئولوژی بورژوایی، زن خانهدار به
همین سادگی خدمت کار دائمی شوهرش است.</div>
<div style="text-align: justify;">
منشأ این نظریهی بورژوایی که میگوید زن خدمتکار ابدی مرد است، خود
یک داستان افشاگرانه است. در طول تاریخ نسبتا کوتاه ایالات متحدهی آمریکا،
پدیدهی "زن خانهدار" به عنوان یک محصول تاریخی نهایی، فقط کمی بیش از یک
قرن قدمت دارد. در طول دوران مستعمره بودن آمریکا، کارِخانگی از کار
روزانهای که زنان خانهدار، امروزه در آنجا انجام میدهند کاملا متفاوت
بود.</div>
<div style="text-align: justify;">
«کار یک زن با طلوع آفتاب شروع میشد و تا جایی که قادر به باز نگه
داشتن چشم خود بود، در کنار نور آتش ادامه مییافت. به مدت دو قرن، تقریبا
تمام چیزهایی که خانواده مصرف میکرد یا میخورد تحت رهبری او و در خانه
تولید میشد. او نخ میریسید و رنگ میکرد که از آن پارچه درست کند و با
دست لباس بدوزد. او بیشتر غذایی را که خانواده میخوردند را خود میکاشت و
برای زمستان هم ذخیره میکرد. او کره، پنیر، نان، شمع و صابون درست میکرد و
برای خانوادهاش جوراب میبافت.»۴</div>
<div style="text-align: justify;">
پیش از صنعتی شدن، در اقتصاد کشاورزی شمال آمریکا، کاری که زنان در
رابطه با کارهای خانهشان انجام میدادند شامل ریسندگی، بافندگی، خیاطی،
نانپزی، کرهگیری، شمع و صابونسازی و ... بود. در حقیقت، «... فشار کار
تولید خانگی زمان بسیار اندکی را برای انجام آنچه که ما امروزه کارِخانگی
مینامیم باقی میگذاشت. با این حساب زنان پیش از انقلابِ صنعتی طبق
استانداردهای امروزی خانهدارانی شلخته و نامرتب بودند. به جای تمیز کردن
روزانه یا هفتگی در فصل بهار نظافت میکردند. غذاها ساده و تکراری بودند؛
لباسها به ندرت عوض میشد؛ و چیزهای شستنی هم میتوانست تلنبار شود و
شستشو یک بار در ماه یا در بعضی خانهها یک بار در هر سه ماه انجام میشد. و
البته از آن جا که هر بار شستشو مستلزم گرم کردن و حمل تعداد زیادی سطل آب
بود، کسی به استانداردهای بالاتر تمیزی اهمیتی نمیداد.۵</div>
<div style="text-align: justify;">
زنان مستعمرات نه "خانهدار" بودند و نه "نظافتکنندهی خانه" بلکه
کارکنانی کامل و ماهر در زمینهی اقتصاد مبتنی بر خانه بودند. آنها نه
تنها بیشتر کالاهایی که خانوادهشان نیاز داشت را تولید میکردند بلکه حافظ
سلامتی خانواده و جامعهشان نیز بودند.</div>
<div style="text-align: justify;">
«این وظیفهی (زنان مستعمرات) بود که گیاهانی را که مصرف پزشکی ...
داشتند جمعآوری و خشک کنند؛ همزمان نقشی همچون طبیب، پرستار و ماما را
نیز در جامعه و خانواده خود داشته باشند.»۶</div>
<div style="text-align: justify;">
در کتاب دستورالعمل کاربردی ایالات متحدهی آمریکا ـ یک کتاب معروف
دستورالعمل مستعمراتی ـ دستورالعمل آمادهسازی غذاها هم مثل دارو و مواد
شیمیایی خانگی وجود دارد. برای درمان کچلیِ موضعی، به طور مثال، این دستور
آمده است: "کمی گیاه سرخ بن را بگیرید ... خورد کرده و در سرکه بریزید و
سپس این محلول را در محل مورد نظر بگذارید."۷</div>
<div style="text-align: justify;">
اهمیت اقتصادی فعالیتهای خانگی زنان در آمریکای مستعمراتی با نقش قابل
مشاهده آنها در فعالیتهای اقتصادی خارج از خانه کامل شده بود. این کاملا
قابل قبول بود که برای مثال یک زن، میخانهدار شود.</div>
<div style="text-align: justify;">
«زنان، کارخانهی چوببری و آسیاب را نیز اداره میکردند، صندلی و
مبلمان میساختند، کشتارگاهها را سازماندهی میکردند، پارچهی نخی و
پارچههای دیگر را چاپ میکردند، توری و بند درست میکردند، و صاحب و
ادارهکنندهی فروشگاههای لباس و خشکبار بودند. زنان در مغازههای توتون
فروشی، داروخانه (جایی که در آن ترکیباتی که خود میساختند را میفروختند)،
و فروشگاههای عمومی که همه چیز در آن فروخته میشد کار میکردند. زنان
عینک میساختند، ماشین پشمریسی برای حلاجی پشم میساختند و حتا خانهها را
نیز به عنوان نقاش رنگ میزدند. آنها اغلب، کار کفن و دفن در شهر را نیز
انجام میدادند ...»٨</div>
<div style="text-align: justify;">
موج و خروش پس از انقلاب صنعتی منجر به گسترش کارخانهها در منطقهی
شمال شرقی این کشور جدید شد. ماشینهای نساجی نیوانگلند از پیشگامان موفق
سیستم کارخانهای بودند. از آنجا که کار ریسندگی و بافندگی از حرفههای
خانگی سنتی زنان بود، در نتیجه زنان از اولین گروه کارگرانی بودند که توسط
صاحبان این کارخانهها استخدام شدند تا دستگاه نساجی جدید را اداره کنند.
با توجه به این که زنان در کل از کار تولید صنعتی کنار گذاشته شده بودند،
گماشتن آنان به کار نساجی یکی از اولین زمینههای کار صنعتی است که کارگران
آن زن بودند.</div>
<div style="text-align: justify;">
همانطور که صنعتی شدن پیشرفت میکرد، کار جابهجایی تولید اقتصادی از
خانه به کارخانه منتقل شد و اهمیت کارِخانگی زنان به طور سیستماتیک تحلیل
یافت. زنان به شکلی دوگانه بازنده بودند: زیرا شغل سنتیشان با ظهور
کارخانههای رو به رشد از آنها گرفته شد و زنان بسیاری را از انجام
نقشهای مهم اقتصادی باز داشت. از نیمهی قرن نوزدهم دیگر این کارخانهها
بودند که پارچه، شمع و صابون تولید میکردند. حتا کره، نان و دیگر محصولات
غذایی نیز به شکل انبوه تولید میشد.</div>
<div style="text-align: justify;">
«تا پایان قرن نوزدهم، دیگر به ندرت کسی آهار میزد یا لباسهای شستنی
را در دیگچه میجوشاند. در شهرها، زنان نان میخریدند، لباس زیرشان را
آماده میخریدند، فرزندانشان را به مدرسه میرساندند و سر راه چند تا لباس
هم به اتوشویی و رختشویخانه میدادند، و درباره مزیت غذاهای کنسرو شده
بحث میکردند ... جریان صنعتی شدن در حال گذر بود و دستگاه بافندگی و دیگ
سوپ بی مصرف را راهی انبارها کرده بود.»۹</div>
<div style="text-align: justify;">
همانطور که سرمایهداری صنعتی موقعیت خود را مستحکم میکرد، شکاف بین
عرصهی جدید اقتصادی و اقتصاد خانگی گذشته بسیار عمیقتر شد. جابهجایی
اجباری و قابل مشاهدهی تولید اقتصادی که با گسترش سیستم کارخانهای ایجاد
شده بود، بیشک یک تحول جدی بود. ولی ارزشیابی مجدد تولید که سیستم
اقتصادی جدید آن را ضروری کرده و عمومیت داد، حتا از این هم متحولکنندهتر
بود. در ابتدا کالاهای ساخت خانگی ارزشمند بودند چون نیازهای اولیهی
خانواده را تأمین میکردند، در حالی که اهمیت کالاهای ساخت کارخانه به شدت
در ارزش مبادلهای آنها و توانایی این کالاها در تأمین تقاضای کارفرمایان
برای کسب سود موجودیت یافت. این ارزشگذاری مجدد تولید اقتصادی ـ فرای
جداییِ دو عرصهی خانه و کارخانه ـ یک شکاف ساختاری بنیادین بین اقتصادِ
خانگی و اقتصاد مبتنی بر سود سرمایهداری را آشکار ساخت. از آنجا که
کارِخانگی سودی تولید نمیکند، در نتیجه طبیعتا در مقایسه با کارمزدیِ
سرمایهداری به مثابهی فرمی پستتر تعریف شد.</div>
<div style="text-align: justify;">
یک ماحصلِ جانبی و مهم ایدئولوژیکی این تحول رادیکال اقتصادی، ظهور
پدیدهی "زن خانهدار" بود. زنان به طور ایدئولوژیک به عنوان کسانی
بازتعریف شدند که قرار است زندگی خانوادگی را که بیارزش شده بود حفظ و
حمایت کنند. هرچند، این بازتعریف از جایگاه زنان به مثابهی یک ایدئولوژی،
تناقض شدیدی با عدهی بیشماری از زنان مهاجر داشت که در شمال شرق کشور به
جریان طبقهی کارگر میپیوستند. این زنان سفیدپوست مهاجر در درجهی اول
درآمدزا بودند و در درجهی دوم زن خانهدار. و میلیونها زن دیگری هم بودند
که به عنوان تولیدکنندگان ناتوان اقتصاد بردگی در جنوب، بی حد و حصر کار
میکردند و رنج میکشیدند. واقعیت جایگاه زنان آمریکایی در قرن نوزدهم شامل
زنان سفیدپوستی بود که روزشان با گرداندن چرخ کارخانهها سپری میشد و
دستمزدی بخور و نمیر میگرفتند و زنان سیاه پوستی که تحت اجبار بردگی کار
میکردند. "زن خانهدار" انعکاس بخشی از واقعیت بود از این لحاظ که به
معنای واقعی سمبل رونق اقتصادی در طبقات متوسط در حال ظهور بود.</div>
<div style="text-align: justify;">
هرچند ریشهی پیدایش "زن خانهدار" در شرایط اجتماعی بورژوازی و طبقهی
متوسط بود، ولی ایدئولوژی قرن نوزدهم "زن خانهدار" و "مادر" را به عنوان
الگوی زنانه در جهان معرفی کرد. از آنجا که تبلیغات رایج، نقش تمام زنان
را کار در خانه معرفی کرد، با زنانی که مجبور به کار مزدی بودند به شکل
بیگانگانی که وارد دنیای مردانه یعنی اقتصاد عمومی بودند، برخورد میشد.
چون زنان از عرصهی "طبیعی"شان پا را فراتر گذاشته بودند، به عنوان کارگر
مزدی کامل به حساب آورده نمیشدند. آنها به قیمت ساعتهای طولانی کار،
شرایط غیراستاندارد کاری و دستمزد بسیار ناکافی کار میکردند. استثمار
زنان شدیدتر از استثماری بود که همکاران مردشان میشدند. لازم نیست گفته
شود که سکسیسم (تبعیض جنسیتی علیه زنان) به عنوان منبعی سرشار از مافوق سود
برای سرمایهداری ظهور کرد.</div>
<div style="text-align: justify;">
این جدایی ساختاری میان اقتصاد عمومی سرمایهداری و اقتصاد خصوصی
کارخانگی توسط سخت جانی قدمت کارخانگی پیوسته تقویت و تحمیل شده است.
برخلاف گسترش لوازم خانگی، کار خانه به طور کیفی از تأثیرات پیشرفت
تکنولوژی که توسط سرمایهداری صنعتی به وجود آمد محروم مانده است.
کارِخانگی هنوز به طور میانگین هزاران ساعت در سال از وقت یک زن خانهدار
را میگیرد. در سال ۱۹۰٣ شارلوت پرکینز گیلمن تعریفی را از کارِخانگی ارائه
داد که منعکس کنندهی تحولی بود که ساختار و محتوای خانهداری در ایالات
متحده را تغییر داده بود:</div>
<div style="text-align: justify;">
«... واژهی "کارِخانگی" به کارِ بهخصوصی اطلاق نمیشود بلکه به یک
درجه و سطح مشخصی از کار نسبت داده میشود. سطحی از رشد که تمام کارهای
دیگر از آن گذر کردهاند. تمام صنایع، زمانی "خانگی" بودند، یعنی در خانه و
برای رفع نیازهای خانواده انجام میشدند. از آن دوران به بعد تمام صنایع
به مراحل و سطوح بالاتری رفتهاند به جز یکی دو مورد از آنها که هرگز
مرحلهی ابتداییشان را ترک نکردند.»۱۰</div>
<div style="text-align: justify;">
گیلمن مدعی است که "خانه به نسبت سایر نهادها توسعه پیدا نکرده است."
اقتصاد خانواده نشاندهندهی «... حفظ صنایع ابتدایی در جامعهی مدرن صنعتی
و محدود بودن زنان به این صنایع و حوزهی محدود تبارز آنها» میباشد.۱۱</div>
<div style="text-align: justify;">
گیلمن تأکید میکند که خانهداری انسانیت زنان را به هدر میدهد:</div>
<div style="text-align: justify;">
«زن به اندازهی کافی زنانه است، همانطور که مرد به اندازهی کافی
مردانه است؛ ولی زن مثل مرد انسان نیست. زندگی خانگی انسانیت ما را جلوهگر
نمیسازد، زیرا تمام خطوط تمایز رشد انسانی در محیط خارج قرار دارد.»۱۲</div>
<div style="text-align: justify;">
درستی توضیحات گیلمن توسط تجربهی تاریخی زنان سیاهپوست آمریکا به
اثبات رسیده است. در طول تاریخ این کشور، اکثر زنان سیاهپوست در بیرون از
خانه کار کردهاند. در طول دوران بردهداری، زنان در کنار مردان در
زمینهای تنباکو و پنبه رنج کار زیادی را تحمل کردند و زمانی که جنوب
آمریکا صنعتی شد، آنها را میشد در کارخانههای تنباکو، پالایشگاههای قند
و حتا در کارگاههای چوببری و جزو خدمهی فولادکوبی برای راهآهن دید. در
زمان کار، زنان برده با مردان برابر بودند. آنها در محل زندگیشان از
برابری جنسیتی بیشتری نسبت به خواهران سفیدپوست "خانهدار"شان برخوردار
بودند، چون که از برابری جنسیتی در کار ـ که بسیار طاقت فرسا بود ـ رنج
میبردند.</div>
<div style="text-align: justify;">
در زندگی زنان سیاهپوست، در نتیجهی مستقیم کار بیرون از خانه ـ کاری
که به عنوان یک زن "آزاد" کمتر از زمان بردگی آنها نیست ـ خانهداری هرگز
اهمیت مرکزی را نداشته است. آنها از آسیبهای روانی که سرمایهداری صنعتی
بر زنان خانهدار طبقهی متوسط، که قرار بود، ضعف زنانه و اطاعت از شوهر
فضیلتشان باشد، تحمیل کرده تا حد زیادی در امان ماندهاند. زنان سیاهپوست
به ندرت به دنبال نشان دادن ضعف از خود بودند. آنها مجبور بودند که قوی
باشند زیرا خانواده و جمعشان به قدرت آنها نیاز داشت تا بتواند زنده
بماند. شواهدی از مقاومت زنان سیاه که با کار بیشتر و بیشتر، از خود به جای
گذاشتهاند را میتوان در خدمات بسیاری از رهبران برجسته زن که از جامعهی
سیاهپوستان برخواستند دید. هریت تابمن، سوژورنر تروث، آیدا ولز و روزا
پارکز، به آن اندازهای که مظهر زنانگی سیاهان هستند، زنانی استثنائی
نیستند.</div>
<div style="text-align: justify;">
هرچند، زنان سیاهپوست هزینهی گزافی برای این اندازه استقامت و
استقلالی که در ارتباط با آن دارند را پرداختهاند. آنها در حالی که به
ندرت "تنها زن خانهدار" هستند، همواره کار خانهداریشان را انجام
دادهاند. در نتیجه فشار مضاعف کارمزدی و خانهداری را متحمل شدهاند ـ
فشار مضاعفی که همواره نیازمند این بوده که زنان کارگر، قدرت پشتکاری
همچون سیزیف (قهرمانی در اساطیر یونان است ... او برای مجازات شدن مجبور
به کاری شد که علیرغم سختی و زحمت زیاد هرگز به آخر نمیرسید. م) داشته
باشند. همان طور که ویلیام ا. ب. دوبوا در سال ۱۹۲۰ ذکر کرد:</div>
<div style="text-align: justify;">
<img align="right" src="http://www.akhbar-rooz.com/user/albums/a_0002/img_32470.jpg" style="border: 1px; height: 242; margin: 5px; width: 155;" />
«... برخی زنان آزاد به دنیا آمدهاند و برخی از میان توهین و داغ ننگ
خوردن (اشاره به حرف A که به رنگ قرمز، بر روی سینهی زنان زناکار نصب
میشده است. م) به آزادی میرسند؛ ولی زنان سیاهپوست ما این رانش آزادی را
به طور اهانتآمیزی بر خود داشتند. با این آزادی آنها استقلالی نامحدود
را میخرند با وجودی که قیمتی که برای این آزادی میپردازند گران است، در
نهایت ارزش تمام این شکایت و سرزنشها را خواهد داشت.»۱٣</div>
<div style="text-align: justify;">
زنان سیاهپوست مثل مردانشان تا آخرین حد توان خود کار کردهاند. مثل
مردانشان مسئولیت تأمین خانواده را از آن خود میدانند. صفات زنانهی
نامتعارفی همچون اتکا به خود و جرأت داشتن ـ که هرچند اغلب زنان سیاهپوست
برای داشتن این صفات مورد تحسین واقع شدهاند ولی بیشتر مورد سرزنش
بودهاند ـ انعکاسی از نیروی کاری و تلاش آنها در خارج از خانه است. ولی
آنها نیز مثل خواهران سفیدپوستشان که "زن خانهدار" نام گرفتند، غذا
پختهاند، نظافت کردهاند و کودکان زیادی را تر و خشک کردهاند. ولی برخلاف
زنان خانهدار سفیدپوست که از لحاظ اقتصادی به شوهرانشان وابسته بودند و
اتکا میکردند، مادران و زنان سیاهپوست و معمولا کارگران، به ندرت زمان و
انرژی داشتهاند تا بتوانند در خانهداری مهارت کسب کنند. آنها نیز مثل
خواهران سفیدپوست طبقهی کارگر که فشار مضاعف کار در بیرون خانه و خدمت به
شوهر و فرزندان را بر خود داشتند، نیاز به خلاص شدن از این مخمصهی
ستمگرانهی طولانی مدت دارند.</div>
<div style="text-align: justify;">
ضعف بحثهای عمومی ـ اگر نگوییم کمبود ـ در مورد امکان تحول در
کارِخانگی به امکانی اجتماعی، نشان دهندهی قدرتهای کورکنندهی ایدئولوژی
بورژوازی است. موضوع این نیست که به نقش خانگی زنان هیچ توجهی نشده است.
برعکس، جنبش کنونی زنان، خانهداری را به عنوان یک بخش اصلی در سرکوب زنان
معرفی کرده است. حتا در برخی از کشورهای سرمایهداری جنبشی نیز وجود دارد
که نگرانی عمدهاش وضعیت اسفبار زن خانهدار است. پس از اینکه به این
نتیجه رسیدند که خانهداری در درجه اول سرکوبگرانه و تحقیرکننده است چون
مزدی به آن داده نمیشود، این جنبش تقاضای دستمزد برای زنان را کرده است.
این فعالین بحث میکنند، یک چک حقوقی هفتگی از سوی دولت، کلید بهبود وضعیت
زنان و موقعیت اجتماعی زنان در کل است.</div>
<div style="text-align: justify;">
جنبش دستمزد برای کارِخانگی از ایتالیا آغاز شد، جایی که اولین راهپیمایی عمومی آن در مارچ ۱۹۷۴ شکل گرفت.</div>
<div style="text-align: justify;">
یکی از سخنرانان با اشاره به جمعیتی که در شهر مستره (اطراف ونیز) جمع شده بودند گفت:</div>
<div style="text-align: justify;">
«به نیمی از جمعیت جهان دستمزدی پرداخت نمیشود. این موضوع یکی از
بزرگترین تضادهای طبقاتی است! و این مبارزه ما برای دستمزد به کارِخانگی
است. این یک مطالبهی استراتژیک است و در این لحظه از انقلابیترین مطالبات
برای کل طبقهی کارگر است. اگر ما پیروز شویم، کل طبقه پیروز است و اگر
شکست بخوریم، کل طبقه شکست خورده است.»۱۴</div>
<div style="text-align: justify;">
طبق استراتژی این جنبش، دستمزد کلید رهایی زنان خانهدار است و خود
این مطالبهی دستمزد، تمرکز اصلی برای رهایی زنان در کل است. علاوه بر
این، مبارزهی زنان برای دستمزد به عنوان مهمترین مسألهی کل جنبش طبقهی
کارگر ارائه شده است.</div>
<div style="text-align: justify;">
خاستگاه تئوریک جنبش دستمزد برای کارِخانگی را میتوان در مقالهای که
توسط ماریا روزا دالا کاستا به نام "زنان و واژگونی جامعه" نوشته شد
دید.۱۵ در این مقاله، دالا کاستا بحثی را برای بازتعریف خانهداری بر اساس
تز خود پیش میگذارد بر این مبنا که اگر بگوییم خدمات خانگی ماهیت خصوصی
دارد در واقع یک توهم است. او تأکید میکند که فقط به نظر میرسد زن
خانهدار در خدمت نیازهای خصوصی شوهر و فرزندان خود است، در حالی که سود
برندگان واقعی خدمات او کارفرمای کنونی شوهر و کارفرماهای آینده فرزندانش
هستند.</div>
<div style="text-align: justify;">
«(زن) در خانه ایزوله و مجبور به انجام کارهایی شده است که غیرحرفهای
به حساب میآیند. کارهایی همچون زاییدن، پرورش و تربیت کودک و سرویسدهی
به کارگر برای این که با بازتولید نیروی کارش بتواند دوباره تولید کند. نقش
زن در چرخهی تولید به این دلیل نامرئی باقی ماند، زیرا فقط محصول کار او،
یعنی کارگر، مرئی است.»۱۶</div>
<div style="text-align: justify;">
مطالبه برای پرداخت دستمزد به زنان خانهدار بر پایهی تصوری است که
میگوید زنان کالایی را تولید میکنند که به همان اهمیت کالاهایی است که
شوهرانشان در کار خارج از خانه تولید میکنند. جنبش دستمزد برای
کارِخانگی، با بهره گرفتن از منطق دالا کاستا، زنان خانهدار را به عنوان
ایجاد کنندگانِ نیروی کاری که توسط خانواده به عنوان کالا در بازار
سرمایهداری به فروش میرسد، تعریف میکند.</div>
<div style="text-align: justify;">
دالا کاستا تنها تئوریسینی نبود که اینگونه تحلیلها را بر سر سرکوب
زنان ارائه داد. هم در کتاب ماری اینمن در سال ۱۹۴۰ به نام "در دفاع از
زنان" ۱۷ و هم در کتاب مارگارت بنستون در سال ۱۹۶۹ به نام "اقتصاد سیاسی
رهایی زنان"۱٨، خانهداری به صورتی تعریف شده است که زنان را به عنوان
طبقهی خاصی از کارگرانی معرفی میکند که توسط سرمایهداری استثمار میشوند
و "خانهدار" نام گرفتهاند، و این که نقش زایشی، فرزندپروری و خانهداری
زنان، که باعث میشود اعضای خانواده امکان کار کردن داشته باشند ـ تا
بتوانند نیروی کارشان را در ازای دستمزد بفروشند ـ را نمیتوان انکار کرد.
ولی آیا این موضوع به طور خودکار از این تبعیت میکند که زنان در کل، فارغ
از طبقه و نژادشان، اساسا میتوانند به وسیلهی کارِخانگی که انجام
میدهند تعریف شوند؟ آیا این به طور خودکار به این معنی است که زن خانهدار
در واقع یک کارگر مخفی است که در درون پروسهی تولید سرمایهداری موجود
است؟</div>
<div style="text-align: justify;">
اگر انقلاب صنعتی موجب جدایی ساختاری اقتصاد خانگی از اقتصاد عمومی شد،
پس خانهداری نمیتواند به عنوان یک بخش جداییناپذیر از تولید
سرمایهداری تعریف شود. بلکه به عنوان یک پیش شرط، با تولید مرتبط است.
کارفرما نگرانی را در مورد این که نیروی کار چگونه تولید و بازتولید میشود
ندارد تنها نگرانی او آنست که به این نیروی کار دسترسی داشته باشد، و
برایش سود تولید کند. به عبارت دیگر، پروسهی تولید سرمایهداری متضمن این
است که کارگرانی که قابل استثمار شدن هستند، وجود داشته باشند.</div>
<div style="text-align: justify;">
«تجدید نیروی کار (کارگر) بخشی از پروسهی تولید اجتماعی نیست بلکه پیش
شرط لازم آن است و بیرون از پروسهی کار رخ میدهد. کارکرد آن حفظ موجودیت
بشر است که هدف نهایی تولید در تمام جوامع میباشد.»۱۹</div>
<div style="text-align: justify;">
در جامعهی آفریقای جنوبی که در آن نژادپرستی باعث بیرحمانهترین حد
استثمار اقتصادی شده است، اقتصاد سرمایهداری با روشی بسیار خشن به جدایی
ساختاریاش از عرصهی خانگی میانجامد. معماران نظام تفکیک نژادی در جامعه
به سادگی تعیین کردهاند زمانی که زندگی خانوادگی همه چیز است ولی به طور
کل دور انداخته میشود، آن وقت کارگر سیاهپوست بازدهی سود بیشتری را دارد.
مردان سیاه به چشم واحدهای کاری دیده میشوند که به علت پتانسیل
تولیدیشان برای طبقهی سرمایهدار ارزشمند هستند. ولی همسر و فرزندان شان
«... زایدههایی اضافی و غیرمولد هستند. زنان نسبت به ظرفیت تولیدکنندگی
واحدهای کاری مردان سیاهپوست، تنها یک بخش فرعی هستند.»۲۰</div>
<div style="text-align: justify;">
این نسبت دهی زنان آفریقایی به "زایدههایی اضافی" کنایه نیست. طبق
قانون آفریقای جنوبی، زنان سیاهپوست بیکار (که ٨۷% زنان کشور هم هستند!)،
اجازه ورود به محوطهی سفیدپوستان و حتا در بیشتر موارد ورود به شهرهایی
که شوهرانشان در آن زندگی و کار میکنند را ندارند.</div>
<div style="text-align: justify;">
مدافعین تفکیک نژادی، زندگی خانوادگی سیاهان در مراکز صنعتی آفریقای
جنوبی را به شکلی زائد، غیرسودمند و در عین حال تهدیدآمیز میبینند.
«مقامات دولتی نقش خانهداری زنان را میدانند و از حضورشان در شهرها هراس
دارند، زیرا به ایجاد یک جمعیت با ثبات سیاهپوست منجر خواهد شد.»۲۱</div>
<div style="text-align: justify;">
تثبیت و تحکیم خانوادههای آفریقایی در شهرهای صنعتی تهدیدآمیز تلقی
شده زیرا زندگی خانوادگی ممکن است به پایهای برای ایجاد سطح بالایی از
مقاومت در برابر تفکیک نژادی تبدیل شود. بیشک به همین دلیل است که عدهی
زیادی از زنانی که دارای اجازهی اقامت در مناطق سفیدپوست هستند، به زندگی
در خوابگاههایی که تفکیک جنسیتی در آن اعمال میشود وادار شدهاند. زنان
متأهل و مجرد همه در نهایت سر از این مکانها در میآورند. در چنین
خوابگاههایی، زندگی خانوادگی به شدت ممنوع است. زن و شوهرها قادر به
دیدار هم نیستند و پدر و مادرها نیز نمیتوانند فرزندان خود را ببینند.۲۲</div>
<div style="text-align: justify;">
این حمله شدید به زنان سیاهپوست آفریقای جنوبی تا به حال نیز تأثیرات
مخرب خود را داشته است، از آنجا که تنها ۲٨.۲ درصد از زنان در حال حاضر
ازدواج را انتخاب میکنند.۲٣ به دلیل مصلحتهای اقتصادی و امنیت سیاسی،
تفکیک نژادی ـ با هدف مشخص تخریب ـ در حال فرسودن تمام بافتهای زندگی
خانوادگی سیاهان است. از این رو سرمایهداری آفریقای جنوبی به شکلی خشن و
ناخوشایند بیان کنندهی نهایت حدی است که اقتصاد سرمایهداری میتواند
کاملا به کارِخانگی وابسته باشد.</div>
<div style="text-align: justify;">
اگر خانواده در کل جزو مسایلی بود که در آن خدماتی که زنان در خانه
ارائه میدهند، بخشی ضروری از کار مزدی در سرمایهداری باشد، دولت آفریقای
جنوبی نمیتوانست سیاست تجزیهی عامدانهی خانواده را اعمال کند. آن نوع
زندگی خانوادگی که میتواند توسط سرمایهداری نوع آفریقای جنوبی از بین
برود نتیجهی اقتصاد خصوصی خانگی و پروسهی عمومی تولید است که صفت مشخصه
جامعهی سرمایهداری در کل است. به نظر میرسد این بحث بیفایده است که
بگوییم بر مبنای منطق درونی سرمایهداری، به زنان به ازای کارِخانگی بایستی
دستمزد تعلق بگیرد.</div>
<div style="text-align: justify;">
با فرض بر این که تئوری مطالبهی دستمزد به شکلی ناامیدانه ناقص است،
با این وجود آیا این امکان وجود ندارد که پافشاری بر پرداخت دستمزد به
کارِخانگی از لحاظ سیاسی امری مطلوب باشد؟ ایدهی چک دولتی برای کارِخانگی
ممکن است برای خیلی از زنان جالب باشد، ولی این جذابیت احتمالا کوتاه مدت
خواهد بود. چند نفر از این زنان قادر خواهند بود تا به خاطر دستمزد خود را
با کارهای کشندهی پایان ناپذیر خانه وفق دهند؟ آیا پرداخت دستمزد این
حقیقت که لنین به آن اشاره کرد را تغییر میدهد زمانی که گفت: «...
خردهکاریهای خانه زنان را خرفت، سرکوب، فرودست و خرد میکند، آنها را به
آشپزخانه و پرورش کودک زنجیر میکند، و نیروی کارشان را در کاری پرزحمت که
به شکلی وحشیانه اعصاب خردکن، جزئی، غیرمولد، خرفت و خردکننده است به هدر
میدهد.»۲۴</div>
<div style="text-align: justify;">
به نظر میرسد که پرداخت چک دولتی به زنان خانهدار در نهایت به این بردگی خانگی مشروعیت بیشتری میبخشد.</div>
<div style="text-align: justify;">
از آنجا که زنان بیکاری که مستمری میگیرند به ندرت خواهان دریافت
غرامت به ازای خانهداری شدهاند، آیا این نقدی ضمنی بر جنبش دستمزد برای
کارِخانگی نیست؟ نه شعار "دستمزد به کارِخانگی"، بلکه شعار "یک درآمد
سالانهی تضمین شده برای همه" است که این زنان در بیشتر مواقع به عنوان
جایگزینی فوری به سیستم رفاه موجود، ارائه کردهاند. هرچند، آنچه که در
دراز مدت میخواهند شغل و مهدکودک عمومی در حد بودجهشان میباشد. پس،
درآمد تضمین شدهی سالانه تا زمانی که شغلهای بیشتر با دستمزد کافی و
سیستم کمک هزینه برای مهدکودک ایجاد شود، همانند بیمهی بیکاری عمل میکند.</div>
<div style="text-align: justify;">
تجارب دیگر گروههای زنان، ماهیت مشکلساز استراتژی "دستمزد به
کارِخانگی" را آشکار میسازد. زنان نظافت چی، کارگران خانگی، خدمتکاران،
همه زنانی هستند که بهتر از هرکس دیگری میدانند که دستمزد گرفتن به ازای
کار خانه به چه معنا است. وضعیت غمانگیز اینها به شیوهای بسیار عالی در
فیلمی از عثمان سمبین به نام La Noire de (دختر سیاهپوست) به تصویر کشیده
شد.۲۵ شخصیت اصلی فیلم یک زن سنگالی است که بعد از جستجو برای کار، به
عنوان پرستار و معلم کودک در یک خانوادهی فرانسوی که در داکار زندگی
میکنند مشغول به کار میشود. وقتی این خانواده به فرانسه برمیگردند او
نیز با کمال میل با آنها میرود. هرچند، وقتی به فرانسه میرسند او متوجه
میشود که اینک علاوه بر بچهها مسئول پخت و پز، نظافت، شست و شو، و دیگر
کارهای خانه نیز میباشد. طولی نمیکشد که آن اشتیاق اولیه فروکش میکند و
دچار افسردگی میشود ـ در حدی افسرده میشود که حتا دستمزد خود را هم از
آنها قبول نمیکند. این دستمزد نمیتواند جبران رفتار بردهوار با او را
بنماید. از آنجا که توانایی بازگشت به سنگال را ندارد غرق در ناامیدی شده و
تصمیم به خودکشی میگیرد تا مجبور نباشد بقیهی عمر خود را به پخت و پز،
جارو، سابیدن و ... بگذراند.</div>
<div style="text-align: justify;">
زنان رنگینپوست در آمریکا و بهخصوص زنان سیاهپوست، تا دهههای
بیشمار برای کارِخانگی دستمزد میگرفتهاند. در سال ۱۹۱۰، بیش از نیمی از
زنان سیاهپوست خارج از خانههای خود کار میکردند، یک سوم از این زنان به
عنوان کارگر خانگی استخدام شده و دستمزد میگرفتند. تا سال ۱۹۲۰ بیش از
نیمی از آنها خدمت کارِخانگی بودند و در سال ۱۹٣۰ این نسبت به سه پنجم
افزایش یافت.۲۶ یکی از پیامدهای تغییرات عظیم در استخدام زنان در طول جنگ
جهانی دوم، استقبال زیاد از کاهش تعداد کارگران سیاهپوست خانگی بود. با
این حال در سال ۱۹۶۰ یک سوم از کل زنان سیاهپوست شاغل هنوز به مشاغل
سنتیشان محدود بودند.۲۷ تنها زمانی نسبت زنان سیاهپوست خدمتکارِ خانه جهت
نزولی یافت که مشاغل دفترداری برای آنها قابل دسترستر شد بود. امروزه
رقم در حدود ۱٣ در صد میباشد.۲٨</div>
<div style="text-align: justify;">
تعهدات خانگی که جسم زنان را تحلیل میبرد، در کل شاهد آشکاری از قدرت
تبعیض جنسی است. به دلیل اضافه شدن نژادپرستی، عده زیادی از زنان سیاهپوست
مجبور بودند که کارهای خانهی خود و زنان دیگر را انجام دهند؛ و اغلب
مواقع دستورات کاری در خانهی زنان سفیدپوست، کارگران خانگی را مجبور
میکرد که خانه و حتا فرزندان خودشان را فراموش کنند. به عنوان خدمتکار مزد
بگیر، از آنها خواسته شده بود که در واقع، نقش همسر و مادر را در
میلیونها خانوار سفیدپوست به عهده بگیرند.</div>
<div style="text-align: justify;">
کارگران خانگی در طول بیش از پنجاه سال تلاش برای سازماندهی، سعی
کردهاند که با رد کردن نقش جایگزین زن خانهدار بودن، تعریف دوبارهای از
کار خود ارائه دهند. وظایف زن خانهدار پایانناپذیر و تعریف نشده هستند.
کارگران خانگی از همان ابتدا خواهان شرحی روشن از کاری که قرار است انجام
دهند هستند. خود اسم یکی از اتحادیههای اصلی امروزی کارگران خانگی ـ
متخصصین خانهداری امریکا ـ تأکید دارد که چنین عملکردی به عنوان جایگزین
زن خانهدار، که کارش "فقط خانهداری" است را قبول ندارد. تا زمانی که
کارگران خانگی زیر سایهی نقش زن خانهدار بایستند، دستمزد گرفتن آنها که
بیشتر شکل "مستمری" زن خانهدار را دارد تا چک حقوقی کارگر، ادامه خواهد
داشت. به نظر کمیتهی ملی استخدام در کارِخانگی، درآمد میانگین متخصص
خانهداری که تمام وقت کار میکرد به طور متوسط تنها ۲۷٣۲ دلار در سال ۱۹۷۶
بود که از این بین، دو سوم آنها زیر ۲۰۰۰ دلار درآمد داشتند.۲۹ هرچند
کارگران خانگی برای چندین سال بود که تحت پوشش قانون پرداخت استاندارد
حداقل دستمزد بودند، ولی در سال ۱۹۷۶ هنوز ۴۰ درصد از آنها زیر این حد
استاندارد قانونی حقوق میگرفتند. جنبش دستمزد به کارِخانگی تصور میکرد
که اگر زنان به خاطر خانهدار بودنشان دستمزد میگرفتند، بنابراین از
موقعیت اجتماعی بهتری برخوردار میشدند. مبارزات گذشته کارگران حقوق بگیر
خانگی که شرایطشان از هر گروه دیگری از کارگران در نظام سرمایهداری بدتر
است، حکایت متفاوتی را بیان میکند.</div>
<div style="text-align: justify;">
بیش از ۵۰ درصد از کل زنان آمریکایی برای امرار معاش کار میکنند و ۴۱
درصد نیروی کار کشور را تشکیل میدهند. هرچند تعداد بیشماری از زنان در
حال حاضر قادر به یافتن شغلهایی مناسب نیستند. تبعیض جنسی نیز همچون
تبعیض نژادی یکی از بزرگترین دلایل برای میزان بالای بیکاری زنان است.
بسیاری از زنان "فقط خانهدار" هستند زیرا در واقعیت امر کارگرانی هستند که
استخدام نشدهاند. در نتیجه آیا این نقش "فقط خانهدار" نمیتواند با
درخواست شغل کردن برای زنان بر مبنای برابری با مردان و از راه فشار آوردن
برای ارائه خدمات اجتماعی (مثلا نگهداری از کودکان) و مزایای شغلی (مرخصی
زایمان و ...) که به زنان بیشتری امکان کار در بیرون خانه را میدهد، به
شیوهای موثر مورد چالش قرار گیرد؟</div>
<div style="text-align: justify;">
جنبش دستمزد به کارِخانگی با این بحث که "بردگی در خط تولیدی به معنای
رهایی از بردگی در آشپزخانه نیست"، زنان را از تلاش برای جستجوی یک شغل
دلسرد میکند،٣۰ در عین حال سخنگوی این کمپین معتقد است که آنها از در
بند بودن دائمی زنان در محیط ایزولهی خانهها طرفداری نمیکنند. آنها
مدعی هستند در حالی که از کار کردن در بازار سرمایهداری به طور مستقیم
امتناع میکنند، ولی در عین حال نمیخواهند زنان را به کار مسئولیت دائمی
خانهداری بگمارند. او به عنوان نمایندهی آمریکایی این جنبش میگوید:</div>
<div style="text-align: justify;">
«... ما تمایلی به این که کارمان را برای سرمایهداری موثرتر و مولد
سازیم نداریم. ما مایلیم کارمان را در این عرصه کم کرده و در نهایت به طور
کل دیگر آن را انجام ندهیم. ولی تا زمانی که در خانه کار میکنیم و هیچ
پولی نمیگیریم، هیچکس اهمیتی نمیدهد که چه اندازه و چقدر سخت کار
میکنیم. سرمایه، تکنولوژی پیشرفته را تنها زمانی معرفی میکند که بتواند
بعد از این که به طبقهی کارگر دستمزد میدهد، هزینههای تولید را کم کند.
سرمایه فقط زمانی یک تکنولوژی را به منظور کاهش کارِخانگی "کشف" میکند که
کار ما برای سرمایهداری هزینه بر شود (یعنی غیر اقتصادی باشد). در حال
حاضر، ما اغلب مجبوریم که دو شیفت کار کنیم (هم در خانه و هم بیرون) تا
بتوانیم از پس هزینهی ماشین ظرفشویی برآییم که کار خانه مان را کم
کند.»٣۱</div>
<div style="text-align: justify;">
زمانی که زنان به این حق برسند که برای کارشان دستمزد بگیرند،
میتوانند درخواست دستمزد بالاتر نمایند، در نتیجه سرمایهداری را مجبور
کنند تا خانهداری را صنعتی کند. آیا این یک استراتژی محسوس و واقعی برای
رهایی زنان است یا یک رویای غیرممکن است؟</div>
<div style="text-align: justify;">
زنان قرار است چگونه مبارزهی ابتدایی برای دستمزد را به جلو برند؟ دالا کاستا از اعتصاب زنان خانهدار حمایت میکند:</div>
<div style="text-align: justify;">
«ما باید خانه را طرد کنیم، زیرا میخواهیم با زنان دیگر متحد شویم تا
علیه تمام شرایطی که ماندن زنان در خانه را مفروض میشمرند، مبارزه کنیم
... طرد خانه پیش از این نیز از اشکال مبارزه بوده است از آنجا که خدمات
اجتماعی که ما در خانه انجام میدهیم، دیگر نمیتوانند در آن شرایط که ما
دیگر نیستیم انجام شوند.»٣۲</div>
<div style="text-align: justify;">
ولی اگر زنان بخواهند خانه را ترک کنند، کجا باید بروند؟ چگونه با زنان
دیگر متحد خواهند شد؟ آیا واقعا زنان خانههای خود را ترک خواهند کرد تا
این که علیه کارِخانگی! اعتراض کنند و نه به منظور دیگری؟ آیا واقع
گرایانهتر نیست اگر از زنان خواسته شود تا در جستجوی کار بیرون از خانه ـ
یا حد اقل برای شرکت در یک کمپین گسترده برای دستیابی زنان به شغل مناسب ـ
"خانه را ترک" کنند؟ شکی نیست که کار کردن تحت شرایط سرمایهداری کاری
ستمگرانه است، شکی نیست که غیرخلاق و بیگانه کننده است، اما هنوز هم این
حقیقت پابرجا است که در همین کار است که زنان میتوانند با خواهران و
برادران خود متحد شوند تا بتوانند که تولید سرمایهداری را به چالش بکشند.
زنان به مثابهی کارگر و فعال مبارز در جنبش کارگری میتوانند قدرتی واقعی
را برای مبارزه با تکیهگاه اصلی و ذینفع تبعیض جنسی که منحصر به سیستم
سرمایهداری است، خلق کنند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<img align="left" src="http://www.akhbar-rooz.com/user/albums/a_0002/img_32471.jpg" style="border: 1px; height: 191; margin: 5px; width: 264;" />
اگر استراتژی دستمزد به کارِخانگی بتواند کمکی کوچک در ایجاد راه حلی
طولانی مدت در مسألهی سرکوب زنان نماید، ولی نمیتواند به طور اساسی به
موضوع نارضایتی عمیق زنان خانهدار معاصر رسیدگی نماید. مطالعات
جامعهشناسی اخیر نشان دادهاند که زنان خانهدار امروزی بیش از هر زمان
دیگری از این وضع زندگیشان ناامید و درمانده شدهاند. زمانی که "آن اوکلی"
مصاحبهای را در ارتباط با کتابش ـ جامعهشناسی زنان خانهدار٣٣ ـ انجام
داد، متوجه شد که حتا زنان خانهداری که در ابتدا به نظر میرسید کار خانه
آزارشان نمیدهد نیز متعاقبا نارضایتی عمیق خود را ابراز کردند. این نظرات
از سوی زنی که در یک کارخانه کار میکرده آمده است:</div>
<div style="text-align: justify;">
«... (آیا دوست دارید که کارهای خانه را انجام دهید؟) من فکر کنم که
بدم نمیآید زیرا این کار تمام روز من نیست. من خارج از خانه کار میکنم و
تنها نیمی از روز را به کارهای خانه اختصاص میدهم. اگر قرار بود تمام روز
خانهداری کنم از آن بدم میآمد. کار زنان هیچ وقت تمام نمیشود و تمام مدت
در حال انجام کاری هستند. حتا قبل از خواب هم هنوز کاری برای انجام دادن
وجود دارد. خالی کردن جاسیگاری، شستن آخرین فنجانها... . هنوز در حال کار
کردن هستی و هر روز همین کار را انجام میدهی. نمیتوانی بگویی که انجامش
نمیدهی چون مجبوری انجام دهی. مثلا غذا درست کردن: مجبوری غذا درست کنی
وگرنه بچهها نمیتوانند چیزی بخورند... به نظر میرسد که به آن عادت
میکنی و به طور خودکار انجامش میدهی... من در سر کار بیرون خوشحالترم تا
در خانه.»</div>
<div style="text-align: justify;">
«(به نظرت بدترین چیز خانهدار بودن چیست؟) به نظر من روزهایی هستند که
وقتی از خواب بلند میشوی احساس میکنی که باز هم باید همان کارهای تکراری
گذشته را انجام دهی. حوصلهات سر میرود. در همان کار همیشگی گیر کردهای.
فکر کنم از هر زن خانهداری که بپرسی اگر راستش را بگوید، به دور خود نگاه
میکند و میگوید که نیمی اوقات احساس میکند دارد خر حمالی میکند. همه
به این فکر میکنند که وقتی صبح بیدار میشوند میگویند: "وای نه، امروز هم
باید همان کارهای تکراری همیشگی را انجام دهم تا وقتی که میخواهم
بخوابم." موضوع انجام دادن کار تکراری، یعنی ملالت است.»٣۴</div>
<div style="text-align: justify;">
آیا پرداخت دستمزد این ملالت را از بین میبرد؟ این زنان مطمئنا
میگویند نه. یک زن خانهدار که تمام وقت کار میکند در مورد ماهیت اجباری
کارِخانگی به اوکلی گفت: «به نظرم بدترین چیز این است که مجبوری این کارها
را بکنی چون در خانه هستی. من حتا اگر شرایط انتخاب بین انجام دادن و یا
ندادن را هم داشته باشم، ولی واقعا احساس نمیکنم که نباید آنرا انجام دهم
چون حس میکنم که مجبورم آنرا انجام دهم.»٣۵</div>
<div style="text-align: justify;">
در تمام احتمالات، دریافت دستمزد برای کارِخانگی این وسواس فکری زنان
را بدتر میکند. اوکلی به این نتیجه رسید که کارِخانگی ـ به خصوص کار تمام
وقت ـ آن قدر تمام و کمال به شخصیت زنانه هجوم میبرد که زن خانهدار را
نمیتوان از کارش تمایز داد. «به مفهوم اساسی، زن خانهدار یعنی کارش: در
نتیجه جدایی بین عناصر فاعلی و مفعولی در این وضعیت به خودی خود سختتر
است.»٣۶</div>
<div style="text-align: justify;">
پیامد روانشناختی آن اغلب ایجاد شخصیتی است که به طور غمانگیزی رشد
نکرده و در حسی از فرودستی گرفتار شده است. رهایی روانشناختی تنها با دادن
دستمزد به زنان به سختی میتواند به دست آید. دیگر مطالعات
جامعهشناسانه، سرخوردگی حادی که زنانِ خانهدارِ کنونی دچارش شدهاند را
تأیید کردهاند. زمانی که مایرا فری٣۷ با بیش از صد زن در یک جمع شاغل در
نزدیک بوستون مصاحبه کرد، "زنان شاغل تقریبا نصف زنان خانهدار از
زندگیشان اظهار نارضایتی کردند. "لازم به ذکر نیست که اغلب زنان شاغل شغلی
مطلوب و ماندگار نداشتند: آنها کارگر کارخانه، پیشخدمت رستوران، تایپیست،
صندوقدار سوپرمارکت یا فروشگاه ... بودند. در عین حال تواناییشان در ترک
محیط ایزولهی خانه، "از خانه بیرون آمدن و مردم را دیدن"، به اندازهی
درآمد شغلیشان برای آنها مهم بود. آیا زنان خانهداری که میگفتند دارند
"از ماندن در خانه دیوانه میشوند" از ایدهای که قرار است به آنها به
ازای دیوانه کردنشان دستمزد دهد، استقبال میکنند؟ زنی اعتراض کرد که
"تمام مدت در خانه بودن مثل این است که در زندان باشی". آیا دستمزد
دیوارهای زندان او را ویران میکند؟ تنها راه واقعی برون رفت از این زندان
یافتن کار در بیرون خانه است.</div>
<div style="text-align: justify;">
از میان بیش از پنجاه درصد کل زنان آمریکا که امروزه شاغلند، هر یک زن
شاغل، نشان دهندهی وجود یک استدلال قوی برای تسکین خود از بار مسئولیت
خانهداری است. در واقع، سرمایهداران مبتکر شروع به بهرهبرداری از
نیازهای تاریخی جدید زنان کردهاند که رهایی خود از داشتن نقش زن خانهدار
است. رستورانهای زنجیرهای فست فود که سود بیانتها تولید میکنند مثل مک
دونالد و مرغ کنتاکی شاهدی بر این حقیقتاند که هرچه زنان شاغل بیشتر
باشند غذای کمتری به طور روزانه در خانه درست میشود. هرچند که این غذاهای
فست فود، بدمزه و فاقد ارزش غذایی است و هر چند که کارگرانشان استثمار
میشوند، ولی این فست فودها نشان دهندهی نزدیک شدن به زمان منسوخ شدن
خانهداری هستند. البته، آنچه ضروری است، نهادهای اجتماعی جدیدی است که
بخش زیادی از وظایف قدیمی زن خانهدار را به عهده بگیرد. تقاضا برای
مهدکودکهای عمومی با کمک بودجهی دولتی از نتایج مستقیم افزایش روزافزون
مادران شاغل است. هر چقدر که زنان بیشتری متقاضی شغلهای بیشتری ـ که کیفیت
شغل مردان را داشته باشد ـ باشند، سوالات مهمتری در مورد آیندهی
ماندگاری نقش خانهداری زنان پیش روی ما قرار میگیرد. ممکن است درست باشد
که بگوییم "بردگی در برابر خط تولید" در خود به معنی "رهایی از ظرفشویی
آشپزخانه" نیست، ولی خط تولید بیشک قویترین انگیزه برای زنان است تا با
کوبیدن بر آن بتوانند خود را از شر کار بردگی خانگی که هم سن خود آنهاست،
خلاص کنند.</div>
<div style="text-align: justify;">
لغو خانهداری به مثابهی مسئولیت خصوصی هر زن، مسلما یک هدف استراتژیک
برای رهایی زنان است. ولی اجتماعی کردن خانهداری ـ از جمله بچهداری و
پخت و پز ـ متضمن پایان دادن به حاکمیت انگیزهی سود در اقتصاد است. تنها
قدم مهم به سوی پایان دادن به بردگی خانگی تا به حال در کشورهای سابقا
سوسیالیستی برداشته شده است. در نتیجه زنان شاغل در مبارزه برای رسیدن به
سوسیالیسم منفعت خاص و حیاتی دارند. علاوه بر این، تحت سرمایهداری، کمپین
برابری شغلی با مردان که در ترکیب با جنبشهایی برای ایجاد نهادهایی هم چون
بهداشت عمومی با بودجه دولتی است، حاوی پتانسیل انقلابی انفجاری میباشد.
این استراتژی ما را به زیر سوال بردن اعتبار سرمایهداری انحصاری فرا
میخواند و باید در نهایت ما را به سوی سوسیالیسم رهنمون کند.</div>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<b>زیر نویسها:</b><br />
<br />
۱. Oakley, The Sociology of Housework (New York: Pantheon Books, ۱۹۷۴), p. ۶.<br />
۲. Barbara Ehrenreich and Deirdre English, “The Manufacture of
Housework” in Socialist Revolution, No. ۲۶, Vol. ۵ No. ۴
(October-December ۱۹۷۵), p. ۶.<br />
٣. Frederick Engels, Origin of the Family, Private Property and the
State, edited, with an introduction, by Eleanor Burke Leacock (New York:
International Publishers, ۱۹۷٣). See Chapter II. Leacock’s introduction
to this edition contains numerous enlightening observations on Engels’
theory of the historical emergence of male supremacy.<br />
۴. Barbara Wertheimer, We Were There: The Story of Working Women in America (New York: Pantheon Books, ۱۹۷۷), p. ۱۲.<br />
۵. Ehrenreich and English, op. cit., p. ۹.<br />
۶. Wertheimer, op. cit., p. ۱۲.<br />
۷. Rosalyn Baxendall, Linda Gordon, Susan Reverby, editors,
America’s Working Women: A Documentary History – ۱۶۰۰ to the Present
(New York: Random House, ۱۹۷۶), p. ۱۷.<br />
٨. Wertheimer, op. cit., p. ۱٣.<br />
۹. Ehrenreich and English, op. cit., p. ۱۰.<br />
۱۰. Charlotte Perkins Gilman, The Home: Its Work and Its Influence
(Urbana, Chicago, London: University of Illinois Press, ۱۹۷۲. Reprint of
the ۱۹۰٣ edition), pp. ٣۰-٣۱.<br />
۱۱. Ibid., p. ۱۰.<br />
۱۲. Ibid., p. ۲۱۷.<br />
۱٣. DuBois, Darkwater, p. ۱٨۵.<br />
۱۴. Speech by Polga Fortunata. Quoted in Wendy Edmond and Suzie
Fleming, editors, All Work and No Pay: Women, Housework and the Wages
Due! (Bristol, England: Falling Wall Press, ۱۹۷۵), p. ۱٨.<br />
۱۵. Mariarosa Dalla Costa and Selma James, The Power of Women and
the Subversion of the Community (Bristol, England: Falling Wall Press,
۱۹۷٣).<br />
۱۶. Ibid., p. ۲٨.<br />
۱۷. Mary Inman, In Women’s Defense (Los Angeles: Committee to
Organize the Advancement of Women, ۱۹۴۰). See also Inman, The Two Forms
of Production Under Capitalism (Long Beach, Cal.: Published by the
Author, ۱۹۶۴).<br />
۱٨. Margaret Benston, “The Political Economy of Women’s Liberation,” Monthly Review, Vol. XXI, No. ۴ (September, ۱۹۶۹).<br />
۱۹. “On the Economic Status of the Housewife.” Editorial Comment in Political Affairs, Vol LIII, No. ٣ (March, ۱۹۷۴), p. ۴.<br />
۲۰. Hilda Bernstein, For Their Triumphs and For Their Tears: Women
in Apartheid South Africa (London: International Defence and Aid Fund,
۱۹۷۵), p. ۱٣.<br />
۲۱. Elizabeth Landis, “Apartheid and the Disabilities of Black Women
in South Africa,” Objective: Justice, Vol. VII, No. ۱ (January-March,
۱۹۷۵), p. ۶. Excerpts from this paper were published in Freedomways, Vol
XV, No. ۴., ۱۹۷۵.<br />
۲۲. Bernstein, op. cit., p. ٣٣.<br />
۲٣. Landis, op. cit., p. ۶.<br />
۲۴. V. I. Lenin, “A Great Beginning,” pamphlet published in July,
۱۹۱۹. Quoted in Collected Works, Vol. ۲۹ (Moscow, Progress Publishers,
۱۹۶۶), p. ۴۲۹.<br />
۲۵. Released in the United States under the title Black Girl.<br />
۲۶. Jackson, op. cit., pp. ۲٣۶-۲٣۷.<br />
۲۷. Victor Perlo, Economics of Racism U.S.A., Roots of Black Inequality (New York: International Publishers, ۱۹۷۵), p. ۲۴.<br />
۲٨. Staples, The Black Woman in America, p. ۲۷.<br />
۲۹. Daily World, July ۲۶, ۱۹۷۷, p. ۹.<br />
٣۰. Dalla Costa and James, op. cit., p. ۴۰.<br />
٣۱. Pat Sweeney, “Wages for Housework: The Strategy for Women’s Liberation,” Heresies, January, ۱۹۷۷, p. ۱۰۴.<br />
٣۲. Dalla Costa and James, op. cit., p. ۴۱.<br />
٣٣. Oakley, The Sociology of Housework (New York: Pantheon Books, ۱۹۷۴).<br />
٣۴. Ibid., p. ۶۵.<br />
٣۵. Ibid., p. ۴۴.<br />
٣۶. Ibid., p. ۵٣.<br />
٣۷. Psychology Today, Vol. X, No. ۴ (September, ۱۹۷۶), p. ۷۶.<br />
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-38656967238535328342015-02-10T18:43:00.000+03:302016-07-04T22:55:11.596+04:30مشارکت در تولید دانش فمینیستی؛ همکاری در ویکیپدیای فارسی <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d" style="font-weight: normal;"></b><br />
<div dir="rtl" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiveNrdz_yYRdkTQLlUt2FYATLI0VaYLWgQ2-1C5USixU23kODBXvbpXGRVsB3F5U7mdobH3-ftcg7Dflppe7ZRODkmsgta1OEas4r6mKvztMYhYS598M91tmuWKQ37gCRwL_Ap6HzunwA/s1600/unnamed.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="271" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiveNrdz_yYRdkTQLlUt2FYATLI0VaYLWgQ2-1C5USixU23kODBXvbpXGRVsB3F5U7mdobH3-ftcg7Dflppe7ZRODkmsgta1OEas4r6mKvztMYhYS598M91tmuWKQ37gCRwL_Ap6HzunwA/s1600/unnamed.jpg" width="400" /></a></div>
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در طول سالهای دهه هفتاد و هشتاد شمسی، جنبش زنان ایران تلاش کرد و تا حدود زیادی نیز موفق شد که ضمن به چالش کشیدن کلیشهها، قوانین و عرفهای اجتماعی ضد زن، مسیر تغییر شرایط اجتماعی، سیاسی و طبعا زندگی زنان را هموارتر کند. این مهم از طریق کارزارهای سیاسی-اجتماعی، تلاشهای رسانهای و اشکال دیگری از کنشگری اتفاق افتاد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
همزمان عدهای از علاقمندان به مسائل زنان و جنسیت تلاش کردند تا با معرفی سنتها و مکاتب فکری فمینیسم و بسط ایدهها و نظریههای مبتنی بر آنها، البته با توجه به مسائل و وضعیت تاریخی-اجتماعی خاص ایران، پشتوانهی کنشگری اجتماعی-سیاسی را محکمتر کنند. این امر با افزایش ترجمه و تالیف در زمینههای مرتبط با زنان و جنسیت، و همچنین رشد چشمگیر تحصیل در رشتههای مطالعات زنان در داخل و مطالعات زنان، جنسیت، سکسوالیته و فمینیسم در خارج کشور، ادامه یافت.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اکتیویسم اجتماعی نیازمند تمرکز بر بررسی وضعیت زنان در موقعیت «اینجا و اکنون» ماست؛ تمرکزی که در سالهای دهه هشتاد شمسی اولویت را بر بررسی وضعیت قانونی، کمبودها و مشکلات زنان در جامعه و موانع رشد مشارکت آنان در عرصههای مختلف گذاشت. با این همه، علارغم رشد چشمگیر دانشجویان در رشتههای مرتبط، دانش قابل دسترس به فارسی٬ در حوزه سنت فمینیستی و تاریخ مبارزاتیاش٬ مانند دیگر علوم انسانی و اجتماعی٬ محدود و الکن مانده است. منابع موجود هم اغلب در قالب پایاننامههایی دور از دسترس عموم، کتابها، نشریاتی با تیراژ پائین، و یا ترجمههایی جهت استفاده جمع بسته فعالان این عرصه باقی ماندهاند. اما فمینیسم مجموعهای از ایدهها دربارهی وضعیتهای اجتماعی-تاریخی یکتا و مجزا، یا نظریههایی که صرفا مناسب کار نخبگان، دانشگاهیان و کنشگران باشد، نیست که بتوان با رعایت مرزها بدان پرداخت؛ فمینیسم مبارزهای همگانی و جهانشمول است که برای تحقق چشماندازهایش، نیازمند مشارکت و درگیری عموم با مسائل و پرسشهایش است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
همانقدر که لازمهی فهمی دقیق از وضعیت معاصرمان، جستجو در تاریخ شکلگیری این وضعیت است، دخیل کردن عموم در این فهم نیز از گذر درگیر کردنشان با تاریخچه و سنتهای فکری و همزمان طرح مسائل و پرسشهای مرتبط با آن ممکن است. پس شناخت نظریات، نظریهپردازان و تاریخ مبارزات جهانی فمینیسم ضرورتی انکارناپذیر برای فمینیستهای فارسی زبان و مشغول به جامعه ایران است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما چگونه میتوان در مقابل گرایشهای فردمحور امروز که بخشی از آن نتیجهی تقویت عرصه نظریهپردازی در جهت تضعیف عمل اجتماعی است، این پروژهی انتقال و فهم سنت نظری و مبارزاتی را به شکلی «جمعی» و دیگرگون پی گرفت؟ شاید میبایست از رویههای رایج تولید و توزیع امروزین در عرصه نظریه، که تا حد زیادی آن را فردی یا نخبهگرایانه میکند، فاصله گرفت؛ شاید برای انتقال تجربه مبارزاتی و سنت نظری لازم باشد فعالان و علاقمندان این عرصه درگیر شکلی جمعی از این کار شوند، و تجربیات و دانش خود در این حوزهها را به شکلی که برای عموم قابل دسترسی باشد، تالیف و ترجمه کرده و به اشتراک بگذارند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
پیشنهاد «ارغوان» برای برداشتن گامی کوچک در این مسیر، توجه به پروژههای باز و جمعمحور، آزاد و همگانی همچون <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C">ویکیپدیا</a> است، که نه تنها نتیجهی کار را به رایگان در دسترس عموم قرار میدهد، بلکه آنان را دعوت به مشارکت در این مسیر نیز میکند. برای پیشبرد چنین طرحی میتوان با تعریف و تکمیل مدخلهای <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7">نظریهپردازان سنت فمینیستی</a> شروع و دیگران را نیز تشویق کرد تا هر آنچه در باب نظریات، ایده، تاریخ مبارزات و همچنین چهرههای مهم در عرصه نظریه و کنشگری فمینیستی میدانند، به مدخلها اضافه کنند. این دعوتی است از دانشجویان رشتههای مطالعات زنان، جنسیت، سکسوالیته و فمینیسم و کنشگران فمینیست تا دانش و تجربیات خود را در اختیار عموم قرار دهند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
ما نیز در ارغوان مشغول ایجاد، ترجمه و تکمیل مدخلهای <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%B3">آنجلا دیویس</a>، <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%86%D9%88%D9%86">کریما بنون</a>، <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%84_%D9%87%D9%88%DA%A9%D8%B3">بلهوکس</a>، <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B1">نانسی فریزر</a>، <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF">سارا احمد</a><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF"> </a>و <a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C">دنیز کاندیوتی</a> هستیم. در انتهای این یادداشت نیز لیستی از دیگر نظریهپردازان فمنیستی که به باور ما شناخت آنها برای مخاطبان فارسیزبان یا مشغول به جوامع ایرانی حائز اهمیت است قرار خواهیم داد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
شما هم میتوانید همین امروز در ویکیپدیا ثبتنام کنید، آموزشهای سادهی اولیه را در چند دقیقه ببینید و در تکمیل دانشنامه درگیر پروژهای جمعی شوید.</div>
<b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d" style="font-weight: normal;"></b><br />
<div dir="rtl" style="line-height: 1.368; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d" style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d" style="font-weight: normal;">
<div dir="rtl" style="line-height: 1.368; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpGurg8NNMzrXRk8FKgRqPVd5eik_-qoRxFkJW5CKuWbptRFoTPGLvMTGVW-Vx-ZxZVO-z5CbwM50J4qEdksap5BNxNODaudXrDgqLJhp483bD9cZjTgahpYRGrSvlKZjGopDqqhqQM8Y/s1600/wikipedia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="301" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpGurg8NNMzrXRk8FKgRqPVd5eik_-qoRxFkJW5CKuWbptRFoTPGLvMTGVW-Vx-ZxZVO-z5CbwM50J4qEdksap5BNxNODaudXrDgqLJhp483bD9cZjTgahpYRGrSvlKZjGopDqqhqQM8Y/s1600/wikipedia.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "tahoma"; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></div>
</b><div dir="rtl" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d"><div style="font-weight: normal; line-height: 1.368; text-align: center;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "tahoma"; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-696b7670-731d-c18c-2cbf-bda01546190d" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "tahoma"; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">این لیست مدام به روز می شود؛</span></b></span></div>
</b><b><div style="font-weight: normal; line-height: 1.368;">
<br /></div>
</b><br />سعاد جوزیف <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Suad_Joseph">Suad Joseph</a> <br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D8%AF%DB%8C">نیکی کدی </a>Nikki Keddie <br /><br />آمریتا باسو <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Amrita_Basu">Amrita Basu</a> <br /><br />اصلاح جاد<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Islah_Jad"> Islah Jad</a> <br /><br />مروات حاتم Mervat Hatem <a href="http://www.jstor.org/discover/10.2307/4328746?sid=21105295737421&uid=2129&uid=3738032&uid=4&uid=2&uid=70">اینجا</a> و <a href="http://www.coas.howard.edu/politicalscience/hatem/">اینجا </a> <br /><br />نادیه العلی <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Nadje_Sadig_Al-Ali">Nadje Al-Ali</a> (<a href="https://www.opendemocracy.net/author/nadje-al-ali">اینجا</a>) <br /><br />نیرا یووال دیویس Nira Yuval Davis (<a href="http://www.uel.ac.uk/research/profiles/lss/nirayuval-davis/">اینجا</a> <a href="http://www.uk.sagepub.com/books/Book203639#tabview=reviews">اینجا</a> و <a href="https://www.opendemocracy.net/author/nira-yuval-davis">اینجا</a>) <br /><br />کرول بارتون Carol Barton <a href="http://www.palgrave-journals.com/development/journal/v48/n4/abs/1100182a.html">اینجا </a><br /><br />مکسین مولینو <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Maxine_Molyneux">Maxine Molyneux</a> <br /><br />سینتیا کوبورن Cyntua Cockburn (<a href="https://www.opendemocracy.net/authors/cynthia_cockburn">اینجا</a>) <br /><br />سینتیا انلو <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Cynthia_Enloe">Cynthia Enloe</a> <br /><br />سیلویا فدریچی <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Silvia_Federici">Silvia Federici</a> <br /><br />چاندرا موهانتی <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Chandra_Talpade_Mohanty">Chandra T. Mohanty</a> <br /><br />اوما نارایان <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Uma_Narayan">Uma Narayan</a> <br /><br />ایو سدویک <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eve_Kosofsky_Sedgwick">Eve Sedgwick</a> <br /><br />پروین پایدار (<a href="http://books.google.co.uk/books/about/Women_and_the_Political_Process_in_Twent.html?id=2CP61Ke2cTQC&redir_esc=y">اینجا</a> <a href="http://www.theguardian.com/news/2005/oct/27/guardianobituaries.gender">اینجا</a> <a href="http://iranian.com/Women/2005/October/Paidar/">اینجا</a> و<a href="http://www.drsoroush.com/PDF/E-CMO-20011000-Gender_of_Democracy-Parvin_Paidar.pdf"> اینجا</a>) Parvin Paidar <br /><br />شهرزاد مجاب <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Shahrzad_Mojab">Shahrzah Mojab</a> <br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C">افسانه نجم آبادی </a>Afsaneh Najmabadi <br /><br />رکسانا بهرامیتاش <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Roksana_Bahramitash">Roksana bahramitash</a> <a href="http://www.mcgill.ca/isid/bahramitash">اینجا</a> <br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85">ولنتین مقدم</a> Valentine Moghadam <br /><br />فتانه فراهانی Fataneh farahani (<a href="http://www.erg.su.se/english/research/researchers/farahani-fataneh-1.39334">اینجا</a> <a href="http://zamaaneh.com/canada/2007/08/post_96.html">اینجا</a> ) <br /><br />هایده مغیثی Haideh Moghissi <a href="http://www.feministschool.com/spip.php?article147">اینجا</a> <a href="https://www.opendemocracy.net/author/haideh-moghissi">اینجا </a> <br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%84%D9%87_%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%B4%DB%8C">هاله قریشی</a> Haleh Ghorashi <br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C">زیبا میرحسینی</a> Ziba Mirhosseini <br /><br />هما هودفر Homa Hoodfar<a href="http://www.concordia.ca/artsci/sociology-anthropology/faculty.html?fpid=homa-hoodfar"> اینجا </a> <a href="http://www.ensani.ir/fa/33701/profile.aspx"> اینجا </a><br /><br />نیره توحیدی<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Nayereh_Tohidi"> Nayereh Tohidi</a> <a href="http://www.csun.edu/humanities/gender-womens-studies/nayereh-tohidi">اینجا</a> <a href="http://chrr.biz/spip.php?article15936">اینجا</a> <br /><br />آزاده کیان Azadeh Kian <a href="http://www.persian.rfi.fr/%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%BA%D8%A7%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%D8%9F-20150114/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87">اینجا</a><br /><br /><a href="http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1">هاله افشار </a><a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Haleh_Afshar,_Baroness_Afshar">Haleh Afshar</a></div>
<b>
</b></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-61053436206979785862014-09-30T21:29:00.000+03:302014-09-30T21:30:15.441+03:30درباره ارغوان <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<blockquote class="tr_bq ">
<div style="text-align: right;">
<blockquote class="tr_bq ">
<div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<i>«ارغوان درخت عجیب و غریبیه؛</i> </div>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
</blockquote>
<blockquote class="tr_bq ">
<div style="text-align: right;">
<blockquote class="tr_bq ">
<div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<i>درختای دیگه که آدمحسابی هستن اول برگ میدن بعد گل میکنن،</i> <i>اما درخت ارغوان اول گل میکنه، بعد از اینکه گلهاش ریخت برگ میده،</i>
</div>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
</blockquote>
<blockquote class="tr_bq ">
<div style="text-align: right;">
<blockquote class="tr_bq ">
<div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<i>ارغوان بیتابی عجولانهای داره برای گلدادن،</i>
<i>تنه ضخیمش مثل فلز میمونه، بخصوص وقتی باران میخوره و خیس و تیرهرنگ میشه،</i>
<i>پایینای تنهی این درخت، اونجایی که چوب یه مقدار گره پیدا میکنه، انگار سوزنی که به رگ زده باشن، پوستش میشکافه و چند قطره خون بیرون میزنه؛ ولی خون جاری نمیشه، عوضش یه دسته گلِ ریز٬ گل ارغوان از چوبِ خشکِ سخت بیرون میاد...»</i></div>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
</blockquote>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<blockquote class="tr_bq ">
<div style="text-align: right;">
<blockquote class="tr_bq ">
<div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: left;">
نقل به مضمون از <a href="https://www.youtube.com/watch?v=xt06XzzzifE" target="_blank">سخنرانی هوشنگ ابتهاج (ه.الف.سایه)</a></div>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
</blockquote>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiff9xCBY7dmgrfP3Q7hQfEqPJ8E1kY5hyphenhyphenGDcFXzJSSz1zniZvQb5Fj_0JowuW0HbylwXloiq5R6Q4GuaPmqIBma2ETs4fW2ly4EAotvjjaAOUXl3b14-iLvttxZM0Vx8CudW0gCSDbubo/s1600/Consensus_web2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiff9xCBY7dmgrfP3Q7hQfEqPJ8E1kY5hyphenhyphenGDcFXzJSSz1zniZvQb5Fj_0JowuW0HbylwXloiq5R6Q4GuaPmqIBma2ETs4fW2ly4EAotvjjaAOUXl3b14-iLvttxZM0Vx8CudW0gCSDbubo/s1600/Consensus_web2.jpg" height="301" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
یک سال از آغاز فعالیتهای گروه ارغوان میگذرد اما ارغوان پیش از این درباره ماهیت خود به صورت مستقیم با خوانندگانش صحبتی نکرده است. در سال گذشته اعضای گروه گاه درباره کیستی ارغوان مورد سوال قرار گرفتهاند، اما از آنجا که اصل و اساس جمع ارغوان را کار گروهی، و نه هویت خاص افراد، میسازد، تصمیم گرفتیم به بهانه یکسالگی ارغوان در قالب یادداشتی در مورد چیستی ارغوان و انتخاب این شکل از کار گروهی و هویت جمعی بنویسیم.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ارغوان یک جمع، گروه، یا کارستان اشتراکی (collective) است. تاکنون اعضای ارغوان ثابت نبوده و افرادی با پیشینههای متفاوت به آن وارد و از آن خارج شدهاند؛ هر یک از این افراد بسته به تواناییها، شرایط فردی و اجتماعی، و دغدغه کنش جمعیشان حول اشکال مختلف تبعیض، مشغول به فعالیتهای متفاوتی در ارغوان هستند. از اینروست که به فراخور افراد و امکانات متغیر آنها و شرایط سیاسی و اجتماعی مرزهای این جمع نیز جابجا و هویت گروه ارغوان دچار دگرگونی میشود.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
اگرچه فرم و محتوای ارغوان به (کیستی) اعضای آن بستگی دارد، هیچ فردی در ارغوان از اهمیت ویژهای برخوردار نیست بلکه اولویت اعضا پابرجایی گروه برای ادامه فعالیت جمعی است. یادداشتها، ترجمهها، و تحلیلهای ارغوان همه به صورت جمعی نوشته میشوند. بدین نحو، اگرچه اعضای گروه بر سر فرم و محتوای نهایی مطالب به اجماعی نسبی میرسند، اما تولیدات ارغوان منعکسکننده نظر فرد خاصی از افراد گروه نبوده، بلکه تبلور چیزی فراتر از نظر هر کدام از اعضا است؛ تبلوری که همزمان حامل تمامی نیروها، تنشها و جهتگیریهای مختلفِ واقعا موجود در درون این گروه است که خود را به اشکال مختلف در یادداشتهای ارغوان نمایان میسازند. از اینرو تقلیل ارغوان به فرد یا افرادی خاص نه تنها ناعادلانه و غیرمنصفانه، که از واقعیت به دور است. بهعلاوه، کار جمعیای که ماحصلاش با هدف برقراری ارتباط با دیگر گروهها و تاثیرگذاری بر فضای عمومی در ارغوان انتشار مییابد، خود همزمان سبب شکلگیری و دگردیسی هویت جمعی ارغوان در میان افراد گروه می شود. بدینسان، ارغوان همواره در حالِ شدن است.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
پایبندی ارغوان به این شکل از کار، ریشه در نقدی بر اشکالی از کار جمعی دارد که در آنها، به دلایل گوناگون از جمله شرایط سیاسی حاکم بر دوران کنونی، فرد و یا افراد خاصی پررنگ شده، هویت گروه به پیشینهی شخصی اعضای آن گره خورده، و یا تولیدات جمعی به تواناییهای فردی برخی اعضا نسبت داده میشوند. امتناع ارغوان از معرفی خود تحت لوای اعضای حاضر در گروه، علاوه بر باور به نیاز مبرم به وجود هویتهای جمعی حول آرمانهای مشترک، و میل به دوری از فردگرایی حاکم بر فعالیتهای جمعی-جنبشی امروزین، زادهی نگرانی نسبت به تکرار روندهای اشتباه در تاریخ کار جمعی است. روندهایی که در جنبشها و کارهای جمعی گوناگون و در بسترهای زمانی و مکانی مختلف (از جمله در جنبش زنان ایران) شاهد نتایج منفی آن بودهایم.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
کم نیستند گروههایی که به جای پیریزی هویت جمعی و کسب سرمایه اجتماعی از طریق آن، دست به دامان هویت و سرمایه اجتماعی افرادی خاص میشوند؛ اما تجربهی سالهای اخیر نشان میدهد که چنین روندی در بلندمدت، به دلایل متفاوتی که امیدواریم در آینده بیشتر به آنها بپردازیم، به دلسردی افراد از کار گروهی و اضمحلال جمعهای متفاوت منجر شده است. ارغوان میکوشد هویت خود را به صورت جمعی و صرفا از گذر کار و تولید گروهی شناخته و بشناساند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
آخر اینکه، اینها همه نه به معنی عدم ثبات در مواضع کلی ارغوان و نه به مفهوم نبود روابط قدرت میان اعضای آن است؛ بلکه آنچه فردفرد ما را فرای مرزهای جداکنندهی جغرافیایی، جنسیتی، طبقاتی، قومیتی و سِنی گردهم آورده، ضرورت شکل بخشیدن به فضا و هویتی جمعی حول دغدغهها و آرمانهای مشترک ماست؛ دغدغهها و آرمانهایی که ریشه در تجربه و تحلیل همزمان ما از روابط قدرت و ساختارهای به هم تنیده جنسیتی، طبقاتی، قومیتی، نژادی، ملیتی و غیره دارند؛ روابط و ساختارهایی که به فراخور بستر تاریخی و جغرافیایی و شرایط انضمامی مورد تحلیل متغیرند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
چیستی دغدغهها و آرمانهای ما بیش از آنکه در این متن به وصف آمده باشد، از خلال یادداشتهای ارغوان نمایان می گردد؛ با این همه شاید بتوان گفت، مانند درخت ارغوان که وجودش بدیلی بر هنجارهای درختان است، ما نیز میکوشیم هنجارهای اجتماعی را بدیهی تلقی نکرده و به چالش بکشیم.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-36402685901811995572014-09-15T04:42:00.002+04:302016-07-04T17:21:59.452+04:30ده نکته در خصوص مطالعهی جنسیت در خاورمیانه<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
«مایا مکداشی» در <a href="http://www.jadaliyya.com/pages/index/4775/how-not-to-study-gender-in-the-middle-east">نوشتهی خود که در سایت جدلیه</a>
منتشر شده است، به اختصار مواردی را شرح میدهد که به زعم وی برای
مطالعات جنسیت در خاورمیانه بایستی مورد توجه قرار بگیرند. گرچه ما در گروه
ارغوان، همچون مکداشی اکثر این موارد را مهم و قابلتوجه میدانیم، اما
در برخی موارد با او به تمامی همدل نبوده و معتقدیم برخی از این هشدارها،
خود هشدارهای دیگری را طلب میکنند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
کوتاه اینکه،
نویسندگان و پژوهشگرانی که در نهادهای دانشگاهی مستقر در اروپا و آمریکا به
مطالعه جنسیت در خاورمیانه و به ویژه به ارائه راهکار میپردازند، باید
هشیار باشند که مخاطب مطالعات آنها تنها خوانندگان غربی نیستند؛ این
مطالعات در بستر کشورهای عموما اسلامیِ خاورمیانه نیز مورد استفاده قرار
گرفته و به این ترتیب به فراخور بستر و شرایط انضمامی، مابهازا و معانی
متفاوتی پیدا میکنند. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
دقت در آثار افرادی همچون <span style="color: blue;"><a href="http://anthropology.berkeley.edu/users/saba-mahmood">صبا محمود</a></span> و<span style="color: blue;"> <a href="http://anthropology.columbia.edu/people/profile/347">لیلا ابولغد</a></span>،
که مباحث مطالعات خود را بیشتر در مواجهه با مخاطبان غربی، لیبرال و
اسلامهراس شکل دادهاند، لزوم یک جریان سوم فکری را نشان میدهد؛ جریانی
که نه اسلامهراس و غربی باشد و نه در گریز از چنین رویکردی، پذیرای ریسکِ
تایید و یا تقویت (ناخواستهی) گفتمان اسلامی-حکومتی و نسبیگرایی فرهنگی
شود. بدین ترتیب، از دید ما ترسیم مرزهایی روشن میان این رویکردها به هنگام
مطالعهی جنسیت در خاورمیانه ضروری به نظر میرسد.</div>
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: left;">
<span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><span style="color: #666666; font-family: inherit;"> | گروه ارغوان |</span></span> </div>
<div dir="rtl" style="text-align: left;">
<br />
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8LDIeQ2tDlUhftVYvn3CavdfFEFIKJbROJJ5p4z_ivlo_ZTAJvWr5-XiauRntmwNBJCqbALqI1bRdEe3pz7nXdU6unrozKWEXiO0XXngw9wMbdwcadVTmL1RX5GQx0_MMVBBXlUuzKNY/s1600/Gender+in+the+ME.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8LDIeQ2tDlUhftVYvn3CavdfFEFIKJbROJJ5p4z_ivlo_ZTAJvWr5-XiauRntmwNBJCqbALqI1bRdEe3pz7nXdU6unrozKWEXiO0XXngw9wMbdwcadVTmL1RX5GQx0_MMVBBXlUuzKNY/s1600/Gender+in+the+ME.png" /></a></div>
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۱- جنسیت نه به مطالعهی امور آشکار و بدیهی، بلکه به تجزیه و تحلیل چگونگیِ بهوجود آمدن آنچه که مشهود و بدیهیست میپردازد.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۲-
پیش از اتخاذ تصمیم برای نوشتن در خصوص جنسیت، سکسوالیته و یا هر نوع
کردار یا جنبهی دیگری از سوژگی در خاورمیانه، در وهله نخست باید مشخص کنیم
که موضوع مطالعه دقیقا چیست؟ صریح و دقیق باشید. کدام کشور، منطقه و
بازهی زمانی، بستر مطالعهی شما را شکل میدهد؟ بهعلاوه، اصطلاحات
«خاورمیانه»، «جهان اسلام» و «جهان عرب» به مکان، مردم یا تاریخهای یکسانی
ارجاع نمیدهند، با این همه حلقههای پیوند میان آنها بسیار مهم و
تعیینکننده هستند. از این گذشته، «دولت» پدیدهای نسبتا نو در خاورمیانه
به حساب میآید. به عنوان مثال، به منظور مطالعهی اقتصاد سیاسیِ
جنسیتزدهی سوریه باید نسبت به امپراتوری عثمانی و آن تاریخ منطقهای که
این اقتصاد سیاسیِ جنسیتزده را در ناحیهای که ما اکنون «سوریه» مینامیم
بهوجود آورده، آگاهی داشت.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۳- مطالعه در خصوص جنسیت باید سکسوالیته
را مدنظر قرار دهد. به همینترتیب مطالعات در باب سکسوالیته نمیتواند از
تجزیه و تحلیل جنسیت منفصل باشد. دقیقا همانگونه که نمیتوان سیاست و
تاریخ حزب کمونیست عراق را مطالعه کرد، بدون اینکه نقش ایدئولوژی یا
خطمشیهای اجتماعی-اقتصادیِ دولت عراق را مورد اشاره قرار داد.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۴-
جنسیت تنها یکی از جنبههای سوژگیِ گروهی و فردی است. جنسیت همچنین فقط
یکی از تکنولوژیهای حکومتمندی (1) (یعنی ایجاد و تنظیم پیوندهای میانِ
بدنِ فرد، جمعیت، و ساختارهای قدرت و کمّیتپردازی) است. به علاوه، مطالعات
سیاست، تاریخ و قانون باید جنسیت و جنس را مد نظر داشته باشد، دقیقا
همانطور که چنین مطالعاتی باید طبقه، نژاد و اقتصاد سیاسی را در مرکز توجه
خود قرار دهند، و بهویژه اینکه تمامی این فاکتورها چگونه بهصورت
متقابل بر هم اثر میگذارند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۵- بدنی که جنسیتزده نباشد وجود خارجی
ندارد، دقیقا همانگونه که بدنی که طبقاتی نباشد وجود ندارد. این
منفکسازی، استعارههای دروغین در خصوص بدنِ غیرجنسیتی، سیاستِ غیرجنسیتی، و
بدن و سیاستِ غیرطبقاتی را بازتولید میکند. اینها به نوبهی خود منجر به
تثبیت و تصدیق مجدد موقعیت کردارهایِ سیاسیِ مردانهی مرسوم، به مثابه
اموری «بینشان» و جهانشمول میگردد. چنین معادلهای، این امر را پنهان
میکند که جنسیت چیزی نیست که کسی بتواند بیرون از دایرهی آن قرار بگیرد.
جنسیت یک لنز آنالیزکننده نیست که بتوان بر اساسِ اندامهای تناسلی و یا
کردارهای جنسی مردمی که مورد مطالعه هستند، دهانهی آن را باز و بسته کرد.
اگر توجه به جنسیت محدود به توجه به افراد مونث و یا لزبین، گِی،
دوجنسه، ترنس، کوئیر (LGBTQ) در خاورمیانه باشد، این امر موجب بازتولید
مطالعهی جنسیت بهمثابه مطالعهی چگونگی رفتار (دیگر) مردان با زنان یا
گِیهای «خودشان» می گردد.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۶- از نشانهگرایی (2) و تعمیمدهیهای
فراگیر اجتناب کنید. گاهی اوقات یک حجاب صرفا یک حجاب است، و گاهی اوقات هم
اینگونه نیست. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۷- نپندارید که سیاست جنسیتی یا دغدغههای
فمینیستی در بستهبندیهای آشنا و شسته رُفته به دستتان میرسد، در عوض به
پژوهش خود این امکان را بدهید که دیدتان را نسبت به آنچه یک «سیاست
فمینیستی» میتواند باشد، بگشاید. مثلا این که اعتراضات علیه ساختیابی
مجدد بازار نئولیبرال در مصر، در درون یک چارچوب سیاسی گسترده فهم میشوند
که دربردارندهی انگارههایی در مورد عدالت جنسیتی است. </div>
<div style="text-align: justify;">
آنگونه که صبا
محمود و لیلا ابولغد به ما آموختهاند، مفروضات فمینیسمِ لیبرال راجع به
آنچه تشکیلدهندهی «سیاست فمینیستی» یا «غایتهای فمینیستی» است، در
بهترین حالت، معیوب هستند. در بدترین حالت، آنها اعمالی همراستا با هژمونی
معرفتشناختی و بازآفرینی خشونتبار جهان بر اساس چارچوبهای حقوقی سکولار
و نئولیبرال هستند. وانگهی، تصور نکنید که آنچه ما آنرا «اصول کلی
فمینیسم» مینامیم امری جامع است، یا اینکه از طریق یک سری
استثناءسازیها، سلسلهمراتب، یا تاریخهای امپریالیستی شکل نگرفته است. </div>
<div style="text-align: justify;">
مهمتر
از همهی اینها، خود سیمون دوبوار نیز که به همهی ما آموخت که یک زن زن
به دنیا نیامده بلکه تبدیل به زن میشود، در زمانی که الجزایر یک
مستعمرهنشینِ فرانسوی بود تحت عناوین و عباراتی به نوشتن در خصوص زنانِ
«تحت قیمومت» اسلام در الجزایر پرداخت که ما اکنون آن (عبارات) را به عنوان
«اسلامهراسی» بازمیشناسیم. این بدان معنا نیست که ما باید دوبوار را
کنار بگذاریم، دقیقا همانطور که بسیار آسان خواهد بود که هگل یا مارکس را
به سبب «دیدگاههایشان» در خصوص آفریقا محکوم نماییم. در عوض، حیاتی است که
به گونهای انتقادی در وادی این واقعیت سکنی گزیده و غور کنیم که قاعدهی
غربی، به واسطهی خلق یک سری «خودیها» و «دیگران» شکل یافته و مییابد.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۸-
بر این امر واقفم که هنگامی که به مطالعهی جنسیت در مورد کشورها یا
اجتماعات عمدتا مسلمان میپردازیم، دشوار است باور داشته باشیم که اسلام
ممکن است مهمترین عامل، یا حتی عاملی بهگونهای خاص مهم نباشد. برای
نمونه، من برای مدت زمانی طولانی سیستم حقوقی لبنان را با تمرکز بر قانون
احوال شخصیه، قانون جزا و قانون مدنی مورد مطالعه قرار دادهام. بهرغم
شیوههای پیچیدهای که از طریق آنها این کالبدهای بهم پیوستهی قانون،
شهروندی در لبنان را بهوجود میآورند، هر زمانی که کارهایم را به بحث
میگذارم، مخاطبان صحبتم بدون استثناء علاقه دارند که در مورد شریعت و «ظلم
و ستم» فرضی آن بر زنان بیشتر بدانند. این پرسشها همواره پس از آن مطرح
میشوند که من به دقت تشریح کردهام که در لبنان قوانین معیّنی از احوال
شخصیهی مسیحیان و یهودیان در پدید آوردن و تنظیمِ نقشهای جنسیتیِ هنجاری،
بسیار سفت و سختتر از قوانین اسلامی هستند که در باب احوال شخصیه (که از
لحاظ تاریخی، مترادف با شریعت نیستند) تدوین شده است. به علاوه، قوانین
مدنی نسبت به هر نوع قانون احوال شخصیه مذهبی، «اثرات جنسیتی» گستردهتری
دارند. در نگاهی کلیتر، اسلام تنها دین موجود در منطقه نیست، اگرچه در
پوشش رسانهای جریانِ اصلی اغلب اینگونه به نظر میرسد. هنگامی که عملی
همچون صدمهزدن به زنان از جانب مردان به سبب تبعیت نکردن از نقشهای
جنسیتیِ «پسندیده» در همسایگانی به شدت جزماندیش و محافظهکار همچون
اورشلیم و ریاض، با عباراتی شدیدا متفاوت روایت میشود، خواننده باید درنگ
کند. در این لحظات شما مشغول خواندن در مورد اسلام نیستید، شما درونِ
گفتمانی دربارهی اسلام در حال خواندن هستید.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۹- مسائل مربوط به
حقوق جنسیتی و عدالت جنسیتی نه برای خاورمیانه تازگی دارند، نه
نزاعهاییاند که ما اکنون تحت علامتِ «فمینیسم» در مورد آنها میخوانیم.
در حقیقت، بخش بزرگی از قوانینی که اغلب بهعنوان قوانین ظالمانه نسبت به
زنان و افراد ال.جی.بی.تی.کیو عرب و یا مسلمان در نظر گرفته میشوند،
نسبتا تازگی دارند. آنها بهواسطهی قانون مدنی فرانسه (یا همان کُد
ناپلئون) و وضع قوانین و تهیسازیِ (از درون و) شدید شریعت در تاریخ مدرن،
در منطقه باب شدند. </div>
<div style="text-align: justify;">
به عنوان مثال سقط جنین، که به دلیل تاریخ
گرهخوردهاش با آئین کاتولیک و به گونهای گستردهتر با مسیحیت، برای مدت
زمانی طولانی به عنوان یک مسالهی حقوق زنان در جهانِ غرب مورد توجه قرار
گرفته بود، در سرتاسر جهانِ عرب تا پیش از ظهور دولت-ملت امری غیرقانونی
محسوب نمیشد. برخی از سنتهای فقهی کماکان در خصوص سقط جنین موضعی اختیار
کردهاند که چه بسا فمینیستهای آمریکایی امروز در آرزوی تحقق آن در ایالات
متحد باشند. </div>
<div style="text-align: justify;">
به علاوه، فقها و حقوقدانان برای فهم و ترویج برداشتهایِ
«مترقی» از روابط مردان و زنان و خلق فضا برای افراد جنسیتیِ ناهمنوا در
منطقه، به شدت مبارزه میکنند. در حقیقت، پژوهشگرانی همچون پل ساندرز به
ما نشان دادهاند که چندین قرن پیش فقها و حقوقدانانِ اسلامی، نظامی در
سازش با افراد دوجنسه و افراد ناسازگار با هویت جنسیتیِ (مبتنی بر
دوگانهی) زن/مرد در اجتماعات اسلامی برقرار ساخته بودند.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
۱۰-
گمان نکنید که از بازیگران و عوامل تاثیرگذار بر جنسیت در خاورمیانه شناخت
کامل دارید، یا اینکه پژوهش شما میتواند نقش سازندهای در این دینامیک
بازی کند. به عنوان مثال، نهادهایی همچون صندوق بینالمللی پول یا
دیدهبان حقوق بشر دیری است که در تولید دگرجنسخواهیِ هنجاری (normative
heterosexuality) و خانوادههای مبتنی بر دگرجنسخواهی (heterosexual
families) دست داشتهاند. آنگونه که اکتیویستهای <a href="http://www.pinkwatchingisrael.com/">pinkwatching</a>
اخیرا به ما یادآوری کردند، شهرکنشینان اسرائیلیِ مناطق تاریخا فلسطینی
نیز در کالبد جنسیتی و سکسوالِ فلسطینیان بومی مداخله میکنند. </div>
<div style="text-align: justify;">
تهاجم و
اشغال عراق و افغانستان نیز به شیوهای مشابه، تا حدودی از طریق طرحریزی
خطمشیهایِ مداخلهجویانه تحت لوای حقوقِ زنان و افراد ال.جی.بی.تی.کیو
صورت میپذیرد. دیگر عواملی که کردار جنسیتی و جنسی در خاورمیانه را تحت
تاثیر قرار میدهند عبارتند از؛ ابداعاتِ فنآورانه همچون باروریِ درون
آزمایشگاهی، ویاگرا، عملِ ترمیمِ بکارت، و همینطور فرهنگ عامه، دگرگونی
سریع اقتصاد جهانی، و گردش مردم، گفتمانها و کالاها در سطح بینالمللی. </div>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
پانوشتها؛ </div>
<div style="text-align: left;">
1) <span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">technology of governmentality </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">2) tokenism</span> </div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-73176627603867191442014-08-10T11:00:00.000+04:302016-07-04T17:22:41.019+04:30گفتمان سکسی/جنسی شده خشونت اسرائیل همزمان با یورش به غزه <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
الکس شمس در مطلبی (1) که در آن با سه چهرهی فعال اجتماعی مصاحبه کرده است، به حملهای میپردازد که به موازات تجاوز اسرائیل به غزه، اذهان عمومی جهانیان را نشانه رفته است. حملهای که بیانگر تغییر مسیر فکری در اسرائیل به سمت گفتمانی سکسیستی و نژادپرستانه است. در ادامه خلاصهای از این مطلب به فارسی توسط ارغوان ارائه میشود.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-UQKCrqk1p7JoWuiqSjs3Jy3ir2H_9Icw5LLM_-gFKjctSBhmNqsU7Th3vZSBJZ8LS_Ke_qUl3cnLE0-Bojwb25vL0_ix021oiCCVQ_Yr_pkSPmejpLb_oOvMMu8k2npRN1LnGUeX2nU/s1600/Arghavan+1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="212" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-UQKCrqk1p7JoWuiqSjs3Jy3ir2H_9Icw5LLM_-gFKjctSBhmNqsU7Th3vZSBJZ8LS_Ke_qUl3cnLE0-Bojwb25vL0_ix021oiCCVQ_Yr_pkSPmejpLb_oOvMMu8k2npRN1LnGUeX2nU/s1600/Arghavan+1.jpg" width="320" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
دیانا بوتو حقوقدان فلسطینی در مصاحبه با الکس شمس به ایمیلهای تهدیدآمیز گروههای سازمانیافته اسرائیلی اشاره میکند که در حین تجاوز اخیر اسرائیل به غزه دریافت داشته است؛ ایمیلهایی بیسابقه چه از نظر تعداد و چه از منظر لحن، که در عین سکسیستی و نژادپرستانه بودن، دربردارندهی تهدید به تجاوز نیز بودهاند. بوتو این امر را به عنوان استعارهای از جنگ، نشاندهندهی گرایشاتی دامنهدارتر در اسرائیل و بازتابی از سخنان وزیر و نمایندهی کنست اسرائیل در خصوص فلسطینیها (تشبیه آنها به مار یا حیوان) میداند. پروپاگاندای اسرائیل با تشبیه نهضت فلسطین به داعش، بوکوحرام و.. به دنبال محو ساختن ملیبودن و آزادیخواهانه بودن مبارزه فلسطینیهاست و در این میان، سکسیسم به جریان غالب گفتمان اسرائیل تبدیل شده است. بوتو معتقد است که اگرچه در تبلیغات تلاش میشود اسرائیل از نظر رعایت حقوق زنان همچون بهشت توصیف شود، اما اسرائیل در برخورد با هواداران فلسطین چهرهای به شدت سکسیست از خود به نمایش میگذارد. وی با اشاره به سخنان پژوهشگر اسرائیلی که راه متوقف ساختن مبارزان فلسطینی را تجاوز به مادران و خواهران آنها دانسته بود، چنین سخنانی را در بستری گستردهتر جای میدهد که در آن تنها زبان قابلفهم توسط اعراب، زبان خشونت جنسی دانسته میشود. از آنجایی که اسرائیلیها معتقدند که حقوق زنان در اسرائیل مورد حمایت بوده و رشد یافته است، پس به خود اجازه میدهند که چنین زبان خشونتآمیز سکسیستیای را علیه زنان بکار گیرند.</div>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1CNmh_bgLa5c-GIqR-oFP_0jmDm47fqZs5G2KzKm-6fVfGoK_00g_CSVuXSCirW4a7ggR6IFnMrH9veEgsElXaoXMsgyDJVcMtG3k4mcRC0foMqJ_cM3RUB8Uie7D5rECROCxJ5VgwlQ/s1600/Arghavan+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1CNmh_bgLa5c-GIqR-oFP_0jmDm47fqZs5G2KzKm-6fVfGoK_00g_CSVuXSCirW4a7ggR6IFnMrH9veEgsElXaoXMsgyDJVcMtG3k4mcRC0foMqJ_cM3RUB8Uie7D5rECROCxJ5VgwlQ/s1600/Arghavan+2.jpg" width="320" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br />
<div style="text-align: justify;">
سیمونا شارونی نیز عقیده دارد که در مقایسه با قبل، خشونت جنسیتی در گفتمان اسرائیل شدیدتر و کریهتر گشته و به پورنوگرافی نزدیک شده است. در بستر تجاوز اسرائیل به غزه، زنان فلسطینی هم بهعنوان زن و هم بهعنوان فلسطینی مورد تصرف و خشونت قرار گرفته، و شیءواره کردن بدن زنان فلسطینی در واقع استعارهای از بیرحمیِ عملیات اسرائیل، آسیبپذیری قربانیان آن و عدم پاسخگویی جنایتکاران است. وی معتقد است اگرچه این حملهی مهیب پیش از این نیز کاربرد تهدیدات نژادپرستانه، هوموفوبیک و سکسیستی را برای خود مشروع ساخته بود، اما در بحبوحهی تجاوز چنین حملاتی مشروعیتی بیشتری کسب کرده و حتی علیه یهودیانی که مخالف یورش به غزه هستند نیز بکار گرفته میشوند. سیمونا این خشونت جنسی را نهفته در فرهنگ بهشدت جنگی و نظامی اسرائیل دانسته و کمپین ارسال تصاویر برهنه زنان (تصویر پایین) در حمایت از ارتش اسرائیل را از نظر میزان استقبال از آن، پدیدهای نو برمیشمرد. </div>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
به نظر میرسد استقبال عمومی از گفتمان خشونت جنسی، با حمایت عمومی گستردهتر اسرائیلی ها از حمله به فلسطین و انگارهای رو به رشد از اسرائیل به مثابه پایگاه دورافتادهی شهروندی غربی و حقوق زنان در ارتباط باشد. شارونی میگوید اگرچه چنین گرایشاتی حتی پیش از سال 1948 نیز بخشی جداییناپذیر از ایدئولوژی صهیونیستی بوده است، اما فضای فکری پس از حملات یازده سپتامبر که بر جنگ میان غرب و اسلام تاکید میورزد این چارچوب را بهگونهای محسوس دگرگون ساخته است. و بسیاری برآنند که این امر قلادهی نوع تازهای از تنفر را گشوده است که به تحسین یک جهانبینی نژادپرستانه و سکسیستی میپردازد که بهطور همزمان ادعای دفاع از لیبرالیسم را نیز دارد.<br />
<br />
یوسف منیر نیز از صریحتر شدنِ گرایشات به خشونت جنسی میگوید. وی به انتشار گستردهی کاریکاتوری از یک زن نقابپوش در رسانههای جمعی اسرائیل اشاره میکند (تصویر پایین)، که در حالیکه بر روی تخت دراز کشیده عنوان غزه را با خود حمل میکند و در بالا و پایین تصویر این عبارات به چشم میخورد: "بیبی، اینبار قبل از انزال نکش بیرون- امضاء، شهروندانِ طرفدار حمله زمینی". </div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFJK8Ue8kYHbwOlLaMS6sf2-fjnujhD012tcga138EHM5qCQ227bhqxs3BrExGYX6YN1Nobi1nq79MNTVrlj-vsG174HeSDnaAjsn8S7uGiRT_nEccIzjXmat7IGeSahCMydcO9XawEdU/s1600/Arghavan+3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFJK8Ue8kYHbwOlLaMS6sf2-fjnujhD012tcga138EHM5qCQ227bhqxs3BrExGYX6YN1Nobi1nq79MNTVrlj-vsG174HeSDnaAjsn8S7uGiRT_nEccIzjXmat7IGeSahCMydcO9XawEdU/s1600/Arghavan+3.jpg" width="212" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
تغییرجهتی صریحتر در میان است که نه تنها چنین موقعیتی را به تجاوز جنسی شبیه میسازد، بلکه این پویاییهای درونی قدرت را نیز پذیرفته و آنرا میستاید؛ سطحی از شرارت که پیش از این دیده نشده و به اعتقاد یوسف منیر، کوه یخی که تنها نوک آن از آب بیرون زده است. اسرائیلیها در عین ادعای دفاع از حقوق زنان، در مواجه با فلسطینیها زبانی را بکار میگیرند که بویی از دغدغهی زنان نبرده است. منیر این تغییر جهت به سمت خشونت جنسی را در پیوند با گرایشات گستردهتر به نژادپرستی در جامعه اسرائیل و پررنگ شدنِ بومیپرستیای میداند که نه تنها فلسطینیها، بلکه مهاجران آفریقایی را نیز هدف گرفته و از انسانیت تهی میسازد. وی کمپینهای اسرائیلیها برای "محافظت زنان یهودی از مردان عرب" را نیز گواهی بر این تغییر جهت تلقی میکند. این امر صرفا در مورد محافظت از زنان یهودی نیست، بلکه محافظت از قبیله و نیز نبرد دائم بر سر مسائل جمعیتی و میزان زاد و ولد فلسطینیها و اسرائیلیها را نیز دربر میگیرد. منیر معتقد است هنگامی که شما از انسانها به مثابه تهدیدی ذاتی سخن میگویید، این امر به هرآنچه بر سر آنها بیاورید مشروعیت میبخشد، از جمله رفتار نژادپرستانه و اعمال خشونت جنسی.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<div dir="rtl">
<div dir="ltr" style="text-align: left;">
1) Israeli discourse of sexualized violence rises amid Gaza assault: http://www.maannews.net/eng/ViewDetails.aspx?ID=717908 - Published Wednesday 06/08/2014 (updated) 08/08/2014 15:10</div>
<div style="text-align: right;">
به روز شده در تاریخ اول شهریور ١٣٩٣: ترجمه فارسی این متن را<a href="http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=61952"> اینجا</a> بخوانید. </div>
</div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-6109295788421888632014-08-08T18:42:00.000+04:302014-08-08T18:42:57.571+04:30ما زندگی را درس میدهیم، آقا. <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="" style="clear: both; text-align: right;">
<br /></div>
<div class="" dir="rtl" style="clear: both; text-align: right;">
<b><i>ترجمه ارغوان از شعری از رفیف زیاده، شاعر و فعال فلسطینی، و ویدیوی دکلمه وی به همراه زیرنویس فارسی </i></b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/k2OJUv9H-aI?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
امروز، بدن من قتلعامی بود، تلویزیونیشده.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br />امروز، بدن من قتلعامی بود تلویزیونیشده که باید در سرتیتر خبرها و تعدادکلماتِ مجاز جا میگرفت.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /> امروز، بدن من قتلعامی بود تلویزیونیشده که باید در سرتیتر خبرها و تعدادکلماتِ مجاز جا میگرفت، که آنقدر لبریز از آمار و ارقام باشند که ازپسِ «پاسخهای سنجیده» بر بیایند.<br /><br />و من انگلیسیام را خوب یادگرفتم و قطعنامههای سازمان مللام را از بر کردم.<br /> <br />با این همه، او از من پرسید: خانم زیاده، فکر نمیکنید اگر به کودکانتان اینهمه نفرت نیاموزید همهچیز درست میشود؟<br /><br />مکث.<br /><br />در خودم دنبال قدرتی میگردم که صبور نگهام دارد.<br /><br />اما صبر آن چیزی نیست که بر زبانم جاری میشود آن لحظه که بمبها بر روی غزه فرو میریزند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
صبر از من گریخته است.<br /><br />مکث. لبخند.<br /> <br />ما زندگی را درس میدهیم، آقا.<br /><br />رفیف، یادت باشد که لبخند بزنی.<br /><br />مکث.<br /><br />ما زندگی را درس میدهیم، آقا.<br /> <br />ما فلسطینیها، از همان هنگام که آنها آخرین آسمان را اشغال کردند زندگی را درس میدهیم.<br /><br />ما زندگی را درس میدهیم، بعد از آنکه آنها دیوارهای شهرکهای اشغالی و آپارتاید خود را ساختهاند.<br /><br />بعد از آخرین آسمانها.<br /> <br />ما زندگی را درس میدهیم، آقا.<br /><br />اما امروز، بدن من قتلعامی بود تلویزیونیشده که باید در سرتیتر خبرها و تعدادکلماتِ مجاز جا میگرفت.<br /><br />«و به ما فقط یک داستان بده.»<br /><br />«یک داستان انسانی.»<br /><br />«میدونی، این موضوع، سیاسی نیست.»<br /> <br />«ما فقط میخواهیم به آدما از تو و مردمت بگیم.»<br /><br />«پس به ما یک داستانِ انسانی بده.»<br /><br />«اون کلمههای «آپارتاید» و «اِشغال» رو به کار نبر.»<br /><br />«این موضوع، سیاسی نیست.»<br /><br />«تو باید به من به عنوان یک خبرنگار کمک کنی تا کمکت کنم داستانت را بگویی.»<br /> <br />«داستانی که سیاسی نیست.»<br /><br />امروز، بدن من قتلعامیبود تلویزیونیشده.<br /><br />«چطوره داستان زنی در غزه رو به ما بدی که به دارو احتیاج داره؟»<br /><br />خود تو چهطور؟<br /><br />آیا آنقدر اندامِ استخوانشکسته داری که خورشید را بپوشاند؟<br /> <br />کشتگانت را به من تحویل بده و سیاهه نامهایشان را در هزار و دویست کلمه بگنجان.<br /><br />امروز، بدن من قتلعامیبود تلویزیونیشده.<br /><br />که باید در سرتیتر خبرها و تعداد کلمات مجاز جا میگرفت و آنهایی را که به خون تروریستها بیتفاوت شدهاند تکان میداد.<br /> <br />اما آنها دلشان سوخت.<br /><br />دلشان برای گاوهای وارداتی غزه سوخت.<br /><br />پس، آمار و قطعنامههای سازمان ملل را تحویلشان میدهم. و محکوم میکنیم و اظهار تأسف میکنیم و نمیپذیریم.<br /><br />و اینها دو جبههی برابر نیستند: اِشغالگر و اِشغالی.<br /><br />و صد کشتهِ، دویست کشته، و هزار کشته.<br /><br />و در میان این جنایات جنگی و قتلعامها کلمات را بیرون میریزم و لبخند میزنم «غیر اگزوتیک.» لبخند. «غیر تروریست.»<br /> <br />و دوباره میشمارم و میشمارم، صد کشته، دویست کشته، یک هزار کشته.<br /><br />آیا کسی آنجا هست؟<br /><br />آیا کسی صدای من را خواهد شنید؟<br /><br />ایکاش میتوانستم بر بدنهایشان زار بزنم.<br /><br />ایکاش میتوانستم پابرهنه در همه اردوگاههای پناهندگان بدوم و همه کودکان را در آغوش بگیرم، گوشهایشان را بپوشانم که صدای بمب تا آخر عمر در گوشهایشان نپیچد، آنگونه که برای من میپیچد.<br /><br />امروز بدن من قتلعامی بود تلویزیونیشده.<br /><br />و بگذارید همین جا به شما بگویم قطعنامههای بیناللملی شما هرگز هیچکاری دراینباره نکردهاند.<br /><br />و هیچ سرتیتری، هیچ سرتیتری نیست که بتواند، هرچه قدر هم انگلیسیام خوب شود، هیچ سرتیتری، هیچ سرتیتری، هیچ سرتیتری، هیچ سرتیتری آنها را زنده نخواهد کرد.<br /><br />هیچ سرتیتری اینها را درست نخواهد کرد.<br /><br />ما زندگی را درس میدهیم، آقا.<br /><br />ما زندگی را درس میدهیم، آقا.<br /><br />ما فلسطینیها، هر روز صبح بیدار میشویم تا به بقیه دنیا زندگی را درس بدهیم، آقا.<br /><img src="https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif" /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-88442329849612279932014-07-28T19:47:00.000+04:302014-07-28T21:34:23.758+04:30آیا مردان فلسطینی میتوانند قربانی باشند؟ خوانش جنسیتیِ جنگ اسرائیل علیه غزه<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<div style="line-height: 1.15; text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-6d2d4831-7db4-3dff-79e8-bebb6843d8ac" style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div style="line-height: 1.15; margin-bottom: 0pt; margin-right: 72pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">«حمله اخیر به غزه ۲۰۰ زخمی به جای گذاشت که بیشتر آنان را </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">تشکیل میدهند. دیدن صحنههایی از کشتار بیرحمانه </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> و مردم بیپناه </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">غزه</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> در این ایام برای هر بینندهای فارغ از هر نژاد و سرزمینی دلخراش و تاسفبار است. فعالین حوزه </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> به دفاع از </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">غزه</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> برخاستند. کشتار </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکا</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ن غزه</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> به معنای ضعف اسرائیل است. کشتار </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> غزه را متوقف کنید. سازمان ملل متحد میگوید سه چهارم کشتهشدگان فلسطینی، </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">غیرنظامی</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> بودهاند. ۳۰ درصد قربانیان </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">غزه </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> هستند. ۴۴۳ غیرنظامی از جمله </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">۱۴۷ </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">کودک</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> و ۷۴ </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زن</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> در </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">غزه</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> کشته شدهاند.</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">رئیس پارلمان فلسطین خواستار اجرای کنوانسیون های بینالمللی ژنو برای جلوگیری از کشتار </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> غزه</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> شد، گردهمایی فعالان مدنی برای حمایت از </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> و </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> غزه برگزار شد،</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> بهای جنگ غزه را </span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: bold; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">زنان و کودکان</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> می پردازند،</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> و</span><span style="background-color: transparent; color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">....»</span></div>
<div style="line-height: 1.15; text-align: right;">
<b style="font-weight: normal;"><span style="color: #666666;"><br /></span></b></div>
<div style="line-height: 1.15; text-align: justify;">
<div>
<div>
<b style="font-weight: normal;"><span style="color: #666666;"><br /></span></b></div>
</div>
</div>
اینها نمونه جملاتیاند از آنچه این روزها در چرخش اخبار مربوط به جنگ کنونی در فلسطین تکرار میشوند. زنان و کودکان به عنوان قربانیان مشروع حملات اسرائیل نمایانده شده و کشتهشدگان و مجروحان مربوط به این دسته، یعنی «زنان و کودکان»، در جایجای خبرها و اعتراضات تحت یک دستهبندی متمایز از باقی «مردم» فلسطین یعنی، مردان –نظامی و غیرنظامی- قرار داده میشوند. اما تفکیک جنسیتی اجساد کشتهشدگان فلسطینی به چه معناست؟ این بازنمایی چه متعلقات پنهان و آشکاری دارد؟ چهچیزی را پررنگ میکند و چه مسائلی را تحت شعاع خود قرار میدهد؟ <a href="http://www.jadaliyya.com/pages/index/18644/can-palestinian-men-be-victims-gendering-israels-w">مایا مکداشی- در مقاله خود که در سایت جدلیه منتشر شدهاست</a>- به واکاوی این موضوع میپردازد که ترجمه آن به دست ارغوان در ادامه ارائه میشود.<br />
<div>
<div style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #666666; font-family: Arial; font-size: 15px; line-height: 1.5; white-space: pre-wrap;"><br /></span></div>
</div>
</div>
<div style="line-height: 1.15; text-align: right;">
<b style="font-weight: normal;"><span style="color: #666666; font-family: inherit;"><br /></span></b></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: left;">
<span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><span style="color: #666666; font-family: inherit;"> | گروه ارغوان |</span></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: left;">
<span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><span style="color: #666666; font-family: inherit;"><br /></span></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: transparent; font-family: Arial; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><span style="color: #666666;"><img height="266" src="https://lh4.googleusercontent.com/RrGYAuiCwUQ--arR-49tv2oZC-HEAdOnB06xKiOhw2QXjMfHLvJXJBhxshaEimRfXjLRL_rA4VZtkmFFJkJHD18QpASgsHRwoz8g3Vl0n0vteUr89MWdZD96kmThbwS24A" style="-webkit-transform: rotate(0rad); border: none; transform: rotate(0rad);" width="400" /></span></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="color: #666666; font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></div>
هر صبح چشمانمان را بر لیست بهروز شدهی قصابی میگشاییم: ١٠٠، ٢٠٠، ٤٠٠، ٦٠٠ فلسطینی کشته شده توسط دستگاه جنگ اسرائیل. این اعداد جزییات ناخوشایند بسیاری را میپوشانند؛ اکثریت مردم غزه یعنی یکی از پرجمعیتترین و فقیرشدهترین مکانهای جهان، پناهندگانی مهاجر از <a href="http://www.merip.org/primer-palestine-israel-arab-israeli-conflict-new">سرزمینهاییاند که به لحاظ تاریخی به فلسطین تعلق دارند</a>. غزه تحت محاصرهای قساوتبار است و هیچ جای آن از یورش اسرائیل در امان نیست. پیش از این "جنگ"، غزه شکلی از قرنطینه بود. جمعیتی به اسارت گرفته شده و به استعمار درآمده توسط توانایی اسرائیل در <a href="http://www.jadaliyya.com/pages/index/8799/no-israel-does-not-have-the-right-to-self-defense-">زیرپا گذاشتن قوانین بینالمللی</a>، بدون اینکه مجازاتی در کار باشد. مردمان غزه برای غذا، آب، دارو و حتی جابهجا شدن به اشغالگر خود وابستهاند. حتی در صورت برقراری آتشبس، غزه کماکان تحت استعمار، قرنطینه و محاصره باقی خواهد ماند؛ غزه کماکان زندانی رو باز، کمپی عظیم از پناهندگان، باقی خواهد ماند.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
با این همه، یک نکته مدام از رسانههای غربیِ مستقر در غرب در مورد کشتهشدگان تکرار میشود؛ بخش عمدهی فلسطینیهای به قتل رسیده در غزه، شهروندان غیرنظامیاند. منابع میگویند شمار چشمگیری از آنان را زنان و کودکان تشکیل میدهند. کشتار زنان و کودکان دهشتناک است، اما در تکرار این حقایقِ آزاردهنده، یک چیز گم میشود؛ سوگواریِ عمومی برای مردان فلسطینی که به دست ماشین جنگ اسرائیل کشته شدهاند.<br />
</div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
در سال ١٩٩٠ سینتیا اِنلو عبارت "زنان-و-کودکان" (womenandchildren) را برای نخستینبار پیشنهاد کرد تا به کمک آن نحوهی کاربرد گفتمانهای جنسیتی در توجیه جنگ اول خلیج (فارس) را تحلیل کند (١). امروز باید مراقب چگونگی دست به دست شدنِ استعارهی "زنان-و-کودکان" در ارتباط با غزه و بهطور کلی فلسطین بود. این استعاره دستاوردهای گفتمانیِ شگرف بسیاری را صورت میبخشد، که از این میان دو مورد برجستهترند؛ یک کاسه کردنِ تودهوارِ زنان و کودکان در گروهی غیرقابل تمایز، که به واسطهی "همانندیِ" جنسیت و جنس گردهم آورده شدهاند، و بازتولید بدن فلسطینی مذکر (و بهطور کلیتر بدن عرب مذکر) به مثابه خطری همیشگی. از این رو به موقعیت فلسطینیهای مذکر (که شامل پسران پانزده سال به بالا و گاهی سیزده ساله میشود) بهعنوان "شهروند غیرنظامی" همواره با ملاحظه و احتیاط نگریسته میشود.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
این جنسیتی کردنِ جنگ اسرائیل علیه غزه با گفتمانهای "جنگ علیه ترور" و بهطور کلیتر (همانگونه که <a href="http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=8384892&fileId=S026021051000121X">لاله خلیلی به شکلی متقاعدکننده در خصوص آن استدلال کرده</a>) با استراتژیهای ضد شورش و جنگافروزی همسو است. در این چارچوب، کشتار زنان و دختران، و پسران نوجوان و خردسال مورد توجه قرار میگیرد، اما پسران و مردان بابت آنچه ممکن است در صورت اجازهی ادامهی حیات مرتکب شوند از پیش مجرم شمرده میشوند. بهعلاوه، این پسران و مردان نه تنها برای نظامیانی که آنها را به اشغال خود درآوردهاند، بلکه برای آن زنان-و-کودکانی که حقیقتا شهروندان غیرنظامی/عادی هستند نیز خطری بالقوه تلقی میشوند. هرچه باشد پسران جوان در نهایت ممکن است تبدیل به افراطگرایانی خشن شوند. [پس] جسم [آنان] را از میان بردار؛ پتانسیل را در نطفه خفه کن.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
تنها به کمک چنین منطقی است که میتوان قیافهای جدی به خود گرفت و در قالب بیاناتی حول "سرنوشت" زنان و همجنسگرایانِ "تحت سلطهی" حماس، به انتقادات مربوط به جنگ اسرائیل علیه غزه پاسخ داد. اخیرا یک سخنگوی اسرائیل به نورا عریقات که اسراییل را به دلیل تخطی از حقوق بینالمللیِ بشر محکوم کرد، با دُرافشانی حکیمانه چنین پاسخ داد: "سرکار خانم، حماس به یک زن جوانِ آزادیخواه سکولار اجازه نمیدهد دیدگاههایش را آنگونه که شما میتوانید بیان کند. آنها به دوستان همجنسگرای من اجازه نمیدهند سکسوالیته خود را آزادانه ابراز کنند."<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
هدف از طرح چنین اظهاراتی بسیج گفتمان جنسیتیِ "جنگ علیه ترور" است؛ گفتمانی که از طریق لیلی به لالای حقوق فمینیستی و ال.جی.بی.تی گذاشتن، از واژگان تاثیرگذار لیبرالیسم آمریکایی سوءاستفاده میکند. این خودشیرینیها به اسلامهراسی و جنگ اجازه میدهند که تحت لوای خیر جمعی و بینالمللی ظاهر شوند. هرچه باشد این "ما" هستیم که <a href="http://www.countercurrents.org/gordon200714.htm">از بیچارگان در برابر تاخت و تاز ستمگرانه مردان مسلمان و عرب دفاع میکنیم</a>. لاله خلیلی به این میگوید: "بهره بردن از "داستانسراییِ" جنسیتی به منظور تمایز قائل شدن میان آنان که بایستی مورد محافظت قرار بگیرند، و آنهایی که باید هراسناک شمرده شده یا نابود گردند." گفتمان مذکور به اندازهای قدرتمند است که گویی نیازی ندارد مبتنی بر حقایق باشد. این گفتمان فیالواقع، برحقایق چیره گشته است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
ماشین جنگ اسرائیل، که شباهت بسیاری به ماشین جنگ ایالات متحده در افغانستان و عراق دارد، از کوییرها (دگرباشان جنسی) و زنان و کودکان فلسطینی محافظت نمیکند. [بلکه] آنها را در کنار عزیزانشان کشته، ناقصالعضو کرده و خلع ید میکند، به این دلیل ساده که آنها فلسطینی هستند، و بنابراین کشتن آنها در برابر دیدگان جهانیان بی هیچ مجازاتی جایز است. امروز تفاوت بین زنان-و-کودکان فلسطینی و مردان فلسطینی در تولید اجساد نیست، بلکه در دست به دست شدن این اجساد در چارچوبهای گفتمانیِ مسلط و جریان غالبی است که تعیین میکنند سوگواری عمومی برای چه کسانی در مقام "قربانیانِ" راستینِ ماشین جنگ اسرائیل جایز است. پس، شمار بسیار زیاد زنان-و-کودکان مرده کافی است تا رییس جمهور ایالات متحده و دبیرکل سازمانملل را به تکاپو وادارد که اظهاراتی در "محکومیت" خشونت بیان کنند؛ ولی از کشتار، حبس و ناقصسازیِ مردان و پسران فلسطینی در دوران جنگ و آتشبس سخنی به میان نمیآید. <br />
<br />
<div style="text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: center;">
<a href="https://lh4.googleusercontent.com/96GqhPvK9rB4HzKPNNQY0_MVP-qY0F-HfGT5EVR2sRh4Lnf5GjYfDeKjHYMnDMCg6FuAPMbKdyR5cC3HSbrh1bsgrDEPnvdqNBEkx7DaJ1BM7C15pJtgBz9TdmiH-HX08Q"><img border="0" height="197" src="https://lh4.googleusercontent.com/96GqhPvK9rB4HzKPNNQY0_MVP-qY0F-HfGT5EVR2sRh4Lnf5GjYfDeKjHYMnDMCg6FuAPMbKdyR5cC3HSbrh1bsgrDEPnvdqNBEkx7DaJ1BM7C15pJtgBz9TdmiH-HX08Q" width="400" /></a></div>
</div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<br />
در اسرائیل مردان، استعمارگران و حتی سربازان در قاب قربانیان تروریسم، خشونت و تعرض فلسطینی نمایانده میشوند. برای همه آنان سوگواری عمومی برگزار میشود. تقریبا به شیوهای کاملا معکوس، با این که پسران و مردان فلسطینی (همانگونه که جمعیت زندانیان سیاسی و ترورهای هدفمند گواه است) آماج اصلی اسرائیل بودهاند، در رسانههای جریان اصلی مستقر در غرب آنها به چشم قربانیان تروریسم و تجاوز اسرائیل نگریسته نمیشوند. فلسطینیها در تناقضی تلخ گرفتار شدهاند که در آن برای انسان به شمار آمدن ناچارند بجنگند، و در دوران حیات و پس از مرگ تنها بهعنوان قربانی سیاستها و اعمال اسرائیل به رسمیت شناخته شوند.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
معمولا جنس [بیولوژیک] را تصادفِ تولد میپندارند؛ هرچه باشد ما در مورد چگونگی رشدمان در رحم حق اظهارنظر نداشتیم. وقتی دیگران تصمیم گرفتند که ما با آلت مونث به دنیا آمده (پس مونث بودهایم) یا با آلت مذکر به دنیا آمده (پس مذکر بودهایم)، ما نمیتوانستیم ابراز عقیده کنیم. به همینترتیب، گناه اصلی بیش از یک میلیون غزهای (همان گناهی که آنها را برای به قتل رسیدن، ناقصالعضو شدن و بیخانمان گشتن، از هوا و زمین و دریا دسترسپذیر میسازد) این است که فلسطینی به دنیا آمدهاند. کلمه "فلسطینی" آنها را تبدیل به تهدید و آماج میکند، همزمان که کلمات "زن" و "مرد" تعیین میکنند که [خبر] مرگ آنان چگونه میتواند منتشر شود. فلسطینیها هیچگونه انتخابی در فلسطینی بهدنیا آمدن تحت سلطهی استعماری اشغالگر و یا در کمپهای پناهندگی پراکنده در سرتاسر مرزهای دولت-ملت نداشتهاند. اینگونه نبوده که به انتخاب و خواست خود به غزه نقل مکان کرده باشند. به قول <a href="https://www.youtube.com/watch?v=ffqVJWP5OeU">مالکوم ایکس</a>، آنان به اسرائیل وارد نشده یا فرود نیامدهاند؛ اسرائیل [است که] به [سرزمین] آنان آمده و بر سر آنان نازل شده است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
تاکید بر کشتار زنان-و-کودکان که به کار حذف پسران و مردان فلسطینی میآید ساختارها و توفیقهای استعماری اشغالگرانهی اسرائیل را هر چه بیشتر عادیسازی و نامرئی میکند. "شهروندان راستین" و "لایقان شهروندی" از پیش گزینش شدهاند. مردان همواره مورد ظن هستند؛ [به سان] خشونت بالقوهای که در گوشت انسان تجسد یافته. [اگرچه] حیات زنان و زندگی کودکان یک به یک و شخص به شخص خاتمه یافته باشد، این همه به شکلی توده وار درآمده و در زبان آمار مطرح میشود. فلسطینیها بهگونهای تصویر میشوند که گویی حق انتخابی دارند؛ انتخابی میان تهدیدی برای اسرائیل بودن، و اگر نه، مستحق <a href="http://electronicintifada.net/content/no-ceasefire-without-justice-gaza/13618">استعماری دائمی</a> بودن که پشت عناوینی مانند "آتشبس" و یا حتی "صلح" فریبنده پنهان است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
ولیکن، در فلسطین لازم نیست اسلحه به دست بگیری تا انقلابی و یا "دشمن" اسرائیل باشی. لازم نیست اعتراض یا سنگپراکنی کنی و یا پرچمی بیافرازی تا خطرناک باشی. لازم نیست به تونلهای زیرزمینی برای غذا و داروی سرطان متکی باشی تا بخشی از زیرساخت شهروندیِ [غیرنظامیِ] تروریسم تلقی شوی. تهدید بودن برای اسرائیل آسان است؛ کافی است فلسطینی باشی. برای اسرائیل، فلسطینیها یادآور این هستند که "دیگری"ای وجود دارد؛ [به سان] امری آزارنده، یک داغ، درکی آگاهانه یا ناخودآگاه از اینکه امکان وجودیِ "ملت یهود" یا "دمکراسی یهودی" بهگونهای گریزناپذیر به حضور و یا حذف دیگری گره خورده است.</div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<br />
بدینسان، یکایک مردان و زنان و کودکان فلسطینی در چارچوب زیرساختی گفتمانی و مادی زندگی میکنند که آنان را مورد شناسایی و سرشماری قرار میدهد، به انزوا کشانده و قرنطینه میکند، اشغال و از هم گسسته میسازد، از حقوق خود محروم کرده و امکان رشد را از آنان میگیرد، محاصره کرده و بی آنکه هیچ مجازاتی در بین باشد علیه آنان جنگ برپا میکند. این اعمالِ هر روزه دیگر ما را شوکه نمیکنند. اگر محو گشتن و عادی شدنِ مرگ تدریجی، نسلکشی، وابستگی و خشونت ساختاری جاری در حیات هر روزه در سرزمینهای بومیان آمریکا یا قلمرو بومیان استرالیایی را در نظر بیاوریم، آن وقت دیگر عادی شدن این اتفاقات در فلسطین نیز برای ما عجیب نخواهد بود. در حقیقت، این عادیسازیِ استعمار اشغالگرانه اسرائیل است که موجب شده جنگ امروز علیه پناهندگانی که در زندان روباز غزه زندگی میکنند همچون "واقعه"ای مجزا و قابل نکوهش عرضه شود. این توفیق استعمار اشغالگر است که از غزه بهعنوان مکانی مجزا و متفاوت از سرزمین فلسطین صحبت میشود؛ گویی کرانه باختری و غزه دو موجودیت گسسته و قابل تفکیک از هم هستند و نه ملتی واحد که به واسطهی اعمال استعماری از هم گسسته و به سرزمینهایی مجزا تبعید گشتهاند.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
جنگ امروز روی طیفی از خشونتهای ساختاری و غیررسمی واقع شده که فلسطینیها، چه ساکن غزه و کرانه باختری و چه شهروند اسرائیل، هر روز با آن مواجهاند؛ از انحصاری کردن منابع و کمبود آب گرفته تا تخریب خانهها، و ایستهای بازرسی و جادههای مختص شهرکنشینها، و صحبت در خصوص "انتقال" مردم به زندانهای در حال انفجار، و شهروندیِ درجه دو. سرزمینی که از رود (اردن) تا دریا (مدیترانه) روزی به فلسطین تعلق داشت، اکنون و اگرچه با درجات گوناگونی از کامیابی، به مستعمرههای مهاجرنشین اسرائیلی بدل گشته است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
مردان و زنان و کودکان فلسطینی همگی یک مردماند؛ مردمی که تحت محاصره و در شرایط استعماری اشغالگرانه زندگی میکنند. مرگ آنها نباید بر اساس آلت جنسیشان از هم تفکیک شود، تفکیکی که بازتولیدکنندهی سلسله مراتبی از قربانیان و <a href="http://www.theislamicmonthly.com/is-palestinian-life-grievable/">مردگان جایزِ سوگواری</a> است. بر روی این پلکان مرگبار، اسرائیلیهای یهودی (از جمله سربازان و اشغالگران) مرتفعترین مکان را تصرف میکنند [حال آنکه] مردان فلسطینی پایینترین جایگاه را دارند. چنین سلسه مراتبی هم نژادی و هم جنسیتی است، چنین جفت کردنی موجب میشود زنان-و-کودکان فلسطینی صرفا در صحنههای خشونت یا "جنگ" پدیدار گشته و مورد سوگواری عمومی و بینالمللی قرار بگیرند؛ امری که هرگز شامل مرگ تدریجی و خاموش آنان تحت وضعیت اشغالگرانه استعماری نمیشود؛ [یعنی] زمانمند بودنِ "آتشبس".<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" id="docs-internal-guid-b3b9328d-7d35-a0d2-a11e-b36f51805efe" style="margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
اصرار بر سوگواری عمومی برای تمامی کشتهشدگان فلسطینی، چه مرد باشند و چه زن و کودک، چه در برهههای تعرض نظامی و چه در طول اشغال و استعمار هر روزه، به معنی پافشاری بر حق آنان برای زنده بودن <a href="http://mrzine.monthlyreview.org/2009/butler210509.html">پیش از هر چیز دیگر</a> است.<br />
<br />
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="color: #666666; font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: left;">
<a href="http://www.jadaliyya.com/pages/index/18644/can-palestinian-men-be-victims-gendering-israels-w#_ftnref1" style="color: #700000; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.799999237060547px; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-align: justify; text-decoration: none;" title="">1]</a><span style="color: #555555; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.799999237060547px; text-align: justify;"> Enloe, Cynthia. "Womenandchildren: making feminist sense of the Persian Gulf Crisis." </span><i style="color: #555555; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.799999237060547px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">The Village Voice</i><span style="color: #555555; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.799999237060547px; text-align: justify;"> 25.9 (1990): 1990.</span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="color: #666666; font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.5; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<span style="color: #666666; font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; font-size: 15px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></div>
<br />
<div style="text-align: right;">
<span style="color: #666666; line-height: 18.399999618530273px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-44523735053975623532014-06-09T15:54:00.000+04:302014-06-09T17:27:00.992+04:30چه کسی زنان را به سکوت فراخواند؟<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiN8er63R6MoXPfpoINsR6neGN-l3PwDfTnnoHpiu55NnZ-5lMMaVlmHDzbdlzKfO7p6C9-AcuWI9x4WvSm3pcTs_nVOHnhSRx_Lb__RWJGqicjhEzWI2FuC7h9Dvlu2qBXcnFqrM8xnq4/s1600/Arghavan.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiN8er63R6MoXPfpoINsR6neGN-l3PwDfTnnoHpiu55NnZ-5lMMaVlmHDzbdlzKfO7p6C9-AcuWI9x4WvSm3pcTs_nVOHnhSRx_Lb__RWJGqicjhEzWI2FuC7h9Dvlu2qBXcnFqrM8xnq4/s1600/Arghavan.jpg" height="250" width="400" /></a></div>
<br />
یادداشت «چپ انقلابی چگونه تبدیل به نوکری برای محافظهکاران سنتی شد؟»(1) نوشتهی فهیمه تفسیری در سایت مدرسه فمینیستی، در انتقاد به صرف ترجمه و بازنشر مقالهی نانسی فریزر در گاردین با عنوان «فمینیسم چگونه تبدیل به کلفتی برای سرمایهداری شد؟»(2) در فضای مجازی، با یک فرض ساده شروع میشود؛ یادداشت فریزر یک تحلیل خوب و بهجاست، اما نه برای ما.<br />
در ابتدای یادداشت تفسیری تلاش میکند آن چیزی را به ما بقبولاند که پیش از این، حول موضوعی دیگر، از بلندگوهای اسلام سیاسی تبلیغ میشد؛ فمینیسم پدیدهای غربی است، ربطی به تاریخ، جامعه و سیاستِ ما نداشته و در بهترین حالت شکلی از اندیشهی وارداتی بوده و تنها به کار تهاجم فرهنگی غرب میآید. اکنون تفسیری نیز همین انگارهها را بازگو میکند، منتها نه در خصوص فمینیسم که در مورد مارکسیسم.<br />
تفسیری در جایجای نوشتهاش سعی بر برجستهسازیِ دوگانهی کاذب «ما/غرب» دارد؛ وی میکوشد مسائل «ما» را نه در ارتباط، همپوشانی و تنش با «غرب»، که به کل متفاوت و منفک از آن جلوه داده و با این توجیه هر شکلی از نقد از منظر چپ را نالازم و حتی بیهوده نشان دهد. او دچار نگاهی تکخطی به تاریخ است، چنان که دموکراسی را تنها در صورتی ممکن میداند که با سرمایهداری عجین شده و مسیری را طی کند که «غرب» پیشتر پیموده است. بدین معنا او در وضعیت کنونی هر شکلی از نقد «دموکراسی پارلمانی»، «لیبرالیسم» و مظاهر آن را نقدی بیارتباط با جامعهی ما نشان میدهد. چرا که آنها را پدیدههایی میداند که «در این مملکت آن طور که باید، وجود خارجی ندارند». او خود به این واسطه مشمول نقدی میشود که غالبا به چپها نسبت داده میشود، یعنی نگاهی تک خطی به تاریخ. <br />
از نگاهِ تفسیری در مسیر گامبهگام و آرام به سوی دموکراسی و لیبرالیسم، پدیدهی «آزادی زنان» نیز به وقوع خواهد پیوست. حال آنکه باید پرسید آزادی کدام زنان و کدام آزادی زنان مطلوب تفسیری است، چرا که او نسبت بین این «دستاوردِ» دموکراسی و لیبرالیسم، و استعمار و جنگ، استثمار اقتصادی، طرد به واسطهی نژاد و قومیت و جایگاه طبقاتی و … را نمیبیند. <br />
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در حالیکه نقد فریزر علاوه بر بعد سیاسی توجه ویژهای نیز به بعد اقتصادیِ مصادره شدنِ فمینیسم توسط سرمایهداری دارد، تفسیری دموکراسی را به بعد سیاسی آن تقلیل داده و جنبهی اقتصادی آن را نادیده میگیرد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در واقع نانسی فریزر در نوشتههای خود بر این عقیده است که دستاوردهای فمینیسم هر یک به نوعی توسط نظم نئولیبرالی مصادره شدهاند؛ از مصادرهی مسائل مرتبط با بازتوزیع (redistribution) توسط سیاستهای بازشناسی (recognition) گرفته، تا انترناسیونالیسم چپ. بدینترتیب که نقد فمینیستی از دولتِ رفاهِ مردمحور (بهصورت ناخواسته)، به ابزاری برای تخریب دولت رفاه بدل گردید؛ و یا نقد سیاست بازشناسی و مخالفت با اقتصادگراییِ مردمحورِ مارکسیستهای ارتدوکس، موجب شد تا نقد اجتماعی و اقتصادی توسط گفتمان نظریه فرهنگی به حاشیه رانده شود. خلاصه آنگونه که فریزر میگوید آنچه اتفاق افتاد «جایگزینی یک گفتمان ناقص با گفتمان ناقص دیگر» است(3). <br />
روشن است که نقد فریزر به گفتمان ناقص امروز به معنای دفاع از گفتمانهای ناقص گذشته نیست. با این همه او معتقد است تقارن این دو حرکت - نقد و مصادره شدن آن - اتفاقی نبوده است. فریزر همراستا با تاملات معاصر مارکسیستی در خصوص جنبش می ۱۹۶۸ و میراث آن، منشاء این امر را دو چیز میداند؛ از یک سو همان محدودیتهایی که باعث شدهاند چپ نو نتواند ورای نقد و مبارزه با اقتدار سنتی دست به سازماندهی بزند؛ و از سوی دیگر نبود یک جایگزین ایجابی برای دولت رفاه سرمایهداری. این دو سبب شدهاند نقدهایی از جمله نقد فمینیسم موج دوم توسط کسانی مصادره شود که هدف آنان صرفا نابودکردنِ دولت رفاه قیممآب، به منظور جایگزین ساختن آن با نظامی است که به دنبال آزادکردن بازار و افراد از هر قید و بند اقتدارگرایانه، برای تبدیل «فرد» به «مصرفکننده» صرف است. <br />
بنابرین اگرچه ممکن است آزادی لیبرالی بهتر از اقتدار سنتی باشد، تلقی معمول از آزادی در سرمایهداری از دیرباز مورد نقد مارکسیستها بوده و نتیجهگیری فریزر نیز با نقد مارکسیستی از سیاست آزادی لیبرالی همخوانی دارد(4). کوتاه آنکه نقد جریان چپ به آزادی در عرصه بازار به معنای نادیدهگرفتن و یا انکار اهمیت آزادی در عرصه سیاسی و فردی زنان و مردان نیست، بلکه برای تاکید بر این مساله است که آزادی فردی و سیاسی صرفا از طریق نئولیبرالیسم و استثماری از نوعِ دیگر یا ستم مضاعف بر «دیگران» نیست که حاصل میآید. <br />
<br />
<br />
<b>اما آیا چپها به «نوکرانی برای محافظهکاران سنتی» تبدیل شدهاند؟</b><br />
<br />
تفسیری وضعیت زنان ایران از انقلاب ۵۷ تا امروز را حاصل نقدها و نفیها از سوی جریانات چپ میداند؛ و به نظر میرسد مسأله او نه واقعیت مادیِ بنیادگرایی حاکم، که گفتمان انتقادی چپها دربارهی آن است. او در مقام مدافع فمینیستهای دولتی، فراموش میکند که دستاوردهای فمینیسم دولتی و متحدانش در سایهی حضور نیروهای به زعم او رادیکال امکانپذیر شدهاند. در سایهی خواستهای رادیکال نیروهای سیاسی و اجتماعی این سالها بوده که حکومت نیمنگاهی هم به کسانی دارد که برای مذاکره آمادهاند، مسیرهای تماما قانونی را طی میکنند و مطالبات چالشبرانگیزی ندارند. کارکرد دیدگاه تفسیری البته که مشخص است؛ دامن زدن به چپهراسی و رادیکالیسمزدایی. تا چرخ سیستم بدون مانع بچرخد و پیش رود.<br />
تفسیری از استبدادی خواندنِ ساختار حاکم میهراسد، آن را با اسم مستعار خوانده و درگیری کنونی را درگیری میان «ساختارهای انتخابی» و «ساختارهای انتصابی» میداند. برای او، صحبت کردن از دموکراسی مشارکتی در ایران صحبت کردن از هیچ است. وی فراموش میکند که نباید خواست و تحلیل مربوط به منافع طبقاتی خویش را، همچون هممسلکان سیاسیاش، به همهی مردم ایران تعمیم دهد؛ که برای زن کارگر کُرد، از قضا این دوگانهی «ساختارهای انتخابی» و «ساختارهای انتصابی» است که از اهمیت کمتری برخوردار بوده و درگیری اصلی او بیشک با مسالهایست که تفسیری آن را نادیده میگیرد؛ نئولیبرالیسم و تبعاتش، که زنان متعلق به اقشار فرودست جامعه بیش از هر کس دیگری اثرات آن را به وضوح لمس میکنند، حتی اگر چنین اسمی برای آنان ناآشنا به نظر برسد.<br />
تفسیری در جایجای نوشتهاش انتقاد از نئولیبرالیسم و سرمایهداری را امری مربوط به خارج از مرزهای ایران میداند، گویی تبعات سرمایهداریِ فراملیتی تنها دامنگیر کشورهای غربی بوده و ایران از این امر مستثناست. او هیچ اشارهای به دو جنگ دهشتناک در دو سوی ایران و ریشههای استثماری-استعماری و تبعات آنها برای زنان نمیکند؛ چشماناش را بر سوریه، فلسطین، لبنان و هر جای دیگری بسته و از همین رو مبارزهی خستگیناپذیر فمینیستها - از جمله فمینیستهای ایرانی و چپگرا - برای صلح را کاملا نادیده میگیرد. او از اساس به نگرشی محلی-جهانی اعتقاد ندارد، شاید به این دلیل که نمایندهی دیدگاهی است که میتواند فمینیست باشد، اما فقط در چارچوب «منافع ملی». <br />
بنابراین از تفسیریها نخواهید که از غائلهی کردستان سخنی به میان آورند، زیرا این امر مستلزمِ چشم گشودن بر خشونت دولتی درون مرزهای ملی است. از تفسیریها نخواهید که گریبان چپ را رها نموده و به وضعیت کنونی خوزستان، سیستان یا کردستان بپردازند، چون سخنگفتن از «مسالهی ما» و «مسالهی آنها» تنشی در «منافع ملی» را آشکار میسازد که نگرش تفسیری را یکسره زیر سؤال خواهد برد، چرا که وی اساسا به چنین تنشی اعتقاد ندارد.<br />
<br />
از دیدگاه تفسیری جنبشهای اجتماعی به جزیرههایی مجزا و جداگانه میمانند؛ جنبشهایی که نه فقط یکدیگر را تکمیل نکرده و با دشمنانی با منافع مشترک نمیجنگند، بلکه اساساً با یکدیگر در رقابتاند؛ گویی سرمایهداری و مردسالاری سیستمهایی کاملا مجزا از هم هستند، و یا سوسیالیسم و فمینیسم دو رقیب برای پیروزی بر دشمنانی کاملا متفاوت. همسو با همین گمانها، تفسیری زنان چپگرا را دنبالهروی دیگران خوانده و نه تنها با منشی مردسالارانه عاملیت این زنان را به تمامی انکار میکند، بلکه وفاداریهای فمینیستی و سیاسی زنان چپگرا را نیز از هم منفک و اساسا در تناقض با یکدیگر میداند. این در حالیست که در نگرش تفسیری وفاداریهای زنان به جریانهای دولتی، اصلاحطلب یا مذهبی با باورهای فمینیستی آنها کاملا همسو تلقی میشوند(5). اگر امروز استقلالِ فمینیسم به معنای امکان نقد فمینیستی بر تمامی جریانهای فکری و سیاسی باشد، از نظر تفسیری رهایی زنان تنها پس از پالایشِ گفتمان فمینیستی از آرمانهای چپ بدست میآید، حال آنکه اصلاحطلبی جریان سیاسیِ خنثی و بی ایراد و بدون مانعی بر سر راه فمینیسم و آزادی زنان به شمار میرود. وی در برخوردی دوگانه از یکسو فریزر را زنی شجاع دانسته و از سوی دیگر و در مواجهه با نگرش بنیادین او، سلیقهای عمل نموده و با محدود کردن دیدگاه فریزر به جوامع غربی، جان کلام وی را به نفع اصلاحطلبیِ موردنظر خویش نادیده میگیرد.<br />
<br />
تفسیری در ادامه با بیتوجهی نسبت به برهمکنش ساختارهای جهانی و منطقهای، نقد را با استهزا ترکیب میکند تا پوششی باشد بر حرفهایی که پایهی تئوریک و تاریخی ندارند، بلکه ناشی از شکلی از کینتوزی هستند که در جایجای نوشتهی وی به چشم میخورد. او نقد از موضع چپ به جنبش زنان را ناشی از حسادت میداند، از شکست تلاشِ چپ به منظور مصادرهی جنبش زنان و جایگزین ساختن آن به جای پرولتاریا در راه انقلاب میگوید و از اصلاحطلب بودنِ فمینیسم در سرتاسر جهان. از سوی دیگر، از چراغ سبز چپ به محافظهکاران سخن به میان آورده و بدین ترتیب دچار تناقضی اساسی میگردد؛ روشن نیست که از دید تفسیری آیا جریان چپ آنقدر نیرومند است که میتواند از طریق چراغ سبز نشاندادن به محافظهکاران دیگر نیروها را از میدان بیرون کند، یا آنقدر ضعیف و بیبنیه که در تلاش برای مصادرهی دیگر جنبشها ناکام میماند. <br />
<br />
تفسیری سپس نقطهی ثقل درگیریهای ۱۳۵۷ را بر سر دوگانهی «سنت/مدرنیته» قرار میدهد. گفتمانی که دستکم برای بسیاری از نیروهای چپ ناآشنا نبوده و نیست؛ انگارهای که مدام از سوی تریبونهای راست ایدئولوژیک مطرح شده و بدان دامن زده میشود. در چارچوب همین گفتمان و در برخورد با مسائل زنان بود که مجلهای همچون «ایراندخت» زنان جامعه را تنها در نقش بازیگران، هنرمندان و مدیرانی موفق تصویر میکرد. حال آنکه زنان برخلاف تصور کلیشهایِ حاکم بر این گفتمان «کار» میکنند، بنابراین مسائلی چون بیمه و سایر موارد مرتبط با اقتصاد زیستیشان برای آنان «غربی» و نامربوط نیست. <br />
طبق آمارهای موجود حدود هشتاد درصد از قراردادهای کار در ایران قراردادهای موقت بوده و از قضا زنان (و از جمله زنان سرپرست خانوار) که بخش زیادی از این نیروی کار را تشکیل میدهند، به سبب جایگاه فرودستتری که دارند راحتتر به پذیرش چنین شرایطی وادار میگردند. آیا میتوان انکار کرد که بخشی از این زنان حتی حداقل دستمزد تعیین شده طبق قانون کار را دریافت نکرده و باز هم برای بقا ناچار به کار تحت چنین شرایطی هستند؟ و جز این است که اینها همه از سیاستهای نئولیبرال و حامی بازار آزاد و خصوصیسازی ریشه میگیرند؟ چشم پوشیدن بر واقعیات عینی «جامعهی ایران» شاید به کار دامن زدن به چپهراسیِ امثالِ تفسیری بیاید، اما قادر به حذف واقعیات موجود نیست.<br />
زنان علاوه بر کار در بیرون از خانه یا اشتغال به کارهای کممزد و بیمزایایی که در خانه به سفارش شرکتهای کوچک تولیدی انجام میدهند، مجبور به انجام کار خانگی نیز هستند. کاری که به دلیل عدم عبور از بازار کار رسمی و بیمزد بودن، بیارزش نیز تلقی میشود؛ نکتهای که فریزر به درستی به آن اشاره کرده و تفسیری از «حلوا حلوا شدناش» نگران است. به علاوه بخش بزرگی از این زنان به دلیل کار طاقتفرسا و گاه چند شیفتیِ همسرانشان، در نگهداری از فرزندان تنها هستند، مسئلهای که تنها ناشی از نظام مردسالار و یا محدود به جغرافیای خاصی نیست، با این همه به نظر میرسد که تفسیری عامدانه چشم بر چنین واقعیتهایی میبندد. او به شکلی تعجبآور، قائل به تناظری یک به یک میان مدرنیسم و فمینیسم است، همانگونه که تناظری یک به یک میان دموکراسی، به عنوان یک مفهوم عام، و سرمایهداری (به عنوان مرحلهای گذرا از تاریخ) برقرار میسازد. <br />
از نگاه تفسیری بحث فریزر در باب بازگرداندن «ارزش» به مراقبت و کار خانگی زنان با جامعهی ما بیارتباط است. او اگرچه به خوبی بازنشر مقالات و ترجمهها در اینترنت را رصد کرده، اما گویی در جریان طرح تعالی خانواده نیست که زنان را به همان خانههایی بازمیگرداند که محل استثمارِ بدون مزد آنان است، آن هم بیهیچ ارزشی برای کار رایگانی که در خانه انجام میدهند. <br />
رویکردی که در اینجا میتواند راهگشا باشد، از یکسو میبایست بر اهمیت استقلال مالی زنان، آزادیهای فردی آنان و رهایی از قید و بندهای اقتدارگرایی سنتی در خانواده واقف بوده، و از سوی دیگر خطر افتادنِ زنان در دام استثمار بازار آزاد را آگاهانه مدنظر قرار دهد. هشدار منتقدان چپ در این خصوص به معنای نادیده گرفتن رنج زنان ایرانی از اقتدارگرایی سنتی حاکم بر مناسبات خانوادگی، یا ادعای برطرف شدن قطعیِ تبعیض جنسیتی در یک جامعهی غیرطبقاتی نیست. <br />
در عین حال، برای رسیدن به چنین رویکردی لازم نیست که جامعهی ایران روند تاریخی جوامع غربی را بپیماید و پس از درافتادن به ورطهی نئولیبرالیسم به چاره اندیشی در خصوص استثمار نوین بازار بپردازد، اما تفسیری اصرار میورزد که منتقدان چپگرا انتقادات خود را به زمانی موکول کنند که سرمایهداریِ «واقعی» مورد نظر وی در ایران شکل گرفته باشد. آمارهای کنونی از وضعیت اشتغال زنان در ایران، حکایت از جایگاه فرودست آنان و انواع و اقسام تبعیضات جنسیتی در بازار کار دارد، چه بپذیریم که مناسبات اقتصادیِ سرمایهدارانه بر ایران حاکم بوده، و چه مانند تفسیری از پذیرش آن سر باز زنیم.<br />
<br />
پیش از تفسیری نیز بودهاند کسانی که با برجستهسازیِ صرفِ بُعد سیاسی-مدنیِ دموکراسی، مسالهی دموکراسی در فرآیندهای اقتصادی را مسالهای دست دوم دانسته و با به حاشیه راندن آن، به قدرترسیدن ارتجاع به واسطهی شعارهای پوپولیستی را یاری رساندهاند. اما اگر جذابیت این گفتمان در دورهی اصلاحات توانست مسالهی معیشت را به حاشیه بفرستد، وضعیت اقتصادیِ کنونی دیگر اجازهی حقنه کردنِ چنین گفتمانی به جامعه را نمیدهد. با این همه هواداران این گفتمان کماکان از درک رای معنادار مردم به میرحسین موسوی در انتخابات ۸۸ ناتوان هستند؛ رایی که علاوه بر مخالفت با استبداد و خودرائی و پوپولیسم احمدینژادی، همزمان سیاستهای اقتصادی نئولیبرالیِ دولتهای جمهوری اسلامی از هاشمی تا احمدی نژاد را نیز نفی میکرد. حضور مردم در ۸۸ و ارجاع آنان به آرمانهای انقلاب ۵۷ آری گفتن به سیاستی بود که نه تنها خواستار مبارزه با فساد و رانتخواری، که هوادار مشارکت واقعی و همزمانِ مردم در عرصههای سیاست و اقتصاد بود. <br />
تفسیری در انتهای متن سردرگمش، از مدعای فرضیِ خود مبنی بر تلاش نیروهای چپ برای مصادرهی جنبش «قدرتمند» زنان، به این نتیجه میرسد که آنها جنبش «کمبنیهی» زنان را در مقابل بنیادگرایی مذهبی تنها گذاشتهاند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
در تناقض با دفاعیات پیشیناش از استقلال جنبش زنان، و نقدهایی که در این خصوص به جریان چپ وارد کرده بود، و در مواجهه با جنبش سبز، وی ناگهان دچار فراموشی شده و از انحلال جنبش و مطالبات زنان در منافع جنبش دموکراسیخواهی دفاع میکند. اینگونه به نظر میرسد که استقلال جنبش زنان برای تفسیری امری نسبی بوده و معیار برخورد با آن صرفا حضور یا عدم حضورِ نیروهای چپ است. شاهد آنکه هنگامی که پای انقلاب ۵۷ و چپها در میان باشد تفسیری خواستار استقلال جنبش زنان است اما وقتی پای اصلاحطلبی وسط است، استقلالِ جنبش زنان را قربانی میکند. <br />
پیشکشیدنِ مسئلهی جنبش سبز البته موردی مناسب برای به نقد کشیدن جنبش زنان و بررسی پتانسیل و دستاوردهای آن است، اما تفسیری از این همه میگذرد تا اینطور نشان دهد که این فمینیستهای چپ بودند که در برابر جنبش سبز قد علم کردند. این البته شیوهای متداول در میان همراهان قدرت است که برای محکم کردن جای پای خود، نوک تیز نقدشان را رو به سوی بخشهای رادیکال جنبش نشانه میروند و نه رو به حاکمیت. <br />
<br />
شاید حالا باید پرسش بنیادین بحث تفسیری را از زاویهی دیگری طرح کرد و پرسید چه کسی بود که در روزهای اوج جنبش سبز بقیه نیروها را از طرح دیدگاهها و مطالبات میترساند و به سکوت فرامیخواند؟ چه کسی بود که طرح مطالبات زنان در آستانهی انتخابات را خلاف منافع جنبش زنان خواند و آنها را به حاشیه برد یا در قالب لابیهای رسمی چون گروه همگرایی زنان کانالیزه کرد تا سکوت کنند مبادا حاکمیت جری شود و به جنبش سبز بتازد؟ کسانی که آن روزها فعالان حوزهی زنان را نکوهش میکردند که با «طرح مطالبات جنسیتی» خود را از جنبش جدا کرده و در مقابل آن قرار میگیرند، چطور به خود اجازه میدهند جریانات چپگرای سال ۵۷ را به همین بهانه ملامت کنند؟ <br />
بسیاری از فمینیستهای چپگرای انقلابی خود از جمله اولین منتقدان احزاب و جریانهای فکری چپ فعال در انقلاب ۵۷ بودهاند(6). بنابراین نقد (فمینیستی) نیروهای چپ چیزی نیست که تفسیری کشف کرده و یا برای نیروهای چپ ناآشنا باشد. منتقدان چپگرا بنا به سنت دیرینه تفکر انتقادی، سالهاست که به بازبینی اشتباهات خود در مسیر مبارزه با بنیادگرایی مذهبی پرداختهاند. گرچه نه همه، اما بسیاری از نیروهای چپ امروز میدانند که در جریانات ۵۷ میبایست به تقویت جایگاه و مبارزه زنان پرداخته و به طرح مسائل زنان دامن میزدند. آنها میدانند که باید جریانهای چپگرای آن سالها را به واسطهی عدم آگاهی جنسیتی و نادیده گرفتن خواستِ رفع تبعیضات جنسیتی در سیاست رهاییبخش چپ مورد نقد قرار داد(7). اما بیشک جریانهای سیاسی دیگر نیز در این امور سهم بسزا و چه بسا بیشتری داشتهاند؛ از جمله تفسیری و خط سیاسیای که او نمایندگی میکند، باید از این منظر مورد نقد تندتری قرار بگیرد؛ چه اگر فمینیستهای چپگرا در دورهی انقلاب و در غیاب جنبش مستقل و گفتمان همهگیر حقوق زنان مشغول فعالیت بودند، در دوران جنبش سبز تفسیریها آن جنبش زنانی را به مسلخ سکوت بردند که سالها برای افزایش آگاهی جنسیتی و رفع تبعیضها به صورت مستقل جنگیده بود(8). <br />
اگر به ادعای تفسیری جنبش و مطالبات زنان تحصیلکرده و مدرن در انقلاب ۵۷ به سبب ناآگاهی جنسیتی و به دست مردان و زنان چپی که «دنبالهرو رفیقانشان» بودند به حاشیه رانده شد، تفسیریها موفق شدند به رغم وجود نسبی آگاهیِ جنستی در قیاس با ۵۷ انبوه دانشجویان و زنان تحصیلکرده سال ۸۸ را به سکوت فراخوانند، مبادا مطالبات جنبش سبز سمت و سویی دیگر گرفته و منافع کانونهای نزدیک به قدرت را به خطر اندازد. اگر این «زنان چپِ دنبالهرو رفقایشان» بودند که در ۸ مارس ۵۷ بر حقوق زنان تأکید کردند و از آزادی پوشش سخن گفتند، ما تنها مصادرهی ۸ مارس ۸۸ به نفع بخشهای اسلامگرا و مذهبیِ جنبش سبز را شاهد بودیم.<br />
اگر نیروهای چپ را به بازنگری در اعتقادات و تغییر رفتارشان فرامیخوانیم فراموش نکنیم آن زمان که بخشهایی از همین نیروها از کمپین یک میلیون امضاء دفاع کردند، احزاب اصلاحطلب با لکنت از کنار این کمپین گذشتند. اگرچه این امر که بسیاری از نیروهای چپ مسأله زنان و عدالت جنسیتی را به بعد از انقلاب موکول کردهاند باید مورد انتقاد ما باشد و هست، اما فراموش نکنیم هممسلکان تفسیری مسالهی زنان را جز در چارچوب شریعت اسلام و منافع سازمانیشان در عروج به دموکراسیِ خودمانی فهم نکردند. پس این جریان چپگرا نیست که با صحبت از واقعیات عینی ناشی از «امپریالیسم» و «نئولیبرالیسم»، «کمر به حذف فمینیسم بسته بود»؛ این تفسیریها هستند که «دموکراسی» را کلام زرینی کرده و با دستاویز قراردادن آن، هر آرمان و باور فمینیستیای را که همزمان در تضاد با بازار آزاد و دیگر مقدسات لیبرال است به حاشیه رانده و به سکوت فرا میخوانند. <br />
<br />
از دید ما باید تفسیری و خط سیاسیای که او نمایندگی میکند را مورد پرسش قرار داد که به راستی کدامیک خدمتکار محافظهکاراناند؛ چپهایی که تاریخشان فراسوی مرزهای ایران هم تاریخ طرد از سیاست و جامعه بوده و هست و در ایران افزون بر آن، به مدد سرکوب، تبعید و کشتار ٦٧ حتی از عرصه زندگی حذف شدهاند؟ یا راستگرایانی که همچون تفسیری از قضا نه تنها از جامعهشان، که به همان نسبت از جریانات منطقه و مناسباتی که جهان بیرون را به جهان ما متصل میکنند، بیخبر و بیاطلاعاند یا انکار پیشه کردهاند؟ حالا که صحبت از خدمتکاران محافظهکاری سنتی است و شجاعتِ نقد از خویشِ فریزرها نیز برای تفسیری ارزش محسوب میگردد، وقت آن رسیده که علاوه بر نقد زنان و مردان قلع و قمع شدهی ۵۷، امثال تفسیری اصلاحطلبان را نیز برای همکاری سی ساله با بنیادگرایان سرکوبگر و سکوتِ تا همین امروز تداوم یافتهشان مورد سؤال قرار دهند. این نه پیش کشیدن شکلی از نقد و تخطئهی کینتوزانه، بلکه تاکید بر این مهم است که اگر تفسیریها ما را در راه پیکار برای برابری در همهی عرصهها همراهی نمیکنند، دستکم در بزنگاه بعدی باز ما را به «سکوت» فرا نخوانند.</div>
<br />
<b>پانوشتها؛</b><br />
<br />
1- <a href="http://www.feministschool.com/spip.php?article7408">http://www.feministschool.com/spip.php?article7408</a> - <br />
<div dir="rtl">
درباره بازخوردهای یادداشت فریزر در فضای فارسی زبان به این مطلب رجوع کنید: <a href="http://arghavancollective.blogspot.co.uk/2014/04"><u>http://arghavancollective.blogspot.co.uk/2014/04</u></a></div>
<div dir="rtl">
</div>
2- لازم به ذکر است که نانسی فریزر در متن اصلی انگلیسی لفظ «کلفت» را به کار نبرده است و ترجمه دیگر تیتر نوشته فریزر - <a href="http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/oct/14/feminism-capitalist-handmaiden-neoliberal">How feminism became capitalism’s handmaiden – and how to reclaim it </a> - به دست فیزورزه مهاجر اینست: <a href="http://pecritique.com/2013/10/18/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4-%D8%B8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B1/">چهگونه سرمایه داری فمینیسم را به خدمتکار خود تبدیل کرد.</a><br />
<br />
3- (ص ٢١٩ کتاب <a href="http://www.versobooks.com/books/1173-fortunes-of-feminism">the fortunes of feminism</a>)<br />
<br />
4- خلاصهای از نوشتهها و نقدی بر آرای نانسی فریزر را<a href="http://mccaine.org/2013/10/31/book-review-nancy-fraser-fortunes-of-feminism/"> اینجا</a> بخوانید.<br />
<br />
5- فمینیسمِ جریان اصلی در "غرب" نیز فمینیسم و اسلام را در تضاد همیشگی با یکدیگر دیده و بدینسان در قالب انواع فمینیسم استعماری و با نمایش خویش به عنوان تنها مسیر رستگاری، سعی در نجات "زن مسلمان/رنگینپوست" از "مردان مسلمان/رنگینپوست" دارد. همچنان که قدرتهای جنگطلب یکی از اهداف و دستاوردهای دو جنگ ویرانگر عراق و افغانستان را رهایی زنان از چنگال اقتدارگرایی مردسالار اسلامی حاکم بر این جوامع میدانند (رجوع کنید به <a href="http://zannegaar.net/content/218">این مقاله به فارسی </a>و کتاب <a href="http://www.hup.harvard.edu/catalog.php?isbn=9780674725164">?Do Muslim Women Need Saving</a> نوشته لیلا ابولغد). در تشابهی غریب، تفسیری نیز در جایگاهی همچون هممسلکان غربیاش نشسته، دست به ساختن دوگانهی دروغین چپگرایی/فمینیسم زده و رهایی زن را تنها از مسیری ممکن میداند که اینبار نه گفتمان "غربی" بلکه گفتمان "اصلاح طلب" مطلوبِ خودش پیش روی ما مینهد. البته واضح است آنچه در اینجا مورد حمله قرار میگیرد، فمینیسم چپگراست. <br />
<br />
6- از جمله حامد شهیدیان٬ هایده مغیثی٬ افسانه نجم آبادی٬ هاله قرشی و دیگران. <br />
<br />
7- لازم به یادآوریست که در سال ١٣٥٧ (١٩٧٩) گفتمانهای جنسیتی و مستقل فمینیستی نه تنها در ایران که در سرتاسر جهان هنوز فراگیر نشده بودند و این نقد به تفکرهای سیاسی مردمحورِ دهه هفتاد بود که منجر به بوجود آمدن گفتمانهای فمینیستی مستقل از ایدئولوژیهای مردانه شد. رجوع کنید به مقاله نانسی فریزر با عنوان <a href="http://newleftreview.org/II/56/nancy-fraser-feminism-capitalism-and-the-cunning-of-history">Feminism, Capitalism, and the Cunning of History</a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: right;">
<br />
8- از جمله نگاه کنید به <a href="http://feministschool.com/spip.php?article2740">http://www.google.com/url?q=http%3A%2F%2Ffeministschool.com%2Fspip.php%3Farticle2740&sa=D&sntz=1&usg=AFQjCNHSUuIwbnLhlRkjdIySObfA8EGBgQ</a> و نیز <a href="http://tinyurl.com/kuaw83b">http://tinyurl.com/kuaw83b</a></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-9819580205106756162014-05-05T02:06:00.000+04:302014-05-05T02:09:18.455+04:30تجارت پنهان زنان | اما گلدمن<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQ_HFvi6Lx10mronnxNrlqnO4BiJTh_7oRI_XG0ebKumFzRUOLNWa3n0YfL8_l0Zd9q7YayEv2ifx8wmTMPYyyyNenKfaDyE_kMUUjIWKqOqU-bgZ3oFBDwArFGAOGXBmP7mA5DFziFIU/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQ_HFvi6Lx10mronnxNrlqnO4BiJTh_7oRI_XG0ebKumFzRUOLNWa3n0YfL8_l0Zd9q7YayEv2ifx8wmTMPYyyyNenKfaDyE_kMUUjIWKqOqU-bgZ3oFBDwArFGAOGXBmP7mA5DFziFIU/s1600/1.jpg" height="265" width="400" /></a></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اماگلدمن آنارشیست، نویسنده، فعال سیاسی در حوزههای کارگری، زنان و ضدجنگ در روسیه متولد شد، در کودکی به آمریکا مهاجرت کرد و غالب فعالیتهای سیاسی خود را در آنجا انجام داد. وی به دفعات به جرم تهییج اذهان عمومی، سازماندهی کارگری، انتشار نشریات زیرزمینی، مبارزات ضد جنگ، ایجاد کمپین آموزش شیوههای پیشگیری از بارداری، و... بازداشت و زندانی شد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گلدمن در سال ۱۹۱۸، پس از گذراندن دوسال حبس به جرم ایجاد کمپین "نه به سربازی" درمبارزه با اعزام نیرو به جنگ جهانی اول، در پی اجراییشدن لایحه مهاجرت آمریکا مبنی بر منع ورود و تبعید بلامانع مهاجران آنارشیست Anarchist Execution Act ابتدا از شهروندی ساقط شده و سپس از آمریکا اخراج و به روسیه تبعید گشت. ادگار هوور، رئیس بخش اطلاعات وزارت دادگستری آمریکا، گلدمن را خطرناکترین زن آمریکا خواند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در مقالهی پیش رو گلدمن به مخالفت با لایحهی Mann Act میپردازد که در سال ۱۹۱۰ در آمریکا تصویب شد. بنابر این قانون انتقال تجاری "هر زن یا دختری که به هدف روسپیگری، هرزگی یا هرگونه هدف غیراخلاقی دیگر" صورت گیرد، بین ایالتها یا از کشورهای خارجی به ایالات متحده، ممنوع است. این قانون که یکی از بسیار قوانین مصوب در دوران "اصلاحات ارزشی" در آمریکا است، به علت استفادهی نادقیق و مبهمش از مفهوم "غیراخلاقی" در عمل به بهانهای برای پیگردهای جزایی گوناگون و جرمسازی از روابط جنسی داوطلبانه مبدل گردید. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گلدمن در این نوشته به تحلیل ریشههای واقعی روسپیگری پرداخته و توجه ناگهانی و موضعی قدرتمندان به این موضوع را جز نیرنگی برای فریب افکار عمومی نمیداند. علیرغم گذشت بیش از صد سال از نگاشتهشدن این مقاله، تحلیلهای ارائهشده در آن همچنان روشنگر است و به همیندلیل ارغوان در ادامهی <a href="http://arghavancollective.blogspot.com/2014/02/blog-post_10.html" target="_blank">یادداشت پیشین خود در مورد کارجنسی</a> به ترجمهی این اثر مبادرت ورزید.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>| گروه ارغوان |</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>تجارتِ پنهانِ زنان</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
مصلحان جامعهی ما ناگهان به کشف بزرگی نائل آمدهاند؛ تجارتِ پنهانِ فحشا. صفحات روزنامهها پُر است از توصیف این «اوضاع و احوالِ بیسابقه» و قانونگذاران اکنون در حال وضع مجموعه قوانین تازهای به منظور مقابله با این وحشتِ عظیم هستند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
جالب است که هرگاه قرار باشد افکار عمومی از یک فاجعه اجتماعی منحرف گردد، جهادی علیه هرزگی، قمار، مشروب فروشیها و... به راه انداخته میشود. و حاصل این جهادها چیست؟ قمار در حال افزایش است، عرقفروشیها در حیاط خلوتهایشان مشغول کسب و کاری پر رونق هستند، روسپیگری به نقطهی اوج خود رسیده و وضعیت سیستمِ جاکشان و قوادان صرفا وخیمتر گشته است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
چگونه ممکن است چنین رسم و سنتی که تقریبا هر بچهای نیز از آن خبر دارد، اکنون اینگونه ناگهانی کشف شود؟ چطور امکان دارد این شرّ اجتماعی که همهی جامعهشناسان از آن آگاه هستند، اکنون تبدیل به یک چنین مسالهی مهمی شود؟</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
این فرض که پژوهش اخیر در باب تجارتِ پنهانِ فحشا (که از قضا پژوهشی بسیار سطحینگرانه است) به کشف امر تازهای نائل آمده باشد، اگر نخواهیم زیادهروی کنیم، باید بگوئیم که فرضی بسیار احمقانه است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
روسپیگری، فسادی رایج و فراگیر بوده و هست، با اینحال نوعِ بشر با بیتفاوتیِ کامل نسبت به رنج و محنتهای قربانیان روسپیگری به امورات خود میپردازد. در واقع، نوع بشر نسبت به این امر همانقدر بیتفاوت است که در برابر سیستم اقتصادی حاکم بر خود (روسپیگریِ اقتصادی) بیاعتنا بوده است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
تنها هنگامی که رنجهای بشری به بازیچهای با رنگها و جذابیتهای خیرهکننده تبدیل شوند، مردمِ نابالغ به آن علاقه پیدا میکنند (حداقل برای یک مقطع زمانی). مردم همچون طفلی دمدمیمزاجاند که هر روز باید اسباب سرگرمیِ تازهای داشته باشد. آه و فغانِ «زاهدمآبانه» علیه تجارتِ پنهانِ فحشا، از همین دست بازیچههاست. این اسباببازی در خدمتِ سرگرمکردن مردم برای یک مقطع کوتاه است، و چند شغل سیاسیِ نان و آبدارِ دیگر راه خواهد انداخت-- انگلهایی که در لباسِ بازرس، مفتش، کارآگاه و مانند اینها گرداگردِ جهان در کمین نشستهاند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما در واقع چه چیزی موجب تجارت پنهان زنان میگردد؟ نه فقط در خصوصِ زنان سفیدپوست، بلکه برای زنان زردپوست و سیاهپوست نیز به همین ترتیب. ناگفته مشخص است: استثمار؛ همان خدایِ بیرحمِ سرمایهداری که با کارِ با دستمزد پایین فربهتر شده و بدین ترتیب هزاران زن و دختر را به کام روسپیگری میکشاند. آنگونه که خانم وارن(۱) ابراز میدارد، این دختران به خود میگویند «چرا عمر خود را با روزی هیجده ساعت کار روزانه در یک نظافتخانه برای چند شیلینگ ناقابل در هفته تلف کنیم؟»</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
مصلحان اجتماعی طبیعتا در این مورد سکوت اختیار میکنند. آنها به خوبی از این امر آگاه هستند اما برایشان ارزشی ندارد که بخواهند چیزی در موردش بگویند. برایشان بیشتر میارزد که نقش افراد زاهد را بازی کنند و ادای وجدانی جریحهدار شده را در بیاورند، تا اینکه بخواهند به کُنهی امور بپردازند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
با اینهمه، یک استثناءِ قابلِستایش در میانِ نویسندگان جوان وجود دارد؛ رینالد رایت کافمن(۲) که اثرش «خانهی بردگی»(۳)، نخستین تلاش جدی در راهِ پرداختن به این شرّ اجتماعی به شمار میرود- نه از یک نقطهنظر خامِ احساسی. یک روزنامهنگار پرتجربه همچون آقای کافمن بهصورت مستدل نشان میدهد که نظام صنعتیِ ما برای اغلبِ زنان هیچ مسیر جایگزین دیگری به جز روسپیگری باقی نمیگذارد. زنانی که در «خانهی بردگی» به تصویر کشیده شدهاند، به طبقهی کارگر تعلق دارند. این نویسنده پیش از این هم زندگیِ زنان در محیطهای دیگر را به تصویر کشیده و در آنجا هم وضعیت امور بر همین منوال بوده است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
هیچ کجا با یک زن بر اساس ارزش کارش رفتار نمیشود، بلکه بر اساس جنسیتش با او برخورد میشود. بنابراین برای او اجتنابناپذیر است که برای حق حیاتش غرامت بپردازد و با ارائه خدمات جنسی، به هر ترتیبی که شده موقعیت خود را حفظ نماید. بدین ترتیب مساله صرفا شدت ماجراست که آیا او خود را به یک مرد (در زندگیِ زناشویی یا خارج از آن) میفروشد، یا به تعداد زیادی مرد؟ مصلحان اجتماعیِ ما بپذیرند یا نپذیرند، مسولیت روسپیگری بر عهدهی فرودستیِ اقتصادی و اجتماعی زنان است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
به واسطهی این افشاگریها، مردمِ نیکوکارِ ما دقیقا زمانی دچار شوک شدهاند که تنها در نیویورک از هر ده زن یک نفر در کارخانه کار میکند، و دستمزد متوسط دریافتیِ زنان به ازای چهل و هشت تا شصت ساعت کار در هفته شش دلار است، و بخش عمدهی کارگرانِ زنِ دستمزدی با ماههای بیکاریِ بسیاری مواجه هستند که دستمزدِ متوسطی در حدود ۲۸۰ دلار در سال برای آنها برجای میگذارد. نظر به این دهشتهای اقتصادی، آیا جای تعجب دارد که روسپیگری و تجارتِ فحشا تبدیل به عواملی چنین غالب شدهاند؟</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برای اینکه مبادا مواردی که به تصویر کشیده شد اغراقآمیز دانسته شوند، خوب است ببینیم که برخی از افراد موثق در خصوص روسپیگری چه حرفی برای گفتن دارند:</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«یکی از علل شایع هرزگی زنان را میتوان در فهرستهای متعددی یافت که وضعیت جستجوی کار و حقوقهای دریافتی توسط این زنان پیش از افتادن به دام تباهی را نشان میدهند. این پرسشی پیشِ رویِ اقتصاددانان سیاسی خواهد بود که قضاوت کنند ملاحظات شغلیِ صرف تا کجا باید عذری باشد از جانب کارفرمایان برای کاهشِ نرخ حقالزحمه؟ و اینکه آیا پس انداز کردنِ درصد اندکی از دستمزدها، تکافویِ میزان هنگفت مالیات و هزینههایی را خواهد کرد که از طریق یک نظام فاسد بر عموم مردم تحمیل میشود؟ نظام فاسدی که از بسیاری جهات محصول مستقیمِ اجر ناکافیِ کار شرافتمندانه است.»</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
خوب است مصلحان اجتماعیِ امروزین ما کنکاشی در کتاب دکتر سانگر(۴) داشته باشند. در آنجا درخواهند یافت که از ۲۰۰۰ موردِ مشاهده شده توسط او، تنها تعداد اندکی از افراد به طبقات متوسط، شرایط رفاهی مناسب، یا خانههایی با وضعیت مناسب تعلق داشتهاند. اکثریت عمدهی دختران و زنان، کارگر بودند؛ برخی بهواسطهی نیاز شدید به کامِ روسپیگری کشیده شده بودند، برخی دیگر به سبب زندگیِ فلاکتبار و بیدادگرانه در خانه، و بعضی هم به دلیل طبیعتهای فیزیکیِ عقیم و فلج (که بعدا در مورد آن صحبت خواهم کرد). همچنین برای مدعیان پاکدامنی و اخلاق خوب است بدانند که از میان ۲۰۰۰ مورد، ۴۹۰ مورد زنان متاهل بودند، زنانی که با همسرانشان زندگی میکردند. از قرار معلوم، ضمانتِ چندانی برای «اطمینان و پاکدامنیِ» آنها در تقدس ازدواج وجود نداشته است.(۵)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دکتر آلفرد بلاشکو (۶) در «روسپیگری در قرن نوزدهم»(۷) حتی بیش از این بر توصیفِ شرایط اقتصادی به مثابه یکی از حیاتیترین عواملِ موثر بر روسپیگری تاکید میکند. «اگرچه روسپیگری در تمامی دورانها وجود داشته، اما این در قرن نوزدهم بود که روسپیگری به صورت یک نهاد اجتماعیِ غولپیکر گسترش پیدا کرد. توسعهی صنعت با تودههای عظیمی از مردم در بازار رقابتی، رشد و ازدحام شهرهای بزرگ و ناامنی و بیثباتی شغلی، به روسپیگری چنان نیرویِ محرکی بخشیده که در هیچ مقطعی از تاریخ بشری قابل تصور نبوده است».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
و هاولاک الیس (۸) هم با وجود اینکه در پرداختن به علت اقتصادیِ روسپیگری چندان قاطع نیست، اما در هر صورت ناچار است اقرار کند که عامل اقتصادی به صورت غیرمستقیم یا مستقیم علت اصلی است. بدینسان در مییابد که درصد زیادی از روسپیان از قشر پیشخدمت جذب این کار شدهاند، اگرچه قشر پیشخدمت پروای کمتر و امنیت بالاتری دارد. از سوی دیگر، جناب الیس انکار نمیکند که امور عادیِ روزمره، کارِ پرزحمت، زندگیِ یکنواخت و ملالآورِ دختر پیشخدمت، و بهویژه این حقیقت که او احتمالا هرگز از مصاحبت بهرهای و از خانهای لذتی نمیبرد، در وادار ساختنِ او به جستجوی تفریح و بیخیالی در خوشی و تلالو روسپیگری، عاملی ناچیز محسوب نمیشود. به دیگر سخن، دخترِ پیشخدمت که با او همچون یک نوکر رفتار شده، هیچگاه اختیار خود را نداشته و به واسطهی هوی و هوسِ اربابش از پا درآمده، همچون دختر فروشنده و یا کارگر، تنها میتواند در روسپیگری مفرّی برای خود بیابد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
خندهدارترین جنبهی مساله که اکنون پیش رویِ همگان است، خشمِ «مردمِ آبرومندِ نیکوی» ماست، بهویژه مردان نجیبزادهی مسیحیِ، که همواره برآنند که در صفِ مقدم هر جهادی دیده شوند. آیا این به آن معناست که آنها کاملا از تاریخِ دین و بهویژه دینِ مسیحیت ناآگاه هستند؟ یا بدین معناست که آنها امیدوارند که چشمِ نسلِ جدید را بر بخشی از تاریخ که در آن کلیسا در ارتباط با روسپیگری نقشی ایفا کرده ببندند؟ دلیلِ آنها هر چه که باشد، در فریادِ وانفسا برآوردن علیه قربانیان بیچارهی امروزین، آنها باید در انتهای صف بایستند، چرا که بر هر شاگرد باهوشی مبرهن است که روسپیگری دارای خاستگاه دینی بوده، از جانب دین مورد حمایت قرار گرفته و پرورانده شده، نه به عنوان یک ننگ، بلکه به عنوان یک فضیلت، و از جانب خودِ خدایان این چنین مورد خوشامدگویی قرار گرفته است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«اینگونه به نظر میرسد که خاستگاه روسپیگری را اصولا باید در سنّتِ دینی جستجو کرد؛ دین، این حافظ بزرگِ سنتهای اجتماعی، یک آزادی بدوی را، که از کلیتِ حیات اجتماعی در حال محو شدن بود، در قالبی دگرگونشده حفظ میکرد. نمونهی نوعیِ این امر آن چیزیست که توسط هرودوت ثبت گردیده است؛ در سدهی پنجم پیش از میلاد مسیح، در معبد میلیتا، الههی عشق و زیباییِ بابلی؛ جایی که هر زنی یکبار در طول زندگیاش میبایست به آنجا وارد میشد و به منظور عبادت الهه، خود را در اختیار نخستین غریبهای مینهاد که سکهای در دامانش میانداخت. آداب و رسوم بسیار مشابهی در بخشهای دیگر آسیای غربی، شمال آفریقا، مصر، و دیگر جزایر مدیترانه شرقی وجود داشته است، و نیز در یونان، جایی که معبد آفرودیت بر فراز دژِ شهر کورینت دارای بیش از هزار غلام بوده که وقف خدمت به الهه شده بودند».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«این نظریه که روسپیگریِ دینی (به عنوان یک قاعدهی کلی) از درون این اعتقاد ظهور پیدا کرد که عمل زاد و ولدِ آدمیزاد تاثیری اسرارآمیز و هراسناک در ارتقاءِ باروریِ طبیعت داشته است، مورد حمایت تمامیِ نویسندگانِ معتبر در این زمینه قرار گرفته است. با اینهمه، به تدریج و هنگامی که روسپیگری به نهادی سازمانیافته تحت نفوذ کشیشان تبدیل شد، روسپیگریِ دینی جنبههای سوداگرانهی آن را گسترش داد، و بدینترتیب به افزایش درآمد عمومی کمک کرد».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«افزایش قدرت سیاسیِ مسیحیت، تغییر اندکی در این خطِ مشی پدید آورد. پدرانِ برجستهی کلیسا با روسپیگری با مدارا برخورد کردند. فاحشهخانههای تحت حمایت شهرداری در قرن سیزدهم تاسیس شدهاند. آنها نوعی از خدمات عمومی را شکل دادند که ادارهکنندگانِ آنها تقریبا به عنوان خدمتکارانِ عمومی در نظر گرفته میشدند».(۹)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
گفتههای زیر از اثر دکتر سانگر را نیز باید به این موارد افزود:</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«پاپ کلمنت دوم (۱۰) حکمی مذهبی صادر کرد که بنا بر آن روسپیها در صورتی تحمل خواهند شد که مقدار معینی از درآمدهای خود را به کلیسا اختصاص دهند».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«پاپ سیکستوس چهارم (۱۱) منفعتطلبتر بود؛ وی از هر فاحشهخانه (که خودِ او ساخته بود) درآمدی معادل ۲۰۰۰۰ سکهی طلا کسب میکرد».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کلیسا در دورانِ مدرن، در زمینهی روسپیگری کمی محتاطتر است. دست کم بهطور علنی از روسپیان باجخواهی نمیکند. کلیسا (به عنوان مثال کلیسای تثلیثی)(۱۲) دریافت که ورود به بازار املاک و مستغلات برایش سود بیشتری دارد، تا اینکه بخواهد بیغولههای خطرناکی را به بهایی گزاف به کسانی اجاره دهد که از طریق روسپیگری امرار معاش و زندگی میکنند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اگرچه علاقهی زیادی به سخن گفتن در خصوص روسپیگری در مصر، یونان و روم در قرون وسطا دارم، اما در اینجا مجالی برای آن وجود ندارد. شرایط قرون وسطا بهگونهای خاص جالب توجه است؛ از آنجایی که روسپیگری به هیات اصنافی درآمد که تحت رهبریِ یک ملکهی فاحشهخانه(۱۳) بود. این اصناف اعتصاباتی را به عنوان ابزاری برای بهبود شرایطشان و تثبیت یک قیمت استاندارد، سازمان دادند. بدون شک چنین شیوهای نسبت به شیوهی مدرنِ پرداخت دستمزد به بردگان جنسی سودمندتر است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اینکه عامل اقتصادی را تنها مسبّب روسپیگری بدانیم، نگاهی تکبعدی و بسیار سطحینگرانه است. عوامل دیگری نیز وجود دارند که به همان اندازه مهم و حیاتیاند. مصلحان جامعه نیز از این امر آگاهند اما حتی به اندازهی نهادی که شیرهی جانِ زنان و مردان را میکشد، جرأت مطرح کردن آن را ندارند. منظورم مسئلهی سکس است که اشاره گذرایی به آن بهصورت ناخودآگاه موجبِ اضطراب اخلاقیِ اکثر مردم میشود.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
این حقیقتی پذیرفتهشده است که زن به عنوان یک کالای جنسی در نظر گرفته میشود، اما زن کماکان در جهل مطلق درباره معنا و اهمیت سکس نگه داشته میشود. هر آن چیزی که به این موضوع بپردازد سرکوب گردیده، و افرادی که در تلاشند که بر این تاریکیِ وحشتناک نوری بتابانند مورد اذیت و آزار قرار گرفته و به زندان افکنده میشوند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بنابراین مادامی که این حقیقت پابرجاست که یک دختر نباید آگاه باشد که چگونه از خود مراقبت کند و کارکرد مهمترین بخش زندگیِ خود را بداند، جای تعجب نیست که بهسادگی قربانیِ روسپیگری یا هر شکل دیگری از یک رابطه شود که او را به جایگاهِ ابزاری برای لذت جنسیِ صرف تقلیل میدهد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در اثر همین جهل است که تمام زندگی و طبیعتِ دختر عقیم و فلج گشته است. اینکه پسران میتوانند به ندای طبیعت گوش فرا دهند را سالهاست که حقیقتی بدیهی میپنداریم؛ بدین معنا که بهمحض اینکه طبیعت جنسیِ آنها تاثیرِ خود را نشان داد، میتوانند آن را ارضا کنند؛ اما اخلاقگرایانِ ما حتی از فکر اینکه طبیعتِ یک دختر نیز باید مجال ظهور یابد برآشفته میشوند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
از نظر اخلاقگرایان، روسپیگری چندان مبتنی بر این حقیقت نیست که یک زنِ روسپی بدن خود را میفروشد، بلکه مساله فروش آن در خارج از رابطهی زناشویی است. اینکه این ادعایی صرف نیست با توجه به این حقیقت اثبات میشود که ازدواج بر مبنایِ ملاحظات مالی، کاملاً مشروع است و توسط قانون و افکار عمومی تقدیس میشود، در حالی که هر نوع پیوند دیگری محکوم و مردود شمرده میشود. حال آنکه یک روسپی، اگر به درستی تعریف شود، هیچ معنایی جز این ندارد: «هر فردی که روابطِ جنسیاش وابسته به منفعت باشد.» (۱۴)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«آن زنانی روسپی هستند که بدن خود را برای انجام عمل جنسی میفروشند و این کار را شغل خود قرار دادهاند.»(۱۵)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بنگِرت(۱۶) پا را از این هم فراتر میگذارد؛ وی ادعا میکند که عملِ روسپیگری «فینفسه با عملِ مرد یا زنی که به دلایل اقتصادی پیمان زناشویی میبندند، یکسان است».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
البته که ازدواج هدفِ هر دختری است، اما از آنجایی که تعداد بیشماری از دختران قادر به ازدواج نیستند، آداب و سنن اجتماعیِ حماقتبارِ ما آنها را یا به ریاضتِ جنسی و یا به روسپیگری محکوم میکند. سرشت آدمی خود را فارغ از هر قانونی نمایان میسازد و هیچ دلیل قانعکنندهای نیز وجود ندارد که چرا طبیعت باید خود را با درکی منحرف از اخلاق وفق دهد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
جامعه، تجربیات جنسیِ یک مرد را به مثابه نشانهای از (روندِ) تکاملِ معمولیِ او به حساب میآورد، در حالیکه همان تجربیات در زندگیِ یک زن به مثابه فاجعهای وحشتناک، از دست دادن شرافت و همه خوبیها و نجابتهایِ بشری نگریسته میشود. این معیارِ دوگانه در خصوص اخلاق، نقش مؤثری در خلق و پابرجاماندنِ روسپیگری ایفا کرده است. این امر دربردارندهی نگهداشتنِ جوانان در جهلِ مطلق در خصوص مسائل جنسی است (که «معصومیت» نامیده میشود)، و همراه با طبیعتِ جنسیِ سرکوبشده و پُرتنش، به پدید آمدنِ شرایطی یاری میرساند که پاکدینانِ ما برای اجتناب یا جلوگیری از آن بهشدت نگران هستند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
لذت جنسی لزوما منجر به روسپیگری نمیشود؛ بلکه تعقیب قضاییِ بیرحمانه و سنگدلانهی کسانی که جسورانه قدم در راههای غیرمعمول میگذارند، مسئول پدید آمدن روسپیگری است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دخترانی که هنوز در سنین کودکی خود بهسر میبرند روزانه ده تا دوازده ساعت در اتاقهای شلوغ و پر از تنش و هیجان پشتِ یک دستگاه کار میکنند، و این شرایط آنها را در حالتی جنسی نگه میدارد که دائما به شدت تهییج شده است. بسیاری از این دختران هیچ نوع سرپناه یا اسباب آسایش و آرامشی ندارند؛ بنابراین تنها راه گریز آنها از روزمرگی، خیابان یا هر مکانِ خوشگذرانیِ ارزان قیمتِ دیگر است. این امر طبیعتاً آنها را در مجاورتِ مستقیمِ جنس مخالف قرار میدهد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دشوار بتوان گفت که کدام یک از این دو عامل، هیجانِ شدید جنسیِ این دختران را به اوج خود میرساند، اما بسیار بدیهی و طبیعی است که این هیجان به نقطه اوج خود برسد. این اولین گام به سوی روسپیگری است و از این جهت مسئولیتی متوجه این دختران نیست. در مقابل، اینها رویهم رفته خطای جامعه، ناتوانی ما در فهم، سهلانگاری ما در ستایش شور زندگی و بهویژه خطای تبهکارانهی اخلاقگرایانِ ماست که یک دختر را به دلیل خروج از «مسیر پاکدامنی» تا ابد تخطئه میکنند؛ به دیگر سخن، به این دلیل که نخستین تجربهی جنسیِ او بدون تاییدِ کلیسا صورت پذیرفته است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دختر جوان خود را یک مطرودِ تمامعیار میبیند که درهای خانه و جامعه به رویش بسته شدهاند. تمامیِ تربیت و سنّتِ او بهگونهایست که خودِ دختر احساس تباهی و سقوط میکند، بنابراین هیچ نقطه اتکا و دستاویزی نخواهد داشت که در عوضِ اینکه او را در منجلاب فرو برد، از غرق شدن نجاتش دهد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
پس در واقع، جامعه خود قربانیانی خلق میکند که در ادامه بهگونهای عبث میکوشد از شرّ آنها خلاص شود. حتی فرومایهترین، فاسدترین و فرتوتترین مردان نیز خود را شایستهتر از آن میدانند که زنی را به همسری برگزینند که خود با کمال میل حاضرند الطاف او را با پول خریداری نمایند، حتی اگر او بدین وسیله (ازدواج) بتواند خود را از یک زندگی دهشتناک نجات دهد. چنین زنی حتی نمیتواند از خواهرِ خویش یاری بجوید. او (خواهر وی) در کمال حماقت خود را آنقدر منزه و پاکدامن میپندارد که نمیتواند بفهمد موقعیت خودش از بسیاری جهات حتی از وضعیت خواهرش در خیابانها نیز رقت انگیزتر است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
هاولاک الیس معتقد است «زنی که بهخاطر پول ازدواج میکند در مقایسه با روسپی، یک موجودِ حقیرِ به تمام معناست. او دستمزد کمتری دریافت داشته و در عوض کار و تیمار بسیار بیشتری عرضه میکند، و بهطور مطلق در قید اربابش قرار دارد. روسپی هیچگاه حقی را که بر وجودِ خویشتن دارد واگذار نمیکند، آزادی و حقوق فردی خود را حفظ کرده و مجبور نیست همواره خود را تسلیم آغوش مردی کند».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
زنی که به لحاظ اخلاقی خود را برتر از دیگران میپندارد، مدعای حمایتیِ لکی(۱۷) (در خصوص روسپیان) را نیز درک نمیکند که معتقد است «اگرچه شاید روسپی نمونهی عالیِ فساد باشد، اما کارآمدترین محافظِ تقوا نیز هست. برای او آن خانههای سرشار از خوشبختی، آلوده و تصنعی و سرشار از تجربیات آزاردهنده است».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اخلاقگرایان همواره آمادهاند که نیمی از نوعِ بشر را در راه نهادی رقتانگیز که از وانهادنِ آن ناتوان هستند، فدا کنند. به عنوان بخشی از حقیقت، همانگونه که قوانین سختگیرانه نمیتواند سپری در برابر روسپیگری باشد، روسپیگری نیز نمیتواند از پاکی کانون خانواده حراست نماید. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
حداقل پنجاه درصدِ مردانِ متأهل، مشتریان روسپیخانهها هستند. بهواسطهی همین رکن اخلاقی (خانواده) است که زنانِ متأهل (و حتی کودکان) به بیماریهای مقاربتی مبتلا میشوند. در حالی که هیچ قانونی در وحشیگری علیه قربانی بیچاره فروگذار نیست، جامعه حتی کلمهای نیز در محکومیت مردان به زبان نمیآورد. روسپی نه تنها طعمه و قربانیِ کسانیست که از او بهره میبرند، بلکه بهصورت کاملا بیدفاع در دستانِ مأموران پلیس و کارآگاهان رقتآورِ حاضر در صحنه، ماموران پاسگاههای کلانتری و مقامات زندانها نیز قرار دارد!</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در کتاب اخیرِ زنی که به مدت دوازده سال گردانندهی یک «روسپیخانه» بوده است میتوان عدد و رقمهای زیر را پیدا کرد: «افراد صاحب قدرت من را وادار میکردند که ماهیانه مبلغی بین ۱۴.۷۰ تا ۲۹.۷۰ دلار به عنوان جریمه به پلیس پرداخت کنم، این رقم برای دختران بین ۵.۷۰ تا ۹.۷۰ دلار بود». با توجه به اینکه کسب و کار نویسندهی این کتاب در شهر کوچکی بوده و مبالغ پرداختی توسط وی رشوهها و جریمههایِ بیش از این را دربر نمیگیرد، به سرعت میتوان به عایدیِ هنگفت اداره پلیس از خونبهای قربانیانش که حتی مورد حمایت قرار نمیگرفتند پی برد. وای بر آنها که از پرداخت این باج امتناع کنند؛ آنها همانند گلهای گاو جمعآوری خواهند شد، «به امیدِ ایجاد حسی مطلوب در شهروندانِ پرهیزکارِ شهر، یا در صورتی که قدرتمندان بخواهند پولی به جیب بزنند. برای ذهن منحرفی که معتقد است یک زنِ بی بند و بار قادر به درک احساساتِ انسانی نیست، غیرممکن خواهد بود که اندوه، خفّت، اشکها و غرور جریحهدارشده این زنان را درک کند؛ یعنی همان احساساتی را که در هر بار دستگیر شدن احساس میکردیم».</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
عجیب نیست زنی که ادارهکنندهی یک «روسپیخانه» بوده است، اینگونه قادر به درک چنین احساساتی باشد؟ اما از آن عجیبتر این است که یک دنیای مسیحیِ پاک بایستی این زنان را سرکیسه کرده و خون آنها را در شیشه کند، و درعوض چیزی جز ناسزا و آزار و اذیت نصیب آنها نکند. آه و افسوس بر نیکوکاریِ یک دنیای مسیحی!</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
فشار بسیار زیادی بر روی روسپیهایی که به آمریکا صادر شدهاند، حاکم است. آمریکا چگونه میخواهد بدون کمک اروپا پاکدامنی خود را حفظ کند؟ انکار نمیکنم که ممکن است در برخی موارد اینگونه باشد، اما به همان اندازه هم باور نمیکنم که مامورانی مخفی از آلمان و سایر کشورها وجود دارند که بردگان اقتصادی را برای ورود به آمریکا تطمیع کرده و میفریبند؛ با قاطعیت منکر این امر میشوم که بخش اعظم نیروی روسپیگری از اروپا تأمین میشود. ممکن است اکثر روسپیانِ شهر نیویورک را افراد خارجی تشکیل دهند، اما این بدان علت است که بخش اعظم جمعیتِ این شهر خارجی هستند. وقتی به هر شهر دیگری در آمریکا برویم، به شیکاگو یا به هر شهر دیگری از اوهایو تا کوههای راکی سر بزنیم، درخواهیم یافت که روسپیان خارجی از نظرِ تعداد به وضوح در اقلیت هستند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
به همان میزان، اعتقاد به اینکه اکثرِ دختران خیابانی در این شهر پیش از ورود به آمریکا نیز درگیر همین کسب و کار بودهاند، اغراقآمیز است. بخش عمدهی این دختران زبان انگلیسی را عالی صحبت کرده، و دارای مشرب و ظاهری آمریکاییشده هستند– امری که غیرممکن مینماید مگر اینکه آنها سالیانی دراز در این کشور زندگی کرده باشند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
به دیگر سخن، آنها بهواسطهی شرایط حاکم بر آمریکا به روسپیگری کشانده شدهاند، بهواسطهی عرف و عادت تماما آمریکایی در نمایشِ مفرطِ زیورآلات و لباسهای پر زرق و برق که طبیعتا مستلزم داشتنِ پول است– پولی که با کار کردن در کارگاهها و کارخانهها حاصل نمیشود.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
به عبارت دیگر، وقتی شرایطِ آمریکا موجب میشود که بازار مملو از هزاران دختر باشد، دلیلی ندارد بپنداریم که هیچ دستهای از مردان، ریسک و هزینهی دستیابی به کالاهای خارجی را بپذیرند. از سوی دیگر، شواهد کافی وجود دارد که نشان میدهد صادراتِ دختران آمریکایی با هدف روسپیگری به هیچوجه، عامل کماهمیتی نیست.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کلیفورد جی. رو (۱۸) دستیار سابق نماینده ایالتیِ بخشِ کوک در ایالت ایلینویز، با طرح پروندهای در دادگاه اعلام میکند که دختران ایالتهای نیوانگلند برای استفادهی انحصاریِ مردانِ در استخدامِ عمو سام (۱۹)، با کشتی به پاناما حمل میشوند. آقای رو میافزاید: «به نظر میرسد بین بوستون و واشنگتن، راهآهنی زیرزمینی و مخفی وجود دارد که بسیاری از دختران از طریق آن سفر میکنند». آیا اینکه این خطِ قطار دقیقا به مقرّ مقامات فدرال (واشنگتن) ختم میشود، سؤالبرانگیز نیست؟ اینکه آقای رو بیش از آنچه در چارچوبهای معین موردِ پذیرش است به زبان آورده، با این واقعیت اثبات میشود که او سِمت خود را از دست داد. افشایِ اسرار مگویِ پشت پرده برای مردانِ دارایِ قدرت عواقبی دارد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
عذری که برای شرایطِ حاکم بر پاناما مطرح گردیده این است که فاحشهخانهای در منطقه کانال (پاناما) وجود ندارد. این راهِ فرارِ همیشگیِ دنیای ریاکاری است که شهامت رویارویی با حقیقت را ندارد. بنابراین روسپیگری وجود خارجی ندارد، نه در منطقه کانال پاناما، و نه در محدودههای شهر.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در کنار آقای رو، میتوان به جیمز برانسون رینولدز (۲۰) اشاره کرد که مطالعهای جامع درباره تجارت پنهان فحشا در آسیا انجام داده است. تئودور روزولت(۲۱)، بهعنوان یک شهروند آمریکایی وفادار و یار ناپلئونِ آیندهی آمریکا، مسلماً آخرین فردیست که پاکدامنی کشور خود را بیاعتبار ساخته است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اکنون توسط او مطلع گشتهایم که اصطبلهای چرکینِ فسقوفجورِ آمریکایی در هنگکنگ، شانگهای و یوکوهاما واقع شدهاند. روسپیان آمریکایی در آنجا آنقدر خود را انگشتنما کردهاند که در مشرق زمین عبارتِ «دختر آمریکایی» مترادف روسپی است. آقای رینولدز به هممیهنانِ خود یادآور میشود که در حالی که آمریکاییها در چین تحت حمایت نمایندگانِ کنسولی قرار دارند، چینیها در آمریکا از هیچگونه حمایتی برخوردار نیستند. هر کسی که خبر داشته باشد که چینیها و ژاپنیها در سواحل اقیانوس آرام متحمل چه آزار و اذیتهایِ بیرحمانه و وحشیانهای میشوند، ادعای آقای رینولدز را میپذیرد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
نظر به واقعیتهایِ فوق، اینکه اروپا را همچون باتلاقی که سرمنشأ همه بیماریهای اجتماعی آمریکاست نشان دهیم، تا اندازهای عبث و مضحک است. دقیقا همانطور که جار زدنِ این افسانه که براساس آن یهودیان بزرگترین گروهِ قربانیانِ خودخواسته را تشکیل میدهند، مزخرف و بیمعناست. مطمئناً کسی مرا به داشتن گرایشهای ناسیونالیستی متهم نمیکند. با افتخار اعلام میکنم که خود را از اینگونه گرایشها و بسیاری پیشداوریهای دیگر رهانیدهام. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بنابراین اگر من از این ادعا که روسپیان یهودی وارداتی هستند خشمگین میشوم، نه به دلیل هرگونه همدردی با یهودیان بلکه به دلیل واقعیتهایِ ذاتی موجود در زندگی آنهاست. فقط سطحینگرترین افراد ادعا میکنند که دختران یهودی به سرزمینهای بیگانه مهاجرت میکنند، بی آنکه رابطه و پیوندی در آنجا داشته باشند. دختر یهودی ماجراجو نیست. تا همین سالهای اخیر او هیچگاه خانه خود را ترک نکرده بود و مگر برای ملاقاتِ بستگانش، حتی تا روستا یا شهرکِ مجاور هم از خانه دور نشده بود. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در این صورت آیا میتوان باور کرد که دختران یهودی تحت تأثیر و بهواسطهی وعدههای نیروهایِ ناشناس، والدین یا بستگان خود را ترک کرده و تا هزاران مایل دورتر به سرزمینهای ناآشنا سفر کنند؟ به سراغ هر کشتی بخار بزرگی که وارد میشود بروید و به چشم خود ببینید که آیا این دختران همراه با برادران، والدین، خالهها، عمهها و یا سایر خویشاوندان خود وارد میشوند یا نه. البته ممکن است استثناءهایی هم وجود داشته باشد، اما بیانِ اینکه تعداد بسیار زیادی از دختران یهودی به قصد روسپیگری یا هر هدف دیگری به این کشور وارد شدهاند، بدون شک ناشی از عدمشناخت روانشناسی یهودی است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
کسانی که خود در خانهی شیشهای نشستهاند، اشتباه میکنند که بهسوی آنها سنگ پرتاب میکنند؛ گذشته از این، خانهی شیشهایِ آمریکا نسبتا نازک است، بهراحتی خواهد شکست و داخل آن هر چیزی هست جز چشماندازی زیبا.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
نسبت دادنِ روسپیگری به آنچه به اصطلاح واردات نامیده میشود، به رشد نظامِ جاکشی یا دلایل مشابه آن، بسیار سطحینگرانه است. به مورد نخست کمی پیشتر اشاره کردهام. در خصوص نظام جاکشی، گرچه شرایط نفرتانگیزی دارد، نباید این حقیقت را نادیده بگیریم که این سیستم در اصل وجهی از روسپیگریِ مدرن است– وجهی که ویژگیِ برجستهی آن سرکوب و و رشوهخواری و سوءاستفادهای است که از جهادهای گاه و بیگاه علیه این شرِّ اجتماعی نشأت میگیرد.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
شکی نیست که جاکش، نمونهی پست خانوادهی بشری است، اما چطور میتوان او را زبونتر از پلیسی دانست که جیب فاحشه را تا آخرین قران خالی میکند و بعد او را در مرکز پلیس بازداشت میکند؟ چرا جاکش در مقایسه با مالکانِ فروشگاههای بزرگ و کارخانههایی که خونِ قربانیانِ خود را مکیده و پروارتر شده و آنها را بهسوی خیابانها سوق میدهند، گناهکارتر یا تهدید بزرگتری برای جامعه تلقی میشود؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
من دادخواستی در دفاع از جاکشان صادر نمیکنم اما نمیتوانم درک کنم که چرا آنها بیرحمانه مورد آزار و حمله قرار میگیرند، در حالی که مرتکبان واقعیِ همهی شرارتها و بیعدالتیهای اجتماعی از مصونیت و احترام برخوردارند. همچنین بهتر است فراموش نکنیم که این جاکشان نیستند که روسپی را بهوجود میآورند. این ریاکاری و نفاق ماست که روسپی و جاکش، هر دو را خلق میکند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
مفهومِ جاکش تا سال ۱۸۹۴ در آمریکا زیاد شناخته شده نبود. سپس ناگهان مورد هجوم اپیدمیِ پاکدامنی قرار گرفتیم. فسق و فجور باید به هر قیمتی از بین رفته و کشور پاک و منزه میشد. در نتیجه، سرطانِ اجتماعی از مقابل دیدگان دور شد اما بیشتر به عمقِ جانِ جامعه راه یافت. مدیران فاحشهخانهها همانند قربانیانِ بدبختش، به دستان بخشندهی پلیس سپرده شدند. آنچه به ناگزیر درپی آمد، ندامتگاه بود و رشوههای گزاف.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در حالیکه در روسپیخانهها دختران تحتِ حمایت بوده و ارزش پولیِ مشخصی داشتند اما اکنون و در خیابان، آنها خود را مطلقا بیدفاع و اسیر چنگال پلیس دندانگردِ سوءاستفادهگرِ رشوهخوار درمییافتند. طبیعتاً این دخترانِ مأیوس، نیازمند حمایت و در طلب مهر و عاطفه، صیدی آسان برای جاکشان بودند که خود نیز برخاسته از روح زمانهی تجاریِ ما هستند. بنابراین، نظامِ جاکشی نتیجهی مستقیمِ تعقیب و آزار، سوءاستفاده و باجخواهی، و سرکوب عامدانهی روسپیگری بهدستِ پلیس بود. حماقت محض است که این وجهِ مدرنِ شرِّ اجتماعی را، با دلایل پدید آمدن روسپیگری اشتباه بگیریم.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
سرکوبِ محض و تصویب قوانین وحشیانه، تنها میتواند در خدمت تلختر کردنِ زندگی و انحطاطِ هرچه بیشترِ قربانیانِ بیچارهی جهل و حماقت باشد. این وحشیگری در قانون پیشنهادی (جدید) به حدِّ کمال جلوهگر گشته است، بهگونهای که رفتارِ مشفقانه با روسپیان جرم تلقی شده و هر کسی که به یک روسپی پناه دهد با ۵ سال زندان و ۱۰۰۰۰ دلار جریمه مجازات خواهد شد. چنین نگرش و برخوردی صرفا نمایانگر ناآگاهیِ تام از دلایل واقعی روسپیگری، بهعنوان یک عامل اجتماعی، و همینطور فاشکنندهی روح پاکدینانهی روزگارِ رمانِ «داغِ ننگ»(۲۲) است.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
از میان نویسندگان مدرنی که در باب این موضوع نوشتهاند حتی یک نفر وجود ندارد که به بیهودگیِ مطلقِ شیوههای قضایی در مواجهه با این مسئله اشاره نکرده باشد. بدینسان است که دکتر بلاشکو، معتقد است که سرکوب دولتی و جهادهای اخلاقی دستاوردی نداشتهاند، جز آنکه این شر را به مجراهای مخفی سوق داده و خطر آن برای جامعه را چندبرابر نمودهاند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
هاولاک الیس، کاملترین و انسانترین پژوهشگرِ حوزه ی روسپیگری، با استناد به دادههای فراوان ثابت میکند که هرچه شیوههای تعقیب و آزار سختگیرانهتر باشد، شرایط وخیمتر میشود. از میان دیگر دادهها درمییابیم که در فرانسه «چارلز نهم در سال ۱۵۶۰، با صدور فرمانی روسپیخانهها را منحل کرد اما متعاقبِ آن تعداد روسپیان صرفا افزایش یافت، و روسپیخانههای جدید به اشکالی نامحسوس پدیدار گردیده و خطرناکتر شدند. به رغم تمام این قانونگذاریها، یا به موجب آنها، هیچ کشوری وجود نداشته که در آن روسپیگری نقشی برجستهتر (از فرانسه) ایفا کرده باشد».(۲۳)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
یک افکار عمومیِ آموزشدیده که از بند تعقیب و آزار اخلاقی و قانونیِ روسپیها رها شده باشد، خود بهتنهایی میتواند به بهبود شرایط فعلی یاری رساند. نادیده گرفتن و چشمپوشیدنِ خودسرانه بر این شر بهعنوان عنصری اجتماعی از زندگیِ مدرن، تنها موجب وخیمتر شدنِ مسائل میگردد. ما باید از تصورات احمقانهی «کسانی که خود را به لحاظ اخلاقی برتر از دیگران میپندارند» گذر کرده و یاد بگیریم که روسپی را به عنوان محصولی از شرایط اجتماعی بازشناسیم. چنین درکی، نگرش و برخورد ریاکارانه را زدوده و منجر به درکی عمیقتر و رفتاری مهربانانهتر میشود. راجع به ریشهکن کردنِ کاملِ روسپیگری باید گفت هیچ چیز نمیتواند از پسِ این کار برآید جز: از نو سنجیدنِ کاملِ تمامی ارزشها و معیارهای پذیرفتهشده- بهویژه ارزشهای اخلاقی- به همراهِ برانداختنِ بردگی صنعتی.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
پانوشتها؛</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
1. Mrs. Warren</div>
<div style="text-align: justify;">
2. Reginald Wright Kauffman</div>
<div style="text-align: justify;">
3. The House of Bondage</div>
<div style="text-align: justify;">
4. Dr. Sanger, The History of Prostitution</div>
<div style="text-align: justify;">
5.نکته ی حائز اهمیت آن است که کتاب دکتر سانگر از سیستم ارسال پستی دولت آمریکا کنار گذاشته شده است. از قرار معلوم صاحبان قدرت مشتاق نیستند که عموم جامعه از علل واقعیِ روسپیگری آگاه شوند</div>
<div style="text-align: justify;">
6. Dr. Alfred Blaschko</div>
<div style="text-align: justify;">
7. Prostitution in The Nineteenth Century</div>
<div style="text-align: justify;">
8. Havelock Ellis</div>
<div style="text-align: justify;">
9. Havelock Ellis, Sex and Society</div>
<div style="text-align: justify;">
10. Pope Clement II</div>
<div style="text-align: justify;">
11. Pope Sixtus IV</div>
<div style="text-align: justify;">
12. Trinity Church</div>
<div style="text-align: justify;">
13. brothel Queen</div>
<div style="text-align: justify;">
14. Guyot, La Prostitution</div>
<div style="text-align: justify;">
15. Bangert Criminalité et Condition Economique</div>
<div style="text-align: justify;">
16. Bangert</div>
<div style="text-align: justify;">
17. Lecky</div>
<div style="text-align: justify;">
18. Clifford G. Roe</div>
<div style="text-align: justify;">
19. Uncle Sam</div>
<div style="text-align: justify;">
20. James Bronson Reynolds</div>
<div style="text-align: justify;">
21. Theodore Roosevelt</div>
<div style="text-align: justify;">
22. Scarlet Letter</div>
<div style="text-align: justify;">
23. Sex and Society</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-409948709858476032014-04-14T12:55:00.000+04:302014-04-14T13:29:51.710+04:30مناقشهی ایرانیان در باب نقدهای نانسی فریزر و زنان رنگینپوست به فمینیسم<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
فریدا آفاری، مترجم و پژوهشگر ایرانی ساکن لس آنجلس، مدیر وبسایت <a href="http://www.iranianprogressives.org/" target="_blank">«پژواک ایرانیان پیشرو» (Iranian Progressives in Translation)</a> است که در آن به جمع آوری، معرفی و ترجمهی اخبار و مطالبی از فارسی به انگلیسی می پردازد. از تابستان سال ٨٨ تاکنون، آفاری بخشی از دیدگاههای سیاسی ایرانیان را به انگلیسیزبانان (و ایرانیانی که فارسی نمیخوانند) معرفی کرده است که در بازنماییهای معمول ایران در رسانههای جریان اصلی غربی و انگلیسیزبان حذف میشوند. یادداشتی که میخوانید ترجمهی ارغوان از مطلب اخیر وی پیرامون بازخوردهای مقالهای از نانسی فریزر در میان ایرانیان است، که در <a href="http://archive.radiozamaneh.com/english/content/iranians-discuss-nancy-fraser%E2%80%99s-and-women-color%E2%80%99s-critiques-feminism" target="_blank">وبسایت رادیوزمانه</a> منتشر شده است.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>| گروه ارغوان | </b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
مقالهی اخیر نانسی فریزر با عنوان «فمینیسم چگونه تبدیل به کلفتی برای سرمایهداری شد و چگونه باید آنرا پس گرفت؟»(۱) به بحثهای قابل توجهی میان زنان و مردان ایرانی داخل کشور و ایرانیان تبعیدی دامن زده است. نانسی فرزیر در مقاله خود اینگونه استدلال میکند که موج دوم فمینیسم آرمان اولیه خود، یعنی عدالت اجتماعی، را وانهاده و همدستِ شغلمحوریِ سرمایهدارانه شده است.<br />
<br />
فریزر به ویژه بر این موضوع تاکید دارد که جنبش فمینیستی از سه جهت به نئولیبرالیسم یاری رسانده است: ۱. وانهادنِ ایدهی دستمزد خانوادگی ۲. تمرکز یکجانبه و صرف بر سیاستهای هویتی به بهای از دست رفتنِ عدالت اقتصادی ۳. اجازه دادن به نئولیبرالیسم برای اوراق کردنِ دولت رفاه با بهرهگیری از نقدِ فمینیسم به ساختارِ پدرسالارانهی دولت رفاه.<br />
<br />
در ادامه فریزر سه مسیر پیش رویِ فمینیسم میگذارد تا بتواند آرمانهای عدالتمحور خود را احیا کند: ۱. پیکار برای شکلی از زندگی که کارِ دستمزدی را از مرکزیت میاندازد و ارزش قائل شدن برای فعالیتهایِ بدونِ دستمزد از جمله (اما نه فقط) کارهای مراقبتی ۲. جدا نکردن مبارزه علیه تبعیض جنسی از نبرد برای عدالت اجتماعی ۳. درگیر شدن در دموکراسی مشارکتی برای محدود ساختن (قدرتِ) سرمایه.<br />
<br />
به فاصله کوتاهی پس از انتشار این مقاله، دو ترجمهی متفاوت از آن به زبان فارسی بر روی دو سایت مهم منتشر گردید؛ یکی توسط حمید پرنیان در وبسایت رادیو زمانه (یک ایستگاه رادیویی و وبسایت مستقل که مقر آن در هلند است)(۲) و دیگری به دست فیروزه مهاجر در وبسایت نقد اقتصاد سیاسی (وبسایتی مستقل که از داخل ایران اداره میشود)(۳).<br />
<br />
ظرف مدت چند روز، فیروزه مهاجر، مترجم و فمینیست شناختهشدهی ایرانی که مقالهی فریزر را در ایران ترجمه کرده بود، پاسخی از جانب برنا بهندر و دنیس فرایرا داسیلوا به فریزر را نیز ترجمه و منتشر کرد(۴). این پاسخ که عنوانِ «نشانگان خستگی فمینیسم سفید» را بر خود داشت(۵)، فریزر را به دلیل نادیده گرفتنِ نقدهای پیشین بر محدودیتهای موج دوم فمینیسم از سوی زنان رنگینپوستی هم چون آنجلا دیویس، چاندرا تالپید موهانتی و پاتریشا هیل کالینز به چالش کشیده بود. بهندر و فرایرا داسیلوا استدلال میکردند که این نظریهپردازانِ فمینیست مدتها پیش از فریزر در مورد تقاطعِ جنسیت، طبقه و نژاد نوشته بودند.<br />
<br />
متعاقبا، رادیو زمانه مصاحبههایی با روشنفکران ایرانی ترتیب داد؛ در باب محتوای نقدهای مطرح شده توسط فریزر و زنان رنگینپوست و اینکه آیا این انتقادات را میتوان در خصوص جنبش زنان در ایران نیز بکار بست یا نه؟ رادیو زمانه همچنین صفحهای را به پاسخهای داوطلبانه به این بحث اختصاص داد.<br />
<br />
دیدگاههای بیان شده در این مقالات و مصاحبه ها را میتوان به این ترتیب دستهبندی کرد: ۱. کسانی که بر این باورند که نقد فریزر تنها در مورد فمینیستها در غرب معتبر است و نه در خصوص ایران که دارای دموکراسیِ سرمایهدارانه لیبرال با اشتغال گسترده زنان در بازار کار نیست. ۲. کسانی که معتقدند فمینیسم به مثابه یک ایده، عمدتا دغدغهی مخالفت با تبعیض جنسیتی درون نظام سرمایهدارانه موجود را دارد. ۳. کسانی که نقدهای مطرح شده توسط زنان رنگینپوست را به زنان لزبین و متعلق به اقلیتهای قومی در ایران مربوط میدانند. ۴. کسانی که محدودیتها و مواهبِ نقدهای فریزر را مورد بحث قرار میدهند. در ادامه جزئیات بیشتری در این خصوص ارائه خواهم داد.<br />
<br />
<b>۱. محدود نمودن نقد فریزر به دموکراسیهای غربی</b><br />
<br />
فهمیمه تفسیری، اکتیویستی در داخل ایران، اینگونه استدلال میکند که چالش اصلی برای فمینیستهای ایرانی رامکردن سرمایهداری افسارگسیخته نیست بلکه ایجاد یک دموکراسی پارلمانی با حقوق پایهای برای زنان در برابر یک نظام استبدادی است. او چپگرایان ایرانی را مورد انتقاد قرار میدهد که ارزش بیش از حدی برای نقد فریزر قائل میشوند، و آنها را با «نوکران محافظهکاری سنتی» معادل میپندارد. وی ادعا میکند که نقد آنها از فمینیسم از مخالفتشان با مدرنیته نشات گرفته و نتیجه میگیرد که آنها به رژیم کنونیِ ایران یاری میرسانند.(۶)<br />
<br />
حسن مکارمی، روانشناسی ایرانی در دانشگاه سوربن فرانسه، اعتقاد دارد که نظام اقتصادیِ حاکم در ایران هنوز سرمایهدارانه محسوب نمیشود. بنابراین به عقیدهی او، تمرکز اصلیِ فمینیستهای ایرانی باید متوجه افزایش سهم زنان در بازار کار و اعطای حقوق بنیادین به آنها باشد. برای نمونه او استدلال میکند که دورهی مرخصی زایمانِ زنان، بایستی بر اساس نیازهای بازار کار به کارگران و کارمندانِ زن تعیین گردد.(۷)<br />
<br />
به نظر میرسد این دو مفسّر، دو پیشفرضِ مشترک دارند: نخست اینکه نظام اقتصادیِ ایران به واقع یک نظام سرمایهداری نیست چرا که به جای سرمایهدارانِ درگیر در رقابتِ بازار آزاد، اقتصاد در تصاحبِ یک حکومت مذهبی و یک مونوپولیِ حکومتیِ نظامی موسوم به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده و به دست آنها اداره میشود. دومین پیشفرضِ این نویسندگان این است که یک نظام سرمایهداریِ واقعی ضرورتا یک دموکراسی پارلمانی، آزادیهای سیاسی و همهی مزایای مدرنیته را به همراه خواهد داشت.<br />
<br />
گرچه هیچ شکی وجود ندارد که کشورهای سرمایهداری غربی نسبت به حکومت ایران آزادیهای سیاسی بسیار بیشتری عرضه میدارند، اما غیرمنصفانه است از این امر نتیجه بگیریم که کسانی که سرمایهداری را نقد میکنند لزوما مخالف مدرنیته بوده، یا اینکه نقد سرمایهداری امروزه مترادف با جانبداری از بنیادگراییِ مذهبی است. در ثانی، توصیفِ اقتصاد ایران به صورتِ «کماکان غیرسرمایه داری» یا «سرمایهداریِ غیرواقعی» مبتنی بر تعریفِ خاصی از سرمایهداری است که وجود سرمایهداری دولتی را نادیده میگیرد. این تعریف از سرمایهداری گرچه به چالش کشیده شده است، اما کماکان نگاه غالب در میان روشنفکران ایرانی، از جمله بسیاری از چپگرایان، است.(۸)<br />
<br />
از همین رو سعید پیوندی، استاد جامعهشناسی در پاریس، ادعا میکند که نقد فریزر به فمینیستهای ایرانی وارد نیست چرا که «در ایران چالش بر سرِ سرمایهداری لیبرال نیست بلکه بر سر ورود زنان به بازار کار و از میان برداشتنِ موانعی است که زنان را از یافتن مشاغلی متناسب با حوزههای تخصصی و تواناییهایشان بازمی دارد.»(۹)<br />
<b><br />۲. محدود کردن فمینیسم به برابری حقوقی</b><br />
<br />
شیوهی دیگری که برخی از فمینیستهای ایرانی فراخوان فریزر را به چالش کشیدهاند، زیر سوال بردن تعریفِ او از فمینیسم از طریق مغایر دانستن آن با ایدهی اولیه فمینیسم بوده و ادعا میکنند که او تنها دیدگاههای اقلیتی از فمینیستها را مطرح مینماید.<br />
<br />
سیما راستین، نویسندهی فمینیست ساکن آلمان، فریزر را به دلیل یک کاسه کردنِ انواع مختلفِ فمینیسم و نسبت دادنِ یک ویژگی ضدسرمایهدارانه به یک فمینیسمِ «موهومِ» مربوط به گذشته، مورد انتقاد قرار میدهد. راستین ادعا میکند موج اول فمینیسم هرگز مدعی فراتر رفتن از محدودههای نظام موجود نبوده است. علاوه بر این، او استدلال میکند که موج دوم فمینیسم گرایشات متنوعی را دربر داشته و تنها بخشِ کوچکی از آن منتقد سرمایهداری بوده است. در کل، استدلال راستین بر این پایه است که موج دوم فمینیسم به گونهای هوشمندانه بیشترین بهرهبرداری را از یک سرمایه داریِ مبتنی بر تکنولوژی پیشرفتهی انعطافپذیر انجام داد تا به انگیزهی زنان برای دستیابی به هویت فردی و خواست آنها برای برابری حقوقی در متنِ نظامِ موجود نفع برساند.(۱۰)<br />
<br />
جلال ایجادی، استاد جامعهشناسی در فرانسه، نیز ادعا میکند که فمینیسم جنبشی برای به چالشکشیدنِ سرمایهداری نبوده است. در عوض، فمینیسم به دموکراتیزه کردنِ جامعه یاری رسانده است. ایجادی معتقد است که نباید از فمینیسم خواست که جایگزینی برای سرمایهداری به دست دهد. خواستههای فمینیستی ضروری هستند اما برای تحولی همهجانبهتر کفایت نمیکنند.(۱۱)<br />
<br />
محمدرضا نیکفر، فیلسوف مقیم آلمان و سردبیر رادیو زمانه، میگوید اگرچه فمینیسم به عنوان جنبشی اجتماعی و فکری مدام با مسالهی عدالت اجتماعی درگیر بوده، اما از آغاز بین درکِ لیبرالی که عدالت را به برابری حقوقی محدود میکرد، و درکِ سوسیالیستی که ادعا داشت تا زمانی که نابرابری طبقاتی وجود دارد عدالتی در کار نخواهد بود، مناقشاتی وجود داشته است.(۱۲)<br />
<b><br />۳. همسویی با نقدهای زنان رنگینپوست به فمینیسم</b><br />
<br />
برخی از کسانی که از فراخوان فریزر برای بازگشت به آرمانهای عدالت اجتماعی حمایت میکنند، با شیوههایی که زنان رنگینپوست از طریق آنها به نقد فمینیسمِ موج اول و دوم پرداختهاند، نیز قویا همدلاند.<br />
<br />
آزاده کیان، استاد جامعهشناسی سیاسی و مدیر مرکز مطالعات جنسیتی دانشگاه پاریس، به شیوههایی اشاره میکند که فمینیستهای سیاه از طریق آنها، موج دوم فمینیسم را به دلیل تمرکزِ صرف بر مسالهی جنسیت و سکسوالیته، به بهای نادیده گرفتن طبقه، نژاد، قومیت، و هویت ملی و مذهبی، مورد انتقاد قرار داده است. او تاکید میکند که فمینیستهای ایرانی باید توجه بسیار زیادی به عدالت اقتصادی و مطالبات زنانِ متعلق به اقلیتهای قومی داشته باشند. او با ذکر کارِ میدانیِ خود در بلوچستان نشان میدهد که زنان بلوچ در سه سطح مورد استثمار قرار میگیرند: به عنوان یک زن، به عنوان عضوی از یک اقلیت قومی و به عنوان جمعیتی که از نظر اقتصادی شرایط نامساعدی دارند.(۱۳)<br />
<br />
من پیش از این هم گفتهام که دیدگاههای آنجلا دیویس و چاندرا تالپید موهانتی در خصوص تقاطع جنسیت، طبقه و نژاد/قومیت میتواند به جنبش فمینیستی ایران کمک کند تا توجه بیشتری به تبعیضهایی مبذول دارد که زنان کرد، آذری، عرب، بلوچ و ترکمن با آن روبرو هستند. ما میتوانیم از کتاب زنان، نژاد و طبقه آنجلا دیویس بیاموزیم، اثری که نشان میدهد در ایالات متحده پیشرفت اجتماعیِ حقیقی تنها زمانی اتفاق افتاده است که جنبشهای رهاییبخش زنان، آفریقاییآمریکاییها، و کارگران به هم پیوستهاند. در واقع، دیویس تاکید میکند که زنان آفریقاییآمریکایی اغلب متضمن سه بُعد (زن بودن، تعلق داشتن به یک اقلیتِ تحت ستم و کارگر استثمارشده) بوده و قادر به جداسازیِ این ابعاد وجودی از یکدیگر نیستند. به همین منوال زنان متعلق به اقلیتهای قومی در ایران که به لحاظ اقتصادی در شرایط نامساعدی به سر میبرند، نمیتوانند تبعیضاتی را که به دلیل تعلق داشتن به اقلیت قومی خود با آن روبرو هستند از تبعیضاتی که به عنوان زن بر آنها روا داشته میشود، جدا کنند. (۱٤)<br />
<br />
شادی امین، اکتیویست لزبین مقیم انگلستان، همسو با زنان رنگینپوست در ایالات متحد تاکید میکند که فمینیسم هرگز یک کل واحد نبوده است. او فمینیستهای ایرانی دگرجنسخواه و فارسیزبان را فرا میخواند که به عمومیت بخشیدن به دیدگاهها و دغدغههای زنان لزبین و متعلق به اقلیتهای قومی یاری رسانند.(۱۵)<br />
<br />
<b>۴. مواهب و محدودیتهای فریزر</b><br />
<br />
محمدرضا نیکفر در جمعبندیِ مواهبِ انتقادات مطرح شده از سویِ فریزر عنوان میکند که کار او به ویژه از این جهت مهم است که وی منتقد سلطهی کنونیِ سیاستهای هویتی در درون فمینیسم بوده و در عوض از پیوندهایِ میان تبعیض علیه زنان و معضلِ عمومی نابرابری اجتماعی سخن میگوید که بنیانِ پایای آن اختلاف طبقاتی است. نیکفر درک فریزر از عدالت را درون سنت نظریه انتقادی جای میدهد که هدف غائیِ آن رهایی بشر است. در خصوص این هدف، نیکفر به دقت سه مولفهی اساسیِ نظریه فریزر در باب «عدالت توزیعی» را مورد بحث قرار میدهد که عبارتند از بازتوزیع، بازشناسی، و بازنمایی؛ و نشان میدهد که فریزر مسئله رهایی را صرفا به بازتوزیع ثروت فرو نمیکاهد؛ بلکه او بازشناسیِ هویت فردی و گرایش جنسی و نیاز به بازنمایی سیاسی را نیز مد نظر دارد. نیکفر در عین حال خاطرنشان میسازد که افق فکری فریزر مترادف با سوسیال دموکراسی است: «او سرمایهداری تحمل پذیرتری میخواهد».(۱۶)<br />
<br />
در نظریهی خودِ فریزر نیز معضلِ فقدان یک جایگزین برای سرمایهداری به اشکال مختلف نمایان است. برای مثال، این گفتهی فریزر «پیکار برای شکلی از زندگی که کارِ دستمزدی را از مرکزیت میاندازد و ارزش قائل شدن برای فعالیتهایِ بدونِ دستمزد از جمله (اما نه فقط) فعالیتهای مراقبتی»، از جانب برخی از فمینیستهای ایرانی به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. هم امین و هم راستین این جمله را به معنای دعوت فریزر از زنان برای ترک بازار کار و بازگشت به خانوادهی تک نانآور تعبیر کردهاند. در حالی که تفسیر من از جملهی فریزر به کلی متفاوت است، من جملهی فریزر را به گونهای متفاوت و به مثابه چالشی برای اولویتهای غیرانسانیِ سرمایهداری که کارخانگی و پرورش کودکان را بی ارزش میسازد، تفسیر میکنم. با این همه، فریزر دقیقا مشخص نمیکند که منظورش از «ارزش قائل شدن» چیست و این ارزش قائل شدن چگونه میتواند از درکِ سرمایهدارانه از «ارزش» متفاوت باشد. مشخص نمودن یک چنین تمایزی نیازمند بازگشتی به کتاب سرمایهی مارکس خواهد بود، و نقد او از شیوهی تولید سرمایهدارانه که «کار عینی» را به «کار انتزاعی» یا به «جوهرِ ارزش» تقلیل میدهد.(۱۷)<br />
<br />
ادعای فریزر مبنی بر اینکه وانهادنِ لزومِ دستمزد خانوادگی از جانب فمینیسم، موجب استفادهی فزایندهی سرمایهداریِ منعطف و مبتنی بر تکنولوژی پیشرفته از زنان در مشاغل پارهوقت شده است نیز یکی از موضوعات مورد نقدِ فمینیستهای ایرانی بوده است. به نظر میرسد فریزر در عوضِ پرداختن به پیشرفتهای عینیِ خودِ سرمایهداری، فمینیسم را بابت این موضوع بیش از حد سرزنش میکند. به عقیده من آنچه منجر به استفادهی فزاینده از زنان در مشاغل پارهوقت به بهای از دست دادنِ مشاغل تماموقت (که میتوانست یک خانواده را تکفل کند) گردید، منطق سرمایه بود که هر نیرو، فناوری و رشد و توسعهای را همچون ابزاری برای ارزشافزاییِ ارزش به عنوان غایتی در خود، به کار میگیرد. (۱۸)<br />
<br />
در نهایت، نه نانسی فریزر و نه آنجلا دیویس پاسخی جامع به نقدهای وارد بر فمینیسمِ سوسیالیستی، که ستم روا داشته شده بر زنان در اتحاد جماهیر شوروری و چین مائوئیستیِ سابق را مورد اشاره قرار میدهند، ارائه نمیکنند. فریزر بر آنچه خود «سوسیالیسم دولتی سبکِ شوروی» مینامد، نقدهای بسیار جدی داشته است. دیویس که برای سالهای طولانی فعالانه از اتحاد جماهیر شوروی به عنوان یک «جامعهی سوسیالیستی» دفاع میکرد، از زمان فروپاشی شوروی موضع انتقادیتری به خود گرفته است. با این حال هیچیک از آنها تحلیلی از ارتباطِ میان ستم بر زنان و ماهیت اقتصادیِ آن دولتها که برخی از متفکران مارکسیست آنها را به عنوان «سرمایهداری دولتی» تحلیل نمودهاند، ارائه نکردهاند. (19)<br />
<br />
<b>نتیجهگیری</b><br />
<br />
در مجموع، مناقشات ایرانیان در تمجید و نقد نگرشِ فریزر و زنانِ رنگینپوست آنقدر بحث برانگیز بوده که ارزش برگزاری یک کنفرانس را داشته باشد. آیا نقد فریزر از فمینیسم در خصوص زنان ایرانی نیز صدق میکند، حتی اگر آنها تحت یک دموکراسی سرمایهداری لیبرال زندگی نکنند؟ آیا سرمایهداری مترادف با دموکراسی است؟ آیا فمینیسم اساسا از آغاز عدالتمحور بود یا به دستیابی به برابری حقوقی برای زنان محدود میگردید؟ فمینیستهای ایرانی میتوانند چه چیزهایی از زنان رنگینپوست در مورد جداییناپذیری نژاد، جنسیت و طبقه بیاموزند؟ چه چیزی موجب ستم بر زنان در دولتهایی میگردد که خود را کمونیست نامیدهاند؟ فمینیستها چگونه میتوانند در نظریهپردازی در باب جایگزینی برای سرمایهداری مشارکت کنند؟<br />
<br />
این سوالات مشخص میکند که جنبش مبارزه دموکراتیکِ درون ایران که در سال 2009 سربرآورد و مشارکت فعال زنان را به همراه داشت، همچنان زنده بوده اما با مسائل بسیار حساسی دست به گریبان است که آیندهی این جنبش به آنها بستگی دارد.<br />
<br />
<b>پانوشتها</b><br />
<br />
1. Nancy Fraser, “<a href="http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/oct/14/feminism-capitalist-handmaiden-neoliberal" target="_blank">How Feminism Became Capitalism’s Handmaiden and How to Reclaim It.</a>” The Guradian. Oct. 13, 2013<br />
<br />
2. نانسی فریزر.<a href="http://www.radiozamaneh.com/104736#.Uo514SdGShp" target="_blank">آیا فمینیسم کلفت سرمایه داری شده است؟</a> ترجمه حمید پرنیان. 27 مهر 1392 .<br />
<br />
3. نانسی فریزر. <a href="http://pecritique.com/2013/10/18/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4-%D8%B8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%C2%AD%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B1/" target="_blank">چرخش ظالمانه ی جنبش زنان</a>. ترجمه فیروزه مهاجر. نقد اقتصاد سیاسی. 18 اکتبر 2013<br />
<br />
4.برنا بندر و دنیس فرایرا داسیلوا. <a href="http://pecritique.com/2013/10/27/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%90%D8%B1%D9%90%D9%86%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D9%86/" target="_blank">نشانگان خستگی فمینیسم</a>. ترجمه فیروزه مهاجر. 27 اکتبر 2013<br />
<br />
5. Brenna Bhandar and Denise Ferreira da Silva. "<a href="http://criticallegalthinking.com/2013/10/21/white-feminist-fatigue-syndrome/" target="_blank">White Feminist Fatigue Syndrome</a>” Critical Legal Thinking. Oct. 21, 2013<br />
<br />
6.فهیمه تفسیری. <a href="http://www.feministschool.com/spip.php?article7408" target="_blank">چپ انقلابی چگونه تبدیل به نوکری برای محافظه کاران سنتی شد.</a> مدرسه فمینیستی. 27 آبان 1392 </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
This article was originally published by the site Feminist School inside Iran, and then reprinted by Zamaneh.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
7. Esmail Jalilvand. <a href="http://www.radiozamaneh.com/108654#.Uo53BCdGShp" target="_blank">Interview with Hassan Makaremi. Zamaneh</a>. 20 Aban 1392.<br />
<br />
8. Frieda Afary. “<a href="http://www.iranianprogressives.org/the-new-persian-translation-of-marxs-capital-and-the-iranian-economy/" target="_blank">The New Persian Translation of Marx’s Capital and the Iranian Economy</a>” in Beitrage zur Marx-Engels Forschung. Neue Folge 2011. Also available in</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
9. Mohsen Kakaresh. <a href="http://www.radiozamaneh.com/114807" target="_blank"> Interview with Said Peyvandi</a>. Zamaneh. 28 Azar 1392.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
10. سیما راستین. <a href="http://www.radiozamaneh.com/111264#.Uqj5dqVk6ao" target="_blank">کدام فمینیسم؟ نانسی فریزر با که سخن می گوید؟</a> زمانه. 9 آذر 1392 Sima Rastin. “Which Feminism? To Whom Does Nancy Fraser Speak?” Zamaneh. Nov. 30, 2013<br />
<br />
11.جلال ایجادی. <a href="http://www.radiozamaneh.com/110312" target="_blank"> فمینیسم، دمکراسی و نولیبرالیسم.</a> زمانه. 29 آبان 1392 Jalal Ijadi. “Feminism, Democracy and Neo-Liberalism.” Zamaneh. 29 Aban 1392</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
12. Avat Ayar. <a href="http://www.radiozamaneh.com/107108#.Uo53NidGShp" target="_blank">Interview with Mohammad Reza Nikfar</a>. Zamaneh. 11 Aban 1392<br />
<br />
13. Esmail Jalilvand. <a href="http://www.radiozamaneh.com/106306#.Uo53JCdGSho" target="_blank">Interview with Azadeh Kian.</a> Zamaneh. 6 Aban 1392<br />
<br />
14. Esmail Jalilvand. <a href="http://www.radiozamaneh.com/109431#.Uo51zidGShq" target="_blank"> Interview with Frieda Afary</a>. Zamaneh. 28 Aban 1392<br />
<br />
15. Aida Qajar. <a href="http://www.radiozamaneh.com/123275" target="_blank">Interview with Shadi Amin</a>. Zamaneh. 15 Bahman 1392<br />
<br />
16. Avat Ayar. <a href="http://www.radiozamaneh.com/107108#.Uo53NidGShp" target="_blank">Interview with Mohammad Reza Nikfar</a>. Zamaneh. 11 Aban 1392<br />
<br />
17. See Marx’s Concept of the Alternative to Capitalism by Peter Hudis. Haymarket Books: 2013. See also Time, Labor and Social Domination: A Reinterpretation of Marx’s Critical Theory by Moishe Postone. Cambridge University Press, 1993. For a comprehensive study of Marx’s views on gender, see Marx on Gender and the Family: A Critical Study by Heather A. Brown. Haymarket Books: 2013<br />
<br />
18. Esmail Jalilvand. <a href="http://www.radiozamaneh.com/109431#.Uo51zidGShq" target="_blank">Interview with Frieda Afary</a>. Zamaneh. 28 Aban 1392<br />
<br />
19. For the views of a Marxist feminist philosopher and economist who wrote extensively on women, race and class and developed an analysis of the Soviet Union and Maoist China as “state capitalist” societies, see Raya Dunayevskaya, Women’s Liberation and the Dialectics of Revolution: A 35 Year Collection of Essays, Historic, Philosophic, Global. Humanities Press, 1985.<br />
<br />
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-74064530961307234882014-03-03T18:18:00.000+03:302014-03-04T19:32:32.936+03:30معرفی کتاب «درک مارکس از جنسیت و خانواده» <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="line-height: 1.15; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiax-ngg-TCULM0Q-RBBbox2X_7UUe3kWacAhLXENiz-oEiLJPEaVKw_L8VccKbPfcTTdYP4mFFQVIMV22UP3yUEhuSAZgg1AqC9HHJwVbCjM8CvL240ooyLsUXaA5kPd14QjUMDAPF2V8/s1600/9781608462780_p0_v2_s260x420.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiax-ngg-TCULM0Q-RBBbox2X_7UUe3kWacAhLXENiz-oEiLJPEaVKw_L8VccKbPfcTTdYP4mFFQVIMV22UP3yUEhuSAZgg1AqC9HHJwVbCjM8CvL240ooyLsUXaA5kPd14QjUMDAPF2V8/s1600/9781608462780_p0_v2_s260x420.JPG" height="320" width="212" /></a></div>
<i> </i><br />
<br />
<i>کتاب <u><a href="http://books.google.de/books?id=2Mkb9GeMdEwC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false" target="_blank">«درک مارکس از جنسیت و خانواده»</a> </u>کاندیدای جایزه بهترین کتاب کنفرانس ماتریالیسم تاریخی سال 2013 در لندن بوده است. جنی موریسون<u> <a href="http://internationalsocialist.org.uk/index.php/2012/12/review-marx-on-gender-the-family/">یادداشتی</a></u> بر این کتاب نوشته که به منظور معرفی کتاب، ترجمه ی این یادداشت توسط گروه ارغوان منتشر می شود.</i><br />
<i><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"><i><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"><i><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"> </span></span></i></span></span></i></span></span><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"><i><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"><i><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: inherit;"></span></span></i></span></span></i></span></span></i><b><br /><br />مروری بر کتاب «درک مارکس از جنسیت و خانواده» </b></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;">جنی موریسون</span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">دسامبر 2012</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">با توجه به تعامل درازمدت مارکسیسم و فمینیسم،
عجیب است که مطالعات نظاممندِ اندکی در مورد نوشتههای مارکس راجع به زنان و
جنسیت وجود دارد. در واقع کتاب هدر.ا.براون با عنوانِ «درک مارکس از جنسیت و
خانواده: یک خوانش انتقادی»، نخستین کتاب نگاشتهشده در این حوزه است. اهمیت این
موضوع، بیش از صرفِ پر کردنِ خلاءِ آکادمیکِ غیرعادی در این زمینه است. این امر
نشانهی چرخشی دوسویه است: در نظریه فمینیستی بازگشتی به امکانات موجود در اندیشهی
مارکس، و در نظریه سوسیالیستی احساس نیازی به مبارزه با تمامیِ اشکال سرکوب از
جمله سرکوب جنسیتی اتفاق افتاده است. این مباحث پس از دورهای مطرح میشود که تا
حد زیادی تصور بر آن بود که فمینیستهای پستمدرن در جنگ علیه مارکسیست-فمینیستها
پیروز شدهاند،</span><span lang="AR-SA"> د</span><span lang="AR-SA">ورهای که گفته میشد نظریهی فمینیسم نظریهای
پستمدرن است.</span><span lang="AR-SA"> </span><span lang="AR-SA">طنز مطلب آنجاست که گرچه اتهامِ رایج و البته
ناپختهی اقتدارگرایی علیه مارکسیسم مطرح میشود، اشکال پستمدرنِ فمینیسم موفق
شدهاند</span><span lang="AR-SA"> خود</span><span lang="AR-SA"> را در جایگاهی تقریبا فراتر از نقد و پرسشگری
بنشانند و گاه حتی نظریهبودنِ خود را نیز انکار میکنند.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">باوجود ادعاهایی که همواره در مورد مرگ مارکسیسم، به
ویژه در ارتباط با فمینیسم، مطرح میشوند، جدلها در این حوزه دوباره قوت گرفتهاند.
رادیکالشدنِ زنان جوان در اعتراضات 2011-2010 بسیاری را در انتظار تفاسیری جامعتر
در این خصوص نگاه داشته است. نباید در مورد خیزشِ مجدد فمینیسم اغراق کرد: گروههای
کنشگر، کوچک هستند و تمایل دارند تقریبا منحصرا بر خشونت جنسی و بازنماییِ رسانهها
تمرکز کنند. در این وضعیت، اگر چپ قصد پیشروی دارد باید نظریات خود را به گونهای
بازسازی کند که بر استراتژی و عمل تاثیر بگذارد. چپ همچنین باید بتواند، خلاءِ
برجای مانده توسط نظریاتِ در باب تفاوت را که قادر به شکلدادنِ فمینیسمی منسجم و
ضدسرمایهداری نیستند، پر کند. وظیفهی مارکسیست-فمینیستها باید ایجاد مارکسیسمی
دیالکتیک و غیرجزماندیشانه باشد. آنها باید نظریهای واحد را شکل دهند که نه برای
جنسیت و نه برای طبقه ارجحیتی قائل نباشد و همانقدر که با تقلیلگراییِ اقتصادی
مخالف است، با تقلیلگرایی جنسیتی نیز مقابله کند.</span><span lang="AR-SA"> مطا</span><span lang="AR-SA">لعهی براون نیز باید با سنگِ چنین معیاری محک بخورد.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">با در نظر گرفتن این نقطه به عنوان نقطهی عزیمت،
کتابِ «درک مارکس از جنسیت و خانواده» این قضیه را مطرح میکند که مارکس گرچه
نظریهای جامع در باب جنسیت ارائه نکرده، اما نظریهی عمومیِ او به طور قطع جنسیت
را به عنوان مقولهای برای شناخت جامعه در نظر میگیرد. به علاوه براون معتقد است،
بینشهایی وجود دارند که میتوانند برای طرح یک نظریه مارکسیستی-فمینیستیِ تکاملیافتهتر
راهگشا باشند. کتاب براون به صورت قابل فهمی نوشته شده، به وضوح و روشنی تنظیم
شده و آثار مارکس را کموبیش در سیرِ تاریخیاش بررسی کرده است. این کتاب که در
پنج فصل نوشته شده، با یک بررسی عمیق از دستنوشتههای 1844 و تمرکزِ خاص بر
دوگانهی طبیعت/ فرهنگ آغاز میشود و سپس به آثار متأخرتر او، از «مانیفست حزب
کمونیست» تا «سرمایه» میپردازد. شایان ذکر است که بخشهای باقیماندهی کتاب، به
نوشتههای کمترشناختهشدهی مارکس از خلال نوشتههای ژورنالیستی و یادداشتهای
انسانشناسانهی او، که برخی کماکان چاپ نشدهاند، اختصاص یافته است. این بخشها
در مقایسه با پروژههای محدودتری که به بررسی آثار شناختهشدهی مارکس پرداختهاند،
دیدگاهی جامعتر از دغدغههای او ارائه میدهند.</span><span lang="AR-SA"> </span><span lang="AR-SA">بخشهای مذکور از آنجایی که بسیار کم مورد مطالعه قرار گرفتهاند،
اصالت بیشتری به کار براون بخشیده و دیدی تازهتر نسبت به مارکس عرضه میدارند.
</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">براون آگاهانه کارِ کوین اندرسون در «مارکس در
حاشیهها» را به عنوان یک الگو برگزیده است- آنجا که اندرسون به بررسی جایگاه
نژاد، قومیت و ملّیت در آثار مارکس میپردازد. اندرسون بخشی از نوشتههایش را به
طور خاص، بر کارهای ژورنالیستی و یادداشتهای انسانشناسانهی مارکس متمرکز کرده
است تا استدلال کند که حتی در خلال مدتی که تمرکز مطالعات مارکس بر سرمایه بود،
مطالعات او به این موضوع منحصر نمیشد؛ مارکس از تغییرات اجتماعی- که دربردارندهی
عوامل تعیینکنندهای مانند نژاد است- درکی دیالکتیکی داشت. براون نیز پروژهی
مشابهی را پی میگیرد اما جنسیت را مقولهی اصلی تحلیل خود قرار میدهد. فمینیستهای
بسیاری مارکس را به عنوان نظریهپردازی تکبعدی کنار نهادهاند؛ از این روست که
بررسی جایگاهِ جنسیت در نظریهی او و ارائهی راهکارهایی برای بازسازی و توسعهی
فمینیسمِ مارکسیستی، امروزه بیشک امری ارزشمند به شمار میآید. با این وجود،
ماهیت پروژهی مذکور راه را بر دو معضل بالقوه میگشاید: نخست، خطرِ اینکه به جای
استفاده از روش مارکس برای طرحِ مجددِ مارکسیسم، بر استقرارِ حقیقتی مطلق از آثار
مارکس تمرکز کند؛ و دوم، خطرِ اینکه چنین کاری به دفاع از مارکس به عنوان یک فرد
تبدیل شود. به هنگام بررسی اثر براون هر دوی این موارد، بهویژه مناسبتِ آن برای
احیاءِ مارکسیسمی غیرجزماندیشانه در زمان حاضر، باید مد نظر قرار گیرد.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">در تحلیل براون، مرکزیتبخشیِ مجدد به دیالکتیک
مارکس موج میزند. او بهویژه، بر شناخت مارکس از خانواده و روابط اجتماعی به
عنوان روابطی پویا، تاریخی و پذیرای تضاد و تغییر تأکید میکند. بهعلاوه، این
دیدگاه به درک مارکس از مقولههای طبیعت/ فرهنگ و مرد/ زنِ ملازمِ آن، نیز قابلِ
تسری است. یکی از نقدهای رایج فمینیستی بر مارکس این بوده است که او یک دوآلیسمِ
سلسلهمراتبی میان فرهنگ و طبیعت بنا مینهد؛ درحالیکه، به خوبی نشان داده شده که
مارکس این دو را در رابطهای دیالکتیکی میبیند که میتوان بر آن غلبه کرد. چنین
درکی متعاقباً به گونهای قدرتمندانه، تواناییِ غلبه بر دوگانهی جنسیتی را نشانه
میگیرد. </span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">شاید کارهای اولیهی مارکس بهویژه دستنوشتههای
1844، با توجه به اینکه دربردارندهی بحثی مستقیم</span><span lang="AR-SA"> در خصوص </span><span lang="AR-SA">جنسیت و جایگاه زنان هستند، بیشترین حوزهی مورد
مطالعهی نظریهپردازان فمینیست بوده باشند</span><span lang="AR-SA">. </span><span lang="AR-SA">براون اگرچه این مسئله را با اندک جزئیاتی مورد بررسی قرار میدهد،
اما تمرکز او بر آثار دوران پختگی مارکس و ردِ وجودِ گسست معرفتشناختی میان مارکس
جوان و متاخر- بهویژه با تکیه بر آثار رایا دونایوفسکایا</span><span lang="AR-SA"> - </span><span lang="AR-SA">از اهمیت بیشتری برخوردار است. درکِ پویای جنسیت و خانواده به مثابه
برساختهای اجتماعی، همواره اصل بنیادینِ همهی آثار مارکس بوده است؛ با این همه،
وی گاهی اوقات در تعابیری خاص در باب زنان، تسلیم اخلاقگراییِ دوران خود میشد.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">اگرچه بخش عمدهی مطالعات صورت پذیرفته در خصوصِ
مارکس بر کارهای نظری او متمرکز بوده است، اما او نوشتههای سیاسی بسیاری نیز به
رشتهی تحریر درآورده که نشاندهندهی بُعد اکتیویستی و نیز دغدغههای گستردهتر
او است؛ یعنی فراتر از تمرکز محدودتر بر بازهای که او در تلاش برای روشن کردن یک
موضوعِ نظری خاص است. به هر صورت، در اینجا است که براون گاه در دام دفاع از
مارکس، به عنوان یک فرد، گرفتار میشود. این موضوع به ویژه زمانی نمایان میشود که
اندرسون از دوستی و مشاجرهی مارکس با کوگلمن میگوید تا نشان دهد که مارکس در
برابر رفتار سکسیستیِ دوستش ایستاد. وسوسهی دفاع اینچنینی از مارکس، ناشی از
طردِ خامدستانهی مارکسیسم از طریق اشاره به سکسیسمِ مارکس است. با این وجود،
گفتنِ اینکه مارکس مطمئنا محصول دورانِ خود بوده و از نگرشها و اقدامات سرکوبگرانه
نسبت به بسیاری از زنان زندگیاش بری نبوده است، نمیتواند به عنوان نقدی بر
مارکسیسم به مثابه شیوهای که قابلیت درکِ سرکوب زنان را دارد، در نظر گرفته شود.
به همین ترتیب، هر تلاشی برای دفاع از مارکس از یک نقطهنظرِ تئوریک، به همان
اندازه بیاعتبار است. تصویر کردنِ رشد شخصیِ مارکس از طریق درگیریاش در مبارزه،
جذابیت بیشتری دارد. آنچنان که نوشتههای سیاسی او نشاندهندهی آگاهیِ فزایندهاش
درمورد فاعلیت جمعی زنان، توانایی خودسازماندهی و غلبهی آنها بر سرکوب و استثمار
است.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">بخش پایانی کتاب، دستنوشتههای انسانشناسانهی
مارکس را بررسی میکند. مارکس در این نوشتهها، ملاحظاتِ مفصلی در خصوصِ مطالعات
انسانشناسیِ دوران خود دارد. براون واردِ بحثی قدیمی دربارهی رابطهی کارهای
مارکس و انگلس میشود. آنچه بهگونهای خاص در این ارتباط لحاظ شده، متنی است که
گاهی اوقات به عنوان متن مارکسیستیِ بنیادین در باب زنان نگریسته شده است؛ یعنی
کتاب انگلس «منشا خانواده، مالکیت خصوصی و دولت».</span><span lang="AR-SA" style="color: red;"> </span><span lang="AR-SA">با رجوع به یادداشتهای ابتدایی<b> </b>که بنا بود انگلس کار خود را
بر اساس آنها بنویسد، به وضوح نشان داده شده که تفاوتهایی در رویکرد مارکس و
انگلس نسبت به مسالهی خانواده و جنسیت وجود داشته است.</span><span lang="AR-SA"> </span><span lang="AR-SA">بروان میگوید، به عقیدهی مارکس هیچ</span><span lang="AR-SA"> «</span><span lang="AR-SA">شکست تاریخی- جهانی»</span><span lang="AR-SA"> </span><span lang="AR-SA">وجود نداشته است؛</span><span lang="AR-SA"> </span><span lang="AR-SA">او تصدیق میکند که بر حسبِ مسالهی جنسیت، جوامع اشتراکیِ اولیه نیز
مسالهمند بودهاند. علاوه بر این، مارکس در مورد گسترش خانواده در جوامع طبقاتیِ
مختلف رویکردی تقلیلگرا اتخاذ نمیکند. در عوض، او این توانایی را دارد که
تناقضات، پیشرفتها و عقبگردهای گوناگون در روابط جنسیتی و خانواده در جوامع
مختلف را در نظریهی خود لحاظ کند</span><span lang="AR-SA">.</span><span lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" dir="RTL" style="direction: rtl; margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span style="font-family: inherit;"><span lang="AR-SA">مجددا آنچه اینجا جلوه میکند، رویکردی دیالکتیکی
است که میتواند تغییر و خاصبودگیِ تاریخی را توضیح دهد. تحلیل براون در مورد این
یادداشتهای انسانشناسانه بسیار مفصل است و اگرچه گاهی اوقات قابل فهم بودنِ
مطالب فدای جزییات شده است، اما نتیجهی آن، تصویری بسیار متفاوت نسبت به مارکسی
است که از منظرِ دیدگاههای اقتصادیاش مورد اتهام واقع شده است. این یادداشتها
گرچه به جای اینکه نظریهای پرداخته باشند نگاهی اجمالی به درک مارکس از جنسیت به
دست میدهند، اما نمایی پویا از خانواده در خلال آن مشهود است.</span></span><br />
<br /></div>
<div class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span dir="RTL" lang="AR-SA">روی هم رفته، از کتاب «درک مارکس از جنسیت و خانواده» مارکسیسمی
دیالکتیک سر برمیآورد که نشاندهندهی سرچشمههای یک نظریهی واحد در خصوص جنسیت
و طبقه است. جایجای کتاب یادآوری شده است که مارکس جنسیت را به عنوان یک مقوله به
شکل نظاممند مورد رسیدگی قرار نداده است و هدفِ کتاب نیز تلاش برای ساختن چنین
چیزی نیست. براون از برجسته</span><span dir="LTR"></span><span lang="AR-SA"><span dir="LTR"></span> <span dir="RTL">ساختنِ برخی
از ضعفهای مارکس هراسی ندارد، بهویژه هنگامی که مارکس در بحثهایش راجع به سرکوب
زنان به اخلاقگرایی و تعصب عقبگرد میکند. با این همه، براون گهگاه به دامِ دفاع
از مارکس به عنوان فردی ضدِ سکسیم میافتد، که تدبیری بیهوده و به آسانی قابلِ رد
است. در نهایت، این پروژه نباید برای نجات مارکس یا آثار او تعریف شود، بلکه باید
روششناسی او را مورد بررسی قرار دهد. مهمترین جنبهی کار براون این است</span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span> <span dir="RTL">با ارائهی مروری نظاممند از
کلّیتِ آثار مارکس در خصوص این موضوع، توانسته است پنجرهای به رویِ تحلیل بگشاید
که میتواند بنیان نظریهای مارکسیستی-فمینیستی را از نو شکل دهد.</span></span></span></div>
<div dir="rtl" style="line-height: 1.15; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: right;">
</div>
<div class="MsoNormal" dir="rtl" style="text-align: justify; unicode-bidi: embed;">
<span dir="LTR" style="line-height: 115%;"></span></div>
<h4 dir="rtl" style="text-align: right;">
</h4>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-86742449600024894422014-02-10T20:03:00.000+03:302014-02-10T20:31:21.204+03:30کار جنسی - قانونی یا غیرقانونی<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h4 style="text-align: left;">
</h4>
<h4>
</h4>
<h4 dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span class="Apple-tab-span" style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre;"> </span><span style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre-wrap;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre;"> </span><span style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre-wrap;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre;"> </span><span style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre-wrap;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-size: 19px; font-weight: normal; white-space: pre;"> </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit; font-weight: normal;">چهارم دسامبر ۲۰۱۳ مجلس فرانسه با اکثریت آرا لایحهی جریمهی مشتریان کار جنسی را برای تصویب به سنا فرستاد. بنابر این لایحه کسانی که به کارگران جنسی در ازای خدمات جنسی پول بپردازند در نوبت اول ملزم به پرداخت جریمه ۱۵۰۰ یورویی و در دفعات بعد۳۷۵۰ یورویی خواهند شد.</span></div>
</h4>
<h4 dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="font-weight: normal; text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="vertical-align: baseline;">دولت فرانسه هدف از این لایحه را مقابله با خشونت علیه زنان و حمایت از تن فروشان بیان کرده است. در کشور سوئد نیز قانون مشابهی از سال ۱۹۹۹ در حال اجراست که در سالیان اخیر محل بحث فعالان کارگری، فمینسیتها و کارگران جنسی بوده است. یادداشت پیشرو قصد دارد تا بر استدلالهای موافق و مخالف این قانون و در پس زمینهی آن، به موضوع کارجنسی نگاهی دوباره بیافکند. به علاوه، این یادداشت نظر شما را به مقاله </span><a href="https://www.marxists.org/reference/archive/goldman/works/1910/traffic-women.htm" style="text-decoration: none;"><span style="color: #1155cc; text-decoration: underline; vertical-align: baseline;">The Traffic in Women</span></a><span style="vertical-align: baseline;"> نوشته اما گلدمن(</span>۱) جلب میکند، که ترجمه آن به زودی از سوی ارغوان منتشر خواهد شد. مطلبی که با گذشت ۹۷ سال از تاریخ نگارش آن، کماکان ساختارهای رایج فکری در تحلیل این موضوع را به چالش میکشد.</span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
کار جنسی، قانونی یا غیرقانونی، امری است موجود و واقعی. اما چگونه باید آن را فهمید؟ کارجنسی چیست؟ چطور میتوان تعریف دقیقی از آن ارائه داد؟ کار جنسی انتخابی فردی است یا آسیبی اجتماعی؟ آیا این حرفه همچون دیگر مشاغل باید مورد حمایت قانونی و اجتماعی قرار بگیرد یا درعوض دولتها باید با کارجنسی همچون بیماری، جرم، یا معضلی اجتماعی برخورد کرده و به دنبال حذف آن از عرصهی اجتماع باشند؟ آیا با توجه به حق فرد بر تن خود، کارگر جنسی نیز در استفاده از تن خویش آزاد است تا هرگونه که میخواهد از آن بهره جوید؟ آیا مبادلهی پول در برابر تن زن، تنها در کارجنسی رخ میدهد؟ اگر به گزارشهای حول این موضوع، که ادعا دارند حدود 90 درصد از کارگران جنسی در فرانسه را مهاجران تشکیل میدهند(۲)<span style="text-align: right;"></span>، اعتماد کنیم، آیا باید این امر را اتفاقی تلقی کنیم؟ و در نهایت، آیا قانون تصویب شده در فرانسه، آنگونه که ادعا میشود منفعت کارگران جنسی را به دنبال خواهد داشت یا نه؟ چه تبعات و عواقبی در پی اجرایی شدن این قانون متصور است؟(۳)</div>
</span><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</span><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
بد نیست در ابتدا نگاهی گذرا به طیف استدلالهای مختلف در زمینهی کار جنسی بیاندازیم. در برخورد با این موضوع دستهای از مدافعان کار جنسی با اشاره به حق فرد بر تن خویش، کار جنسی را بخشی از آزادیهای شخصی میدانند. این افراد استدلال میکنند که هرگونه استفادهی فرد از تن خود به حوزهی خصوصی مربوط بوده و باید همچون دیگر تصمیمهای شخصی مورد احترام قرار گیرد. بدین ترتیب، کارجنسی یک انتخاب شغلی تلقی میشود و مخالفت با آن به معنای نفی فاعلیت انسانها (غالبا زنان) در به کارگیری بدنشان است. دستهای از این فمنیستها علاوه براین معتقدند که کار جنسی بایستی از حمایت دولتی برخوردار بوده و علاوه بر قانونی بودن، مشمول خدماتی همچون بیمه نیز قرار گیرد. بدین ترتیب، طرفداران این استدلال، لایحهی اخیر مجلس فرانسه را مانعی بر سر راه کار کارگران جنسی میدانند. در تظاهراتی که در مخالفت با تصویب این لایحه مقابل پارلمان فرانسه برگزار گردید گروهی از فمینیستها، مدافعان حقوق کارگران جنسی، و کارگران جنسی اعلام کردند که قانون جدید تنها موجب زیرزمینی شدن خرید و فروش خدمات جنسی میشود. یعنی مشتریان و کارگران جنسی را وادار به استفاده از مکانهایی مخفیتر و محافظت نشدهتر نموده و از این طریق امنیت شغلی حداقلی آنها را نیز از میان خواهد برداشت.</div>
</span><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
از سوی دیگر، بسیاری کار جنسی را نه یک انتخاب، که آسیبی اجتماعی قلمداد میکنند. برخی از مدافعان این دیدگاه برآنند که کارگران جنسی غالبا قربانی سودجویان، از جمله قاچاقچیان انسان، بوده و برخی دیگر حتی آنها را بیماران جنسی و یا منحرفان اخلاقی میدانند. چنین کسانی بر این باورند که کارگران جنسی، مجرم یا قربانی، در هر حال توانایی و صلاحیت انتخاب صحیح در خصوص زندگی خود را نداشته، و این دولت است که باید نسبت به نجات آنها از بیماری، خشونت، فساد، و ناامنی اقدام کند. از چنین منظری، لایحهی اخیر مجلس فرانسه اغلب قانونی پیشرو تلقی میشود، چرا که علاوه بر تلاش در راستای از میان برداشتن این آفت اجتماعی، به جای مجازات قربانی یعنی کارگر جنسی، به درستی مجرم واقعی، یعنی مشتری یا کارفرما، را مورد مجازات قرار میدهد.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;">اما کارجنسی خبر از چه میدهد؟</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-weight: normal;">جنسیتی بودن فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد، سبب میگردد که انسان و به خصوص "انسان با بدن مونث" همواره از منظری جنسیتی نگریسته شده و در عرصههای گوناگون، از جمله در بازار کار، "زن" بودن فرد امری همه جا حاضر و غیرقابل چشم پوشی تلقی شود. با در نظر گرفتن وضعیت کار زنان در جوامع مختلف میتوان ادعا کرد که علاوه بر نابرابری در کارمزد زنان نسبت به مردان، در بسیاری از حرفههای تمام وقت یا پردرآمد زنان اولویت دوم کارفرمایان در استخدام محسوب میشوند. از سوی دیگر زنان به علت بر عهده داشتنِ مسئولیتهای خانوادگی و همین طور به سبب وجود کلیشههای جنسیتی موجود درباره قابلیتهایشان، اکثرا وارد بازار کار پاره وقت، ارزان قیمت، غیررسمی و ناامن گردیده و به دلیل پایین آوردن هزینههای تولیدِ حاصل از کارِ ارزانِ خود، اولویت نخست نیروی کار در چنین مشاغلی محسوب میشوند. به علاوه، این تصورات جنسیتی موجب آن است که زنان نیز در صددِ یادگیری و کسب مهارت در بسیاری از حرفههای تخصصی/پردرآمد برنیامده و از این طریق نیز موجب حذف بسیاری از گزینههای شغلی احتمالی و در نتیجه جذب در بازار کار ارزان شوند.<span style="background-color: white;">(</span></span><span style="background-color: white; font-weight: normal; text-align: -webkit-center;">۴)</span><span style="font-weight: normal; text-align: justify;"> فرهنگ جنسیتی همچنین بدنِ زن را دارایی باارزش وی به حساب آورده و به شیوههای گوناگون آن را به مثابه کالایی ارزشمند و معاملهپذیر به نمایش میگذارد. معاملهی بدن زن در برابر پول نه امری منحصر به کار جنسی، که موضوعی رایج و "عادی" ست. ازدواجهای قانونی با هدف کسبِ پول (چه نمونههای سنتی آن همچون چانهزنی بر سر فروش دختربچه به مردی پولدار، و چه نمونههای متداولتر امروزی که در خواستگاری و گزینش زوج، زیبایی زن و تمول مالی مرد در دو کفهی یک ترازو سنجیده میشوند)، و همین طور بخش بزرگی از موارد صیغه در کشورمان که در اثرِ ناتوانی مالی زن صورت میپذیرد همه و همه از موارد پذیرفته شدهای هستند که در آنها، زن بدن خود را با هدف تامین مالی به معامله میگذارد(</span><span style="font-weight: normal; text-align: justify;">۵)</span><span style="font-weight: normal; text-align: justify;">. اِما گلدمن دراین زمینه میگوید:</span></span></div>
<div style="font-weight: normal; text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-style: italic;"><blockquote class="tr_bq">
<span style="font-weight: normal;">" آنچه اخلاقگرایان را در برابر روسپیگری به واکنش وامیدارد این نیست که زنان بدن خود را میفروشند بلکه مسئله آنها این است که آنها این عمل را خارج از نهاد ازدواج انجام میدهند. اثبات این ادعا دشوار نیست، زیرا ازدواج برمبنای ملاحظات مالی کاملاً مشروع بوده و توسط قانون و افکار عمومی تقدیس میشود، درحالی که دیگر اشکال روابط محکوم و مردود شمرده میشود. حال آنکه، بنا بر تعریف دقیق کلمه، روسپی "هرکسی است که روابط جنسیاش وابسته به منفعت مالی باشد."</span></blockquote>
<div style="font-weight: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
</span><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
از سوی دیگر، امروزه بدن زن سوای ایفای نقش کالایی در تامین نیازهای خانوادگی و شخصی و بعضا قبیلهای، به منظور تامین مقاصد کلانتری نیز مورد بهرهکشی قرار میگیرد. از بهرهبرداریِ کالایی از بدن زن (و البته مرد، اما اغلب در سطحی محدودتر) در بیلبوردها و تیزرهای تبلیغاتی گرفته تا نمایاندن "زیبایی زن" به عنوان مهمترین دارایی و ویژگی وی در انبوهی از فیلمهای سینمایی و تلویزیونی، ادبیات داستانی و دیگر تولیدات و بازنمودهای فرهنگ عمومی. بدین ترتیب ما روزانه شاهد عرضهی بدن زن به عنوان کالایی قابل قیمتگذاری (چه برای نمایش و استفاده بصری، و چه در راستای ارائه خدمات) در حوزههای مختلف هستیم. کارگر جنسی، در اصل چیزی را با پول معاوضه میکند که مدتهاست به عنوان کالا تعریف و پذیرفته شده است.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;">حذف چه چیزی و یا چه کسانی؟</span></div>
<div style="font-weight: normal; text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<span style="font-weight: normal; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: inherit;"><div style="text-align: justify;">
<span style="vertical-align: baseline;">در تحلیل کار جنسی چه در عرصههای عمومی و چه در گفتمان فمینستی، بسیاری از اوقات شاهد بررسیِ این حرفه از طریق معیارهای اخلاقی و ارزشگذارانه هستیم. با مقدمات ذکر شده میتوان دریافت که در هنگام سخن گفتن از کارِ جنسی، انتخاب و آزادی فرد اساسا محلی از اعراب ندارد. از یک سو کار جنسی در بسیاری موارد به راستی</span><span style="color: #70ad47; vertical-align: baseline;"> </span><span style="vertical-align: baseline;">"انتخاب" کارگران جنسی</span><span style="color: #70ad47; vertical-align: baseline;"> </span><span style="vertical-align: baseline;">است، بدین معنا که هر کارگر جنسی لزوما قربانی قاچاق انسان نبوده</span><span style="color: #a5a5a5; vertical-align: baseline;"> </span><span style="vertical-align: baseline;">و وادار به اتخاذ این شغل نشده است. در گفتگو با بسیاری از کارگران جنسی شاهدیم که نارضایتی آنها در واقع به ناامنی و شرایط نامناسب حرفهشان مربوط میشود، و نه خودِ حرفه. برای مثال، حول تصویب قانون جدید کار در فرانسه، اعتراض بسیاری از کارگران جنسی به این امر برمیگشت که قانونگذاران چگونه به خود صلاحیت تصمیمگیری دربارهی حرفهی آنها را دادهاند؟ اما از سوی دیگر توزیع نابرابر دستمزدها در بازار بر مبنای جنسیت (که البته در این توزیع عوامل دیگری همچون نژاد و زبان نیز تاثیرگذار است) و کالایی شدن مدام بدن زن و مطرح شدن آن به عنوان قیمتیترین داراییِ وی، کار جنسی را، اگر چه حاصل انتخاب و عاملیت انسانی، اما انتخابی صورت گرفته در بازاری جبرآمیز میکند. واهمه از نادیده گرفته شدنِ عاملیت کارگران جنسی نباید موجب رمانتیزه کردن موقعیت واقعی آنان گردد. به این معنا که بها دادن به فاعلیت کارگران جنسی نباید سبب شود که شرایط تبعیضآمیزِ حاکم بر شغل آنان مورد چشمپوشی و پذیرش واقع شود. به علاوه، و در سطحی فراتر، آنچه باید به چالش کشیده شود، نه انتخاب کارگران جنسی در گزینش حرفه خود، بلکه آن شرایط اجتماعی و اقتصادی ست که به انتخاب این شغل از سوی آنها منجر گردیده و از اساس به وجودِ این حرفه در سطحی چنین کلان انجامیده است. از سوی دیگر، افرادی که به کارگر جنسی همچون یک معضل مینگرند، با نادیده گرفتن عناصر متعدد پدیدآورندهی این حرفه در طول سالیان، کارگر جنسی را به غلط، نه برآیند، معلول، و نتیجهی عوامل متعدد تاریخی و اجتماعی، که خود عامل و منشا آسیبی اجتماعی قلمداد میکنند. این خلط مبحث موجب آن است که به جای ریشهیابی و تلاش در راستای از میان برداشتنِ </span><span style="font-style: italic; vertical-align: baseline;">علل</span><span style="vertical-align: baseline;"> پدید آورندهی کار جنسی و آسیبهای ناشی از آن، حذف کارگرانِ این حرفه از عرصهی عمومی جامعه از طریق قوانین مختلف، همچون قانون جدید فرانسه، مطلوب فرض شود. سلما جیمز در یادداشتی در روزنامه گاردین در رابطه با این قانون مینویسد:</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="vertical-align: baseline;"><i><br /></i></span></div>
</span></span><blockquote class="tr_bq">
<span style="font-family: inherit;"><i>"<span style="font-weight: normal;">هدف فمینیستهای دولتی، به ادعای خودشان، از میان بردن فاحشگی است، نه از میان بردن فقر زنان. این داستانی کهنه است و آنچه امروز آن را دردناکتر میکند پرو بال گرفتن آن به کمک ادبیات فمینیستی ست: پنهان کردن محتوای ضدِ زنِ این از طریق مجرم سازی مردها</span>."<span style="font-weight: normal;">(</span></i><span style="background-color: white; font-weight: normal; text-align: -webkit-center;">۶)</span></span></blockquote>
<div style="font-weight: normal; text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;">جمع بندی</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-weight: normal;"><div style="text-align: justify;">
<span style="vertical-align: baseline;">آنچه در میان هیاهوی نظرات فمینیستهای موافق لایحه جدید کار فرانسه گم میشود، صدایِ خودِ کارگران جنسی است. مجازات کارگران جنسی یا مشتریان آنها، پاک کردن صورت مسئله و پرهیز از برخورد با معضلاتی عینی، همچون بیکاری، تبعیض در بازار کار، و کلیشههای جنسیتی است. ایجاد مانع در مسیر کارِ کارگران جنسی، نه نیاز کارگران جنسی به شغلی درآمدزا را برطرف نموده و نه نگاه جنسیتی به زنان را تغییر میدهد. به جای تصمیم گیری درباره ی اینکه "آیا کارجنسی باید وجود داشته باشد یا نه؟" و "آیا کارگران جنسی توانایی گزینش حرفهی خود را دارند یا نه؟"، نگاه انتقادی ما باید شرایط نامناسب شغلی کارگران جنسی و بسترهای مختلف دربرگیرندهی این حرفه را به چالش کشیده و به دنبال یافتن راههای برونرفت و تغییر این بسترها باشد. بسترهایی همچون فقر اقتصادی، تبعیضهای جنسیتمحور (و نژادمحور و ملیتمحور در جوامعی مانند جامعه فرانسه) در بازار کار، و کلیشههای جنسیتی که پیشاپیش نقش و </span><span style="vertical-align: baseline;">چیستبودگی</span><span style="vertical-align: baseline;"> "زن" را در خانواده، بازار کار، و به طور کلی اجتماع ترسیم میکند. رهایی "زنان" نه در گروی از میان برداشتن کار جنسی، بلکه منوط به تلاش در راستای رهایی از فقر و دیگر گونههای تبعیض است.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="vertical-align: baseline;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="vertical-align: baseline;">------------------------</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b style="font-family: inherit;">پانوشتها؛</b></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-family: inherit; font-size: x-small; vertical-align: baseline;">۱. </span><span style="font-family: inherit; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">Emma Goldman</span></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-family: inherit; font-size: x-small;">۲.</span><span style="font-family: inherit; font-size: x-small; line-height: 1; white-space: pre-wrap;">تردید در صحت این آمارها بدین خاطر است که تهیه آمار معتبر از تعداد و موقعیت کارگران جنسی به دلایل مختلف امری دشوار و چه بسا ناممکن است. اولا، فقدان امنیت کار جنسی موجب بی اعتمادی کارگران جنسی در ارائه مشخصات خود می گردد و همین طور منجر به پنهانی بودن، دیده نشدن، و ثبت ناپذیری بسیاری از این دسته کارگران می شود. ثانیا، تعریف دقیق کارجنسی امری بحث برانگیز است و مشخص نیست که در ارائه آمارها واژه کارجنسی دقیقا به چه طیفی از خدمات جنسی اطلاق می شود. ثالثا، بی طرفی آمارهای موجود در این زمینه به جد محل شک است چراکه استفاده از آنها در بسیاری از موارد در راستای دفاع از سیاست های حذف کارجنسی، با توجیه مخالفت با قاچاق زنان بوده و در عمل به برخوردهای نژاد پرستانه با مهاجران انجامیده است.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1; text-align: right; white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;"> در ارتباط با این مسئله:</span></span></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="line-height: 1; text-align: right; white-space: pre-wrap;"><a href="http://prostitutescollective.net/2012/04/12/anti-trafficking-a-justification-for-an-increase-in-deportations-and-a-moralistic-crusade-against-prostitution-3-2/" target="_blank"><span style="font-size: x-small;">http://prostitutescollective.net/2012/04/12/anti-trafficking-a-justification-for-an-increase-in-deportations-and-a-moralistic-crusade-against-prostitution-3-2/ </span></a></span></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-family: inherit; font-size: x-small; text-align: justify;">۳. </span><span style="font-family: inherit; font-size: x-small; line-height: 1; white-space: pre-wrap;">زیرزمینی و غیر قانونی بودن کار جنسی در ایران و نبود آمارها و گزارش های علنی و دقیق در مورد وضعیت کارگران جنسی، بررسی این موضوع در بستر ایران را دشوار می سازد. از سوی دیگر،عدم وجود حکمی صریح حول کارجنسی در قوانین جمهوری اسلامی و هم طراز بودن آن با دیگر اشکال «رابطه نامشروع» موجب می شود که موضع گیری حاکمیت نیز در این مورد به آسانی قابل تحلیل و قضاوت نباشد. با این همه، برای مطالعه درباره ی مشتریان کارگران جنسی در تهران میتوانید به گزارشی که اخیرا در این مورد منتشر شده است رجوع کنید:</span></div>
</span><span id="docs-internal-guid-5b5eefcd-1c9a-2c72-5b8f-2145beb3fcb3"><div dir="ltr" style="font-weight: normal; line-height: 1; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: justify;">
<a href="https://www.tribunezamaneh.com/archives/42232?tztc=1#.Uvedyuhdo2U" style="line-height: 1; text-decoration: none; white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;">https://www.tribunezamaneh.com/archives/42232?tztc=1#.Uvedyuhdo2U</span></a></div>
<div dir="ltr" style="font-weight: normal; line-height: 1; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="font-weight: normal;">
<span style="background-color: white; font-family: inherit; font-size: x-small; text-align: -webkit-center;">۴.</span><span style="font-family: inherit; font-size: x-small; line-height: 1; white-space: pre-wrap;"><a href="http://www.oecd.org/std/37962502.pdf">http://www.oecd.org/std/37962502.pdf</a></span></div>
<div style="font-weight: normal;">
<span style="font-family: inherit; font-size: x-small; text-align: justify;">۵. </span><span style="font-family: inherit; font-size: x-small; line-height: 1; white-space: pre-wrap;">البته لازم به ذکر است که مبادله “زن” در برابر پول تنها به هدف سکس نیست، بلکه این معامله علاوه بر سکس، به هدف بازتولید نیروی کار -از طریق تولید مثل و مراقبت از فرزندان- و همچنین سامان دهی به حوزه خصوصی در شکل دیگرجنسگرایانه ی آن نیز هست.</span></div>
<div style="font-weight: normal;">
<span style="background-color: white; font-family: inherit; font-size: x-small; text-align: -webkit-center;">۶</span><span style="background-color: white; font-family: inherit; font-size: x-small; font-weight: bold; text-align: -webkit-center;">.</span><a href="http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/nov/01/sex-workers-hands-off-my-whore-france-prostitutes" style="font-family: inherit; font-size: small; line-height: 1; text-decoration: none; white-space: pre-wrap;">http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/nov/01/sex-workers-hands-off-my-whore-france-prostitutes</a></div>
<div style="font-weight: normal;">
<span style="font-family: inherit; font-size: x-small; line-height: 1; white-space: pre-wrap;">ترجمه ی نقل قول از ارغوان</span><br />
<span id="docs-internal-guid-5b5eefcd-1c9c-29b5-0e78-85dee2cf283c"><span style="font-size: x-small;">
</span></span>
<br />
<div>
<span id="docs-internal-guid-5b5eefcd-1c9c-29b5-0e78-85dee2cf283c"><span style="font-size: x-small;"><span style="vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></span></div>
<span id="docs-internal-guid-5b5eefcd-1c9c-29b5-0e78-85dee2cf283c"><span style="font-size: x-small;">
</span></span></div>
<div style="font-weight: normal;">
<span style="font-size: 13px; line-height: 1; white-space: pre-wrap;"><br /></span></div>
</span></span></h4>
<div style="text-align: left;">
<span id="docs-internal-guid-5b5eefcd-1c84-3a87-9228-1579b3c8c1eb"><span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-size: 19px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<span style="font-family: Georgia; font-size: 19px; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-63656858758979133312014-02-03T22:08:00.000+03:302014-02-10T17:05:22.736+03:30چهار چیز که فمینیستها میتوانند از زاپاتیستها بیاموزند<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
جولیانا بریتو شوارتز<br />
ترجمه از گروه ارغوان<br />
<a href="http://feministing.com/2014/01/03/4-things-feminists-can-learn-from-the-zapatistas/" target="_blank">لینک مقاله</a><br />
<br />
هفتم ژانویه ۲۰۱۴ یادآورِ بیستمین سالروزِ قیامِ زاپاتیستها در سان کریستوبال دِلاس کاساسِ مکزیک است، برههای کوتاه با میراثی ماندگار از ستیز در راه حقوق بومی. زاپاتیستها -که همچنین با اسم ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی (EZLN) نیز شناخته میشوند- جنبشی است متشکل از مردمِ بومی، که برای مقابله با اثرات نئولیبرالیسم، بهویژه خصوصیسازیِ زمین و دیگر منابع طبیعی، مبارزه میکند .<br />
<br />
جنبش زاپاتیستها در روز یکم ژانویه ۱۹۹۴ و در روزی که قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA) به مرحله اجرا درآمد، برای نخستین بار بهصورت علنی شروع به فعالیت کرد. ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی دریافت که NAFTA با ستاندنِ منابع طبیعیِ چیاپاس (ایالت موطن آنها) از دست اهالیِ آن و واگذاریِ آن به ثروتمندان و قدرتمندان، نابرابریِ میان فقیر و غنی را افزایش میدهد. این چنین بود که بیست سال پیش، اکتیویستهای زاپاتیستها شهرهای کوچک ایالت چیاپاس را به اشغال خود درآورده، زندانیان را آزاد کرده و ساختمانهای پلیس و ارتش را به آتش کشیده و از بین بردند. با این اقدامات، ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی توجه جهانی را به وضعیت اسفبارِ مردمِ بومی در سراسر جهان و تاثیرات بسیار چشمگیر و حیاتیِ جهانیسازی بر مناطق بهحاشیه رانده شدهی جهان، جلب کرد.<br />
<br />
ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی در راستای نزاع دائم در راه برابری، تلاشی محسوس و منسجم به منظور ارتقاء آگاهی در خصوصِ وضعیت زنان بومی را از خود به نمایش گذاشته است. در سال ۱۹۹۴ فرمانده رامونا، یکی از معروفترین رهبران زن این جنبش، "قانون انقلابی در بابِ زنان" را نوشت که با رای موافق ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی به اجرا گذاشته شد. <br />
این قانون حقوق زنان در زمینههای خودمختاریِ باروری، مشارکت سیاسیِ برابر با مردان، آموزش و دستمزد برابر، و رهایی از خشونت خانگی را به روشنی مورد اشاره قرار میداد. کمی بعد در همان سال، جنبش لیستی متشکل از ۳۴ خواسته را به دولت مکزیک ارائه کرد که یکی از این خواستهها، رئوسِ کلیِ سلسله اقداماتی به منظور تضمین رفاه زنان را مطرح ساخته بود.<br />
متاسفانه جنبش پس از نخستین اقدام علنیاش، در موضعی دفاعی و در حال نبردِ همراه با تعقیب و آزار و اذیت فزایندهی دولت مکزیک قرار گرفت، اما ستیزِ زاپاتیستها در این راستا امروز هم ادامه دارد، اگرچه نه با قدرت پیشین. اما آنچه برای فراگرفتن از این جنبش الهامبخش وجود دارد؛<br />
<br />
<b>۱. دنیای دیگری وجود دارد</b><br />
به گفته «گوستاو استوا» در دنیای وارونه، زاپاتیستها به جامعهای که در آن زندگی میکردند نگریستند، به این نتیجه رسیدند که این شیوهی زندگی جوابگوی خواستههای آنها نیست، و شیوهی تازهای از زندگی را آغاز نمودند. اکنون آنها مدارس و اجتماعات خودگردان مختلفی را تحت سیستمهای حاکمیتی مستقل خودشان حفظ نمودهاند.<br />
در حقیقت آنها خارج از منطق بازار و دولت، فراتر از منطق سرمایه و در یک کالبد اجتماعی جدید زندگی میکنند. به طور قطع این بدان معنا نیست که آنها از کالبد اجتماعیِ سرمایهداری رهایی یافتهاند که ساختار مکزیک و تمامی جهان را تعیین کرده و آنچنان که بیانیهی ششم زاپاتیستای ایالات سلوا لاکاندونا اظهار میدارد، «گسستن از آن مستلزم خلقِ کالبد اجتماعی و سیاسی دیگری است».<br />
این برای فمینیسم به چه معناست؟ به این معناست که اگر ما میتوانیم جهانی را تصور کنیم که در آن پدرسالاری، همجنسگراهراسی، هراس از ترنسها، نژادپرستی، نظام طبقاتی و مانند آن از جامعه رخت بربسته است، بنابراین چنین جهانی میتواند در واقعیت نیز وجود داشته باشد. ما روزی به آن دست خواهیم یافت.<br />
<br />
<b>۲. برای تغییر جهان لازم نیست قدرتمند، دارای امتیاز و یا معروف باشید. در حقیقت، تغییر واقعی اغلب از پایین به بالا اتفاق میافتد</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
جنبش زاپاتیستها از میان برخی از بهحاشیه رانده شدهترین مردم دنیا سر برآورد؛ مردمی بومی که در فقیرترین ایالت مکزیک میزیستند. این مردم دسترسی بسیار محدودی به آموزش رسمی، خدمات بهداشتی و مالکیت زمین داشتند، با اینحال اقدامات آنها تاثیری ماندگار بر جهان ما داشت. «استوا» در مقاله خود به آنها اشاره کرده است؛<br />
"در سرتاسر جهان میتوانیم حرکات، دگرگونیها و بسیجهای مردمیای را مشاهده کنیم که به نظر میرسد از زاپاتیستها الهام گرفته باشند. بهطوری که برای پیدا کردن یک ابتکار عمل سیاسی با پیامدهای جهانیِ قابل مقایسه با این جنبش، باید به گذشتهای دور در تاریخ سفر کرد. همانطور که زاپاتیستها خود نیز ذکر کردهاند، امروزه آن چیزهایی که جنبش زاپاتیستی را در ذهن تداعی میکنند، همچون جنبش زاپاتیستی گام برمیدارند، مانند جنبش زاپاتیستی سخن میگویند، و یا به مثابه شکلی از جنبش زاپاتیستی ظاهر میگردند، دیگر صرفا در کنترل زاپاتیستها نیست".<br />
<br />
<b>۳. ما باید نظامهای ظلم و ستم را به چالش بکشیم، حتی اگر در درون جنبش عدالت اجتماعی خودِ ما باشند.</b><br />
همانگونه که پیشتر اشاره شد، ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی جنبشی حامیِ فمینیسم است که اثبات کرده هنگامی که از رفاه زنان سخن میگوید، این کار را با خودآگاهی انجام میدهد. این جنبش گامهای متعددی در جهت استقرارِ برابریِ جنسیتی در میان مردمِ خود برداشته است. اگر در اوونتیک (یکی از اجتماعاتِ خودگردان "چیاپاس") گشتوگذاری داشته باشید، نقاشیهای دیواریِ فراوانی مشاهده میکنید که در آنها زنان پا به پای مردان مشغول به کار هستند. البته، ارتش زاپاتیستایِ آزادی ملی هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به کمال دارد و تلاش در راستای برابریِ جنسیتی عملی همواره در جریان است. در هر جنبش نیاز داریم، در حالیکه از موفقیتهای کسب شده در راه رسیدن به عدالت تقدیر به عمل میآوریم، همدیگر را در حرکت رو به جلو مورد حمایت قرار دهیم.<br />
<br />
<b>۴. مسیر دستیابی به عدالت طولانی است</b><br />
جنبش زاپاتیستی در اصل در واکنش به ایجاد NAFTA شکل گرفت. اکنون حدود ۲۰ سال است که آنها در این رویارویی حاضر هستند و NAFTA نیز به قوت همیشگیِ خود عمل میکند. اکتیویستهای بومی به شدت از NAFTA رنج برده و خواهند برد. اما این بدان معنا نیست که این مبارزه ارزشش را نداشته است. این امر در مورد دیگر جنبشهای عدالتطلب نیز صادق است که باید پیروزیهای کوچک در راهِ دستیابی به موفقیت را مورد تجلیل قرار دهیم. اما ۲۰ سال مقاومتِ بومی، بدون شک پیروزیِ بزرگی است و باید مورد ستایش واقع شود.<br />
"ما تمام بعد از ظهر را در کمیته به بحث گذراندیم، در جستجوی واژهای در زبان مادریمان بودیم که به معنای تسلیم باشد و چیزی نیافتیم. این واژه هیچ ترجمانی در زبانهای Tzotzil و Tzeltal ندارد. هیچکس به یاد ندارد که چنین واژهای در زبان Tojolabal یا Chol وجود داشته است"- تسلیم در زبان راستین وجود ندارد، فرمانده مارکوس [1]<br />
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-22700527850258297542014-01-07T21:31:00.001+03:302014-01-07T21:31:40.093+03:30فمینیسم ِ غیردولتی، غیرسیاسی نیست<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h4 dir="rtl" style="text-align: justify;">
<span style="font-weight: normal;">جنبش زنان زمانی توانست در ایران، دوباره به عرصه بیاید و صدای ِ بخشی از بیصدایان و به حاشیه روندگان شود، که جامعهی ایرانی احساس میکرد بار دیگر میتواند بیهراس از تعقیب، پروندهسازی و بازداشت و سرکوب فعالیت سیاسی اجتماعی را از سر بگیرد. ایدهای که بالغ بر ده سال طول کشید تا بر ما روشن شود که حتی اگر و اگر به فرض محال «دولت» در منازعه بر سر قدرت بیطرف باشد، نیروهای ِ ذینفع اقتصادی و سیاسیای وجود دارند که در برابر همهی اشکال تغییر مدنی ایستادگی کنند.<br />اگر چنین رویکردی را از اساس اشتباه ندانیم دستکم دو مورد را باید در نظر داشته باشیم؛<br />یک. فعالیت سیاسی، اجتماعی و مدنی از دوم خرداد ۷۶ آغاز نشد، اگرچه از آن تاریخ، پس از محاقی طولانیمدت، دوباره کیفیتی متفاوت یافت.<br />دو. جامعهی مدنی نه محل ِ حل منازعهی دولت – مردم، که از قضا یکی از نقاط برجستهی پیکار میان گروههای ذینفع – از جمله ایادی حکومت – بر سر کسب قدرت و سروریست.<br />اما چرا تکرار بدیهیات ِ نظری اینچنینی در چنین وضعیتی ضروری به نظر میرسد؟<br />به نظر میرسد گروهی از فمینیستها - و صد البته دیگر فعالان مدنی در ایران - گمان میکنند با تغییر دولت در ایران، فضایی «باز» شده است که در آن میتوان بدون کشمکش با حاکمیت، و یا با کمترین اصطکاک به خواستها و مطالبات رسید؛ بر این اساس، تصور میشود آنچه یکبار در سالهای ریاستجمهوری محمد خاتمی ممکن شده بود بار دیگر رخ نمودهست؛ فضای حیاتی برای ادامهی فعالیت جنبشی، و شاید اینبار بدون ِ اشتباهات ِ پیشین؛ با حذف ِ سیاست. <br />بر این اساس میتوان با پلاکارد «فمینیسم غیردولتی» قدمهای بیشتری به پیش رفت و مطالبات و موضوعات مرتبط با جنبش فمینیستی را در فضایی عاری از سیاست و در «جامعه» به سرانجام رساند. اما آیا فمینیسم غیردولتی، غیرسیاسی است؟ و آیا اصلا میتواند چنین باشد؟<br /><br /><b>از هشتاد و هشت تا نود و دو</b><br /><br />برای فهم ِ چگونگی کارکرد مکانیسمی که غیرسیاسی شدن در ایران را تشویق میکند، باید ابتدا فهمید که چرا جامعهای که تجربهی سیاست در ماههای پس از انتخابات ۸۸ را از سر گذرانده است به چنین سمت و سویی تغییر جهت میدهد و تلاش میکند تا غیرسیاسی بنماید؟<br />پاسخ اول میتواند وجه بزرگی از دلایل چنین چرخشی را نشان بدهد؛ سرکوب. اما آیا این همهی ماجراست؟ شاید باید به گذشتهای نزدیک نقب بزنیم و ماجرا را از آنجا پی بگیریم.<br />۸۸ در هیئت یک گُشایش رخ نمود؛ اولین فرصت برای آزمودن سیاست در میدانی دیگر. برای جامعهای که سالها سکوت قبرستانی و هشت سال تمرین ِ مدارا و سکوت و گذر از حق و به شکلی «راه آمدن» را آزموده بود هشتاد و هشت، اگر چه در هیئت شکلی از پیوستگی اما در نهایت در فُرم ِ گُسست رخ داد؛ سکوت میکنیم، اما اینبار در جایی که دیده شویم.<br />بدین معنی نیروی ِ اجتماعی که با فعالیتهای مدنی در قالب جنبشهای اجتماعی، در دوازده سال ِ منتهی به ۸۸ تلاش کرده بود تا خود را به شکلی خزنده و با کمترین اصطکاک ممکن به مطالبات و خواستههایش نزدیک کند، میرفت تا به نقطهای حیاتی برسد؛ بر سر این مطالبات باید جنگید.<br />این نیروی ِ اجتماعی هنوز با بند و بستهایی به گذشتهاش وصل بود؛ هراس از این که مقاومت در برابر خشونت ِ دولتی فاجعه به بار بیاورد، هراس از ناامنی اجتماعی و اقتصادی، تعلل در تصمیمگیری و فاکتورهای ِ بسیار دیگری باعث شد تا «سیاست» در خیابان شکست بخورد. از عاشورای ۸۸ تا روزهای پایانی سال ۹۱ سالهایی بود که این نیروی سیاسی دستکم در میدان عمل از هم گسست.<br /><br />بدین ترتیب امتداد ۸۸ در هیئت یک بُنبست رخ نمود؛ بخشی از مردم، حتی در سالهایی که صدایی از «مردم» شنیده میشد، بیصدا ماندند، یا تلاش شد تا صدایشان به بلندگوی حاکم گره بخورد. مطالبات مردمی که صدایشان به جایی میرسید هم در سالهایی که گذشت نه تنها پاسخی درخور نیافته بود، بلکه با تهاجم مداوم حکومت به عقب رانده شده بود. آن بخش از مطالبات که امکان مصادره داشت، در هزارتوی پیچیدهی رسانهای مصادره شد و آن بخش دیگر سرکوب.<br />هیئت منجیوار ِ انتخابات ۹۲ برای بخشهای وسیعی از مردم در چنین وضعیتی است که فهمیده میشود.. انتخابات ۹۲ حامل یک پیام بود؛ یک راه خروج هست. <br />اما این راه خروج را چه کسی نشان داده بود؟<br /><b><br />از نود و دو به بعد؛ یا چگونه از مکانیسم ادغام دور شویم</b><br /><br />راه خروجی ِ بهار ۹۲ را چه کسی نشان داده بود؟ آيا حاکمیت پیام مردم را گرفته بود تا در مقابل آنان نرمش کند؟ آیا مردم خواستش را به وضعیت تحمیل کرده بود؟ یا شاید هم نه؛ حاکمیت راه خروج از بنبست را نشان داده بود و مردم بدان راضی شده بودند؟<br />باگذشت شش ماه از انتخابات خرداد ۹۲، بر سر پاسخ به این پرسشها هنوز توافقی وجود ندارد. فعالان سیاسی در ایران هنوز از برآمدن محمود احمدینژاد در سال ۸۴ شگفتزدهاند و فاصلهی ۸۴ تا ۹۲ چون خوابی بر ایشان رفتهست. بنابراین شاید زود باشد که بخواهیم دربارهی ۹۲ از ایشان تحلیلی بشنویم، دربارهی فعالان مدنی چطور؟ در این فاصله چه اتفاقی افتادهست؟ آیا آنها توانستهاند مسیر خودشان را با حوادث تند و تیز این سالها تنظیم کنند؟<br /><br />راه خروجی که در بهار ۹۲ باز شده است و تجربهی این شش ماه پیام روشنی دارد؛ حاکمیت اگرچه در ایجاد سکوت قبرستانی موفق بوده است، اما آن را راهحلی بلندمدت برای بقا نمیداند، بنابراین باید مردم به شکلی به صحنه برآیند. اما چطور؟ با ادغام در حاکمیت.<br />این چنین است که جامعه مدنی به تعبیری که حکومت دوست دارد ممکن میشود؛ محل آشتی حاکمیت با نیروی ِاجتماعی سیاسی که بلندگو را در دست دارد. در چنین فضایی مسئولیت باقی نزاعها از دوش حاکمیت برداشته میشود و مرزها و ساختارها بر جای میمانند.<br /><br /><b>جنبش غیر سیاسی؛ در هزارتوی ِ معلولها</b><br /><br />راه حل روشن برای پاسخ دادن به مطالبات گروههای مختلف، بیآنکه به این مطالبات پاسخ بدهیم چیست؟ این پرسش بنیادین حاکمیت بوده و هست. حالا دیگر حتی پیروان جنبشهای بیخطر هم میدانند که هر دستاوردی پلهای است برای فرا رفتن و دستاوردهای بعدی را به دست آوردن. چرا این را قدرت مستقر نداند؟<br />بدین ترتیب ایجاد گسست در میان مطالبات بههم پیوسته بیشک بهترین راه برای مهار آنها و هدایتشان به حاشیههاست؛ تبدیل کردن خواست ِ دموکراسی در سیاست، جامعه و اقتصاد به انبوه ریزجنبشها، بدون شک یگانه راه شکستن مطالبات مردمی است. این چنین است که رفته رفته بخش مهمی از نزاع با حاکمیت بر سر دستیابی به مطالبات، به نزاع میان گروههای ذینفع در جهت تعینبخشی به اولویت ِ مطالبات تبدیل میشود. در چنین نزاعی فارغ از آنکه کدامین گروه میتواند دست بالا را بگیرد - کارگران، زنان، اقلیتهای قومی، نیروهای دموکراسیخواه و … - و فارغ از آنکه این مرزها تا چه حد مخدوش و بیمعنا هستند، شکست نیروهای مردمی محتملتر میشود، چه بخشی از نیرو بر سر نبردهای درونی -که همواره اجتناب ناپذیر هم هستند- تلف خواهد شد و باقی نیرو در جوانبی گسسته در مقابل نیروهای منجسمی قرار خواهند گرفت که در یک خواست مشترکاند؛ سرکوب.<br /><br />جنبش زنان در ایران رویکرد بنیادین ِ خویش را در سالهای منتهی به ۸۸ به درستی در ارتباط و پیگیری مطالبات از پایین تشخیص داده بود. نخستین نقدهای پس از ۸۸ به این رویکرد نه در جهتگیری آن که در ناتوانی این جنبش در تحقق آن صورتبندی بود. اما باید در نظر داشت که لزوما هر تغییری در پایین، بدون ارادهای در بالا که بخواهد آن تغییر در جامعه درونی شود، پایدار نخواهد بود، و اگر چه مسئلهی دور ماندن از ساختار سیاسی، ادغام نشدن در آن و حفظ فاصله از ساختارهای قدرت همیشه جزء خطوط ِ قرمز جنبشهای مترقی بودهست، اما این هرگز بدان معنی نیست که در فاصله از دولت نمیتوان در آن ادغام شد. بدینترتیب میتوان مدعی شد که جنبش زنان - و احیانا بخشهای دیگر جنبش مدنی در ایران- با فاصلهی از سیاست، در سایهی انتخاب ِ درست ِ غیردولتی ماندن، عملا در سیاست ِ دولتی ادغام شدهاند.<br /><br />برای فمینیستها در خاورمیانه، که علاوه بر مبارزهی مرسوم باید با جنگ، بنیادگرایی، پدرسالاری، بهرهکشی و استعمار مبارزه کنند، غیرسیاسی شدن خطرناکتر از دولتی شدن است؛ چه همان اندک امتیازهای از بالای ِ فمینیسمدولتی را هم به چنگ نمیآورند - و از این منظر در میان مخاطبان و همراهانشان شکستخورده تلقی میشوند - و در هزارتوی ِ مسائلی که علتهایشان در دوردستهای ِ سیاست پنهان شدهاند، گم میشوند.<br />بر همین اساس است که میتوان مدعی شد غیرسیاسی کردن ِ جنبش فمینیستی، در جایی که بزرگترین دشمنان ِ زنان در قدرتند، بیاعتنایی فعالان جنبش زنان به مغز متفکر ِ بازتولیدکنندهی چرخهی خشونت و بهرهکشی است. در چنین وضعیتی، و در چنین جغرافیایی، فعالان جنبش زنان نه فقط مجبورند که با دخالتگری در امرسیاسی، که از طریق طرح همبستهی مطالبات عمومی و با نگاه چندجانبه به مسائل که تفاوتهای قومی، طبقاتی و جنسیتی را در نظر میگیرد، ممکن است، پیگیر رفع همهی اشکال تبعیض و ستم در جامعه بشوند، تا در کنار دیگر جنبشهای مترقی، پیگیر مبارزه برای دموکراسی و برابری باشند. دورهی هشت سالهی مدیریت محمود احمدینژاد بر قوهی مجریه و افزایش فشارها بر فعالان حقوق زنان - و صد البته دیگر فعالان سیاسی - و عقب راندن جنبشهای اجتماعی در تمامی عرصهها مثال خوبی است برای فهم نیاز به کنش سیاسی و همبسته در میان جنبشهای اجتماعی.<br />غیرسیاسی بودن و گسسته دیدن ِ مسائل و امور مرتبط با زنان نه فقط جنبش زنان را، حتی نسبت به فمینیستهای دولتی که با برجسته کردن نقش دولت بدان وصل میشوند، از واقعیتهای جاری و فهم درست از آن دور میکند که باعث میشود که هر آنچه جنبش زنان به دست آورده است در تندباد ِ حوادث سیاسی، همچون تغییر دولتها و حتی در میان منازعات سیاست خارجی، از دست بدهد و در پایان زنان در همانجایی باشند که در ابتدا بودهاند؛ در حاشیه.<br /><br />تجربهی سرکوب هشت ساله، و ادامهی فضای امنیتی کنونی، به خوبی نشان میدهد که سیاسی کردن ِ پیکار ِ رهاییبخش زنان، و بردن مسئلهی تبعیض جنسیتی به میانهی پیکار برای آزادی و برابری یگانه راهیست که گسست در فضای مدنی را از بین میبرد، و سکتاریسم ِ غالب بر نیروهای سیاسی و اجتماعی را میشکند. <br />اگرچه جنبش زنان در ایران همواره بر غیردولتی بودن خویش پای فشرده و تلاش کردهست تا از این بلا مصون بماند، اما همواره با لکنت از سیاست سخن گفته و از سیاسی بودن طفره رفتهست و همواره تلاش کرده تا اینچنین به نظر برسد که خواستههایش مدنی، بیارتباط با سیاست و برای سیاستها و ایدئولوژی حاکم بیخطر است؛ تاکیدی که بیش از هر کسی، حاکمیت از دروغ بودنش مطمئن است. <br />بدین ترتیب در گذر ایام بسیاری از کنشگران فمینیست فراموش کردند که «غیرسیاسی» بودن نه استراتژی اصولی جنبش زنان که یکی از تاکتیکهای آن برای عبور از برخوردهای شدید بود؛ امری که به وضوح میتوان دید که چندان که باید هم نتوانست مانع برخوردهای تند جاری در این سالها بشود.<br />در دورهی سیاستزدایی کردن جنبشهای اجتماعی در ایران، آنچه در جنبش زنان و دیگر عرصههای فعالیت مدنی، در دستور ِ کار ِ امروز ِ ماست تأکید بر آن شق ِ دومی است که همواره از آن دوری شدهست؛ آری گفتن به سیاست، بیلکنت و هراس.<br /><br /></span></h4>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-39688287637480095722013-12-21T19:44:00.000+03:302013-12-22T03:42:17.829+03:30دشواریهای فمینیسم در خاورمیانه؛ استعمار، اسلام و دولت<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
مقاله <a href="http://arghavancollective.blogspot.com/2013/11/blog-post.html" target="_blank">فارین پالیسی</a> در ارتباط با فمینیسم ساختگی در بحرین، به بحثهای بیشتری در میان اعضای ارغوان دامن زد و سبب طرح پرسش های دیگری شد. از یک سو، اگرچه شباهتهای فراوانی میان شرایط کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در زمینههای مختلف و از جمله مسائل زنان- که از دیگر پسزمینههای تاریخی و سیاسی جدا نیست- وجود دارد، اما چشمپوشی از تفاوتها نیز امکانپذیر به نظر نمیرسد. اما کجا میبایست بر شباهتها تاکید ورزید و کدام تفاوتها قابل اغماض نیستند؟
با توجه به تاریخ متفاوت هر یک از کشورهای منطقه در تجربهی استعمار و مواجهه با قدرتهای غربی، آیا استفاده از لفظ استعمار برای کشوری نظیر ایران درست است یا نه؟ پیامدهای تاریخ استعمارزدهی این کشورها برای جنبشهای فمینستی منطقه چه بوده است؟ ریشه شکلگیریِ نوع خاصی از فمینسیمِ وابسته به حکومت در این کشورها چیست و چه تبعاتی در پی دارد؟ با توجه به شرایط انضمامی ناشی از ویژگی های مشترک بین ایران و کشورهای منطقه، نقش گروه های مختلف سیاسی داخل جنبش زنان چه باید باشد؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
مطلب زیر بیش از آنکه به دنبال پاسخگویی به این پرسشها باشد، به منظور طرح و واکاوی بیشتر آنها تنظیم گردیده است. با این توضیح که عدم یکپارچگیِ احتمالیِ این متن، به دلیل وجود دیدگاههای مختلف در میان اعضای گروه ارغوان است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: left;">
| گروه ارغوان | </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>یک. استعمار/ استقلال در ایران </b><br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بسیاری استعمار را مسالهای مربوط به ایران ندانسته و آن را وجه افتراقی میان ایران و دیگر کشورهای منطقه - که استعمار را بهصورت مستقیم و رسمی تجربه کردهاند - میپندارند. اما آیا بهراستی میتوان ادعا کرد که دوگانهی استعمار/ استقلال دربارهی ایران موضوعیت ندارد؟
نگاهی گذرا به تاریخ ایران، درازای مداخلات نیروهای استعماری و شیوههای گوناگون مقاومت مردمی در برابر آن را نمایان میسازد. بیدلیل نیست که اهداف عمدهی انقلاب ِ مشروطه، کوتاه کردن ِ دست ِ قدرتهای استعماری روسیه و انگلیس و کم کردن ِ قدرت همهجانبهی شاه ِ وابسته به آنها بود. ما نه تنها پیش از جنبش مشروطه، بلکه پس از آن نیز شاهد دخالت نیروهای استعماری در مسائل سیاسی/اقتصادی - و یا دستکم میل شدید این نیروها به دخالت در مسائل داخلی ایران - بودهایم. بهترین مصداق این دخالتها کودتای سال ٣٢ و تازهترین مورد ِ آن نیز تحریمهای اقتصادی تحمیل شده بر ایران از سوی کشورهای غربی و متحدان آنهاست. بههمین ترتیب جریانهای گوناگونی همچون اسلامگرایی، ملی گرایی و چپ گراییِ ضدامپریالیستی گونههای مختلف ِ مقاومت در برابر استعمار در ایران را شکل داده و میدهند.<br />
<br />
اگرچه استعمار ِ کهنه و "عینی" دهههاست که به پایان رسیده؛ اما آنچه بر عراق و افغانستان گذشته، جنگافروزی، عملیات نظامی پهبادها در پاکستان، حمایت مالی و سیاسی از گروههای برانداز ِ مخالف ِ دولتهای محلی، و دست بردن به اطلاعات شخصی افراد در کشورهای دیگر از مصادیق کوچک و بزرگ استعمار نو بهشمار میروند. پذیرش موضوعیت داشتنِ مسالهی استعمار در خصوص یکی از پرقدرتترین کشورهای این منطقهی ژئوپولیتیک که سالهاست پرچم مبارزه با آمریکا را برافراشته، چندان دشوار به نظر نمیرسد. اگر نه، کافیست نگاهی بیندازیم به تعداد پایگاههای نظامی آمریکایی مستقر در کشورهای همسایه، تا به میزان ِ واقعیبودنِ خطر مداخلات خارجی در ایران پی ببریم. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>دو. زنان به مثابه مرزهای میان فرهنگ "خودی" و "بیگانه" </b><br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما چه ارتباطی میان استعمار، استقلال و مسالهی زن برقرار است؟ تجربهی گونههای مختلف دخالت استعماری در ایران در طول سالیان، منجر به شکلگیری نوعی گفتمان مقاومت گردیده که «فرهنگ خودی» را در برابر «فرهنگ غیرخودی/ متجاوز/ غربی» قرار داده و ادعای پاسداری از آن را دارد. در این میان می توان مسالهی زن را نیز یکی از عرصههای مبارزه فرهنگی میان استعمارگران و استقلالطلبان به حساب آورد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما ادبیات فمینیستی با مطالعه بسترهای متفاوت به اثبات ادعای بزرگتری پرداخته است؛ این مطالعات نشان میدهد که در مبارزات و تنشهای میانِ فرهنگهای مختلف، مسالهی زن، ذات فرهنگ پنداشته شده و صرفا عرصهای در میان دیگر ساحتهای مبارزه فرهنگی نیست. یعنی زن و روابط جنسیتیِِ حوزه خصوصی (اندرونی)، گویی "ناموس" فرهنگ است. بدین ترتیب که مرزها و تعاریف این حوزه خطوط تمایز یک فرهنگ از فرهنگ دیگر را ترسیم میکند.(1) بنابراین، در جوامع مختلف، مردان و زنان ذینفع، با نگاهی تقلیل گرایانه به فرهنگ، و منشی اقتدارگرایانه به زن، مرزهای فرهنگ را روی بدنِ زنان تعریف نموده و از آن پاسداری میکنند(2)؛ از فرهنگی به فرهنگ دیگر، رفتار و پوشش زنان به صور "متفاوت" دیکته میشود تا "تفاوت" فرهنگی (برتر) یکی بر دیگری حفظ گردد. از همینروست که در وادی کشمکش میان مداخلات و مبارزات، یکی از اصلیترین و ارجحترین عرصههای منازعه "زن"، پوشش، رفتار و بدنِ وی بوده است. و اینگونه به نظر میرسد که تداخل و اختلاط بینافرهنگی در هر زمینهای که جایز باشد، در مورد مسائل مرتبط با زنان و سلسله مراتب جنسیتی اینگونه نیست.<br />
<br />
این مساله در تاریخ سده گذشته ایران و منطقه مصادیق بارزی داشته است؛ به عنوان مثال پهلویها و دیگر شاهان و دولتمردان ِ همسو با غرب در منطقه، بهرغم بیپروایی در پیروی از الگوهای غربی در امور مربوط به حوزه عمومی، در مورد مسائل حوزه خصوصی و زنان سختتر تن به تغییر میدادند. شاید یکی از ریشههای این امر به عرق ملی-سنتی خود ِ آنها برگردد، اما از دیگر دلایل آن علم به حساسیت زیاد گروههای سنتی به دخالتهای بیرونی در حوزه خصوصی و به این ترتیب نگرانی از برانگیختن احساسات ِ (مذهبی ِ) ملت و مراجع دینی در برابر سیاستهای پیشنهادی آنها بوده است.
به همین ترتیب هنگامیکه آیتالله خمینی در سال ۴۲ با کلیت انقلاب سفید شاه به مخالفت برخاست، گرچه دغدغهی نخست وی پیامدهای اجرای اصلاحات ارضی بود، اما یکی از استراتژیهایش برای جلب هرچه بیشترِ حمایت مردم، تاکید بر تقبیح بُعدی از تغییرات تحمیلی انقلاب سفید بود که در ارتباط مستقیم با مسالهی زنان بود؛ بند مربوط به حق رای زنان. (3)</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در عرصه مبارزات ضد استعماری، نمادهای سنتی و اسلامی گاه از جانب نیروهای مردمی نیز بهکار گرفته شدهاند؛ به عنوان مثال در برخی از تظاهرات ضد شاه، عدهای از زنان انقلابی چادر را - نه از سر اعتقاد- بلکه به عنوان نماد مبارزه با امپریالیسم سر میکردند. از دیگر مصادیق ِ بارز این تقابل میتوان به اولین اقدامات دولت جدید پس از انقلاب ۵۷ در خصوص منحل کردن "قانون خانواده" پیشین و اجباری نمودن حجاب اشاره نمود؛ و همین تقابل فرهنگیِ نمادها بود که تحمیل حجاب توسط حکومت نوپا، به مثابه پوشش برتر برای زنِ اسلامی/ انقلابی در برابر الگوی "عروسک فرنگی"، را تسهیل کرد.
از آن پس نیز بسیاری از آزادیهای زنان بر بدن و رفتار خویش و برابریهای جنسیتی در عرصههای مختلف به عنوان امری وارداتی و غربی و اغلب به بهانهی حفظ "فرهنگ خودی (ایرانی/ اسلامی)"، توسط کسانی که مدعی پاسداری از فرهنگ خودی هستند، سرکوب شده و میشود. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در سال های اخیر نیز، واقعهی یازدهم سپتامبر، آغازِ پروژه «مبارزه با تروریسم» (War on Terror)، عملیات نظامی غرب در عراق و افغانستان، و گسترش سیاستهای مسلمانهراس/ نژادپرست در غرب به بهانهی حفظ امنیت ملی، تنش میانِ دوگانهی (کاذب) هویت اسلامی/ هویت غربی را عمق و بسط بیشتری بخشید. در گفتمان فراملیِ مقاومت در برابر استعمار نو و نولیبرالیسم، اسلام و همهی نمادهای منتسب به آن همچون چتری هویتی در مبارزه با غرب بهویژه در عرصهی سیاست بین المللی کشورهای منطقه، در میان جوامع مسلمان غرب، و حتی برخی از نیروهای مترقی از جمله فعالان و دانشگاهیان ساکن غرب فراگیر شد.<br />
<br />
در این میان، زنان و مسائل مربوط به آنها به عنوان حفاظ فرهنگی و معرفِ نمادینِ هویتی مشترک، بیش از پیش در تقابل با نمادها و مفاهیمی قرار گرفتند که "بومی" نبوده و یا همواره چنین ادعا شده که وارداتی و غربی هستند؛ اگرچه غربی بودن آزادی در عرصههایی چون اقتصاد و تجارت، و وارداتی بودن تکنولوژی و جنگافروزی هیچگاه از نظر مدعیان بنیادگرایِ پاسدارِ فرهنگ مشکلزا نبوده است، با اینهمه آزادیهای سیاسی، و حقوق فردی و جنسیتی زنان بیش از پیش با برچسبِ بیگانه بودن موردِ سرکوب واقع شدهاند. در حمایت از این آزادیها و حقوق، جنبش زنان ایران نیز در موقعیتی نهچندان متفاوت از دیگر جنبشهای منطقه، دائما با اتهام "غربزدگی" یا "زیرِ پا گذاشتن و بیاهمیتی به ارزشهای اسلامی" مواجه بوده است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>سه. جنبش زنان در میان نیروهای سیاسی "خودی" و "غیر خودی" </b><br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
سیر پیدایش جنبشهای زنان در منطقه که با پیدایش جنبشهای رهاییبخش ملی گره خورده است، ساحت دیگری از ارتباط میان (دوگانهی) استعمار/ استقلال و مساله زن را آشکار میکند. نقطهی آغازین فرآیند سیاسی شدن توده زنان در منطقه در نیمه اول قرن بیستم، عمدتا به واسطهی مشارکت زنان در جنبشهای ضد استعماری/ استبدادی (همچون مشروطه) بوده است.(4) با اینحال و به رغم مشارکت گسترده زنان در جنبشهای مقاومت ملی، پس از کسب استقلال یا پیروزی این جنبشها، نیروهای انقلابی/ جنبشی مسائل زنان را فراموش کرده و یا آنطور که باید به آنها نپرداختهاند. همین امر سبب سرخوردگی برخی از این زنان از نیروهای سیاسی گشته و به عاملی برای تشکیل گروههای مستقل فمینیستی/ زنان تبدیل شد، تا از این طریق پیگیر مطالبات جنسیتی زنان گردیده و به روابط و ساختارهای جنسیتی، اهمیتی جداگانه و درخور بدهند.<br />
<br />
ادبیات فمینیستی حکایت از این امر دارد که روند سرخوردگی زنان از احزاب و نیروهای سیاسی، تجربهایست که در ایران و دیگر بسترهای انقلابی بارها و بارها تکرار شده است. (5) در حقیقت چنین سرخوردگیای از نیروهای انقلابی ٥٧ بود که از یکسو منجر به تشکیل گروه های مستقل فمینیستی و زنان در ایرانِ پس از جنگ و در میان زنان سیاسی تبعیدی گردیده، و از سوی دیگر به پافشاری مداوم بسیاری از کنشگران جنبش زنان بر غیرسیاسی بودن حرکتها و مطالبات زنان انجامیده است.(6) علاوه بر بده بستان معمولِ اولویتهای زنان در منازعات سیاسی ِ میانگروهی(7)، بیشک فشارهای روز افزونِ اصحاب قدرت بر فعالان جنبش زنان سبب شده تاکید آنان بر غیرسیاسی بودن/ کردن مبارزه در ساحت جنسیت موجهتر نیز جلوه کند. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
عدم حمایت کافی از گفتمان فمینیسم از جانب نیروهایِ سیاسی - به دلایل متعدد از جمله مقاومتِ ضد استعماری - جنبش های زنان در منطقه را با دشواریهای فراوانی روبرو ساخته است. بهعلاوه حاکمیتِ بسیاری از این کشورها - از جمله ایرانِ پیش از انقلاب - گفتمانِ برابری جنسیتی و فمینسیم را به تصاحب خود درآوردهاند؛ امری که خود موجبِ مخالفت نیروهای منتقد دولت با اقدامات صورت پذیرفته از جانب دولتمردان در این خصوص بوده است. بدین معنی هر تغییری که وارداتی و یا فرمایشی تلقی میگردد، ولو به نفع زنان، مورد انتقادِ نیروهای استقلالطلب و یا منتقدِ دولت قرار میگیرد. از اینرو فعالیت جنبش مستقلِ زنان در چنین کشورهایی، بهمراتب دشوارتر از کار در بسترهاییست که در آنها خصومتورزیِ حکومت با فمینیسم امری پنهانی نیست. به زبانِ دیگر هنگامیکه دولت از طریق پیوستن به کنوانسیونها و شرکت در مجامع بینالمللی خود را پرچمدارِ حقوق زنان نشان میدهد، سخن گفتن از حقوق زنان و مخالفتِ همزمان با دیگر سیاستهای دولت، که از جمله منجر به بدتر شدن وضعیت عمومی زنان میگردند، کاری به غایت بغرنج و پیچیده است.<br />
<br />
البته شکل گیریِ تقسیم بندیِ خودی/ غیرخودی، وارداتی/ داخلی و حکومتی/ مردمی و پیامدهای آن برای جنبش زنان ایرانِ پس از انقلاب، در مقایسه با اغلب کشورهای عربی قدری متفاوت و حتی تا حدی دارای روندی معکوس بوده است. حکومت، در مقابله با گفتمان مسلط غربی، غالبا فمینیسیم را امری "وارداتی" میخواند. اگرچه گفتمان رسمی جمهوری اسلامی در دهه شصت به هیچوجه همسو با گفتمان فمینیستی نبود، پس از پایانِ جنگ و روی کار آمدن دولتهای سازندگی و اصلاحات، این گفتمان دچار تغییرات فراوانی گردید تا جاییکه جمهوری اسلامی به یکی از مهمترین اشاعهدهندگان گفتمان فمینیسم اسلامی در محافل بینالمللی تبدیل شد. این مساله سبب گردید حقانیتِ گفتمانِ فمینیسمِ سکولار - که مانند دیگر نیروهای سکولار پس از انقلاب همواره سرکوب گردیده و به حاشیه رانده شده بود - به عنوان گفتمانی "بومی" بیش از پیش موردِ تردید واقع شود.<br />
<br />
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دولتمردان جمهوری اسلامی – چه آنها را دوستِ جنبش زنان بپنداریم، چه دشمن - در بزنگاههایِ حساسِ سیاسی همچون انتخابات ریاست جمهوری و یا مذاکرات بیناللملی، با گونهای از فمینسیم دولتی و با طرح ادعاهایی مانند "داشتنِ دغدغهی زنان" – مثلا از طریق آزاد کردن چهرههای شناخته شدهی حوزه زنان در مجامع بینالمللی از زندان- و یا "پیشرو بودن" موقعیت زنان در ایران – از طریق انگشت نهادن بر مناصب دولتیِ مربوط به زنان یا در اختیارِ آنان همچون وزارت زنان، سخنگوی زن دولت، مشاور زنان ریاست جمهوری - تلاش میکند نیروهای منتقد را در درونِ خود ادغام نماید. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>چهار. فمینیسم دولتی؛ راه حلی کارگشا یا مشکلی غامض </b><br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اما فمینیسم دولتی چیست؟ آیا فمینیسم دولتی راهحلی برای مشکلات عدیدهی زنان در خاورمیانه و شمال آفریقاست یا مسیری به سمت بیراهه؟ در این میان پرسش اساسی، به مرزِ تن دادن به این نوع ابتکارات و اقدامات فمینیستی برمیگردد که در رابطه با دولت صورت میگیرند. آیا میتوان با تکیه بر این نوع فمینیسم، به رهایی از ستمی چندگانه امید داشت؟ آیا دولتها به موجب گام نهادن در این وادی، از باورهای اقتدارگریانه، مردسالارانه و زنستیزانهی خود تهی میشوند؟ قدرت جنبش زنانِ مستقل کجا به کار میآید و در مواجهه با کدام نیروها باید به کار گرفته شود؟
در این میان مشکل غامض دیگری به چشم میخورد؛ با وجود دیگر سیاستهای کلان دولت که به تبعیض و ستم بر سایر گروههای جامعه دامن میزند، آیا رهایی و برابری برای زنان امکانپذیر است؟ آیا راهِ رهایی زنان از همراهی با دولتها میگذرد؟ آیا میتوان جنبش زنان را از وجه سیاسی آن کاملا جدا نموده و ارتباط آن با دیگر ساختارهای کلان، سیاستگذاریهای اقتصادی یا ارتباطات بینالمللی، ستم و فرودستی قومیتی و نظایر آن را نادیده گرفت؟<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برخی برآناند که در بسیاری از کشورها، از جمله ایرانِ دوران پهلوی، بهرغم وجود محافظهکاریهایی در جهت حفظ سنتهای مردسالارانه، اگر اقدامات دولتی و اعمال تغییرات از بالا وجود نداشت، برداشتن اولین گامها در جهت تغییر سلسله مراتبِ جنسیتی در جامعه بسیار مشکل و چه بسا تقریبا ناممکن بود. در منطقه نیز تغییر قوانین در کویت، سیاستهای مشارکت زنان در قطر، پیوستن به کنوانسیون رفع تبعیض از زنان در مراکش، اردن، و عمان، و در نهایت وضع قوانین برابر و تشکیل نهادهایی برای رسیدگی به امور جنسیتی در ترکیه و عراق اقداماتی بودهاند که نمیتوان به راحتی بر کارکردهای مثبت و آشکار آنها خط بطلان کشید. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
«رویدا المیات» در مقاله خود با عنوان "زنان عرب و توسعهی سیاسی" (8)، بخشی از این اقدامات را اینچنین صورتبندی میکند "رهبران عرب برای اولین بار در تاریخ اجلاس عرب، در بیانیه تونس اجلاس عرب در ماه می سال ۲۰۰۴، تعهد خود را نسبت به ارتقاء نقش و مسئولیت زنان در حوزههای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و آموزشی اعلام کرده و بر اهمیت و جایگاه زنان در جامعه تاکید نمودند. بسیاری از کشورهای عربی، اقداماتی به منظور افزایش شمار زنان نماینده مجلس انجام دادهاند. این اقدامات شامل اصلاحاتی در سیستم انتخابات بوده است. علاوه بر تغییرات اعمالی در قانون انتخابات، تغییر بسیار مهم دیگری که در برخی از کشورهای عربی صورت گرفته، تعیین سهمی برای زنان به منظور حضور در پارلمان بوده است. یعنی تعداد مشخصی از کرسیهای پارلمان از قبل برای زنان تعیین شده و محفوظ است. احزاب سیاسی نیز اقداماتی در راستای افزایش سهم زنان از نمایندگی پارلمان انجام دادند". المیات معتقد است که این استراتژیهای دولتی منجر به مشارکت سیاسی زنان در دنیای عرب شده و دیگر کشورها را نیز تشویق میکند که به این اقدامات بپیوندند.
هرچند موقعیت ایران در زمان پهلوی دوم مشابهتهایی با این کشورها داشته است، اما پس از انقلاب دچار تغییرات بسیار بنیادینی گردیده است. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
دولت جمهوری اسلامی پیوستن به هیچیک از کنواسیونهای برابری زنان از جمله کنوانسیون پکن را نپذیرفته و همواره بر جدایی حقوقی خود بر مبنای حقوق اسلامی، تاکید کرده است. بر همین منوال و حتی با وجود موقعیت نسبتا پیشرو زنان ایران نسبت به دیگر کشورهای منطقه، با سیستم حقوقی تبعیضآمیزتری به حیات خود ادامه میدهد.
از سوی دیگر، بهرغم آنکه کوششهای فمینیسم دولتی منجر به برداشتن گامهای بزرگی در جهت تغییر وضعیت زنان شده است، اما زنان تجربیات تلخی از سپردن سرنوشت خود بهدست احزاب سیاسی و دولتها دارند. آنچنان که "شهرزاد مجاب" در مقالهی خود با عنوان "بازسازی پس از جنگ، امپریالیسم و انجیاوهای زنان در کردستان عراق" میگوید زنان کرد در معاملهی احزاب سیاسی کرد با گروههای محافظهکار بر سر استقلال، از رویای برابری حقوقی در قانون احوال شخصیه دست کشیدند. (9) این مساله مشابه دغدغهی امروزین زنان افغان در میانهی مذاکرات دولت با طالبان است، و با تفاوتهایی شبیه مسائلی است که در ایران بعد از انقلاب ۵۷ و همچنین در سایر کشورهای منطقه، پس از برکشیدن هربارهی رویای تغییر، اتفاق افتاده است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بازیهای سیاسیِ دولتهای کنونی به برکشیده شدنِ زنان به برخی جایگاههای دولتی در درون این ساختارها انجامیده که از یکسو میتواند گامی در راه شکستن تابوی مشارکت سیاسی زنان در سطوح عالی باشد، اما از سوی دیگر منجر به خلاصه شدن این مشارکت سیاسی در به نمایش گذاشتن چهرههایی رسانهای میشود که بعضا با سیاستهای تبعیضآمیز یا تمامیتخواهانهی دولتی همراهی میکنند. بدین ترتیب سوال این است که آیا پررنگ ساختن (ظاهریِ) نقش زنان از طریق اعطای مناصب عالی اجرایی، به معنای بهبود واقعی وضعیت زنان در کل نیز هست یا نه؟ </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
در نهایت نباید فراموش کرد که دولتها نیز تا زمانی که تحت فشارهای متعدد نبودهاند به تلاشی در راستای بهبود شرایط زنان دست نزدهاند. شاه به منظور مدرن جلوه دادنِ ایران، همچون دیگر کارهای متظاهرانهاش، در خصوص مسائل زنان نیز به تغییراتی تن داد. اما همانگونه که "مهناز افخمی"، مظهر فمینیسم دولتی ایران پیش از انقلاب، گفته است و از مصاحبههای موجود با شخصِ پهلوی دوم هم نمایان است، وی ابدا به مساوات در حوزه خصوصی معتقد نبوده و نگران روحانیت و احساسات ملی/ مذهبی ملت نیز بود، پس به هیجوجه با رضایت به زنان حق و حقوقی اعطا نمیکرد. در چنین شرایطی امثال افخمی در گرفتن حقوق زنان، گرچه از موضع فمینیسم دولتی، نقشی بسیار کلیدی ایفا میکردند. این روند پس از انقلاب تا حد زیادی دستخوش تغییر گردید. حقوق به چنگ آمده در قانون مدنی از کف رفته و فعالین زن دولتیِ جدید، خود تبدیل به بازویی شدند در مخالفت با آنچه حقوق و رویکرد غربی به مسالهی زنان میدانستند. در دیگر کشورهای منطقه و در زمانهای دور و نزدیک نیز شاهد سرنوشتی مشابه بودهایم. بنابر چنین دلایلی، بهرغم وجود تفاوتها میتوان امیدوار بود که شباهتهای میان زنان و موقعیت دشوار آنها در منطقه و ایران منجر به اتخاذ سیاستهای مردمی مشترک در برابر سیاستهای مردسالارانه دولتی و استعماری گردد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>پیشروی بهرغم دشواریها </b><br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
از خلال این بحث میتوان به این نتیجه رسید که از نظر کیفیت و خاستگاهِ جنبش زنان، بدونشک تفاوتهایی میان کشورهای منطقه وجود دارد. روندهای تاریخی، شیوه تجربهی استعمار و روشهای متفاوتی که زنان برای پیگیری خواستهای خود در پیش گرفتهاند همه و همه منجر به بروز این تفاوتها گردیده است. بهرغم همهی این تفاوتها، برجسته ساختنِ پیوستگیهای تاریخی و جغرافیایی به تحلیل ساختاریترِ شرایط یاری میرساند. در مواجهه با مسائل گوناگون، و بسته به هدف، میتوان تفاوتها یا شباهتها را برجسته ساخت.<br />
<br />
اگر هدف ایجاد همبستگی در میان جنبشهای مستقل زنان در منطقه باشد، تاکید بر شباهتها مبنای اتحاد قرار گرفته و موجب میشود تجربیات این جنبشها را از خود جدا ندانسته و از آنها درس بگیریم. پس مادامی که به تفاوتها آگاه هستیم، به منظور شکل بخشیدن به اتحادی فراملی - که به متحدانی غربی محدود نباشد - و به منظورِ مقابله با خطر فرقهگراییِِ درحالِ رشد در منطقه، باید بیش از پیش بر مشترکات تاریخی و جغرافیایی خود و دیگر جنبشهای منطقه تاکید نماییم. به غیر از نزدیکی جغرافیایی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا که آنها را مبدل به بستهای ژئوپولیتیک میکند، امرِ دیگری که موجب شباهت عمیق جنبشهای زنان در منطقه میگردد، چیزی نیست جز تنش بین دوگانهی "استعمار (گفتمان غربی)/ استقلال (گفتمان بومی-اسلامی)". همین امر از جمله ریشههایِ یکی دیگر از معضلاتِ مشترکِ جنبشهای مستقل زنان منطقه، یعنی پدیدهی پرتناقض فمینیسم دولتی است.<br />
<br />
شاید در این مقطع زمانی چارهای جز پذیرش این امر نداشته باشیم که نمیتوان با سادهسازیِ مساله، به قضاوتی سریع در خصوص خوب یا بد بودنِ فمینیسم دولتی دست زد؛ بسته به اینکه از منافع چه گروهی از زنان جامعه - منوط به خاستگاه طبقاتی، قومیتی، سنی - سخن میگوئیم و نیز با توجه به دیدگاهِ (سیاسیِ) ما در خصوصِ گروههای مختلف زنان و منافعِ گاه متناقضشان نسبت به یکدیگر، پاسخ به این پرسشها متغیر خواهد بود. نگرشهای سیاسی متفاوتِ گروههای مختلفِ تشکیلدهندهی جنبش زنان، منجر به ارائهی پاسخهایی متفاوت به این پرسش میگردد که"کدام نیاز و کدام گروه از زنان اولویت پرداخت (و نه لزوما ارجحیت ذاتی / سیاسی) دارند؟". چنین پاسخهای متفاوتی سبب برگزیدنِ اولویتها و استراتژیهای گوناگونی از جانبِ گروههای مختلفِ درون جنبش زنان میشود، اما در نهایت تمام این گروهها در کنار هم قرار گرفته و بهرغم مواضع سیاسی متفاوت، بر موازنه قدرت میان مردم/ جنبش/ دولت تاثیرگذار خواهند بود.
برآیند همهی نیروهای تشکیلدهنده جنبش زنان است که تعیین کنندهی مسیر کلیِ این جنبش بوده، و قادر است فشاری به مراتب بیشتر از فشار گروههای گسسته از هم بر روی ساختارهای مردسالار وارد آورد؛ نمونههای این مساله در ائتلافهای درونِ جنبش زنان ایران فراوان به چشم میخورد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
اگر بنابر وضعیتِ موجودِ جنبشهای زنان در منطقه، عدهای وارد دستگاههای دولتی شده، عدهای بیرون از آن به لابیگری پرداخته و عدهای نیز همسو با دولت دست به عمل میزنند، پس طبیعیست که بخشی از نیروهای تشکیلدهندهی چنین جنبشی بیرون از حکومت ایستاده، گروههای دولتی و سیاستهای وابسته به دولت را مورد انتقاد قرار داده و همواره صدای نقد خود را بالا نگه دارد. پرسشی که در اینجا به ذهن خطور میکند این است که این نقدها تا چه اندازه میتواند و باید رادیکال باشد و اینکه اساسا رادیکال بودن به چه معناست؟ چرا که خطرِ اختلاطِ رادیکالسیم با دور شدن از واقعیت و مهمل گویی، همواره در کمین کنشگران عرصه سیاست نشسته است.<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
بیش از اینکه فعالان جنبش زنان در منطقه به حمایتهای دولتی نیاز داشته باشند، و پیش از حمایت از تغییرات مثبتِ ایجاد شده در شرایط زنان در اثرِ اقدامات دولت و فمینیسم دولتی، لازم است از طریق ارائهی نقد، زمینهی رادیکالتر شدن برآیندِ صداهایِ درون جنبش زنان را فراهم آوریم. مسالهی اساسیِ ما پرسش در خصوصِ لزوم یا عدمِ لزومِ فمینیسم دولتی نیست، بلکه تاکید بر این نکته است که جنبش زنان نباید به فمینیسم دولتی/ نیمهدولتی بدل گردد. </div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br />
<br /></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<b>پانوشتها؛</b></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
1.<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> Yuval-Davis، Nira & Floya Anthias (1989) </span><a href="http://www.palgrave-journals.com/fr/journal/v36/n1/full/fr199055a.html" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Women-Nation-State</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">; Yuval-Davis، Nira (1997) </span><a href="http://books.google.co.uk/books/about/Gender_and_Nation.html?id=-NGmMT8xswYC&redir_esc=y" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Gender and Nation </span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">; Kandiyoti، Deniz (2000) 'Foreword.' In: Joseph، S، (ed.)، Gender and Citizenship in the Middle East. Syracuse University Press، New York، xiii-xv.; Kandiyoti، Deniz (2000) 'The awkward relationship: gender and nationalism.' Nations and Nationalism، No. 6 pp. 491-495 & <br class="kix-line-break" />زن و ذات فرهنگ: </span><a href="http://zannegaar.net/content/235" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">http://zannegaar.net/content/235</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">2.</span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e2-a6d7-071b-224c6302eed2" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> سرکوب زنان به بهانه فرهنگ: </span><a href="http://zannegaar.net/content/237" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">http://zannegaبه حاشیه رانده وپس از انقلابar.net/content/237</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b></span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e2-a6d7-071b-224c6302eed2" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">3. </span></b></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e2-a6d7-071b-224c6302eed2" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-1a49-52fb-46d7a24f9a06" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> Hoodfar، Homa (1999) </span><a href="http://www.wluml.org/sites/wluml.org/files/import/english/pubs/pdf/misc/women-movement-iran-eng.pdf" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">The Women’s Movement in Iran: at the crossroad of secularization and Islamisation</span></a></b></span></b></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e2-a6d7-071b-224c6302eed2" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-1a49-52fb-46d7a24f9a06" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b> </span></b> </span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">4. </span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Jayawardena، K (1986) </span><a href="http://www.nationalismproject.org/books/i_j.htm" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Feminism and Nationalism in the the Third World</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b></span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">5. </span></b></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-f680-c224-5cf6b45dab6c" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> Molyneux، Maxine (1986) </span><a href="http://scholar.google.com/scholar?cluster=4010957590465357182&hl=en&oi=scholarr" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Mobilization without emancipation? Women's interests، state، and revolution</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> & </span><a href="http://www.nationalismproject.org/books/i_j.htm" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Jayawardena</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> (1986)</span></b></span></b></span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-f680-c224-5cf6b45dab6c" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">6. </span></b></span></b></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-f680-c224-5cf6b45dab6c" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e4-3e44-bff0-9edc5826970a" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> Paidar، Parvin (2001) </span><a href="http://www.drsoroush.com/PDF/E-CMO-20011000-Gender_of_Democracy-Parvin_Paidar.pdf" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Gender of Democracy</span></a></b></span></b></span></b></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-a358-d2dd-3f367bab5af6" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e3-f680-c224-5cf6b45dab6c" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e4-3e44-bff0-9edc5826970a" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b> </span></b> </span></b> </span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">7. </span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e4-c515-5e07-179be508f4a9" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> بدن زنان؛ میدان سیاست ورزی: </span><a href="http://zannegaar.net/issues/%DB%B6" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">http://zannegaar.net/issues/%DB%B6</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b> </span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> </span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">8. </span></b><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Al Maaitah، Rowaida et al. (2011) </span><a href="http://vc.bridgew.edu/jiws/vol12/iss3/2/" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Arab Women and Political Development</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"></span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e5-16a9-9cdf-8d0ca229e944" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> ترجمه فارسی: </span><a href="http://bridgesforwomen.org/spip.php?article15" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">http://bridgesforwomen.org/spip.php?article15</span></a></b> </span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">9. </span></b><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e0-7827-f6f5-7d2f4d2371db" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b id="docs-internal-guid-17aa0d17-15e7-2208-9ca6-bf3ac501207c" style="font-weight: normal;"><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Al-Ali، Nadje & Nicola Pratt (2009) </span><a href="http://www.zedbooks.co.uk/node/12394" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: transparent; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">The United States، the Iraqi Women's Diaspora and Women's 'Empowerment' in Iraq</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> (ترجمه فارسی: </span><a href="http://bridgesforwomen.org/spip.php?article34" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: white; color: #1155cc; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: underline; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">http://bridgesforwomen.org/spip.php?article34</span></a><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: Arial; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><b> )</b></span></b> </span></b> </div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-71166231518052363532013-11-30T15:48:00.001+03:302013-11-30T16:09:42.208+03:30ترجمه خوب است؛ ترجمه ناقص است<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="rtl" style="background-color: white; color: #222222; font-family: georgia,serif; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0px;">
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;">تولید محتوا یکی از ابزارهای زنده ماندن و بالیدن یک جنبش اجتماعی است. ترسیم افقهای نظری، پیش بردن بحثهای مرتبط با حوزههای عمل و در نهایت مکتوب و مستند کردن تجربیات و اندوختههای فردی و گروهی از کارکردهایی است که میتوان برای تولید محتوا برشمرد. اما چالش اصلی پیش روی ما در بحث تولید محتوا، به «ترجمه» بازمیگردد. آیا ترجمه از زبان دیگری تنها برگردان یک روایت از زبان دیگران است؟ یا انتقال بخشی از یک فرهنگ، تجربه یا عملی اجتماعی است؟<span class="Apple-converted-space"> </span></span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;"><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;">آیا<span class="Apple-converted-space"> </span></span>ترجمه نیزبخشی از روند تولید محتوا محسوب میشود یا نه؟</span></div>
</div>
<div>
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;"></span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;"></span><br />
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;"></span></div>
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;">جنبش زنان در ایران بهرغم سابقهی نسبتا زیاد و فعالیتهای اگر نگوییم پرشمار اما ادامهدار، در زمینه تولید محتوا<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 18px;"><span class="Apple-converted-space"> </span>هرگز</span>کارآمد نبوده است. انبوهی از نوشتههایی که عموما مخاطبانی جز همان فعالین حلقهی اصلی ندارد به اضافهی بیانیهها و نامههای سرگشاده و چند کتاب خاطره و زندگینامه کارنامهی موفقی در زمینه تولید محتوا برای یک جنبش اجتماعی نیست و نمیتواند باشد</span></div>
<div dir="rtl" style="background-color: white; color: #222222; font-family: georgia,serif; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"><br />اما در چند سال اخیر یا شاید بهتر باشد بگوییم در دو دههی اخیر سنت ترجمه از زبانهای دیگر در مسائل مربوط به حوزهی زنان نیز مانند عرصههای دیگر اجتماعی و فرهنگی رونق گرفته است. دنیای بیرون از زبان فارسی دنیایی رنگارنگ و متنوع است، نوشتههایی که از یک زبان دیگرند تنها زبانشان متفاوت نیست بلکه</span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"><span lang="FA" style="font-size: 12pt;"> برگرفته از پیشینه و دنباله ی خاص خود،</span> هریک سرشت متفاوتی دارند، که معنای شان را فراتر از متن تبیین میکند.</span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"><span lang="FA" style="font-size: 12pt;"><span lang="FA" style="font-size: 12pt;"><span lang="FA" style="font-size: 12pt;"></span></span></span><span class="Apple-converted-space"> </span>تولد هر متنی یا خوانش و روایتی از واقعیت است یا حلقهای از یک زنجیر نظری. ترجمه ی یک متن و رهاکردنش در دنیایی دیگر<span class="Apple-converted-space"> </span><span style="background-color: #ffd966;"></span>هرچند نوعی تولید و ارائه ی محتواست، اما لزوما راهگشا نبوده و چه بسا منجر به بروز مشکلات زیادی شود. </span></div>
<div dir="rtl" style="background-color: white; color: #222222; font-family: georgia,serif; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
</div>
<div dir="rtl" style="background-color: white; color: #222222; font-family: georgia,serif; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;">همخوان کردن تجربیات دیگر در صورتی تولید محتوای ارزنده در زبان مقصد به حساب میآید که ارتباطی میان متن و زمینهی اجتماعی برقرار شده باشد. اطلاعات از تاریخچهی بحث، توضیحاتی در مورد نویسنده و نحلهی فکری مرتبط با او، اشارهای به بحثهای مرتبط با متن در جامعهی مقصد و نظایر آن میتواند ترجمه را از تیری در تاریکی، به نوری برای بهتر دیدن دنیا تبدیل کند و اندوختهای برای یک حرکت یا جنبش اجتماعی باشد. در واقع ارزشهای مترجم و دید او به دنیای پیرامون که در زمان انتخاب متن برای ترجمه به کمک او میآید </span><span lang="FA" style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;">–</span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"> سوگیری که الزامی و البته تعهد آور است- برای تمام کردن کار تولید محتوا نیازمند آن است که حلقهی ارتباط معنایی و مفهومی متن با جامعهی زبانی مقصد را برقرار کند و یا دست کم ربط معنایی متن را در زمینهی تاریخی و پژوهشی مبدا برای خواننده روشن کند. جز این باشد، ترجمه نه تنها تولید محتوایی نیست، بلکه گاهی بر ضد خود عمل میکند یا وارونه خوانده میشود یا در تعلیقی بین مبدا و مقصد رها میشود بی آنکه تجربهای منتقل کند یا مفهومی نو بسازد.</span></div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
<span lang="FA" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: #222222; font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: 17.7778px; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px;"></span><span lang="FA" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: #222222; font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: 17.7778px; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px;"></span><br />
<span lang="FA" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: #222222; font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: 17.7778px; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px;"></span></div>
<div dir="rtl" style="background-color: white; color: #222222; font-family: georgia,serif; font-size: 13px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<div>
<span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"></span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"> ستم جنسیتی بر زنان مسئلهای جهانی است، سیاستهای مردسالارانه مانند سیاستهای سرمایهسالار ممکن است رنگ عوض کنند و ابتکاراتی متفاوت داشته باشند اما جوهره ای همانند دارند، زنان اما بسته به موقعیت تاریخی، اجتماعی و طبقاتی رویکردهای متفاوتی به مسئله داشتهاند که دیدن و خواندن و دانستن آن همیشه خوب و گاهی لازم است، اما ترجمهی این رویکردها بدون هیچ معرفی میتواند<span class="Apple-converted-space"> </span>بدیل<span class="Apple-converted-space"> </span>ناهمخوان یا نامناسبی از نیت نویسنده پدید آورده و یا </span><span lang="FA" style="font-family: 'B Mitra'; font-size: 12pt; line-height: 17.7778px;"><span lang="FA" style="font-size: 12pt;">در دنیای زبانِ دیگر</span> نسبت منطقی ناهمگونی را موجب شود. ترجمه، محتوایی است که بدون معرف تولیدش ناقص باقی میماند.</span></div>
<div class="yj6qo ajU" style="cursor: pointer; outline: medium none; padding: 10px 0px; width: 22px;">
<div class="ajR" data-tooltip="Show trimmed content" id=":30o" role="button" style="background-color: #f1f1f1; border: 1px solid rgb(221, 221, 221); clear: both; line-height: 6px; outline: medium none; position: relative; width: 20px;" tabindex="0">
<img class="ajT" src="https://mail.google.com/mail/u/0/images/cleardot.gif" style="background-image: url(https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/ellipsis.png); background-position: initial initial; background-repeat: no-repeat no-repeat; height: 8px; opacity: 0.3; width: 20px;" /></div>
</div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-81735132319405619702013-11-18T04:51:00.000+03:302013-11-18T18:44:39.966+03:30مراقب فمینیستهای ساختگی خاورمیانه باشید!<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
<style type="text/css">P { margin-bottom: 0.08in; }</style>
<br />
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مقال</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">هی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
زیر نقدی است به نمودی از فمینیسم که در
ادبیات مربوط به جنبش زنان به </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">«</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">فمینیسم
دولتی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">»
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">معروف
است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">گرچه
این مطلب به بحرین و مراکش میپردازد که
تفاوتهای بسیاری با ایران دارند، دلیل
اصلی انتخاب آن تاکید بر شباهتهای
جنبشهای زنان کشورهای اکثریت مسلمان
خاورمیانه و شمال آفریقاست</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">این
تاکید دو هدف عمده دارد؛ از منظر نظری،
جستجوی پیوستگیهای تاریخی و جغرافیایی
به ساختاریتر و جهانیتر شدن تحلیل کمک
میکند</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">،</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
و از منظر سیاسی، چنین تاکیدی نه تنها
راهگشای یافتن متحدانی فراسوی مرزهای
ملی است، بلکه سعی </span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">دارد
تا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
با سکتاریسم رو به رشد در منطقه </span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">نیز
مقابله کند</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;">.</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مهمترین
شباهت تاریخی میان کشورهای اکثریت مسلمان
خاورمیانه و شمال آفریقا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">،</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
تنش میان استقلال و استعمار </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">(</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">رسمی
و غیررسمی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">)
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">است؛
این تنش، آنجا که به زنان و روابط جنسیتی
در خاورمیانه مربوط است، به صورت کلی در
هیات رویارویی فرهنگ غرب با فرهنگ خودی،
و به صورت خاص در تقابل سکولاریسم و
اسلامگرایی در قوانین ظاهر شده است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">در
حقیقت، در ضدیت با استعمار فرهنگی غرب،
اسلام </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">(</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">اگرچه
در خوانشهای متفاوت بومی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">)</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">،
به مثابه نماد فرهنگ خودی، همواره عامل
اصلی در تعیین رفتار و پوشش زنان، منبع
اصلی قانونگذاری و توجیهی بر تغییرناپذیری
قوانین و نرمهای فرهنگی درمورد </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">«</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مسائل
خصوصی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">»
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">و
روابط جنسیتی در منطقه بوده است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">به
این صورت که پس از پایان استعمار رسمی و
یا موفقیت جنبشهای ملیای چون مشروطه،
کشورهای تازه استقلال یافته یا دولت</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ملتهای
تازه شکل گرفته</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
منطقه برای نخستین بار قوانین اساسی تدوین
کردند؛ قوانینی که به طور کلی پیرو
نمونههای سکولار اروپایی بودند مگر
آنجا که به قانونمند کردن حوزه خصوصی و
روابط خانوادگی و جنسیتی مربوط می</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">شد</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">یعنی
قوانین احوال شخصیه که به ازدواج، طلاق،
حضانت و ارث مربوطند از خوانشهای
پدرسالارانه و بومی از اسلام پیروی
میکنند</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.</span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">بدین</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ترتیب،
اگرچه قوانین دولتهای مدرن و تازه شکل
گرفته ساکنین این منطقه را برای اولین
بار به شهروندان و سوژههای سیاسی بدل
کردند، سوژگی زنان همواره در گرو روابط
حوزه خصوصی و پیرو قوانین اسلام بومی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ملی
بوده و شهروندی آنان همواره در ارتباط با
شهروندان درجه یک یعنی مردان خانواده و
خویشاوند تعریف شده است </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">(</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">تحت
عنوانهایی مانند مادر، دختر، همسر و از
این دست</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">).</span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">به
طور کلی از شواهد میتوان نتیجه گرفت که
حمایت نهادهای دولتی منطقه از حقوق زنان
در </span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ص</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ده
اخیر بیش از آنکه ناشی از باور عمیق آنان
به اصل برابری جنسیتی یا عدالت اجتماعی
باشد، برای استفاده از نیروی کار و مشارکت
زنان در حوزه عمومی و در جهت پیشبرد اهداف
توسعه</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">محور
و ترقی و بهبود </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">«</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مام
میهن</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">»
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">و
یا تظاهر به مدرن بودن از جمله برای خوش
آمدن به مذاق همدستان غربی این دول</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">تها</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
بوده است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">در
ضمن، وابستگی نهادهای حامی زنان به
دولتمردان همواره باعث تضعیف بخشهای
مستقل و رادیکالتر جنبشهای زنان بوده
که چه بسا برای رفع نیازهای غیرحقوقی و
یا غیرجنسیتی اقشار مختلف زنان فعالیت
میکردند؛ امری که خود یکی از عوامل مسلط
ماندن گفتمان حقوق</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">محور
بر گفتمان عدالت</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">محور
در میان جنبشهای زنان منطقه است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span></span></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">با
این همه میتوان گفت که حمایت گرچه متناقض
نهادهای دولتی از زنان در منطقه </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">در
کنار عوامل بسیار دیگر </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">سبب
بالا رفتن نرخ مشارکت سیاسی، اجتماعی و
اقتصادی زنان </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">(</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">عمدتا
طبقات متوسط و بالاتر</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">)
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">و
حضور بیشتر آنان در حوزه عمومی بوده و
همین امر، گرچه به صورت ناخواسته، باعث
توانمندی این زنان، بالا رفتن قدرت
چانه</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">زنی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">شان
در خانواده و نهایتا تغییر نقشهای جنسیتی
در حوزه خصوصی و در تناقض با خوانش</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">های
سنتی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">پدرسالار
از فرهنگ</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مذهب
شده باشد</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.</span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">بنابراین
اینکه آیا دولتهای این منطقه حامی زنان
در برابر پدرسالاری خانوادگی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">سنتی</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مذهبی
بوده و یا صرفا زنان را زیر یوق پدرسالاری
مدرنتر و قدرتر خود آورده باشد، از
لحظه بوجود آمدن دولت</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ملتهای
اکثریت مسلمان خاورمیانه و شمال آفریقا،
از مهمترین سوالات فمینیستهای منطقه
بوده و همواره محل جدال میان نیروهای
متشکل جنبشهای زنان باقی مانده است</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span></span></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">بدین</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">سان،
پرسش درباره عملکرد مثبت یا منفی فمینیسم
دولتی، لابی کردن یا نکردن جنبش زنان و
ماهیت ارتباط بخشهای مختلف جنبشهای
زنان با دولتمردان از دغدغههای تاریخی
فمینیستهای خاورمیانه و شمال افریقاست؛
و گرچه بسیاری از تلاشهای این جنبشها
معطوف به تحقق برابری جنسیتی از طریق
تغییر قوانین بوده، حتی در این مسیر مسلط
و مشترک نیز بخشهای متفاوت جنبشهای
زنان استراتژیهای متفاوتی در برابر
دولتمردان برگزیدهاند</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.</span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">اکنون
نیز صحبتها و اختلاف نظرها</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
بسیاری در میان فعا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">لا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ن
جنبش زنان ایران درباره چگونگی ارتباط
جنبش با دولت جدید وجود دارد </span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">-
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">پرسشهایی
که کم</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">و</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ب</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">یش
در میان فعا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">لا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ن
دیگر جنبشهای سیاسی و اجتماعی هم در
جریانند</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.
</span></span></span></span><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ما
نیز از خود میپرسیم که آیا داشتن وزیر
و سخنگوی زن یا وزارت زنان و دیگر نهادهای
دولتی که وعدهٔ حمایت از زنان را میدهند
مادامی که دولت کمر به خصوصی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">سازی
و اجرای دیگر سیاستهای ریاضت اقتصادی
بسته تا چه حد میتواند برای زنان اقشار
مختلف توانمندساز باشند؟ چه ارتباطی است
میان گماشتن زنان فرهیخته بر مناسک قدرت
از یک سو و از سوی دیگر بسط و تعمیق تبعیضهای
جنسیتی در عرصههایی مانند کار و کارخانه،
مدرسه و دانشگاه و خانه و خانواده که اقشار
گسترده</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">تری
از زنان را تحت تاثیر قرار میدهند؟ چه
شباهتی</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ست
بین این</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">گونه
تناقضات و آزادسازی نسرین ستودهها
مادامی که دهها زن و مرد بینام و نشان
همچنان صرفا به دلایل عقیدتی در زندان به
سر میبرند و یا اعدام میشوند؟ چقدر
</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">تأکید
بر</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">
حقوق گروهی از جامعه جایزست وقتی این خود
بانی و یا مهر تاییدی بر متضرر شدن گروههای
گستر</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">د</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ه</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">تری
از جامعه باشد؟</span></span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">وظیفهٔ
ما فعا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">لا</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ن
جنبش زنان ایران در این بزنگاه تاریخی
چیست و میبایست حامی و صدای کدامین زنان
جامعه باشیم؟ و آیا میتوان بدون داشتن
افق سیاسی یگانه</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">ای
که همسو کننده مبارزات ما در جنبشهای
متفاوت است به این مهم پ</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">رداخت</span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">؟</span></span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><span lang="fa-IR"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">شاید
مطالب طرح شده در اینجا و مقاله روبرو ما
را در یافتن پاسخهایی برای این سوالات
رهنمون شوند</span></span></span></span></span><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">.</span></span></span></span></span></span></div>
<div dir="RTL" style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div dir="RTL" style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-variant: normal;"><span style="color: #222222;"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"><b>| گروه ارغوان |</b> </span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; margin-bottom: 0in;">
<style type="text/css">P { margin-bottom: 0.08in; }A:link { }</style>
</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR"><span lang="en-US"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">مراقب
فمینیست</span></span></span><span lang="en-US"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span><span lang="en-US"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">های
ساختگی خاورمیانه باشید</span></span></span></span><span lang="en-US"><span style="font-style: normal;"><span style="font-weight: normal;">!</span></span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<h3 style="background-color: white; border: 0px none; color: #333333; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; margin: 0px; outline: 0px none; padding: 0px; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span id="by-line" style="background-color: transparent; border: 0px none; font-weight: bold; margin: 0px; outline: 0px none; padding: 0px 10px 0px 0px;"><a href="http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/10/22/beware_of_the_middle_easts_fake_feminists?page=0,0" target="_blank">[ SAMIA ERRAZZOUKI , MARYAM AL-KHAWAJA ]</a></span></span></span></h3>
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
همهی ما این داستان را شنیدهایم؛ دیکتاتورهای عربی شاید دیوانهی قدرت باشند، اما دستکم، در مقایسه با اسلامگراها، برخورد بهتری با زنان دارند. جهان عرب تقسیم شده است به کشورهایی که رابطه خوبی با زنان دارند و آنهایی که با زنان بد رفتار میکنند. در این دستهبندی کشورهایی همچون مراکش و قطر، به خاطر پیشرو بودنشان در زمینهی مسائل فمینیستی نمرهی قبولی میگیرند. اما در واقعیت، این سادهسازی، پنهان کنندهی نابرابریهاییست که در این کشورهای به ظاهر "پیشرو" همچنان جریان دارد. این حکومتهای استبدادی با به نمایش گذاشتن تعداد قلیلی از زنانِ بالا مرتبه، به عنوان گواهی رویکرد لیبرالیشان نسبت به مسائل زنان، در اصل دنیا را فریب میدهند.</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
</div>
<div dir="rtl" style="text-align: justify;">
برای نمونه سمیرا رجب[1]، وزیر اطلاعات و سخنگوی رسمی کشور بحرین را در نظر بگیرید. حتی زمانی که حکومت بحرین قیامهای در جریان را سرکوب می کند، دولت این کشور با نشان دادن رجب، اصرار دارد ثابت کند که دولتی مشروع و پیشرو است. جایگاه رجب در حکومت بحرین نمونهای متداول از شیوهایست که دولتها در منطقهی خلیجفارس آمالِ و آرزوهای فمینیستی را از آنِ خود میکنند. رجب بهخاطر مقامش در دولت، دیدگاه متعارف به زنان خلیج فارس را، که بر اساس انفعال اجتماعی و سیاسی، انزوا، و تمسک از سلطهی پدرسالارانه متمرکز است، به چالش میکشد. درعین حال، موقعیت رجب بهعنوان سخنگوی دولت، تضمین میکند که وی در سطوح ملی و جهانی، شدیدا در معرض دید عموم باشد، که از این موضوع شخص وی نیز سود خواهد برد. و آنچه وضع را از این هم وخیمتر میکند این است که رسانههای محلی و جهانی نیز هیچ اقدامی برای برهم ریختن این روایت پرمنفعت انجام ندادهاند. <br />
<br />
به تازگی روزنامهی دیلی بیست[2]، با انتشار شرح حال پرشوری از رجب، نوشتهی صعاد مکنت[3]، مقالهنویس روزنامه، نمونهی تمام و کمالی از عملیشدن این رویکرد را فراهم کرد. مکنت گفتمان لیبرالی را درمورد فمینسیم دولتی به کار میگیرد. این گفتمان درک مسئلهداری از ماهیت زن "آزاد" عرب را بسط میدهد، و در عین حال واقعیات مربوط به برتری و قدرت را، آن هم در کشوری که تحت قدرت مطلقهی شاه است، نادیده میگیرد. <br />
<br />
مکنت در سنجش آزادی کلیشهها و معیارهایی نامربوط را به کار میگیرد و سمیرا رجب را زنی "بی حجاب" و "شیعه" ترسیم میکند که به راحتی بالاترین رتبه را در بحرین اشغال کرده است. مکنت بر "صدای محکم" رجب تاکید میکند و نشان میدهد که وی "موهایش "را "نمیپوشاند" و ترجیح میدهد "آرایش نکند یا پاشنه بلند نپوشد". مکنت گرفتار درکی سطحی از "زن آزاد عرب" است. مشخصات مشابه چنین زنی برای ستایش از دیگر زنان عالی رتبهی عرب نیز ذکر میشود، زنانی همچون بانوی اول سابق مصر سوزان مبارک[4]، لیلا طرابلسی[5] از تونس، ملکه رانیای [6]اردن، ولعلی سلمای[7]مراکش و دیگران. این دقیقاً همان چیزی است که رژیم بحرین دوست دارد به گوش جهان غرب برسد. <br />
<br />
اما وضعیت واقعی زنان در بحرین با تصویری که مکنت و حکومت بحرین سعی در انتقالش دارند، تفاوتهای بسیاری دارد. هزاران زن بحرینی همچنان قربانی حکومتی هستند که در آن نابرابری سطح درآمدها فلج کننده است. دولتی که هیچ حرکتی در بهبود وضعیت روزانهی آنها انجام نداده است. بهرغم اینکه بحرین کشوری ثروتمند شناخته میشود، همچنان برتری و قدرت همسو با مرزبندیهای طبقاتی عمیقاً دچار انحراف است. مرکز حقوق بشر بحرین[8]گزارشی منتشر کرده است که درجهی فقری که جامعه ی بحرین در آن غوطهور است را آشکار می کند. این گزارش نشان میدهد که میانگین درآمد۵۲۰۰ نفر از ثروتمندترین افراد بحرین ۴.۲ میلیون دلار است. در همینحال۲۰۰,۰۰۰ بحرینی، یعنی تقریباً نیمی از جمعیت این کشور در فقر زندگی می کنند. نابرابری سطح درآمد در حکومتی استبدادی همچون بحرین، که در آن دسترسی به سرمایه توسط محافظان قدرت به شدت کنترل میشود، نقشی تاثیرگذار دارد. <br />
<br />
زنان نیز نسبت به این امر مصون نیستند. بنا بر گزارشی که مرکز حقوق بشر بحرین به کمیتهی حذف تبعیض علیه زنان سازمان ملل[9]ارائه کرده است،"زنان در بحرین قربانی مبارزه بر سر قدرت، اختلافات فرقهای، سوءبرنامهریزیهای دولت و توزیع ناعادلانهی ثروت و منابع ملی بودهاند." علاوه بر این زنان در بحرین مورد سرکوب دولتی نیز قرار گرفتهاند که موجب آسیب و کشته شدن برخی از آنان شده است. برای نمونه میتوان به مرگ بهایا عبدالرسول العرادی[10] اشاره کرد که در سال۲۰۱۱ به هنگام رانندگی توسط یکی از نظامیان بحرین مورد اصابت گلوله قرار گرفت، جنایتی که هیچکس مسئول آن شناخته نشد. علاوه بر این، زنانی که با سیاستهای دولتی مخالفت میکنند همواره بازداشت و دستگیر میشوند، کسانی همچون نفیسه السفور[11]، زینب الخواجا[12]و دیگران. از این میان الخواجا اکنون به دلیل شرکت در چند راهپیمایی صلح آمیز بر علیه رژیم، دوران محکومیتش را سپری میکند. <br />
<br />
در روایتی که مکنت از وزیر اطلاعات بحرین تصویر میکند، خبری از چنین واقعیاتی که بدرفتاری دولت با زنان را برجسته کند، نیست. اعتماد روزنامهنگاران به آن دسته اطلاعاتی که دولت بحرین در اختیار رسانهها قرار میدهد، نیز بسیار خطرناک است. سمیرا رجب به عنوان کسی که در دفاع از خشونتهای جاری حکومت بحرین و سرکوب معترضان همواره دروغ میبافد، انگشتنما شده است. با این همه مکنت قادر نیست که هیچ کدام از اظهارات رسمی رجب را زیر سؤال ببرد. او رجب را دربارهی نقش ضمنی اش در خشونت های اعمال شده بر بحرینی ها مورد چالش قرار نمی دهد. مکنت فرصت انجام آنچه رسالت روزنامهنگاران است را از دست میدهد. <br />
<br />
مکنت در سرتاسر مقالهی خود، با اشاره به پیشینهی شیعی رجب، سعی دارد تا موقعیت وی را در حکومتی که غالباً از آن تحت عنوان "حاکمیت سنی" یاد می شود، توجیه کند. رژیم بحرین در تلاش است که نیروی اپوزوسیون را همچون ماهیتی یکپارچه شیعه جلوه داده و در همان حال خودش را سردمدار رواداری و چند صدایی معرفی کند. تاکید مکرر بر شیعه بودن رجب، باعث میشود تا حکومت بحرین امتیاز دیگری را برای مشروعیتاش از آن خود کند، در حالی که گفتمان عادی حاکمیت در واقع چندان هم پذیرا نیست. این سوء توصیف در پی خود میتواند به خطر ایجاد یک دوگانهی کاذب میان سنیها و شیعیان طی انقلاب در حال شکلگیری بحرین دامن بزند. <br />
<br />
با توجه به نوشتههای قبلی مکنت در مورد بحرین و سابقهی وی در پذیرش غیرنقادانهی روایت های دولتی، مقالهی او دربارهی رجب چندان تعجببرانگیز نیست. مسلما رژیم بحرین هم نسبت به این مسأله بیتوجه نمانده است و از همین روست که مکنت توانست ابتدا با شاه و چند ماه بعد با نخست وزیر خلیفه بن سلمان خلیفه[13]مصاحبه کند. <br />
البته پوشش رسانهای تعمقآمیز که شمولیت زنان را از دریچهی دولت گزارش کند مختص بحرین نیست. مراکش یکی از دیگر کشورهای پادشاهی است که، از دید رسانههای عمومی، از دعوی گسترده به تغییر که منطقه را در بر گرفت، "جان به در برده است". مراکش نیز، همچون بحرین، سیاستهای همهشمولیِ جنسیتی را به کار گرفته است، و در لیست های دولتی این کشور، از مجلس گرفته تا وزارت خانهها، زنان حضور دارند. زنانِ همپیمان با دولت نیز، همچون سلوا انوش[14]و مریم بن صالح چاکرون[15]، در صنایع اساسی و در پستهای ارشد بخش خصوصی، ظهور کردهاند. <br />
<br />
سلما بنانی[16]، در پی ازدواج با شاه محمد پنجم[17]، به چهرهی اصلی سیاستهای فمینیستی مراکش مبدل گشته است. سیاست هایی که زنان الیت کشور را به قیمت زندگی زنان به حاشیهرفته و محروم طبقات پایین، توانمند میسازد. بنانی، به عنوان همسر شاه و رئیس یک سازمان مبارزه با سرطان، که خود پایهگذاری کرده است، اولین همسر وفاداری است که چنین نقشهای علنی را به عهده دارد. وی همچنین حضور قدرتمندی در خارج کشور داشته و برای مثال در عروسیهای سطح بالایی در اروپا شرکت میکند. توجه مداوم به او به عنوان زنی "به روز" و "مدرن" وامدار روایت گستردهتری ست که میزان توسعهی یک کشور را از موقعیت زنان بالا مرتبهی آن میسنجد. چنین تصوری دولتهای استبدادی مانند دولت مراکش را قادر به ایجاد فضایی میکند که در آن تصویری ساختگی را برای تحریف واقعیات مادی موجود در معرض نمایش قرار دهد. <br />
<br />
حفظ رویکرد انتقادی در مواجهه با روایتهای حکومتی گاه اهمیت مضاعفی پیدا میکند، یعنی هنگامی که این روایتها، مانند نمونههای بحرین و دیگر کشورهای منطقه، به قیمت گزاف انسانی تمام شوند. <br />
دقیقتر بگویم، زمانی که عدالت اجتماعی، انصاف، برابری، و حقوق اولیهی انسانی پایمال میشوند، پرداختن به حقوق زنان تقریباً غیر ممکن است. در حالی که همسران دیکتاتورها و زنان رده بالای حکومتی، توسط این رژیمها، به مثابه نمونههایی از گرامی داشتن "حقوق زنان" به نمایش گذاشته میشوند، این بازنمایی های کاذب به ندرت مورد سنجش قرار میگیرند. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
[1]Sameera Rajab <br />
<br />
[2]Daily Beast <br />
<br />
[3]Souad Mekhennet <br />
<br />
[4]Suzanne Mubarak<br />
<br />
[5]Leila Trabelsi<br />
<br />
[6]Queen Rania <br />
<br />
[7]Lalla Salma<br />
<br />
[8]The Bahrain Center for Human Rights <br />
<br />
[9]United Nations Committee on the Elimination of Discrimination against Women <br />
<br />
[10]Bahiya Abdulrasool al-Aradi<br />
<br />
[11]Nafeesa al-Asfoor<br />
<br />
[12]Zainab al-Khawaja<br />
<br />
[13]Khalifa bin Salman al-Khalifa <br />
<br />
[14]Selwa Akhennouch <br />
<br />
[15]Miriem Bensalah-Chaqroun <br />
<br />
[16]Salma Bennani <br />
<br />
[17]King Mohammed VI </div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div>
<div align="JUSTIFY" dir="rtl" style="font-variant: normal; margin-bottom: 0in;">
</div>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-5330968776547959082013-10-24T14:33:00.001+03:302013-10-24T14:38:57.514+03:30عبور از مرزهای ِ محال یا تکرار ِ ارتجاعی کلیشهها؟<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نگاه
به زن همچون موجود نادانی که علارغم سخیف
بودناش،
به زندگی زیبایی میدهد،
کسی که بخشندهی
عشق مادرانه و دریافت کنندهی
نیازهای مرد است، نه امر جدیدی
است
و نه رویکردی نادر</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">ما
یا
چنین
رویکردی
را جدی میگیریم
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">(</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مثلا
با
خشونت کلامی در
خیابان برخورد
میکنیم،
به نقد سیاستهای
جنسیتی و زنستیزانهی
دولتها
میپردازیم،
و
تاریخ مردسالار را تحلیل و ریشهیابی
میکنیم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">)
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">یا
نه،
از کنار آن عبور میکنیم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.</span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">روی
سخن این نوشته آن دسته افرادی نیست که
گونههای
مختلف تبعیض، از جمله تبعیض جنسیتی، را
امری طبیعی میدانند
یا از کنار آن بیتفاوت
میگذرند،
<span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;">بلکه
قصد آن طرح پرسشی</span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;"></span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;">ست
از افراد دسته اول درباره</span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;"></span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;">ی
چیستی سوژه</span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;"></span><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;">ی
نیازمند نقد</span></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;">.</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">درواقع
این یادداشت میکوشد که پاسخی برای این
سؤال پیدا کند که آیا تنها آن دسته از امور
و اشخاصی که به طور مستقیم قوانین تبعیضآمیز
را وضع یا اجرا میکنند شایسته نگاه
انتقادی ما هستند، یا مصادیق ساختاری
تبعیض در عرصههای گوناگون همچون ادبیات،
هنر، و زبان، که ساختارهای موجود را تثبیت
و بازتولید میکنند، نیز باید مورد بررسی
و نقد قرار گیرند؟</span></span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">متن
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">فاحشهگانی
که با من نخوابیدهاند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نوشتهی
نادر فتورهچی <a href="https://www.facebook.com/notes/nader-fatourehchi/%D9%81%D8%A7%D8%AD%D8%B4%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D9%86-%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF/1631974590275628" target="_blank">[لینک مطلب در فیسبوک نادرفتورهچی]</a> از جمله متونی است
که میتواند
بهانهای
برای تامل دربارهی
این سوال باشد</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">.
</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">البته
این متن نه مثالی کمیاب است و نه منحصر به
فرد</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">شاید
ویژگی متن فتورهچی
این باشد که در کنار دیگر نوشتههای
بعضا
نکته
سنجانه و به جای او،
توهم ادبیات رادیکال و ساختارشکنانه را
ایجاد میکند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نثری
که استاد وی آن را </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">عبوری
از مرزهای محال</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">خوانده
و در ساختارشکنی آن
را
با آثار هدایت و پروست و جویس مقایسه کرده
است</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">!</span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">البته
نوشتهی
پیش رو قصد تحلیل ارزیابانهی
متن فتورهچی
را ندارد، بلکه هدفش صرفا واکاوی این پرسش
است که چطور خوانندگان این متن، کسانی که
احتمالا میتوان
آنها
را، به معنای عمومی کلمه، </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">روشنفکر</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">خواند،
کسانی که به واسطهی
سر زدن به صفحهی
فیسبوک
فتورهچی
ِ
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مارکسیست</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">»
</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">میتوان
حدس زد که چه بسا خود را </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">چپ</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»</span><span style="font-family: georgia, serif;">
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">هم
بخوانند، به راحتی از کنار چنین متنی
گذشته و حتی آن را ساختارشکنانه و پیشرو
تلقی میکنند؟</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<br />
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>«</b></span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><b>داستان
است </b></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>-
</b></span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><b>واقعی
نیست</b></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>»</b></span></span></span><br />
<span style="color: black;"><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b><br /></b></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">این
حرف احتمالا پاسخ بیشتر کسانیست
که در مواجهه با متونی از این دست دچار
تردیدند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">البته
شاید متون روایی که دیگر گونههای
تبعیض را بازتولید میکنند
موجب واکنش متفاوتی در ما شوند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">بیایید
برای امتحان به جای کلمهی
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">-</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">زن</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">-
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">در
برخی جملات متن فتورهچی
واژهی
دیگری بگذاریم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">برای
مثال </span></span></span><span style="font-size: 13pt;">«</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">زنان</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">»
</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">را
با </span></span></span><span style="font-size: 13pt;">«</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">سیاهپوستان</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">»
</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">جایگزین
میکنیم؛</span></span></span></span></div>
<blockquote class="tr_bq" style="text-align: right;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">من
رابطه پر تنشی با<b> سیاه</b><b></b><b>پوستان</b>
دارم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">از
نزدیکی ِ بیش از حدّ شان دچار تشویش و
اضطراب میشوم
و البته از همه بدتر بیخوابی</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">درواقع
وقتی به آنها
فکر میکنم،
دچار بیخوابی
میشوم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">فکر
کردن به سیاهپوستان،
برای من شکنجه است</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.</span></span></span></blockquote>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">یا</span></span></span></span></div>
<blockquote class="tr_bq" style="text-align: right;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">فکر
میکنند
اگر مثل … حرف
بزنند، تأثیر </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">"</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><b>سیاه
بودن</b></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">"</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">شان
بیشتر میشود</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">شُدناش
که میشود،
اما خب؛ در تولید بیزاریِ همراه با سیخ
شدن موهای تنم و سائیدن دندان ها روی
هم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">...</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">متاسفانه
تخیل من آلوده است</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">به
بوی گندشان فکر میکنم</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">...</span></span></span></blockquote>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">این
متن دیگر چندان معصومانه به نظر نمیرسد،
نه؟ <span lang="fa-IR">اگر
هنوز فکر میکنید این متن چندان که باید
تکاندهنده نیست جای واژهی زن، و
سیاهپوست را با واژهی دیگری عوض کنید،
واژه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ای
که به گروهی از مردمان اشاره دارد که </span><span lang="fa-IR">تصویر</span><span lang="fa-IR">
ملموس</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تری
از تبعیض را برای ما زنده می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">کند؛
افغانی</span></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: georgia, serif;"><span lang="fa-IR">.</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">کافی
ست نگاهی به تاریخ ادبیات نژادپرستانه و
استعماری بیندازیم تا متوجه شویم آثاری
از این قبیل هرگز نه بیطرفاند
و نه صرفا روایی، بلکه نشانگر ساختار حاکم
زمان خود و در عین حال مولد و تثبیت کنندهی
آن هستند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">ادبیات
سکسیتی هم از
این
ماجرا استثنا نیست</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">البته
میتوان
مشاهده کرد که در افراد و گروههایی
که توهین و تبعیض به بهانهی
نژاد را برنمیتابند،
تبعیض جنسیتی همچنان امری عادی قلمداد
میشود</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">بدین
ترتیب، حواله کردن تحقیر و تنفر به سوی
زنان کار بسیار سادهای
است،
چرا که متولیان این امر نه تنها مورد نقد
و نکوهش قرار نمیگیرند،بلکه
هوراکشان تشویق نیز میشوند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: georgia, serif;">.</span></span></span></div>
<div style="border: none; margin-bottom: 0in; padding: 0in;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<br />
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>(</b></span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><b>صحبت
از سکس</b></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>)
« </b></span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><b>ساختار
شکنانه است </b></span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;"><b>»</b></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR"><br /></span></span></span></span>
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">متن
فتورهچی
نمونه ای تکراری از ادبیات روایی مدرن
است با قهرمانان مرد خسته، مرموز و متنفر
از دنیا</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مردانی
که جدای زنان، از مهمانی هم بیزارند –
البته به آن میروند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">-
. </span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مردانی
که خستگی و نفرت درونیشان
قرار است بخشی از جذابیت آنها
به حساب بیاید</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">شخصیتهایی
که ارتباطشان
با دیگری، لاقل در داستانها،
اغلب بیش از ابزاری برای مشاهدهگری
آنها
و نوشتن داستانهای
شبانهشان
نیست</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">کسانی
که اگر منتقدند و رادیکال، رادیکال
بودنشان
فقط در انزوای خودشان است و قلمشان</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مردانی
که دائم، با افتخاری تلخ، تکرار میکنند
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">«</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">در
زندگیشان
زخمهایی
هست که مثل خوره روحشان
را در انزوا می خورد..</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">. </span><span style="font-family: Geeza Pro;">»</span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نقد
ادبیات سکسیستی به کنار، آیا از این
شخصیتها خسته نشدهایم؟ آیا روایت
تلخی، مردمگریزی و یاسهای فلسفی و
عمیقشان را به اندازهی کافی نشنیدهایم؟
آیا بیش از آنچه که باید از مصاحبت
کسالتآور، از تکگوییهای بیپایان،
از همهچیزدانی، از سکوتهای عمیق و
پُکهای سیگار عمیقترشان بهره نبردهایم؟</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<br />
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">جدای
این امر و مهم تر از آن باید ببینیم که به
راستی کدام ساختار در اینجا شکسته میشود؟
آیا غیر از این
است که صحبت مدام از میل ناگزیر مرد به
</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">کردن</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">و
سوژگی ناگزیر زن در تامین این میل، چه در
عوض </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">عشق</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">و
چه پول، حرف همیشهی
ادبیات و سینمای عامه بوده و هست؟ مگر
فرهنگ مصرفی لیبرال هرروز از طریق هالیوود
و تبلیغات و تولید انبوه پورن چیزی جز
پرگویی هایی با محتوای مشابه دربارهی
سکس را به ما حُقنه
میکنند؟
دوستان </span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">«</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">مارکسیست</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">»
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">ما
چطور به اینجا
که میرسند
به راحتی و با افتخار با فرهنگ ساختهی
سرمایهداری
همراه و
همداستان میشوند
و برچسب رادیکال بودن به خود میزنند؟</span></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<br />
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL">
<span style="color: black;"><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">در
مبارزه با تبعیض و بهرهکشی
نمیشود
انتخابگر
بود</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نمیتوان
از یک طرف در دفاع از حقوق کارگران
گلو پاره کرد و از طرف دیگر در مواجهه با
سایرِ گونههای
سرکوب همچون
نژادپرستی، تبعیضهای
جنسیتی مانند زنستیزی،
و تبعیضهای
قومی
بیتفاوت
ماند</span></span></span><span style="font-size: 13pt;"><span style="font-family: Geeza Pro;">.
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">نمیشود
سینه چاک انقلابی میرحسین بود و
در گُسست از وضعیت نوشت
و با فرهنگ مصرفی سرمایهداری
همسو
و همراه شد</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">.<span style="font-family: Geeza Pro;">
</span></span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">استثمار
و تبعیض اشکال
مختلفی دارند و صورتهای
متنوع تبلورشان نیازمند حساسیت و بازپرسی
مدام
ما
است</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">.
</span><span style="font-family: DejaVu Sans, sans-serif;"><span style="font-size: 13pt;"><span lang="fa-IR">آنچه
بدان نیازمندیم حساسیت نسبت به همهی
اشکال تبعیض است، که بدون چنین حساسیتی،
رهایی در همان فاصلهای از ما باقی خواهد
ماند که امروز هست</span></span></span><span style="font-size: 13pt;">.<span style="font-family: Geeza Pro;">
</span></span></span>
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-58826214922226934802013-10-12T14:00:00.002+03:302013-10-12T14:00:30.965+03:30پلنگ صورتی<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h4 dir="rtl" style="text-align: right;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: red; font-weight: normal;"><span style="font-family: inherit;">کودکان
کار ناهنجاری اجتماعی هستند</span></span></div>
<span style="font-weight: normal;"><span style="font-family: inherit;"><div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">کلمات
بالا با حروف درشت و قرمز در اولین پاراگراف
صفحهی دانشنامهی آزاد ویکیپدیا در
توضیح کودکانِ کار نوشته شدهاست</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">هرچه
می گردم آماری دربارهی مونث و مذکر بودن
آنها پیدا نمیکنم</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">ولی
مگر نه اینکه جنسیت آدمها قرار است
تعیینکنندهترین امر دربارهشان باشد؟
ومگر نه اینکه در دمدستیترین پرسش
نامههای آماری هم اولین سوال مونث یا
مذکر بودن پاسخدهنده است</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">واین تک
سوال قرار است افق زندگی پیش روی همهی
نمونههای آماری را ترسیم کند؟ یا </span><span style="color: #222222;">شاید
هم</span><span style="color: #222222;"> در این
مورد خاص می شود از این موضوع چشم پوشید؟
شاید</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">به
یاری حافظهی تصویریمان بتوانیم تابلویی
کلی از این ناهنجاری رسم کنیم تا</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">در
این میان دلیلِ بیتوجهی معروفترین
دانشنامهی آزاد دنیا را به</span><span style="color: #222222;">
</span></span><span style="color: #222222;">"</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">جنسیت</span></span><span style="color: #222222;">"
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">این
آدم ها پیدا کنیم</span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">فروختن
گل، فال، جوراب و گردو، ترازوی وزنِ کنارِ
خیابان، جمع آوریِ زباله خشک و</span></span><span style="color: #222222;">...
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">جلوی
چشمهایمان</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">شکستن
قند، بافتن قالی، کار در کارخانههای
ریسندگی، کارگاههای مصالحِ ساختمانی،
کفاشیها، و تولیدیهای پوشاک و</span></span><span style="color: #222222;">...</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">از
دریچهی</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">فیسبوک
و دنیای بینهایت پنجرهی اینترنت</span><span style="color: #222222;"></span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بیاعتنا
به نه گفتن هستند، اصرار میکنند، کثیف
و یا در مواقعی هم تمیز هستند، طبعا
لباسهای خوبی تن</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">شان
نیست، میدوند،</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">داد
میکشند و خیلی وقتها هم سر چهارارهها
و یا لبِ میلههای بی</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">آر</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">تی
مشغولِ گلاویز شدن و کتککاریاند</span></span><span style="color: #222222;">».</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">آسیب
پذیرند، قربانیاند، تقصیرِ خودشان
نیست</span><span style="color: #222222;">،</span><span style="color: #222222;">
آن پدر مادرِ </span></span><span style="color: #222222;">...</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">شان
به خیابان فرستادندشان، باید حواسمان
باشد، خیریه، آموزش</span></span><span style="color: #222222;">»
...</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">صبرکنید</span></span><span style="color: #222222;">!
</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">دارید
خیلی پیچیدهاش می کنید</span></span><span style="color: #222222;">!</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">سوالِ
من سادهتر از این حرفها بود</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">اکثریتشان
چه جنسی دارند؟ دختر؟ پسر؟</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">جملاتِ
بالا تجربیاتِ شخصیِ آدمهایی در</span></span><span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">خیابانِ
انقلاب</span></span><span style="color: #222222;">»
</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بود</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">انقلاب
یکی از شلوغترین خیابانهای مرکزِ شهر
است</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">تنها
جمله</span><span style="color: #222222;">ا</span><span style="color: #222222;">ی
تکراری</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">
دست گیرم شد</span><span style="color: #222222;">؛</span><span style="color: #222222;">
</span></span><span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">فرقی
نمیکند</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بعضی</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">شان
دخت</span><span style="color: #222222;">ر</span><span style="color: #222222;">ند،
بعضیشان پسر</span></span><span style="color: #222222;">».
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">مساله
</span><span style="color: #222222;"></span></span><span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بعضی</span></span><span style="color: #222222;">»</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">نبود؛
مساله </span></span><span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">فرقی
نمی کند</span></span><span style="color: #222222;">»
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بود</span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">برگردیم
به تصویرِ کلیمان که قرار بود راهگشای
سوال باشد، اصلا چهطور میشود فهمید
دختراند یا پسر؟ لباسشان؟ طبعا</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">اسباببازی
دستشان نیست، و طبعا خیلی هم به سرو
وضعشان نمیرسند، پس نباید توقع
داشتهباشیم دخترهایی با لباسِ روشن</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">و صورتی
و پسرهایی با لباسِ تیره و آبی ببینیم</span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">راستش
را بخواهید چرا</span></span><span style="color: #222222;">!
</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">در
همین سفرهای شهریام دختر بچهای با
لباسِ صورتی و مقنعهی سفیدِ گیپوردوزی
شده دیدم</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">وسطِ</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">یک میدانِ
چمن با همان لباسِ دبستان و مقنعهی
کجاش، روی سینهی پسر بچهای نشسته
بود و مشتهایی را حوالهی سر و</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">صورتاش
می کرد</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">قوی
بود، مثلِ</span><span style="color: #222222;">
</span></span><span style="color: #222222;">«</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">پلنگ</span></span><span style="color: #222222;">»</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">و
</span></span><span style="color: #222222;">«</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">صورتی</span></span><span style="color: #222222;">»</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">بود،
مثلِ اتاقِ بچهای هنوز به دنیا نیامده
که از اسباببازی</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">های
باربی و</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">پتوی
گلبهی و یک میزِ کاملِ چای با تمامِ
مهمانهای پلاستیکیاش پُراست</span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">اشتباه
نکنید</span></span><span style="color: #222222;">!
</span><span style="color: #222222;"></span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">دلم
برایش نسوخت</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">دلم
برای</span><span style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222;">پنج</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">سال
بعدش سوخت</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">وقتی
که دیگر باید کمتر</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">پلنگ </span><span style="color: #222222;">باشد
و بیشتر</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">صورتی</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">برای
وقتی</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">که دیگر
شبیه جملههای آدمهای گذریِ خیابانِ
انقلاب نخواهد بود</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">چون
آنوقت دیگر فرق میکند دختر باشد یا
پسر</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">و
حتی شاید</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">بشود در
صفحهای جداگانه از ویکیپدیا دنبالِ
آمارش بود</span></span><span style="color: #222222;">.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">مسالهام
بر سرِ این سر نیست که ترجیح میدادم
پایانِ داستاناش با پلنگ بودن تمام
شود</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">مسالهام
بر سرِ این است که برایش خیلی هم انتخابی
در کار نیست</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">چرا
که الان سوددهیاش در</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">پلنگ</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">بودن در
خیابان است و وقتی بزرگ</span><span style="color: #222222;"></span><span style="color: #222222;">تر
می شود سوددهیاش در</span><span style="color: #222222;">صورتی</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">بودن در
کارگاه های خانگی </span><span style="color: #222222;">است</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">با
دستمزدی کم، ساعات کارِ طولانی ، بی
بازنشستگی و بیمرخصی</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">شاید
اگر در</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">جای دیگری
از شهر به دنیا میآمد و بعد از سونوگرافی،
والدیناش برایش اتاقی صورتی</span></span><span style="color: #222222;">/</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">آبی
مهیا میکردند باز هم همین قدر بی</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR"></span></span><span style="color: #222222;">انتخاب
بود</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">چرا
که رویای باربی شدن، یا از لطافتِ ابدی
برخوردار بودن و یا رویای بدنی آهنین
داشتن، خشن و بیاحساس بودن،</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">و یا
احساسِ مالکیت داشتن بر هر موجودِ مونثی
در خانواده تا ابد دنبالاش میکرد</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">مگر
اینکه میتوانست در جای دیگری ازشهر
در اتاقی دور از رده بندیهای معمول
</span><span style="color: #222222;"></span></span><span style="color: #222222;">(</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">صورتی</span></span><span style="color: #222222;">/</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">آبی</span></span><span style="color: #222222;">)</span><span style="color: #222222;">
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">زندگی
کند</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">میتوانست
انتخاب کند که دخترِ خشنی باشد؟ تفنگ
داشته</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR">
</span></span><span style="color: #222222;">باشد؟
پسری باشد با عروسک؟ یا شاید هم اصلا بیشتر
به لِگوهایی که در حالِ ساخت و سازِ شهرند
علاقه داشته باشد</span></span><span style="color: #222222;">.</span><span style="color: #222222;"></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">هرچه
باشد یکبارثابت کرده بود که می شود هرجور
دلش می خواهد رفتار کند حتی با لباسِ
صورتی</span></span><span style="color: #222222;">.
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">آنوقت
دیگر سوالم بی معنا بود، آن</span><span style="color: #222222;"><span lang="fa-IR"></span></span><span style="color: #222222;">وقت
آدمهای خیابانِ انقلاب با تعجب نگاهم
میکردند و م</span><span style="color: #222222;">ی</span><span style="color: #222222;">پرسیدند</span></span><span style="color: #222222;">:
</span><span lang="ar-SA"><span style="color: #222222;">واقعا
چه فرقی میکند دختر یا پسر؟ مگر بچه</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">دختر</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">و</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">پسر</span><span style="color: #222222;">
</span><span style="color: #222222;">دارد؟</span></span></div>
</span></span></h4>
<br />
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<br />
</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5539691796544862304.post-73599637721222220002013-10-02T02:55:00.002+03:302013-10-02T02:59:41.362+03:30نکاتی دربارهی قانون ِجدید فرزندخواندگی<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>۱</b></span></span></span><b style="text-align: left;">.
</b><b style="text-align: left;">"</b><span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>فرزند</b></span></span></span><b style="text-align: left;">-</b><span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>همسر</b></span></span></span><b style="text-align: left;">"
</b><span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>،
</b></span></span></span><b style="text-align: left;">" </b><span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>قانون</b></span></span></span><b style="text-align: left;">-</b><span style="font-family: Calibri; text-align: left;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>عُرف</b></span></span></span><b style="text-align: left;">"</b></div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندخواندگی
در نظام حقوقی ایران چه مفهومی دارد؟ تصور
عمومی ما از فرزندخوانده معمولا تفاوت
زیادی با فرزندِ متولد شده در خانواده
ندارد</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">کودکی
که خانواده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ای
سرپرستی</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">اش
را می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">پذیرند
قاعدتا فرزند آن خانواده است، در کنار
آ</span><span lang="fa-IR">ن</span><span lang="fa-IR">ها بزرگ
می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">شود</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
به صلا</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ح</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">دید
آن</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها به
مدرسه می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">رود</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
و این داستان ادامه دارد</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">در
حالی که در نظام حقوقی ما و در قواعد شرعی
و حقوقی هیچ</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گاه
فرزندخواندگی به مفهوم تمام و کمال </span><span lang="fa-IR">رابطهی</span><span lang="fa-IR">
پدر</span></span></span>-<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندی
</span><span lang="fa-IR">و</span><span lang="fa-IR"> یا
مادر</span></span></span>-<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندی
پذیرفته نشده است</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندخوانده
کسی است که زوجی با شرایطی خاص سرپرستی
او را می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">پذیرند؛
به این معنا که فرزندخوانده می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تواند
به نام خانوادگی زوج </span></span></span>(<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">مرد</span></span></span>)
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">نامیده
شود و زن و مرد سرپرست در حدود پدر و مادر
می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توانند
بر شیوه</span><span lang="fa-IR">ی</span><span lang="fa-IR">
تربیتی او نظارت داشته باشند و همچنین
وظیفه پرداخت نفقه او بر عهده آنهاست</span></span></span>.</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">این</span><span lang="fa-IR">
در حالی که درمورد فرزندخوانده قوانین
شرعی مانند ارث و محرمیت و حرمتِ نکاح
</span></span></span>(<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">ممنوعیت
ازدواج</span></span></span>) <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">وجود
ندارد</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">یعنی
دختر پس از بلوغ به سرپرست خود محرم نیست</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
و زن پس از بلوغ پسرخوانده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">اش
باید قواعد نامحرم را درمورد او اجرا کند</span></span></span>.
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">درنتیجه
در نظام حقوقی ایران هیچ</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گاه
ممنوعیتی مبنی بر ازدواج </span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندخوانده</span></span></span>"
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">با
</span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">سرپرست</span></span></span>"
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">وجود
نداشته و ایراد شورای نگهبان به لایح</span><span lang="fa-IR">ه</span><span lang="fa-IR">ی
جدیدِ مصوب مجلس که ماده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ای
مبنی بر ممنوعیت ازدواج سرپرست با</span><span lang="fa-IR"> فرزندخوانده بوده نیز صرفا ایرادی شرعی
بوده است</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">شاید
همین موضوع است که باعث شده عده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ای
حتا به دفاع از قانون جدید بپردازند و
ا</span><span lang="fa-IR">ین</span><span lang="fa-IR">طور
استدلال کنند که </span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">در
قانون جدید لااقل این ازدواج باید با
تایید و صلاح</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">دیدِ
دادگاه انجام شود</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
درحالی که پیش از این هیچ گونه نظارتی بر
این امر وجود نداشته </span><span lang="fa-IR">است</span></span></span>."</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">هرچند
این استدلال در پی این است که نشان دهد
</span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">قانون
محدود کننده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
جدید</span></span></span>" <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">از
</span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">سکوت
قانون قبل در مورد ازدواج فرزندخوانده
با سرپرست</span></span></span>" <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">بهتر
است</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">اما
</span><span lang="fa-IR">باید گفت چنین موضعی از
بی</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توجهی
به ریشه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
قوانین جامعه و ارتباط متقابل آن</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها
با فرهنگ و تغییرات اجتماعی نشات می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گیرد</span></span></span>.
</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">وظیفه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
حقوق</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">دانان
و قانون</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گذاران
این است که با توجه به تغییرات جامعه و در
جریان تغییرات اجتماعی قوانین لازم را
برای رفع نیازهای جامعه تشخیص دهند و به
تصویب برسانند</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">قوانین
این</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">چنینی
قوانین پیشرو هستند و حتی می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توانند
موجب فرهنگ</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">سازی
مثبت شوند</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">گاهی
نیز قوانین پس از ب</span><span lang="fa-IR">ه</span><span lang="fa-IR">وجود
آمدن نیازی </span><span lang="fa-IR">در جامعه </span><span lang="fa-IR">برای
آن</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها وضع
می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">شوند
که در این صورت به خاطر وجود تجربیات عینی
باید قوانین کامل</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تری
باشند و بتوانند به</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">خوبی
پاسخ</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گوی
نیازها و تعارضات ایجاد شده بو</span><span lang="fa-IR">ده</span><span lang="fa-IR">
و کم</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ترین
هزینه را برای افراد اجتماع داشته باشند</span></span></span>.</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">وقتی
قانونی در مواردی سکوت می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">کند</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
در واقع تصمیم و موضع</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گیری
را به عُرف وامی</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گذارد</span></span></span>.
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">با توجه
به آن</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">چه
از تجربه زندگی تک تک ما در جامعه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">مان
قابل برداشت است</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
همچنین با توجه به این موج اعتراض و شوک
اجتماعی نسبت به طرح چنین قانونی می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توان
اطمینان داشت که در عرف ما نگاه به رابطه
فرزندخوانده و سرپرستانش نگاهی جز از نوع
رابطه والدین</span></span></span>-<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">فرزندی
نبوده و نیست و اجتماع به تشخیص صحیح خود
همواره جلوی ازدواج سرپرست با فرزندخوانده
و نگاه جنسی به کودکان بی</span><span lang="fa-IR">پ</span><span lang="fa-IR">ناه
تحت سرپرستی والدین که مسلما و از تمام
جهات به زیان کودکان خواهد بود ایستاده
است</span></span></span>.</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">حال
باید پرسید در چنین شرایطی چرا قانون</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">گذار
باید به طرح چنین مساله</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ای
بپردازد؟ آیا تاکید بر مشروعیت ازدواج
مشروط فرزندخوانده با سرپرست به این معنا
نیست که قانون دارد به افرادی که قصد
سوءاستفاده از چنین قوانینی را دارند
یادآوری </span><span lang="fa-IR">می</span><span lang="fa-IR">کند
که راهی قانونی و در دسترس برای سوءاستفاده
از کودکان وجود دارد؟ آیا سکوت قانون قبلی
در صورتی که قانون جدید در ممنوع ساختن
این ازدواج توانایی لازم را نداشت برای
این کودکان بهتر نبود؟ </span></span></span>
</div>
<ol start="0">
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>۲</b></span></span></span><b>.
</b><span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR"><b>نگاه
قانون جدید و نگاه ما به زنان</b></span></span></span></div>
</ol>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">این</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">که
در نقد مجوز ازدواج سرپرست با فرزندخوانده
معمولا به احتمال سوءاستفاده جنسی از
فرزندخواندگانِ دختر بیشتر اشاره می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">شود</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تواند
از جهاتی نشان دهنده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
پیش</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">فرض</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">های
مردسالارانه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
ما از جامعه حتی در مقام منتقدان قوانینِ
نامناسب باشد</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">برخی
واکنش</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها
به طرح این قانون حتی از جایگاه دلسوزی
برای خدشه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">دار
شدن </span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">غیرت</span></span></span>"
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">مردم
غیور ایران صورت گرفته و بسیاری از متون
در این مورد تنها به امکان و خطر ازدواج
پدرخوانده با دخترخوانده پرداخته</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">اند</span></span></span>.
</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">هرچند
به تفکیکی در این زمینه برای فرزندخواندگان
دختر و پسر معتقد نباشیم و این قانون را
در تضاد و تقابل با حقوق انسانی تمام
فرزندخواندگان چه دختر و چه پسر بدانیم،
و هرچند لازم بدانیم در تحلیل</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها
و انتقادها از تفکیک جنسیتی فاصله بگیریم</span></span></span>.
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">ن</span><span lang="fa-IR">می</span><span lang="fa-IR">توان
این واقعیت را نادیده گرفت، که در فضای
مردسالار اجتماع و قوانین حقوقی ما و
همچنین با توجه به وجود قوانین چند همسری
و ازدواج موقت </span></span></span>(<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">یعنی
امکان ازدواج مرد با دخترخوانده با وجود
ادامه</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
ازدواج با مادرخوانده </span></span></span>!) <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">و
همچنین آسیب</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">پذیری
بیشتر زنان در اجتماع و سنت شرط رضایت پدر
برای ازدواج دختران امکان مورد سوءاستفاده
قرار گرفتن دختران تحت سرپرستی بیشتر
مطرح خواهد بود</span></span></span>.</div>
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">نکته
دیگر این است که، در قانون جدید امکان
قبول سرپرستی کودکان از سوی زنان مجرد
دارای شرایط سنی و یا زنان مطلقه آورده
شده </span><span lang="fa-IR">است</span></span></span>. <span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">این</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">که
قانون زندگی مستقل زنان و توانایی آن</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ها
در نگهداری و سرپرستی کودکان به عنوان
مادر مجرد را به رسمیت بشناسد، می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تواند
گامی مهم در راستای تغییر قوانین نابرابر
حضانت باشد که جز در موارد استثنایی حق
حضانت فرزندان را در هنگام جدایی به پدر
اختصاص </span><span lang="fa-IR">می</span><span lang="fa-IR">دهد</span></span></span>.
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">و می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توان
از این</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">جا
به این نتیجه رسید که باید در قوانین
ازدواج و طلاق نیز تغییرات کلی صورت بگیرد
که البته به سوی برابری نقش زن و مرد در
تشکیل خانواده یا هنگام جدایی باشد</span></span></span>.
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">اما
اختصاص حق درخواست سرپرستی به </span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">زنان</span></span></span>"
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">و نه
</span></span></span>"<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">افراد</span></span></span>"
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">مجرد و
مطلقه چه دلیلی دارد؟ آیا چنین قانون به
نوعی بر نقش از پیش تعیین شده</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">ی
مادری برای زنان و دختران مجرد تاکید
نمی</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">کند؟
</span></span></span>
</div>
<br />
<div align="JUSTIFY" dir="RTL" style="margin-bottom: 0.14in;">
<span style="font-family: Calibri;"><span lang="ar-SA"><span lang="fa-IR">هرچند
لایحه جدید فرزندخواندگی می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">توانست
با وجود تسهیل شرایط سرپرستی، افزایش سن
فرزندخواندگی، افزایش سقف سنی فرزندخوانده
برای ماندن تحت سرپرستی، اجازه فرزندخوانده
شدن برای کودکان بدسرپرست علاوه بر کودکان
</span><span lang="fa-IR">ب</span><span lang="fa-IR">ی</span><span lang="fa-IR">س</span><span lang="fa-IR">رپرست
و … نقشی مثبت در این راستا داشته باشد</span><span lang="fa-IR">،</span><span lang="fa-IR">
ولی وجود ماده </span><span lang="fa-IR">۲۷ </span><span lang="fa-IR">
کلیت این قانون را به خطر می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">اندازد
و می</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">تواند
باعث افزایش آزار و خشونت جنسی در محیط
خانواده و ناامنی برای کودکان بدسرپرست
و بی</span><span lang="fa-IR"></span><span lang="fa-IR">سرپرست
باشد</span></span></span>.</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10724058866457408361noreply@blogger.com0